Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
– Een aantal sprekers nemen mogelijk deel via videoconferentie.
De heer Keulen heeft het woord.
Minister, ik heb hier een vraag gesteld, vooral omdat ik vanuit de praktijk een andere ervaring heb. Ik heb eigenlijk als specialist files ten oosten van de Zenne een andere ervaring als ik met een dergelijk fenomeen wordt geconfronteerd. Ik heb het gevoel dat mensen in dat verhaal mee zijn en dus staat mijn bevinding helemaal haaks op wat de pechverhelpers van Touring daarover communiceren. Ik vond het dan ook interessant om daaromtrent een vraag te stellen, om te zien welke de ervaringen op uw niveau, minister, dienaangaande zijn. Dat kan immers toch het verschil maken, op het ogenblik dat de nood aan de man of de vrouw is, tussen leven en dood.
Sinds een jaar is de reddingsstrook ingevoerd in de Belgische wegcode. Wanneer er filevorming optreedt op wegen met minstens twee rijstroken in de gevolgde rijrichting moeten bestuurders op de linkerrijstrook zich uiterst links opstellen en bestuurders op de andere rijstroken zo rechts mogelijk, elk binnen hun rijstrook. Hierdoor ontstaat een reddingsstrook voor prioritaire voertuigen die in sommige situaties echt een verschil kan maken tussen leven en dood.
Volgens Touring blijken de meeste bestuurders evenwel geen reddingsstrook te vormen wanneer dit volgens de wegcode verplicht is. Veel bestuurders blijken te denken dat het enkel noodzakelijk is een reddingsstrook te vormen wanneer een prioritair voertuig op komst is, of hebben zelfs nooit van deze verplichting gehoord. Dit ondanks de campagnes die hierover al gevoerd werden door zowel de Vlaamse overheid, als door onder andere politiediensten.
De goede werking van een reddingsstrook is uiteraard afhankelijk van de medewerking van alle bestuurders in de file. Het is daarom uitermate belangrijk dat alle bestuurders deze regel volledig onder de knie hebben en consequent toepassen bij filevorming.
Hoe evalueert u de werking van de reddingsstrook in Vlaanderen? Kunt u de conclusies van de pechverhelpers van Touring onderschrijven?
Welke inspanningen werden er reeds voorzien om de correcte werking van de reddingsstrook beter bekend te maken aan de weggebruikers? Zijn er bijkomende campagnes noodzakelijk?
Wordt het correct vormen van een reddingsstrook voldoende aangehaald tijdens de rijopleiding of tijdens de terugkommomenten?
Bent u van oordeel dat meer ervaren bestuurders via de bestaande campagnemethodes voldoende bereikt worden, in het bijzonder met betrekking tot wijzigingen in de wegcode?
Minister Peeters heeft het woord.
Mijnheer Keulen, het is inderdaad zeer belangrijk dat die reddingsstroken gevormd worden. Dat is ook opgenomen in de Wegcode. Wat betreft de naleving van dit artikel in de Wegcode, kan ik alleen maar vaststellen wat ik onderweg tegenkom. Ik heb ook kennisgenomen van de conclusies van Touring. Ik heb weinig zicht op de naleving van de bepaling van de reddingsstrook.
In elk geval is het van groot belang dat de weggebruiker kennis heeft van deze regeling die sinds een jaar van kracht is. Vlaanderen heeft vooral de taak om daar de aandacht op te vestigen. Dat doen we via tal van communicatiekanalen, we hebben tal van campagnes ondersteund. Zo heeft het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV) maar ook politie en Vias de bekendmaking van de nieuwe regelgeving via tal van communicatiekanalen ter kennis gebracht. We denken aan de afficheborden naast de snel- en gewestwegen, perscommunicaties, website, sociale media en de VMS-borden (Variable Message Signs) boven de snelwegen. Onze eigen affichecampagne heeft heel de maand oktober 2020 gelopen, toen de regelgeving pas van kracht was. We hebben die opnieuw gedaan in augustus 2021 om er zeker iedereen kennis van te geven.
Tussen 13 en 27 september is er bovendien buiten de spitsuren de boodschap ‘File? Reddingsstrook vormen! www.wegenenverkeer.be/reddingsstrook’ gelanceerd op de dynamische tekstborden op de gewestwegen. Dat is extra in de picture gebracht. In principe zouden we ervan kunnen uitgaan dat iedereen het weet.
Ook in het verkeersveiligheidsmagazine Kijk uit kwam het onderwerp tweemaal ter sprake. Naast deze campagnes investeer ik blijvend in educatie inzake de verkeersregels.
Er wordt tijdens de rijopleiding en zowel bij het theoretisch als het praktisch rijexamen gelet op een respectering van een reddingsstrook. Bij het terugkommoment ligt de focus op de rijattitude van de beginnende bestuurder en minder op de reddingsstrook.
We proberen sowieso zo veel mogelijk mensen kennis te laten nemen van de verkeersregels. We hebben in ons Verkeersveiligheidsplan als een van de 37 maatregelen opgenomen dat een goede kennis van de verkeersregels bij alle leeftijdscategorieën en doelgroepen een essentieel element is, en dat we die willen verhogen. Die kennis van de verkeersregels vraagt permanente aandacht.
Zo werd een week geleden de Grote Verkeersquiz gelanceerd door de Vlaamse Stichting Verkeerskunde. Daar wordt de kennis van de reddingsstrook en de rest van de regelgeving inzake verkeer ter beschikking gesteld. Ik nodig u allemaal uit om deel te nemen aan deze verkeersquiz.
De heer Keulen heeft het woord.
