Verslag vergadering Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening, Energie en Dierenwelzijn
Verslag
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Minister, vorig jaar, meer bepaald op 14 januari, heb ik u hier ook een vraag gesteld over de gevolgen van vuurwerk voor huisdieren. Tijdens de jaarwisseling van 2014 en 2015 waren er uitgesproken gevallen van extreme reacties van dieren op vuurwerk. Nu hebben we dat opnieuw kunnen lezen in de pers: dieren die overleden zijn als gevolg van een hartaderbreuk, miskramen, honden die in paniek weglopen et cetera.
Vorig jaar hebt u in uw antwoord bevestigd dat u wilde ijveren voor een doordachter gebruik van vuurwerk. En omdat de lokale besturen een belangrijke bevoegdheid hebben in het toestaan en organiseren van vuurwerk, plande u een ruimere sensibiliseringsactie ten aanzien van de gemeenten, om hen erop te wijzen dat er oplossingen of tussenoplossingen mogelijk zijn.
Een van de pistes die u toen noemde, was het laten plaatsvinden van vuurwerk op één centrale plaats of het zelf te organiseren. Ook het verbieden van privaat vuurwerk, of het tot een minimum beperken ervan, was een van de opties die u toen opsomde. Daarnaast benadrukte u dat u tips zou aanreiken aan de eigenaars van dieren, zodat zij, wanneer vuurwerk wordt afgeschoten, maximaal maatregelen zouden kunnen treffen om het leed van dieren te beperken.
Vanuit uw kabinet vertrok een schrijven naar de lokale besturen met als opschrift ‘Gecentraliseerd vuurwerk houdt dieren rustiger’. Wat dat betreft, hebt u dus zeker uw woord gehouden. Dat is een mooi initiatief, dat echter, zo vernamen wij, heel laat is aangekomen bij de gemeentebesturen. Concreet gaat het over één week voor Kerstmis, wat toch heel laat is om te communiceren en om een gemeentebestuur nog toe te laten om doordachte maatregelen te nemen en daar ook nog overleg over te organiseren.
Minister, welke sensibiliseringsacties ten aanzien van lokale besturen werden in 2015 uitgevoerd om hen te wijzen op oplossingen voor deze problematiek? Werden er ook sensibiliseringsacties uitgevoerd ten aanzien van het ruimere publiek? Welk gevolg werd door de lokale besturen aan die sensibiliseringsacties gegeven? Waarom werd het schrijven vanuit het kabinet pas in de loop van december verstuurd naar de steden en gemeenten? Plant u ook in 2016 acties en een nieuw schrijven naar lokale besturen? Zo ja, dan hoop ik dat dat tijdiger zal gebeuren dan vorig jaar, zodat lokale besturen meer de gelegenheid hebben om dat te organiseren en desgevallend overleg te plegen. Ambieert u om steden en gemeenten ertoe te bewegen een analoog beleid ter zake uit te voeren? Zal de kwestie aangekaart worden tijdens het jaarlijkse treffen met de schepenen van Dierenwelzijn?
Minister Weyts heeft het woord.
Ik heb inderdaad een brief verstuurd naar alle gemeenten met de vraag om vuurwerk zo veel mogelijk te beperken tot één centrale plaats. Over de timing kun je inderdaad discussiëren. U spreekt over een week voor Kerstmis, maar Kerstmis is nu niet bepaald de meest vuurwerkgevoelige feestdag, tenzij misschien dat staafje op het ijslam. Het was tweeënhalve week voor Nieuwjaar, maar ik denk dat het wel relevant is om dat in de toekomst wat vroeger te doen. Daar hebt u wel een punt.
Dichter bij Nieuwjaar heb ik nog een communicatie uitgestuurd met enkele ‘tips and tricks’, om mensen aan te manen om enerzijds voorzichtig om te springen met vuurwerk en anderzijds ook aan de dieren te denken. Ook op dat vlak wil ik bekijken of dat in de toekomst misschien wat ruimer kan gaan, in een soort campagne, bijvoorbeeld via de sociale media. Het persbericht bevatte ook enkele tips om eigenaars te wijzen op wat je kunt doen om dieren zo goed mogelijk preventief te beschermen tegen de effecten van vuurwerk.
Verschillende gemeenten hebben laten weten dat ze vuurwerk verboden hadden of andere maatregelen hadden genomen, zoals het sensibiliseren van hun inwoners. Ik heb daar nu niet echt een overzicht van, maar ik neem dat zeker ook mee in het kader van de dag voor de schepenen van Dierenwelzijn, zodat we hen ook kunnen responsabiliseren of alleszins aanmoedigen om te proberen dat in het schepencollege ter sprake te brengen, zodat men ook tijdig initiatieven op lokaal vlak kan nemen. Maar de gemeenten moeten daar natuurlijk niet op wachten. Niets staat hun in de weg om nu al de nodige beslissingen te nemen, wat ik ook hoop, zodat we opnieuw, net als het afgelopen jaar, vooruitgang kunnen boeken op dat vlak.
Mevrouw De Vroe heeft het woord.
