Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Vanryckeghem heeft het woord.
Ook ik kan niet achterblijven op deze Gedichtendag. Ik koos voor een gedicht van mijn West-Vlaamse leeftijdsgenoot Bart Moeyaert.
gelukkig zullen we
de stenen, keien,
kiezels die jij tot
hiertoe hebt
verlegd vandaag
niet tellen, en laat ons
hopen dat ook niemand
vraagt al dat gewicht te
tillen, het lijkt mij
aangenaam
als we vandaag
gewoon eens naar de
wereld kijken, hoe jij
die hebt veranderd.
We blijven in de culturele sector, voorzitter, en gaan van gedichten naar toneel, want op 15 januari ging het toneelstuk ‘Man in de mist’ van Het nieuwstedelijk in première. Het stuk, geschreven door Christophe Aussems, gaat over een man en een dreigend faillissement. Christophe Aussems zegt daarover: “Het is akelig actueel geworden ook al hadden we het thema al gekozen voor de coronacrisis. Maar door de crisis zitten veel ondernemers dicht bij een faillissement of zijn ze al failliet gegaan. Ik hoop met het theaterstuk de menselijke kant van zulke drama’s bespreekbaar te maken, want daar is nood aan.”
We hebben het in deze commissie al heel veel gehad over de werking van Dyzo, een nakende faillissementenstorm, het mentaal welzijn van ondernemers ... Ik ben blij dat nu ook een toneelstuk hier aandacht aan geeft, al is het absoluut geen evident onderwerp, maar wel een heel belangrijk. Daar zijn we als commissieleden waarschijnlijk heel erg van overtuigd.
Het is belangrijk dat we ondernemers op alle mogelijke vlakken ondersteunen, wanneer ze succes halen, maar ook wanneer het niet de goede kant op gaat. Het werk van Dyzo is hierbij van uitermate groot belang.
Toen Kris Peeters minister-president was, is hij gestart met een project Screening4You. Screening4You was uitgetekend als een nieuw samenwerkingsverband tussen de ondernemersorganisatie het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen (NSZ), de hr-dienstengroep Securex, de kredietverzekeraar Atradius, de sectororganisatie de Koninklijke Vereniging van Accountants en Boekhouders van België (KVABB) en het bedrijfsadviesbureau Multiple Choice. De bedoeling van Screening4You was om die elementen die de continuïteit van ondernemingen bedreigen te detecteren en weg te werken, waardoor faillissementen konden worden voorkomen. Faillissementenpreventie is sowieso een belangrijke tool voor heel wat Vlaamse ondernemers en bedrijven.
Minister, hebt u plannen om, zeker in de huidige coronatijden, nog verdere faillissementenpreventieprojecten op te starten naar analogie met Screening4You?
Dyzo blijft een belangrijke partner voor ondernemers in moeilijkheden. De voorbije jaren hebt u de werkingsmiddelen van Dyzo verhoogd. Blijft deze verhoging ook in 2022 van toepassing?
Ziet Dyzo een stijging in de hulpvragen door de vierde golf?
In mei 2021 waren er al 143 samenwerkingsovereenkomsten tussen lokale besturen en Dyzo: zien we dat dat cijfer nog verder gestegen is?
U gaf vorig jaar aan dat er in de toekomst wordt gestreefd naar nog meer samenwerkingsakkoorden en dat er ook wordt voorzien in vormingen waardoor gemeenten hun ondernemers uit de buurt beter kunnen opvangen wanneer zij in moeilijkheden raken. Wat houden die vormingen precies in? Merkt u nu al een effect van die vormingen?
In een antwoord op de vraag om uitleg van collega Ronse uit mei 2021 zei u dat er soms nog ambtenaren Lokale Economie zijn die Dyzo niet kennen. Merkt u intussen al verbetering op? Is er nog nood aan een campagne om Dyzo bij het grote publiek bekend te maken?
Minister Crevits heeft het woord.
Ik wil even kort een stand van zaken geven over de faillissementen in Vlaanderen. In 2021 waren er 3427 falingen in Vlaanderen. Dit zijn er 8,5 procent minder dan in 2020 en 30,3 procent minder dan in het precoronajaar 2019. Sinds oktober 2021 zien we wel een normalisering van het aantal faillissementen. Dit als achtergrondinformatie, maar ook als concrete illustratie van de impact van onder andere onze Vlaamse steunmaatregelen doorheen deze crisis, zoals ook werd aangetoond in het onderzoek van Technopolis Group samen met hogeschool VIVES en de KU Leuven, dat twee weken geleden in deze commissie werd besproken.
De historiek en de context van de maatregel Screening4You hebt u zeer juist geschetst. In de nasleep van de bankencrisis van 2008 heeft voormalig minister-president Kris Peeters een oproep voor projecten rond faillissementenpreventie gelanceerd om tijdig elementen die tot een faillissement zouden kunnen leiden te detecteren.
In het eerste ‘contract ondernemerschap’ werd Screening4You opgenomen.
