Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie
Verslag
– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.
De heer Van Rooy heeft het woord.
Voorzitter, minister, de Federale Regering kent 100 miljoen euro toe aan het Studiecentrum voor Kernenergie (SCK-CEN) in Mol voor onderzoek naar kleine modulaire reactoren voor de productie van elektriciteit van de vierde generatie. Dat is rijkelijk laat als u het mij vraagt, maar goed. Het gaat om een jaarlijks onderzoeksbudget van 25 miljoen euro. Volgens federaal minister van Energie, Tinne Van der Straeten, moet het budget “toelaten te onderzoeken of duurzame kernenergie technisch haalbaar is”.
Hoe staat u ten aanzien van de aangekondigde investeringen van de federale overheid?
Volstaan die 100 miljoen euro volgens u?
Bent u bereid om vanuit de Vlaamse Regering zelf nog geld uit te trekken voor het onderzoek naar kleine modulaire reactoren?
Welke andere initiatieven kunt en wilt u nog nemen in dit verband?
Minister Demir heeft het woord.
Ik ben voor veel bevoegd, helaas niet voor Onderzoek en Innovatie. Ik stel voor dat u verdere vragen over investeringen in onderzoek aan de bevoegde minister, collega Brouns, stelt.
Wat betreft de toekomst van kernenergie in Vlaanderen: ik heb al meermaals herhaald dat we met een open blik naar de toekomst moeten kijken, en dat kernenergie een deel van deze toekomst kan zijn. Ik heb daarvoor altijd verwezen naar allerhande rapporten. Daarom moeten we alle opties openhouden: het verlengen van de bestaande kerncentrales, het in stand houden van de kennis, arbeidscompetenties en de gespecialiseerde leveranciers, en natuurlijk ook het onderzoek. Maar zoals je weet heeft de federale overheid de belangrijkste bevoegdheden op het gebied van kernenergie. Daardoor kan ik niet eigenhandig optreden. Ik kan de kerncentrales niet zelf verlengen, maar wat het onderzoek betreft, moet u uw vragen aan collega Brouns stellen. Als ik al die vragen moet beantwoorden, kom ik 24 uur per dag te kort.
De heer Van Rooy heeft het woord.
Minister, ik zal mijn vraag toch herhalen. Vindt u die investeringen voldoende? U bent helaas niet bevoegd voor kernenergie maar wel voor de zogenaamde hernieuwbare energie. Zoals het ernaar uitziet, zitten we straks met een groot probleem wat betreft onze elektriciteitsvoorziening. Als de elektrificatie zijn gang blijft gaan, zoals nu het geval is, moet die razendsnel gaan, ook volgens u. Men zal verplicht elektrisch moeten rijden. Hoe ziet u de bevoorrading in de nabije toekomst van elektriciteit? Volstaan de investeringen die nu gebeuren, plots en veel te laat natuurlijk, voor dat onderzoek naar die kleine modulaire reactoren? Wordt daar een berekening van gemaakt? Hoe ziet u dat?
Ik kan daar een vraag aan toevoegen, of ik kan ze misschien deels beantwoorden zelfs. Misschien zal de heer Van Rooy het niet graag horen, maar 100 miljoen euro zal uiteraard niet volstaan. Er is in nucleair onderzoek in België al miljarden geïnvesteerd in een nieuwe generatie zoals het MYRRHA-project (Multi-purpose hYbrid Research Reactor for High-tech Applications) en dergelijke. Dat heeft in veertig of vijftig jaar van gigantische investeringen nog nooit zijn beloftes waargemaakt, of het nu kernfusie of herwerking of wat dan ook was. Daar zijn intussen al pretparken mee gebouwd.
Neen, mijnheer Van Rooy, die 100 miljoen euro zal uiteraard niet volstaan. Kernenergie is ondertussen de grootste subsidieslurper in de hele energiesector van de voorbije vijftig jaar, voor een mager resultaat.
Minister, ik merk dat Engie met name zelf ook niet meer gelooft dat het geld opbrengt om kerncentrales uit te baten en wil dat de overheid nu in zijn plaats het risico gaat nemen om te investeren en de kosten achteraf te dekken. Zit de Vlaamse Regering ook op die piste om dat nog eens af te schuiven op de belastingbetaler zoals Engie en de heer Van Rooy dat zouden willen? Of hebt u daar een andere visie over?
Minister Demir heeft het woord.
Inderdaad, mijnheer Van Rooy, 100 miljoen euro zal niet voldoende zijn. Vlaanderen heeft met Nederland – u weet dat Nederland ook allerlei onderzoek voert naar die flexibele kleinere kerncentrales – gepraat en gevraagd om ons sowieso mee te nemen in het onderzoek en ons op de hoogte te houden. Alle andere vragen zult u aan minister Brouns moeten stellen, hij is bevoegd voor Onderzoek. Ik veronderstel dat hij de nodige contacten heeft gehad met de Federale Regering. Ik ben helaas niet bevoegd daarvoor, ik ga daar ook geen uitspraken over doen.
Bij de onderhandelingen tussen Engie en de federale overheid is Vlaanderen niet betrokken. Ik heb begrepen dat premier De Croo dat in tandem doet met minister Van der Straeten. Ik vraag me af wat de andere partijen in de regering daarvan vinden, als ik zo de berichten lees van de MR- of PS-voorzitter. Ik ben in ieder geval niet betrokken.
De heer Van Rooy heeft het woord.
Het is triestig dat partijen die twintig jaar geleden de totaal belachelijke beslissing hebben genomen om de kernuitstap te voltrekken, nu een beetje smalend doen over kernenergie en zeggen dat het allemaal niets oplevert. Mag ik u herinneren aan de tientallen miljarden, aan de 30 miljard euro zegt minister Demir, die de hernieuwbare energie al heeft gekost?
30 miljard euro! En wat heeft dat opgeleverd? Alleen maar ellende, alleen maar de angst dat we een tekort aan energie zullen hebben, en dat zal ook gebeuren, mijnheer Tobback. U zult dat zien en daar mee de verantwoordelijkheid voor dragen. We zullen dan opnieuw eens praten. En mochten we al die tientallen miljarden decennia geleden al beginnen te investeren zijn in kernenergie, dan zouden we vandaag geen enkel probleem hebben met de energiebevoorrading en hadden we al de nieuwste generatie kernenergie op ons grondgebied, een betrouwbare, constante en goedkope bron van energie. Ik zal daar blijven op wijzen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.