Minister, ik ben tevreden met uw antwoord, in die zin dat u in de toekomst rekening zult houden met de timing. Dat is heel belangrijk. De meeste gemeentebesturen doen op zeer regelmatige basis lokale gemeenteberichten of iets dergelijks bij de mensen in de bus. Dat lijkt mij een zeer belangrijk medium om daarvoor in te schakelen, om hun burgers erop te wijzen dat ze zorg moeten dragen voor hun dieren en er rekening mee moeten houden bij het afsteken van vuurwerk.
Het is een goede zaak. U plant voor volgend jaar een nog ruimere campagne op de sociale media, ook dat is een goede zaak. We zullen dat uiteraard verder opvolgen.
De heer Dochy heeft het woord.
Voorzitter, minister, collega’s, ik heb ook de brief gezien die verstuurd is aan de lokale besturen, met poststempel 17 december 2015. Dat is inderdaad vrij kort bij de jaarwisseling. In die brief wordt vooral gesproken over het bannen van vuurwerk en/of het centraliseren. Dat is de insteek. Ik ben blij dat collega De Vroe de zaak wat ruimer opentrekt naar sensibilisering van zij die vuurwerk afsteken maar ook van houders van huisdieren.
Minister, is het niet mogelijk om het ruimer te zien en via de infokanalen van de gemeente tips mee te geven aan de houders van huisdieren waarop ze moeten letten op momenten die vuurwerkgevoelig zijn? Kerstmis is dat minder dan Nieuwjaar, maar ook op kerstavond wordt her en der vuurwerk afgestoken.
Ik heb ook een schrijven ontvangen van Gaia op 13 januari. Ik denk dat ze dat aan elk college van burgemeester en schepenen hebben gestuurd. Gaia heeft het over een honderdtal klachten naar aanleiding van het vuurwerk bij de jaarwisseling. Het gaat bijvoorbeeld over een konijn dat bezweek aan stress. Gaia verwijst ook naar zestien Limburgse gemeenten die reeds actie ondernemen. Tremelo en Dilbeek verbieden vuurwerk. Er staat ook een tip in over geluidloos vuurwerk. Ik weet niet of u op de hoogte bent van deze techniek. Er zit een persbericht bij. Er is een Italiaanse stad die promotie maakt voor geluidloos vuurwerk. Misschien kan dat ook eens worden onderzocht en eventueel worden doorgespeeld aan de vuurwerksector.
De heer Engelbosch heeft het woord.
Collega’s, we kunnen er inderdaad over discussiëren of de communicatie te vroeg of te laat is gebeurd. Voor de ene zal het altijd te vroeg zijn, voor de andere altijd te laat. Als het in de lokale bladen moet worden opgenomen, moet u al begin november of half november een communicatie uitsturen, wat in mijn ogen dan weer veel te vroeg is want dan is men het vergeten tegen de feestdagen.
Ik heb er het Woordelijk Verslag van vorig jaar nog eens bijgenomen, want toen heb ik de vraag ook gesteld. We hebben toen allemaal besloten dat het vooral een lokale verantwoordelijkheid is. We hebben vertrouwen in de lokale besturen. Het regeerakkoord gaat daar ook van uit. De minister moet de lokale besturen ook niet bij het handje nemen en de lokale besturen moeten ook niet zitten te wachten op een brief van de minister om initiatieven te nemen. Niets houdt de lokale besturen tegen om tips in hun lokale bladen op te nemen. Ik zit in de oppositie in mijn gemeente en ik heb in november de schepen van Dierenwelzijn aangesproken over de problematiek. Ik doe dus opnieuw een oproep om bij de lokale besturen de mensen aan te spreken.
Ik vind het een nuttige suggestie om op de Dag van de schepenen voor Dierenwelzijn nog eens effectief te wijzen op de mogelijkheden en op wat er lokaal het best kan worden gedaan. De oproep om alles te centraliseren op één locatie, lijkt met zeer nuttig. Het is een groot verschil of er in het centrum van de stad vuurwerk wordt afgeschoten of ergens op het platteland. Het heeft een heel ander effect op dieren.
Ik kijk dus vooral naar lokale verantwoordelijken, die hun ding moeten doen en niet altijd moeten wachten of de minister al dan niet een brief stuurt.
De heer Sanctorum heeft het woord.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik de laatste reactie een beetje vreemd vind. Het lijkt zelfs alsof het principe van de lokale autonomie een grotere gevoeligheid is van de N-VA-fractie dan de bezorgdheid over het dierenwelzijn. Ik vond het een beetje een eigenaardig betoog. Ik ga ervan uit dat als de minister een brief verstuurt, hij de oprechte bedoeling heeft om de lokale besturen te responsabiliseren. Minister, u hebt zelf gezegd dat twee weken voor Nieuwjaar een brief sturen, geen impact meer heeft omdat het gemeentelijk vuurwerk natuurlijk allemaal al gepland is. Alle activiteiten worden ruim op voorhand voorbereid. Laat ons wel wezen: voor 2016 moeten we toch iets vroeger van start gaan.
Minister Weyts heeft het woord.
Collega’s, ik dank u voor alle suggesties. Ik neem ze allemaal mee. Op de Dag van de schepenen voor Dierenwelzijn zal ik er zeker een apart item aan wijden.
De vraag om uitleg is afgehandeld.