Voorzitter, ik wil u geen last bezorgen, ik wil ook niemand aansporen om te reageren, er worden al meer dan genoeg vragen gesteld.
Ik heb inderdaad op het terrein ook een andere ervaring dan wat pechverhelper Touring hier ophangt. Het zou kunnen dat men pas de reddingsstrook vormt op het ogenblik dat de prioritaire voertuigen in de buurt komen. Mijn ervaring is dat het zich vrij spontaan ontwikkelt. Ik ben heel benieuwd of collega’s dezelfde of een andere ervaring hebben. Het heeft te maken met attitude en zelfs met burgerzin. Wees een heer of een dame in het verkeer. Zulke dingen kosten in wezen weinig inspanning. Ik heb het gevoel dat de mensen daarin mee zijn. Blijkbaar zit ik daar op een enigszins andere planeet dan Touring. Ik vraag me af of ik in mijn bevinding fout zit of dat het problematisch is.
Minister, ik heb vrede met uw antwoord. U kunt niet meer doen dan via allerlei kanalen – zelfs Kijk uit, het magazine van de federale politie rond verkeersveiligheid zit erbij – campagnes organiseren. Dat is uw actieradius en u benut die volkomen vanuit uw beleidsverantwoordelijkheid. Daar kan ik alleen maar tevreden over zijn.
Mevrouw Robeyns heeft het woord.
De heer Keulen vraagt het zo vriendelijk. Reddingsstroken zijn heel belangrijk. Algemene herhaling is hier de boodschap. We moeten het blijven herhalen. Er zijn al heel wat campagnes gevoerd, minister. Zeker onze elektronische borden moeten we inzetten, dat is een belangrijk instrument.
Collega Keulen, als de prioritaire voertuigen met sirenes afkomen, zal iedereen wel automatisch plaatsmaken. Als we aan bestuurders vragen of ze de reddingsstrook kennen, weet ik niet of iedereen zo goed in het examen gaat slagen. Er is nog werk aan de winkel. Blijven herhalen, denk ik.
Mevrouw Moors heeft het woord.
Ik denk hetzelfde als collega Robeyns. Als de prioritaire voertuigen met voldoende lawaai komen aanrijden – ik maakte het deze morgen nog mee in de Wetstraat – gaat iedereen automatisch aan de kant. Of men het begrip kent en weet dat het zo vastgelegd is, is minder belangrijk. Als met voldoende lawaai wordt aangekondigd dat men opzij moet gaan, gebeurt dat wel.
De heer Verheyden heeft het woord.
Ik denk inderdaad dat de meeste mensen op de hoogte zijn dat ze moeten uitwijken wanneer er prioritaire voertuigen langskomen. Het moet ook praktisch mogelijk zijn om voldoende uit te wijken. Ik zat vorige week hier in Brussel in een tunnel in de file. Er moest een prioritair voertuig langs, maar men kan moeilijk de muur oprijden.
Minister, wordt daar bij toekomstige werkzaamheden rekening mee gehouden? Zal er voldoende ruimte zijn om uit te wijken? Worden de rijstroken bijvoorbeeld breder gemaakt zodat men te allen tijde de reddingsstrook kan vormen? Prioritaire voertuigen hebben er ook niet veel aan om in de file te staan. Als we onze infrastructuur daar een beetje aan kunnen aanpassen, zou het veel vlotter kunnen gaan.
Collega Keulen, bedankt voor de goede vragen. Ik sluit me aan bij de bevindingen van de meeste collega’s. Het is een zeer goed principe, maar de discipline om de reddingsstrook – de ‘Rettungsgasse’ die men in Duitsland al zeer lang kent – zit er nog niet volledig in. Bij de start van de maatregel was dat wel zo, maar uit eigen ervaring weet ik dat op plekken waar structurele files bestaan, de ring rond Brussel bijvoorbeeld, men dat veel minder doet. Als er nog sensibilisering komt, moet dat vooral daar gebeuren.
De heer Bex heeft het woord.
Ik zou mijn bevindingen ook kunnen meegeven, maar ik heb de laatste tijd zeer weinig in de file gestaan. Sensibilisering is inderdaad de opdracht, en het goede voorbeeld geven wellicht.
Ik wil hierbij wel hulde brengen aan mijn goede collega Joris Vandenbroucke die deze wet er federaal heeft doorgekregen en daar heel fier op mag zijn. We moeten er nu allemaal voor zorgen dat ze uitwerking krijgt op het terrein.
Minister Peeters heeft het woord.
Iedereen weet inderdaad dat men aan de kant moet gaan als er een prioritair voertuig aankomt. Continu bij filevorming een reddingsstrook vormen is misschien nog niet voldoende ingeburgerd. Misschien gaat dat in sommige uithoeken van het land beter dan elders. We zullen blijven moeten inzetten op de campagnes en de bewustmaking, en uiteraard op de educatie, tot iedereen begrijpt dat men te allen tijde een reddingsstrook moet vormen, ongeacht of er een prioritair voertuig aankomt. We zullen erover waken en zelf het goede voorbeeld geven.
De heer Keulen heeft het woord.
U kunt misschien ook eens vragen aan de federale politie, de wegpolitie, wat hun bevindingen zijn. Het is een vraag uit de universiteit van het leven, daarmee heb ik die term ook nog eens gebruikt, die zo af en toe eens de kop opsteekt. Iedereen heeft daar meteen een beeld van. Herhaling zal waarschijnlijk de sleutel zijn tot succes en tot de ‘incarnering’ van dergelijke maatregel.
De vraag om uitleg is afgehandeld.