Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
De heer Beenders heeft het woord.
Sinds 1 januari gelden nieuwe regels voor de berekening van de drinkwaterfactuur. Zoals het elk jaar hoort en zoals het bijna elke maand gebeurt, worden de wijzigingen van de eerste dag van de daaropvolgende maand altijd gecommuniceerd via kranten, en ook de waterfactuur kon daarin eind december niet ontbreken.
Toch bleek de info die gecommuniceerd werd niet altijd even correct, waardoor heel wat mensen niet duidelijk weten wat nu juist de wijzigingen zijn. Zo stond in een krant dat vanaf nu iedereen evenveel zou betalen voor water.
Ondertussen is de simulator van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) al volop gecommuniceerd en wordt hij veel gebruikt. Een goede communicatiecampagne van de drinkwatermaatschappijen is echt wel nodig, zodat de Vlamingen weten wat verandert en hoe ze ervoor kunnen zorgen dat hun waterfactuur niet te exponentieel zal stijgen.
Minister, welke acties zult uzelf of zullen de drinkwatermaatschappijen ondernemen om op korte termijn de Vlamingen duidelijk en correct te informeren over de nieuwe berekening van hun drinkwaterfactuur?
In het najaar van 2015 hebben de drinkwatermaatschappijen samen overlegd om u voor te stellen een implementatiekost te bepalen die gehanteerd zou worden om de communicatie en de IT-aanpassingen en alles wat nodig was om het nieuwe decreet uit te voeren, te plafonneren op een percentage van 2,25 procent van de drinkwateromzet. De drinkwatermaatschappijen hebben u voorgesteld dit verhoudingsgewijs door te rekenen in de factuur aan de residentiële en niet-residentiële klanten. Welk antwoord hebt u gegeven aan de drinkwatermaatschappijen? Over welke grootteorde van kosten gaat het?
Minister Schauvliege heeft het woord.
Er zijn twee soorten communicatie. De eerste communicatie komt van de overheid zelf, namelijk de Vlaamse Milieumaatschappij en Aquaflanders. Het gaat daarbij om informatie over de tariefstructuur van de waterfactuur. Die informatie wordt uiteraard gegeven op de website van de Vlaamse Milieumaatschappij, die de nieuwe structuur toelicht. Die informatie wordt dagelijks bijgewerkt. Als er bijvoorbeeld nieuwe beslissingen worden genomen over gemeentelijke saneringstarieven, moet de informatie telkens worden aangepast, ze zijn daar dus constant mee bezig. Er is ook een online berekeningstool die u zeer goed kent: bereken je waterfactuur. Met deze tool kunnen de gezinnen hun waterfactuur berekenen om te zien wat het effect is. Die tool is al 20.000 keer gebruikt.
Daarnaast heeft ook Aquaflanders een spot gemaakt, die ook op een eenvoudige, duidelijke en toegankelijke manier de structuur toelicht. Die spot is eind december gelanceerd en staat ook op de website van watermaatschappijen.
De drinkwatermaatschappijen hebben elk hun eigen communicatie. De manier waarop zij communiceren, kan verschillen. Sommige doen het samen met de factuur, andere doen het op een andere manier, maar de boodschap is natuurlijk hetzelfde. Het algemeen waterverkoopreglement is verplicht voor alle drinkwatermaatschappijen en roept op tot een duidelijke en volledige communicatie zodat de abonnee goed weet wat in rekening wordt gebracht en het ook kan narekenen.
Het tweede luik van uw vraag heeft betrekking op de omzetting van de tarieven van de drinkwatercomponent. De drinkwatermaatschappij moet dit doen op een budgetneutrale manier. Er werden dus geen extra kosten, zoals de implementatie van de nieuwe structuur, in rekening gebracht. Voor de saneringscomponenten ontvangen de watermaatschappijen een inningspercentage. In het inningspercentage 2015 wordt bepaald om een stuk van de kosten voor de implementatie van de nieuwe tariefstructuur erin te verrekenen.
De heer Beenders heeft het woord.
Minister, in het debat van vorig jaar bleef één vraag toch een beetje onbeantwoord. De sector heeft u gevraagd of hij eenmalig 2,25 procent van de drinkwateromzet als bedrag mag gebruiken om de implementatiekosten te betalen. Ik heb in de notulen van vergaderingen van drinkwatermaatschappijen gezien dat dit effectief werd beslist. Zo zou Farys 2,7 miljoen euro in de factuur bijrekenen om die implementatiekost te verzekeren. Eén vierde zou bij de niet-huishoudelijke klanten worden verhaald en drie vierde bij de huishoudelijke klanten. Ik vind daarover niet meer informatie. Als u dat moet opzoeken, mij goed. Maar dat blijft onduidelijk. Is er effectief een afspraak over de drinkwatermaatschappijen heen, met uw goedkeuring, om 2,25 procent van de drinkwateromzet te gebruiken om de implementatiekost te financieren? Mag die ook worden doorgerekend aan de klant?
