Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Sanctorum heeft het woord.
Minister, in de beleidsnota Dierenwelzijn kondigde u twee jaar geleden aan dat er een uitdoofbeleid zou komen voor de pelsdierfokkerijen in Vlaanderen. De collega’s zullen zich nog wel herinneren dat het parlementaire debat dat daarop volgde, aantoonde dat niet alle politieke fracties op één lijn stonden in dit dossier. Er werd u zelfs een beetje verweten dat u het had opgenomen in de beleidsnota, blijkbaar tegen afspraken in. Dat konden we toch aanvoelen vanuit de oppositie.
Toen anderhalf jaar geleden een voorstel van decreet van mijn hand ter stemming werd voorgelegd om een uitdoofscenario voor pelsdierhouderijen daadwerkelijk voor te bereiden, kreeg dat initiatief geen parlementaire meerderheid. Dat was trouwens ook een behoorlijk heftig debat.
Twee jaar later is de politieke realiteit grondig veranderd. In februari van dit jaar stelde de CD&V-fractie onomwonden dat er geen maatschappelijk draagvlak meer bestaat voor nertsenkwekers. Ik vind dat heel positief. Het was vooral de heer Dochy die dat in de media verklaarde. Hij zei ook dat, mits flankerend beleid voor de betrokken bedrijven, een algemene stopzetting moet kunnen vanaf 1 januari 2017. Dat was dus behoorlijk snel, wat ook weer positief is. Na die opvallende stelling verklaarden alle politieke fracties tijdens een plenaire vergadering dat zij dit scenario steunden.
Zo’n kamerbrede steun geeft u ook de legitimiteit om die nertskwekerijen in Vlaanderen op korte termijn stop te zetten. Maar intussen nadert natuurlijk die fameuze datum van 1 januari 2017. Daarom heb ik de volgende vragen, minister.
Welke acties hebt u ondernomen sinds het politieke draagvlak zo groot is geworden om die nertskwekerijen stop te zetten? Hebt u een uitgewerkt scenario klaar om vanaf 1 januari 2017 alle nertsenkwekerijen stop te zetten? Zo niet, vanaf welke datum voorziet u dan wel in een stopzetting? Welk flankerend beleid zult u voeren? Welke afspraken hebt u al gemaakt met de betreffende bedrijven?
Minister Weyts heeft het woord.
Ik heb intussen samen gezeten met vertegenwoordigers van de sector. Als je de piste van het uitbetalen voor stopzetting van bedrijven wilt bewandelen, is een van de grote onbekenden de waardebepaling van de betrokken bedrijven. Dat is geen eenvoudige oplossing, zo ervaart men nu ook in Nederland, tot eigen scha en schande. En dat gegeven speelt natuurlijk mee bij het uitwerken van een flankerend beleid. Ik heb daarom een studie besteld om die waarde, als we die piste zouden volgen, te objectiveren en zo correct mogelijk te berekenen.
Ik heb mij voor alle duidelijkheid niet geëngageerd op die termijn van 1 januari 2017. Ik denk ook dat dat een weinig realistische datum is, gelet op de complexiteit van een en ander. We stellen immers vast dat men in Nederland al in juridische procedures verwikkeld is. Er is een advies van de Hoge Raad, waarbij de procureur-generaal deze week nog gesteld heeft dat het arrest in beroep moet worden verbroken, omdat onvoldoende rekening is gehouden met de schade voor individuele nertsenhouders en dat er enkel naar de sector in zijn geheel gekeken is.
Als we die piste willen volgen en als dat kan, dan is de juridische onderbouw van een en ander dus wel cruciaal.
De heer Sanctorum heeft het woord.
Minister, ik moet zeggen dat ik dat een teleurstellend antwoord vind. Ik kan aannemen dat die waardebepaling een complexe zaak is, maar het was toch ongezien dat er plots zo’n politiek signaal vertrok vanuit een fractie binnen de meerderheid, die toch de grootste tegenstander was van het stopzetten van nertsenkwekerijen? Als zij u de hand reiken, begrijp ik niet dat u daar zo voorzichtig mee omgaat.
U gaat nu een studie bestellen. Ik neem aan dat die studie dan nog niet is opgestart. Of wat moet ik mij daarbij voorstellen? Dit lijkt toch een beetje op het op de lange baan schuiven. 1 januari 2017 is inderdaad misschien bijzonder scherp. We zijn immers al oktober 2016. Maar ik verwacht van u toch op zijn minst een perspectief, vanaf wanneer die nertsenkwekerijen zullen worden stopgezet. Als u dat vandaag niet kunt geven, meer dan een halfjaar nadat iedereen u het signaal heeft gegeven om ervoor te gaan, dan vind ik dat bijzonder teleurstellend.
Mevrouw Robeyns heeft het woord.
Minister, ik vind dat er absoluut een stopzetting van pelshouderijen moet komen in Vlaanderen. Ik denk dat dat ook een onderdeel van het regeerakkoord was, of het stond toch alleszins in uw beleidsnota. Persoonlijk ben ik nog altijd meer voorstander van het oorspronkelijke scenario, een uitdoofscenario waarbij we geen nieuwe kwekerijen en geen uitbreidingen meer zouden toestaan, met dan een volledige stopzetting tegen een bepaalde datum – het voorstel dat collega Sanctorum hier ooit heeft ingediend, was 2020 of 2025.
