Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Energie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Dochy heeft het woord.
Voorzitter, ik heb een vraag om uitleg over het gebruik van eenmalige drankverpakkingen tijdens evenementen. We kijken allemaal uit naar die evenementen, maar sinds 1 januari 2020 is het verboden tijdens grote en kleine publieke evenementen drank te serveren in eenmalige drankverpakkingen, zoals wegwerpbekers, blikken en petflessen. Enkel indien de organisator van een evenement kan aantonen dat hij minstens 90 procent van het gecreëerde afval voor recyclage kan inzamelen, kan worden afgeweken van het verbod op het gebruik van herbruikbare bekers. Vanaf 2022 wordt dat 95 procent.
Minister, de artikelen 5.3.12.1 en 5.3.12.2 van het Vlaams reglement betreffende het duurzaam beheer van materiaalkringlopen en afvalstoffen (VLAREMA) bepalen de termijnen, die vanaf 2022 dwingend zijn en die eveneens opleggen dat een organisator 95 procent van de eenmalige recipiënten gescheiden moet inzamelen. Artikel 5.3.12.3 bepaalt echter dat u kunt voorzien in uitzonderingen op de artikelen 5.3.12.1 en 5.3.12.2 indien het verbod met betrekking tot bepaalde types cateringmateriaal in bepaalde toepassingen niet tot een milieuwinst zal leiden.
Ik hoef niet toe te lichten dat de festival- en evenementensector het hard te verduren heeft. In 2020 zijn de edities geannuleerd en in 2021 zijn ze zeer onzeker. Er was voorzien in een overgangstermijn. In 2020 zou een testjaar van start gaan, maar dat is door de corona-uitbraak een verloren jaar geweest. Het VLAREMA legt een strakke deadline op. Vanaf 2022 ligt de bewijslast bij de organisator.
Minister, hoe zult u werk maken van een ondersteuning van deze sector om voort te gaan en de doelstellingen van het VLAREMA te realiseren? Kan in 2021 in een bijkomend proefjaar worden voorzien, zodat de gescheiden inzameling van materialenstromen voor recyclage tijdens de evenementen als test kan worden georganiseerd? Hoe kunt u ervoor zorgen dat er tijdens een testjaar geen sancties voor deze organisaties volgen? Lijkt het u realistisch vast te houden aan 2022 of bent u bereid het VLAREMA in de richting van 2023 aan te passen? Kan dat eventueel met het reeds gesitueerde artikel 5.3.12.3? Wat is, tot slot, het advies van de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) over dit vraagstuk?
Minister Demir heeft het woord.
Mijnheer Dochy, ik heb de indruk dat uw telefoon tijdens uw vraagstelling vaak rinkelde.
Ik heb technische problemen. De wifiverbinding is uitgevallen ik vergader mee op mijn iPhone. Daarnet rinkelde dan plots de telefoon.
Mijnheer Dochy, ik dacht dat u nog een echte telefoon had. Ik begin met uw laatste vraag. Wat het advies van de OVAM betreft, is er gisteren een overleg geweest. Mijn kabinet, de OVAM en de evenementensector hebben samen naar de verwachtingen gekeken. We hopen in de eerste plaats uiteraard vooral dat we dit jaar evenementen kunnen organiseren. We zijn overeengekomen dat we 2021 vooral als een leerjaar zullen beschouwen. We zullen vooral inzetten op overleg en op sensibilisering, maar we moeten op dit punt geen decretale aanpassingen doorvoeren. We beschouwen dit jaar vooral als een leerjaar.
Wat uw vraag over de ondersteuning van de evenementensector betreft, heeft mijn administratie een interpretatiedocument, een Q&A en verschillende tools ontwikkeld. Er is persoonlijke begeleiding op maat. Dit jaar zal de OVAM een communicatieve toolkit ontwikkelen. De organisatoren die met herbruikbare bekers werken, kunnen gebruik maken van een handleiding, een stappenplan, infofiches en een simulatietool met betrekking tot de kosten en de opbrengsten. Bovendien genieten de lokale besturen die dit hebben aangevraagd van de subsidies voor herbruikbare bekers, stapelboxen en afwasmachines die aan de lokale organisatoren kunnen worden uitgeleend.
Organisatoren die toch met wegwerptoestanden willen blijven werken, kunnen gebruik maken van de ‘Leidraad voor de eventorganisator’. Deze leidraad is vooral een hulpmiddel voor eventorganisatoren waarmee zij aan de hand van elf vragen hun inzamelsysteem kunnen optimaliseren om tot 90 percent selectieve inzameling te komen. Ook Fost Plus biedt ondersteuning om aan de sorteerdoelstelling te voldoen. Door de OVAM is samen met alle stakeholders ook een rekenblad uitgewerkt.