Vandaag is deze tool nog steeds een onderdeel van de dienstverlening van NSZ in het kader van het lopende tweede ‘contract ondernemerschap en innovatieversnelling’.
Daarnaast hebben ook de andere contractpartners, de Unie van Zelfstandige Ondernemers (UNIZO) en het Vlaams netwerk van ondernemingen (Voka), een dienstverlening die bedrijven helpt om de gevarenzone tijdig te herkennen.
Het Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) overlegt jaarlijks met de partners en er zijn op dit moment geen signalen dat er een bijkomende nood zou zijn.
In 2020 hebben we de jaarlijkse werkingsmiddelen van Dyzo door corona tijdelijk verhoogd met 125.000 euro. Ze krijgen nu 710.000 euro. In 2021 zijn de basismiddelen teruggegaan naar 585.000 euro.
Belangrijk is wel dat de werking van Dyzo werd versterkt voor een periode van twee jaar met bijkomende brexitmiddelen van in totaal 300.000 euro voor de opvang van ondernemers in moeilijkheden ten gevolge van de Brexit.
De totale werkingsmiddelen van Dyzo voor 2021 zijn dus 660.000 euro. Dyzo bereidt op dit ogenblik de aanvraag voor werkingsmiddelen voor 2022 voor. Daarbij wordt de jaarlijkse werkingssubsidie opnieuw 585.000 euro, en 150.000 euro brexitsubsidie, of in totaal 735.000 euro voor 2022. De werkingsmiddelen voor 2022 zijn op die manier eigenlijk aanzienlijk hoger dan in 2021.
Uw derde vraag ging over de aanvragen voor hulp. We zien op jaarbasis eigenlijk geen stijging van het aantal nieuwe hulpvragen, maar wel een significante toename van het aantal overlopende dossiers. Wat zijn dat? Dat zijn dossiers van ondernemers die gedurende een langere periode begeleid worden, of opnieuw contact opnemen met Dyzo. We weten niet echt of de stijging in die overlopende dossiers er is door tevredenheid, of door socio-economische redenen, of beide. Maar we hebben dus meer dossiers waar er over een langere periode en intensiever begeleid wordt. Het hoogtepunt – nee, dat is een slecht woord –, het moment met het grootste aantal nieuwe dossiers lag in 2018. Toen waren het er 3289. Je ziet dat, ondanks het stijgende aantal overlopende dossiers, het aantal hulpvragen in 2021 toch lager lag dan in 2019 en 2020. Ik zal het tabelletje met de overzichten als bijlage aan het verslag laten toevoegen.
De vierde vraag: einde maart organiseerde het VLAIO een overlegtafel over ondernemers in moeilijkheden met de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten (VBSG). Daar heeft Dyzo ook de dienstverlening voorgesteld. Bij de laatste controle door de administratie zijn er 178 samenwerkingen met lokale besturen, en 144 daarvan zijn all-in. Het cijfer is dus eigenlijk aanzienlijk toegenomen, collega Vanryckeghem. Je ziet dat de rondes, die we gedaan hebben, toch wel gewerkt hebben.
De vijfde vraag ging over de vorming. Het vooropgestelde aantal opleidingen en het aantal deelnemers zijn einde oktober van vorig jaar al behaald. We hebben onze doelstelling dus zelfs lichtjes overschreden. Dat toont volgens mij aan dat hier duidelijk vraag naar was, en dat de juiste doelgroep ook bereikt kon worden. Inhoudelijk gaan de vormingen vooral over de faillissementswetgeving, over hoe je zelfstandigen in moeilijkheden kan detecteren en remediëren, sociale zekerheid voor zelfstandigen, de voorstelling van Dyzo, en hoe een inkomensonderzoek gebeurt. Dyzo schrijft ook elk jaar alle lokale besturen aan, met het opleidingsaanbod. Het is nog een beetje te vroeg om nu al het effect van de vormingen te kunnen inschatten, maar ik kijk dat wel positief tegemoet.
Dan, de laatste vraag: vorig jaar is de website van Dyzo volledig vernieuwd. Ten opzichte van de vorige website is het een aanzienlijke verbetering, zeker op het vlak van gebruiksvriendelijkheid. Dyzo voorziet een infosessie met Unizo en met het Voka. Dyzo was de afgelopen tijd ook heel aanwezig in de media: De Tijd, Trends, Het Laatste Nieuws … Ook uw eigen vraag toont het belang aan, collega Vanryckeghem. Ik vind het ook goed dat u die vraag stelt. Dat kan alleen maar bijdragen aan de bespreekbaarheid van een zeer gevoelig thema, en vooral aan de bekendheid van Dyzo als helpende hand voor onze ondernemers.
De heer Vanryckeghem heeft het woord.
Voorzitter, ik heb eigenlijk geen bijkomende vragen. Het antwoord van de minister was voldoende en bevredigt mij. Ik zal uiteraard het project van Dyzo blijven opvolgen, de volgende maanden en jaren, hier in deze commissie.
De vraag om uitleg is afgehandeld.