Verslag vergadering Commissie voor Mobiliteit en Openbare Werken
Verslag
De heer de Kort heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, al maanden davert de autosector op zijn grondvesten na het uitgelekte sjoemelsoftwareschandaal bij Volkswagen. Meer en meer blijkt dat er ook bij andere merken vreemde dingen gebeuren. Midden januari vielen Franse fraudebestrijders binnen in vestigingen van Renault waarna Renault de herziening van 15.000 wagens aankondigde. Maandag 18 januari stelde het VRT Journaal dat Opel bepaalde automodellen, zonder medeweten van de eigenaars, softwarematig ‘update’ met veel lager verbruik en uitstoot, maar ook lagere wegprestaties tot gevolg. Op dinsdag 19 januari werden in de pers nog andere constructeurs genoemd, zijnde Mercedes en Ford.
Minister, dat er een brede kloof bestaat tussen de officiële uitstoot- en verbruiksgegevens van auto’s en de reële, weten we al lang. Deze kwesties zijn al meermaals aan bod gekomen in de commissie Leefmilieu. Dieselgate van Volkswagen kwam er al uitgebreid aan bod.
Er is echter ook een belangrijke mobiliteitscomponent. In het ontwerp van Mobiliteitsplan Vlaanderen, u welbekend, stonden maatregelen met betrekking tot het beperken van de uitstoot van schadelijke stoffen met een impact op het leefmilieu of klimaat.
Minister, de Vlaamse autobestuurder wil dat hij op zijn wagen kan vertrouwen. Net daarom hebben we homologaties en testen, Europese normeringen en keuringscentra en dergelijke meer. Wat gaat u, als bevoegd minister, doen om de testen en homologaties te verbeteren zodat ze dichter aanleunen bij de realiteit en sjoemelsoftware en andere lepe trucs niet meer kunnen worden gebruikt om de consument en de gemeenschap een rad voor de ogen te draaien?
Minister Weyts heeft het woord.
Collega’s, de testen om de officiële uitstoot-en verbruiksgegevens van auto’s te bepalen worden momenteel op Europees niveau bepaald. De huidige testprocedure, de zogenaamde ‘New European Driving Cycle’ (NEDC) is verouderd en ligt dan ook al jarenlang onder vuur.
Daarom werkt men op een aantal andere pistes. Om toch het verschil tussen de uitstoot tijdens een test en de dagelijkse praktijk te verkleinen, wordt er in de schoot van de United Nations Economic Commission for Europe (UNECE) in Genève sinds 2009 gewerkt aan een nieuwe, wereldwijd geharmoniseerde testprocedure, de Worldwide harmonised Light vehicle Test Procedure (WLTP) die de NEDC zal vervangen. Het gebruik van deze nieuwe testcyclus zal de verschillen tussen de tests en de realiteit hopelijk doen afnemen.
Eind januari heeft de Europese Commissie tevens een voorstel gepubliceerd om het algemeen typegoedkeuringssysteem te wijzigen en aan te scherpen. De bestaande kaderrichtlijn zal worden vervangen door een verordening. De Europese Commissie heeft in het voorstel gesuggereerd om de controlemechanismen uit te breiden en te versterken. De bespreking van dit voorstel tussen de vertegenwoordigers van de lidstaten start binnenkort. Vertegenwoordigers van de Vlaamse overheid zullen hierbij aanwezig zijn. Deze herziening van het regelgevend kader inzake typegoedkeuring van voertuigen moet de bestaande tekortkomingen verhelpen en het vertrouwen van de burger herstellen. Zodra de richtlijnen hierover bekend zijn, zullen deze zo snel mogelijk worden ingevoerd en toegepast bij de keuring en homologatie van voertuigen.
Een bijkomende test op de weg werd binnen Europa reeds goedgekeurd: ’Real Driving Emissions’ of RDE-test. Die zal de testen die nu gebeuren op een testbank kunnen aanvullen.
De productnormen, en dus alle testprocedures, waarnaar ik zonet verwees, zijn een federale bevoegdheid. Het is dan ook de federale overheid die deelneemt aan de onderhandelingen op niveau van de EU en de VN. Zoals steeds, proberen we ervoor te zorgen dat de Vlaamse overheid betrokken blijft, niet alleen op een afstand maar ook in de delegatie.
De heer de Kort heeft het woord.
Minister, ik dank u voor uw antwoord. Het is duidelijk dat u dit zeer grondig opvolgt. Het is van belang dat het op die goede manier wordt aangepakt. Dat dit schandaal naar buiten komt op een moment dat u met de Vlaamse Regering inzet op een groene switch, is toch wel bijzonder spijtig. Ik hoop dat het pad dat u hebt geschetst, ook kortelings wordt gerealiseerd.
De heer Vandenbroucke heeft het woord.
Minister, ik zou het volgende aspect aan u willen voorleggen. Collega de Kort heeft gezegd dat zonder het medeweten van eigenaars verschillende merken – ook merken waar officieel nog geen onderzoek naar loopt omdat er geen officieel gesjoemel is vastgesteld – hun modellen binnenroepen om er softwarematige aanpassingen aan te laten doen met mogelijk een impact op prestaties enzovoort.
Van een aantal merken, om Volkswagen niet te noemen, weten we dat er gesjoemeld is met een aantal motoren. Er rijden in ons land ook enkele tienduizenden Volkswagens rond met een motor waar een probleem mee is. In Vlaanderen is de tweedehandsmarkt groter dan de nieuwe markt. Per nieuwe ingeschreven wagen worden er jaarlijks 1,37 tweedehandswagens ingeschreven. Dat zijn gegevens van Febiac. Dat betekent dus dat heel wat van die wagens met sjoemelmotoren ook op de tweedehandsmarkt terechtkomen. Op de website van de grote kanalen waar tweedehandswagens worden aangeboden, bijvoorbeeld My Way van D’Ieteren, staat geen vermelding of het gaat over types met een motor die is geaffecteerd door sjoemelsoftware. Mensen die een tweedehandswagen kopen, worden pas na het tekenen van het contract geïnformeerd over het feit dat ze een wagen hebben gekocht die in het najaar zal worden teruggeroepen door Volkswagen om aanpassingen te laten doen. Een consument op de tweedehandsmarkt waar heel wat wagens met sjoemelsoftware worden aangeboden, wordt niet spontaan geïnformeerd of het gaat over een wagen met of zonder sjoemelsoftware.
Ik vind dat problematisch. Ik weet wel dat het afficheren van producten die te koop worden aangeboden, uw bevoegdheid niet is, maar misschien is het toch een element dat eens onder de aandacht kan worden gebracht van uw federale collega.
Mijn federale collega is, zoals u weet, zeer waakzaam. Ik verwacht dat ze rekening houdt met zulke scenario’s. We zullen het wel, indien mogelijk, signaleren.
De vraag om uitleg is afgehandeld.