Verslag vergadering Commissie voor Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid
Verslag
Het antwoord wordt gegeven door minister Brouns.
De heer Vandenhove heeft het woord.
Collega’s, minister, de controles die de Europese lidstaten uitvoeren en de sancties die ze opleggen in de strijd tegen illegale visserij, schieten blijkbaar tekort. Dat is wat de Europese Rekenkamer vaststelt in een nieuw rapport. De aanzienlijke verschillen in reikwijdte en kwaliteit van de controles door de lidstaten verzwakken uiteraard het systeem, laat de Rekenkamer weten in haar rapport.
Ook België wordt genoemd. Natuurlijk, als het over België gaat, gaat het in dit geval hoofdzakelijk – om niet te zeggen, uitsluitend – over Vlaanderen. Er is geen informatie over de grondigheid waarmee de vangstcertificaten gecontroleerd worden. Die documenten moeten elke partij vis die uit derde landen afkomstig is, vergezellen, net om controle mogelijk te maken.
België is een van de vijftien lidstaten met wie de Europese Commissie een actieplan heeft opgesteld om te proberen bepaalde tekorten aan te pakken en weg te werken. De Commissie heeft ook een IT-systeem ontwikkeld om fraude te helpen opsporen en controles te automatiseren, maar niet één lidstaat – dus ook wij niet – maakt gebruik van het systeem.
Vandaar de volgende vragen, minister.
Wat is de situatie vandaag? Hoeveel gevallen van illegale visvangst werden de voorbije vijf jaar genoteerd in Vlaanderen? Welke sancties hingen daaraan vast?
Wat zal Vlaanderen doen om die illegale visvangst tegen te gaan?
Zal worden ingetekend op het IT-systeem van de Commissie om zo fraude beter te helpen opsporen? Zo ja, wanneer? Zo neen, waarom niet? Met andere woorden: gaan we gebruikmaken van de tools die door de Europese Commissie worden aangereikt?
Ik kijk uit naar uw antwoord.
Minister Brouns heeft het woord.
Visserijproducten die ingevoerd worden in de Unie, dienen vergezeld te zijn van een gecertificeerd vangstcertificaat, of desgevallend ook een verwerkingscertificaat. Deze certificaten dienen te worden gevalideerd door de lidstaat van de Europese Unie waar de invoer plaatsvindt. Deze validatie vindt plaats na de controle van het vangstcertificaat. Geregeld is het vangstcertificaat onvoldoende duidelijk; er ontbreekt bijvoorbeeld een handtekening. In dat geval wordt bijkomende informatie opgevraagd bij de importeur en, waar nodig, bij het land van herkomst. Voor 2021 werden finaal alle vangstcertificaten aanvaard.
In augustus van dit jaar heeft het departement voor de eerste maal een vangstcertificaat geweigerd, komende uit Vietnam. De bijkomende gegevens die nodig waren om het te kunnen goedkeuren, werden namelijk niet tijdig verstrekt. Indien een vangstcertificaat wordt geweigerd, is het oordeel dus dat deze vis niet geïmporteerd kan worden in de Unie. Daar hangt geen bijkomende sanctie aan vast.
Wat uw volgende vragen betreft: het Departement Landbouw en Visserij heeft de intentie om de controle op die vangstcertificaten verder te optimaliseren en naar een meer trapsgewijs controlesysteem over te gaan. Het departement zal hierbij inzetten op risicobeheersing en verdere digitalisering. We onderzoeken ook de mogelijkheden binnen welke termijn we het door Europa voorgestelde IT-systeem CATCH kunnen implementeren. Dat is ook binnen andere lidstaten nog weinig geïmplementeerd, aangezien het nog niet verplicht is. Daarnaast hebben we binnen de visserijcontrole een aantal personele versterkingen gerealiseerd zodat dit in de toekomst verder structureel kan worden aangepakt.
We kunnen dus concluderen: ‘work in progress’.
De heer Vandenhove heeft het woord.
Dank u wel.
Handhaving is een algemeen probleem in Vlaanderen, maar ik wist niet dat ook het in de visserijsector een probleem was – blijkbaar wel.
Het antwoord is in die zin positief dat er tenminste aandacht voor is en dat u aankondigt dat de mogelijkheden om de controle te doen uitgebreid zullen worden, zowel qua personeel als qua andere middelen. Ik weet ook wel dat, wat de controles van de Europese Unie betreft, die soms uitdrukkelijker en zwaarder worden voorgesteld dan ze in feite zijn. Maar vanuit de Europese Unie wordt dit toch wel als een relatief groot probleem of een probleem aangekaart. Ik denk dus dat we daar vanuit Vlaanderen toch ook wel de nodige aandacht voor moeten hebben, zeker omdat zij tools ter beschikking stelt. Ik ken natuurlijk de techniek van die tools niet, maar ik vind het een beetje raar dat, als de Europese Unie zoiets aanbiedt, geen enkel land daarvan gebruikmaakt. Dan zou ik, als niet-specialist met voldoende gezond verstand, zeggen dat er misschien toch wel iets scheelt aan die technieken. Maar goed, de conclusie is: wij zullen ons moeten aanpassen en we zullen beter moeten handhaven en controleren.
Minister Brouns heeft het woord.
Dank u wel, collega Vandenhove.
Er gebeuren vandaag controles, maar het kan inderdaad nog beter. En ik denk dat het belangrijk is dat dat ook Europees gecoördineerd wordt. Vandaar ook dat Europa naar een eenvormig systeem wil gaan. En ik denk dat we dat vanuit Vlaanderen maximaal moeten ondersteunen, en Europa vanuit onze regio alvast verder prikkelen, zeg maar, om daar zo snel mogelijk werk van te maken. Van het moment dat het kan, willen wij dat zeker ook positief opnemen en implementeren binnen Vlaanderen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.