Die simulator is inderdaad zeer goed. Twintigduizend mensen bezochten hem al, dat is schitterend. Hopelijk groeit dat aantal nog aan. Maar het is een beetje misleidend. Twee kosten worden in de eindberekening niet meegerekend: de btw en de vennootschapsbelasting. Als je de factuur van 2015 naast de simulator legt, geeft dat een vertekend beeld. Het eindbedrag op de VMM-site is exclusief die twee componenten, maar in de factuur die de gezinnen krijgen, zit de btw er wel al bij. Misschien is het niet slecht om die simulator aan te passen en er ook die twee componenten bij te tellen, zodat de mensen het eindbedrag van hun factuur van vorig jaar kunnen vergelijken met het bedrag dat op de simulator staat. Er moet correct worden gecommuniceerd. De VMM moet alle kosten die op de factuur worden doorgerekend, integraal tonen op de simulator. Anders wordt er een bedrag getoond dat achteraf verrassingen kan geven. Dat willen wij absoluut niet.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Minister, bij de vorige bespreking van dit thema gaf ik de insteek om de zaak te onderzoeken in het licht van co-ouderschap. U zei toen dat u dat zou onderzoeken en dat u eraan dacht om dit open te trekken naar diverse facturen. Ik maak nu van de gelegenheid gebruik om te vragen naar de stand van zaken.
Mevrouw Taeldeman heeft het woord.
Voorzitter, ik verneem hier nu ook voor het eerst dat er al twintigduizend mensen een beroep hebben gedaan op de simulator van de VMM. Er zijn in Vlaanderen tien drinkwatermaatschappijen die waarschijnlijk binnenkort een eerste factuur zullen versturen naar de particulieren. Zou het geen goed idee zijn om bij die eerste nieuwe drinkwaterfactuur nog eens kort en in een heldere taal duidelijk te maken hoe die structuur nu exact in elkaar zit en wie recht heeft op wat? Zo zouden heel veel gezinnen daarvan in kennis kunnen worden gesteld.
De heer Nevens heeft het woord.
Minister, ik had altijd begrepen dat u zei dat het variabele deel, de kost van de winning, varieert naargelang van de behandeling van het drinkwater. Er is dus een vast deel en een variabel deel. Dat zal niet in elke provincie dezelfde prijs zijn, maar het zal wel budgetneutraal zijn. En ze mogen binnen bepaalde marges verschillen van prijs.
Minister, ik ben ook verheugd dat u werk hebt gemaakt van het putwater. Ik zie dat de website van de VMM ook verwijst naar het gebruik van putwater. Men doet er nu een aantal suggesties in verband met controles en het gebruik van putwater. U zei dat u er werk van zou maken. Bedankt voor dat initiatief.
Minister Schauvliege heeft het woord.
Mijnheer Beenders, ik zal uw opmerking over de rekenmodule op de website van de VMM doorgeven aan de VMM. Ik denk wel dat het bij de simulator uitdrukkelijk wordt aangegeven dat dat erbij komt, maar ik zal eens bekijken of dat nog helderder kan. Hetzelfde geldt voor de vennootschapsbelasting.
U vraagt ook naar het doorrekenen van extra kosten voor het aanpassen van die nieuwe waterstructuur. Ik heb de vorige keer in deze commissie gezegd dat ik dat een nogal opmerkelijke vraag vond. Men stelde de vraag over het feit dat men de nogal riante kosten voor het zogezegde aanpassen van de informatica voor de doorrekening wou doorschuiven naar de factuur. Men heeft mij ondertussen formeel die vraag gesteld. Ik heb daarop geantwoord dat ik het daar niet mee eens ben. Dat kan dus niet worden doorgeschoven naar de factuur. Wanneer een drinkwatermaatschappij dat uit reguliere inkomsten binnen budgetneutraliteit wel wil verrekenen, dan is dat haar zaak. Maar wij hebben dat niet aanvaard of beslist. Wij zijn daarmee niet akkoord gegaan.
Mevrouw De Vroe, over het co-ouderschap hebben wij een rondvraag gedaan. Wij hebben dat bekeken. Het klopt dat dit enkel in Brussel op die manier wordt toegepast. Wij hebben nog eens onder de aandacht van de drinkwatermaatschappijen gebracht dat zij daar regelingen kunnen treffen.
Dat is de stand van zaken. Dat wordt zeker verder bekeken bij de evaluatie die we zullen doen nadat het even in werking is. Op dit moment is er niet een systeem dat heel goed werkt. Wij hebben de best practices nog eens onder de aandacht gebracht.
Mevrouw Taeldeman, bij de eerste factuur die wordt verstuurd, zit er een uitleg over de nieuwe structuur.
Mijnheer Nevens, wij bekijken niet alleen het drinkwater dat uit de kraan komt. Wij doen ook een bewustmaking met betrekking tot het putwater. Er is een volledig actieplan om de mensen ervan bewust te maken dat er mogelijk gezondheidsrisico’s aan verbonden zijn.
De heer Beenders heeft het woord.
Minister, ik zal u de documenten overmaken over de beslissing van die vergadering. U hebt gelijk: 2,7 miljoen euro doorrekenen aan de gezinnen om een IT-programma te veranderen, is wel wat absurd. Ik hoop dat de sector toch geen doorrekening doet, ondanks uw weigering.
Mijn fractie kijkt ook heel erg uit naar de vorige week aangekondigde evaluatie van de drinkwaterfactuur. Wij willen daaraan heel constructief meewerken, om ervoor te zorgen dat vooral de laagverbruikers, die in 2016 meer zullen betalen, dat in de toekomst niet meer moeten doen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.