Maar laten we dit jaar vooral hopen, want de sector is enorm hard getroffen, zoals we allemaal weten. We hebben een paar dagen geleden een goede vergadering gehad. We zijn vooral overeengekomen dat we hopen dat, als corona en dergelijke het toelaten, we later op het jaar evenementen kunnen organiseren en dat we 2021 vooral zullen gebruiken als leerjaar, ook om informatie-uitwisseling te hebben tussen de lokale besturen, provincies, de Vlaamse overheid en de handhavers om te kijken hoe we dat gaan implementeren. We moeten de zaken stap per stap bekijken en vooral niet vooruitlopen. Ik verwijs naar het overleg dat we hebben gehad een paar dagen geleden en waar we overeengekomen zijn dat we dit jaar als leerjaar bekijken, waar we inzetten op sensibilisering en vooral informatie-uitwisseling.
De heer Dochy heeft het woord.
Minister, dank u wel. Ik ben blij dat er overleg is georganiseerd. Dat is zeer goed. Ik neem aan dat u ingevolge het proefjaar 2021 tegen eind dit jaar een evaluatie zult maken om te zien of dat allemaal kan worden doorgetrokken naar de normen van het VLAREMA in 2021.
Ik heb nog een vraag in de zijlijn. Voor bijvoorbeeld horecazaken zijn er specifieke richtlijnen voor de manier waarop het afwassen moet gebeuren. Het gaat over een minimumtemperatuur en het behandelen van de glazen ingevolge corona, iets wat niet bestond op het moment dat wij over die herbruikbare bekers begonnen zijn in het kader van het VLAREMA. Zijn er ook specifieke richtlijnen voorzien in het kader van de organisatie van de wasstraten op evenementen en dergelijke?
Mevrouw Perdaens heeft het woord.
Ik haak graag eventjes in, daarmee verder breiend op een eerdere vraag die ik stelde in oktober over het gebruik van plastic bekers dat leek te stijgen tijdens de coronacrisis. We hebben toen gesteld dat de coronacrisis er niet voor mocht zorgen dat we achteruit gingen. Stilstaan is achteruitgaan. De minister heeft toen ook aangegeven dat dat zeker niet de bedoeling kan zijn. Ik ben blij dat de minister nu ook aangeeft om de doelstellingen voor 2021 niet af te zwakken. Dat was toen de boodschap. Het is positief dat in deze heropstartfase ingezet wordt op overleg en sensibilisering in plaats van op sancties. Dat is een zeer terechte oplossing.
Minister, bij mijn vraag om uitleg die ik in oktober stelde over de herbruikbare bekers, gaf u aan dat de OVAM voor lokale besturen en evenementenorganisatoren eind 2020, begin 2021, dus nu ongeveer, online netwerkevents zou geven. Ik vroeg me af of deze ook zullen worden aangewend om de organisatoren mee op de kar te krijgen om samen die doelstellingen te halen en om dat sensibiliserende tot bij de organisatoren te krijgen.
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Ik wil aansluiten op de vraag omdat wij ook al onmiddellijk veel discussies gehad hebben over het gescheiden ophalen en de doelstelling van 90 percent die naar 95 percent gaat. Hoe zal dat gecontroleerd worden? Ik hoor van verschillende organisatoren dat het voor hen veel evidenter zou zijn dat het gewoon 100 percent is. Dat is veel duidelijker en dat is ook beter controleerbaar. Minister, hoe controleerbaar is die 95 procent? Is het voor iedereen niet eenvoudiger om gewoon voor 100 percent te kiezen?
Minister Demir heeft het woord.
Ik denk dat iedereen het goed vindt dat we hopen dat de events kunnen doorgaan en dat we dit jaar vooral gebruiken om bewust te maken en te informeren. Collega Dochy, we gaan dat ook evalueren aan de hand van de data die we krijgen van de events zelf. De afvalrichtlijnen komen vanuit het Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen (FAVV), zoals u weet, en waren ook voor corona van toepassing. Het gaat hier inderdaad om aanbevelingen van machinaal afwassen. Als het niet anders kan, mag het ook handmatig, maar de regels zeggen dat het dan op minstens 60 tot 65°C moet. Dat zijn algemeen geldende hygiëneregels en daarbij hebben we geen bijkomende regels, voor alle duidelijkheid, want die afwasmachines voldoen aan allerlei hygiënevereisten.
Zoals gezegd, het bewustmakende aspect zit hier zeker mee in. Vanuit de OVAM zal er heel het jaar door bewustgemaakt worden, zoals dat met nieuwe wetgeving meestal ook gebeurt. Het rekenblad van de OVAM speelt ook kort in op het gewicht van de aangeleverde bekers. Dat wordt ook bekeken in verhouding met de ingezamelde bekers en daar wordt er dan ook een correctie op toegepast. Maar met de input die we dit jaar van de events krijgen, kunnen we dat finetunen. Daarom is dit jaar er voor alle partijen om vooral goed te leren en daar het jaar nadien verder mee om te gaan.
De heer Dochy heeft het woord.
Ik hoop dat 2021 een goed testjaar mag zijn. Mocht dat niet zo zijn en mochten de evenementen niet kunnen doorgaan, dan kom ik terug met de vraag om eventueel te vragen om 2022 als testjaar te gebruiken.
Ik hoop dat we elkaar op een evenement kunnen tegenkomen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.