Dat voorstel geeft duidelijkheid. We zullen daar discussie mee vermijden. Nu voel ik dat we aan het verzanden zijn in onderzoek en zo meer. U haalt aan dat het niet zo eenvoudig is om dat juridisch allemaal te onderbouwen. Ik heb het gevoel dat we het nu nog veel meer op de lange baan gaan schuiven. Anderzijds: als het compromis is dat we de bedrijven moeten uitbetalen, dan zet ik mij daar achter. Als dat op korte termijn kan, kan dat sneller, zolang de pelshouderijen in Vlaanderen maar stoppen. Dat is het uitgangspunt.
Nu wordt het ene scenario voorgesteld door CD&V, maar daar zijn dan bepaalde juridische problemen mee. Hoe ga je de waarde bepalen? Er worden dan bijkomende onderzoeken gedaan. Het andere scenario was blijkbaar minder verteerbaar.
Eigenlijk heb ik maar één oproep, minister. Laat ons er gewoon voor zorgen dat die pelshouderijen in Vlaanderen stoppen en dat we niet weer verzanden in een discussie van onderzoek en de vraag over de kostprijs. Kunnen we niet gewoon teruggaan naar het oorspronkelijke scenario en zeggen dat het tegen die datum moet stoppen?
De heer Nevens heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, we moeten er rekening mee houden dat het dossier heel complex is. Mijn gevoel is dat er nu politieke wil is en dat men nu ook oplossingen zoekt die voor iedereen aanvaardbaar zijn. Ik vergelijk het met een onteigeningsdossier. Dat doe je ook niet van vandaag op morgen, tussen de soep en de patatten. Dit moet goed bekeken worden. Er moet een schadebepaling gebeuren. Er is al een reuzenstap gezet in dit dossier, namelijk de politieke wil om uiteindelijk de stopzetting van nertsenkwekerijen te verkrijgen. Ik vraag toch enige tijd en begrip. We mogen niet over één nacht ijs gaan en moeten de minister de tijd geven om ervoor te zorgen dat alle partijen zich daar in consensus achter kunnen scharen.
De heer Dochy heeft het woord.
Ik ben blij met de stap die de minister zet. Voor ons mag het ook wel wat sneller, maar het zou fout zijn te denken dat de waardebepaling van de bedrijven een juridische aangelegenheid is. Dat is gewoon een technische aangelegenheid. Er zijn in Vlaanderen voldoende methodieken gekend waarmee men de waarde van bedrijven bepaalt. Dat is dus een economisch-technische discussie, die zeker uit te klaren is. Ik vind het goed dat dat ook geobjectiveerd kan worden aan de hand van een studie, al mag het niet de bedoeling zijn om het dossier daarmee te vertragen.
Het vervolg van de procedures in Nederland heeft aangetoond dat het zeer belangrijk is om het evenwicht te vinden tussen enerzijds de bedrijfsleider geven waar hij recht op heeft en anderzijds het dierenwelzijn daarmee in verzoening brengen. Dat is ook de piste die wij voorgesteld hebben en waar wij achter staan. Ik denk dat dat ook de piste is waar iedereen in dit parlement achter kan staan, zodat er op een nette manier een evenwicht kan worden gevonden tussen dierenwelzijn en de bedrijfseconomische problematiek van de nertsenhouderijen.
Minister, kunt u een timing geven voor die studie? Wanneer zou die opgeleverd worden?
Minister Weyts heeft het woord.
Die studie is besteld. Ze zit in een eerste fase. Ik heb vooralsnog geen timing gekregen voor de oplevering. Men wil eerst bekijken wat de contouren zijn, vooraleer men kan inschatten wanneer men zou kunnen landen.
Er is verwezen naar politieke signalen die gegeven zijn door collega’s uit de meerderheid. Ik heb die ook heel dankbaar aangenomen. U verwijt mij voorzichtig te zijn, mijnheer Sanctorum, maar in Nederland ligt, hoewel men daar heel lang heeft gepalaverd om een akkoord te bereiken, dat akkoord nu op de schop, omdat er na een negatief advies van de auditeur-generaal ongetwijfeld ook een vernietiging zal komen door de Raad van State en men dus terug naar af moet. Mij lijkt het dan verstandiger om hier omzichtig te werk te gaan, om aan een structurele, duurzame oplossing gestalte te geven, zodat het inderdaad een einde is en we er een streep onder kunnen trekken, maar dus wel met een degelijke juridische onderbouw. Daarom is ook die studie lopende.
De heer Sanctorum heeft het woord.
Bedankt voor uw antwoord, minister, maar de vergelijking met Nederland gaat niet op omdat het in Nederland over een veel grotere schaal gaat. In Vlaanderen gaat het op dit moment over zeventien bedrijven – of zestien, want er is er eentje gesloten.
Collega Dochy hamert sterk op dat flankerende beleid. Wat mij betreft, mag dat gewoon uitdoven, maar ik begrijp dat er een aantal collega’s zijn die zeggen dat dat flankerende beleid heel belangrijk is en dat die bedrijven vergoed moeten worden. Als dat over zestien bedrijven gaat, laat ons dat dan doen. Maar laat ons dat dan doen op korte termijn.
Minister, ik betreur dat er geen concreet perspectief bestaat, dat u niet zegt tegen welke datum u tot een eindpunt wilt komen. Als de CD&V-fractie de moed heeft te zeggen dat ze 1 januari 2017 graag als einddatum ziet, en u blijft zeggen dat het allemaal complex is en dat u met een studie bezig bent en we zien wel, dan neem ik daar geen genoegen mee. Het spijt me.
Op het moment dat de studie klaar is, verwacht ik dat we dat verder kunnen bespreken. Misschien is het interessant om een signaal te krijgen van u, minister, om te vermijden dat we hier elke week een voortgangsvraag krijgen. Zo kunnen we onze regeling daar op een goede manier op afstemmen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.