Verslag vergadering Commissie voor Buitenlands Beleid, Europese Aangelegenheden, Internationale Samenwerking en Toerisme
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Deckmyn heeft het woord.
Het internationale debat rond dwangarbeid, verricht door Oeigoeren in de Chinese provincie Xinjiang, is al een tijdje aan de gang. Een aantal bedrijven kwam al in opspraak omdat hun productieketens terug te voeren zijn naar de provincie Xinjiang.
Recent kwam daar nog de productie van zonnepanelen bij. Een Amerikaans rapport van het adviesbureau Horizon Advisory bracht immers enkele grote producenten van zonnepanelen in verband met dwangarbeid verricht door Oeigoeren. De Chinese bedrijven Longi Solar, Trina Solar en Jinko Solar behoren tot de grootste zonnepaneelfabrikanten ter wereld en zouden hun materiaal vanuit de regio Xinjiang aangeleverd krijgen. Xinjiang is immers een van de grootste leveranciers van polykristallijn silicium, en dat is een belangrijke grondstof voor zonnepanelen.
Het rapport van Horizon Advisory ziet sterke aanwijzingen dat de leveranciers van het silicium dat in de panelen gebruikt wordt zich beroepen op dwangarbeid. In ons land heeft installateur Belgian Solar beslist om voorlopig geen panelen van Longi Solar en Jinko Solar meer te verkopen.
Bij belangenorganisatie PV-Vlaanderen stelt men ten slotte dat het niet eenvoudig is om te bewijzen of er wel of geen dwangarbeid gebeurt bij de productie van polykristallijn silicium. Ze stellen wel ervoor open te staan om samen met de stakeholders de productieketens hieromtrent beter in kaart te brengen. Ik denk dat dat wel een belangrijk gegeven is.
Minister-president, wat is het beleid in Vlaanderen ten aanzien van de invoer van zonnepanelen uit China?
Wat is de importverhouding ten aanzien van zonnepanelen die niet afkomstig zijn uit China?
Dan kom ik tot de belangrijkste vraag: belangenorganisatie PV-Vlaanderen stelt ervoor open te staan om samen met de stakeholders de productieketens hieromtrent beter in kaart te brengen. Werd de Vlaamse overheid hierin betrokken? Is de Vlaamse Regering bereid om hier initiatieven in te nemen?
Minister-president Jambon heeft het woord.
Vanuit Vlaanderen zijn we mee gebonden door het geldende Europese antidumpingbeleid. Specifiek Vlaams beleid rond dit thema is er in Vlaanderen niet.
Wat is de importverhouding ten aanzien van zonnepanelen die niet afkomstig zijn uit China? Volgens de website van de koepel van de installateurs van zonnepanelen in België, www.zonnepanelenenergie.be, worden in Vlaanderen zelden zonnepanelen op basis van polykristallijn gebruikt; monokristallijne panelen zijn de norm. Vandaag vertoont de markt in Vlaanderen een concentratie rond een aantal leveranciers van kwaliteitsmerken uit de Verenigde Staten, Zuid-Korea, Canada en Duitsland.
Europese en dus ook Belgische installateurs sensibiliseren al zeer sterk rond kwaliteit, arbeidsvoorwaarden en veiligheid bij de producenten en maken daar een verkoopargument van.
Verder wil ik ook verwijzen naar de Europese verordening ter zake. De in 2013 ingevoerde heffingen op Chinese zonnepanelen om de marktverstoring door dumping tegen te gaan, zijn al twee keer verlengd en zijn in de zomer van vorig jaar verlengd en verstrengd.
Zowel op de grondstoffen als op de panelen zelf blijft een antidumpingmaatregel van kracht die voor heel Europa geldt. Een eigen Vlaams initiatief in dezen lijkt dus niet zinvol. Een herziening en verstrenging van het beleid op basis van bijvoorbeeld arbeidsvoorwaarden moet op Europees niveau worden besloten. Wel zal Vlaanderen zich zoals voorheen inspannen om het Belgische standpunt in deze zin te beïnvloeden.
Wat PV-Vlaanderen betreft: de Vlaamse overheid werd hierin nog niet betrokken door PV-Vlaanderen. Wel verwijs ik graag naar het bestaan van het internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen-convenant (IMVO-convenant) TruStone dat werd afgesloten met Nederland. In het Vlaams regeerakkoord staat ook vermeld dat andere convenanten zullen worden onderzocht. Ik verwelkom het initiatief van de sector om de productieketens in kaart te brengen en ik zal mijn diensten vragen om dit mee op te volgen.
Daarnaast wordt gewerkt aan een Europees initiatief rond de bindende zorgplicht waarbij een verplicht due diligence-systeem zal worden uitgerold. Dit instrument zou moeten helpen te voorkomen dat producten waar bijvoorbeeld dwangarbeid bij aan te pas kwam, gebruikt worden in Europese toeleveringsketens en op die manier toegang krijgen tot de Europese markt. Zoals bepaald in mijn beleidsnota, zal ik opbouwend meewerken aan het Europees kader hieromtrent.
Ook blijft Flanders Investment & Trade (FIT) in hun toekomstige activiteiten de Vlaamse bedrijven sensibiliseren voor internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het is nodig dat onze bedrijven aandacht besteden aan de mogelijke impact van hun activiteiten op de mensenrechten van kwetsbare of uitgesloten personen.
De heer Deckmyn heeft het woord.
Ik dank u voor uw antwoord, dat is een duidelijk antwoord. Ik begrijp uit dit antwoord dat deze problematiek, vooral als het gaat over polykristallijn silicium, toch minder impact heeft in Vlaanderen, dat dat een minder belangrijk gegeven is.
Maar toch zien we – ik heb dat in mijn initiële vraag ook gezegd – dat bepaalde installateurs voorlopig toch geen panelen zullen invoeren. Ik had het dan over Longi Solar en Jinko Solar. Daar moet toch wel een reden voor zijn? PV-Vlaanderen geeft inderdaad aan dat het bereid is het gesprek hieromtrent aan te gaan. Ik ben alleszins blij dat u daarvoor openstaat, en dat u initiatieven wilt nemen richting diverse overheden, om een duidelijk standpunt te bekomen hieromtrent. We volgen dit verder op, bedankt voor uw antwoord.
De vraag om uitleg is afgehandeld.