Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Dewinter heeft het woord.
Minister-president, in 1177 na Christus bracht Filips van de Elzas vanuit het Heilige Land het wapenschild, dat hier zo trots voor ons wordt afgebeeld, mee naar Vlaanderen. De mythe wil dat hij dat wapenschild had afgenomen van een Saraceen bij de verovering van Jeruzalem. Het rood van de klauwen en de tong wijst op de nederlaag van de Saracenen, want het beeldde het bloed af van de vijand.
Dat wapenschild, die klimmende leeuw van sabel, getongd en genageld van keel op een gouden veld, zoals dat heet in een wapenschild, is het symbool van Vlaanderen. Maar u hebt er, naar aanleiding van het nieuwe logo van de Vlaamse Gemeenschap, naar ik verneem in de pers, een hondje van gemaakt, dat bedelt om een koekje, een schootleeuw, zegt men, de hond van Samson, die ook al nep is, een soort Garfieldkat, die nauwelijks enige assertiviteit, laat staan agressiviteit uitstraalt. Daarbij komt dan de slogan ‘verbeelding werkt’.
Minister-president, ik ben niet gelukkig met dit logo. Ik zie dat u ook al niet meer zo fier bent op het logo dat u gisteren nog trots op uw revers droeg. Vandaag is het al weg, merk ik. Dat kan tellen.
Het logo straalt inderdaad weinig assertiviteit uit, toont niet aan waar Vlaanderen echt voor staat. U weet dat ons nationale lied, het vaderlandslied, de Vlaamse Leeuw, stelt: “Ze zullen hem niet temmen, zolang een Vlaming leeft, zolang de leeuw kan klauwen, zolang hij tanden heeft.” Minister-president, waarom zijn de tanden weg, letterlijk en figuurlijk? Waarom zijn de klauwen weg, letterlijk en figuurlijk? Waarom hebben we een poezelige leeuw, die meer lijkt op Garfield dan op een echte Vlaamse leeuw, als symbool van ons land?
Minister-president Peeters heeft het woord.
Ik heb de indruk dat collega Dewinter niet wild enthousiast is over het nieuwe logo. Dat begrijp ik toch uit zijn vraagstelling. (Opmerkingen)
Ten eerste hebben wij zeer zorgvuldig gewerkt, mijnheer Dewinter. Wij hebben een enquête laten doen, over waar de Vlaming hier en in het buitenland voor staat. Er is een analyse geweest van wat de leeuw moet uitdragen.
Ten tweede hebben we heel wat projecten, heel wat leeuwen gezien om uiteindelijk te komen tot een vormgeving die het beste past bij de analyse van Vlaanderen en waar de Vlaming voor staat.
Ten derde hebben we getracht daar een draagvlak voor te creëren. Bij de overheidsactoren hebben we in het kader van de vormgeving heel wat experts geraadpleegd om na te gaan of het uiteindelijke resultaat ook goed zou vallen. Niet bij alle experts, want ik heb gelezen dat bepaalde experts die niet waren geraadpleegd, zich hebben uitgedrukt op een manier zoals u hebt gedaan, mijnheer Dewinter.
Dit was een project van twee jaar. De Vlaamse Regering heeft die beslissing al een tijd geleden genomen. Voor alle duidelijkheid, het gaat hier over de Vlaamse overheidsdiensten, en niet over dit parlement dat een eigen logo heeft. En wie ben ik om daar iets te durven aan wijzigen? Dat is niet mijn opdracht, laat staan mijn taak.
We hebben daar dus voldoende tijd voor genomen, twee jaar. We hebben dit beslist met de Vlaamse Regering. Deze week, toen we dat verder zouden toelichten met een draaiboek aan alle betrokken overheidsdiensten, is het ineens terug naar boven gekomen, en hebt u het gezien, omdat we nu bij de uitrol zijn aanbeland.
Mijnheer Dewinter, we gebruiken dit logo in de communicatie door de verschillende Vlaamse overheidsdiensten. De heraldische leeuw die op de officiële vlaggen prijkt, blijft de leeuw waar u zo enthousiast naar verwees. In grote bescheidenheid, met al deze experts en al dit overleg, denk ik dat we met deze leeuw die rechttoe, rechtaan kijkt en stilistisch heel mooi is, Vlaanderen verder kunnen uitdragen. Over zulke zaken is niet iedereen het eens, heeft iedereen wel een mening. Ik heb akte kunnen nemen van uw mening, mijnheer Dewinter, maar ik hoop dat u nu begrijpt dat ik daar heel zorgvuldig mee ben omgesprongen.
Minister-president, uw betoog heeft me niet echt overtuigd. Ik durf te veronderstellen dat er veel geld is betaald om dit logo te produceren. Ik kan alleen maar uw partijgenoot Rik Torfs bijtreden, die zegt dat het een geval van protserige gezwollenheid is en dat we als Vlamingen toch beter dan dat kunnen.
Ik zie in het nieuwe symbool geen leeuw meer, integendeel. Een kat, ja, een poes, misschien, maar een leeuw, zeker niet. Ik vind dat bijzonder spijtig omdat Vlaanderen beter verdient. Ik twijfel er niet aan dat deze leeuw perfect past bij het imago van de Vlaamse Regering. Dit zou een schitterend symbool kunnen zijn voor uw meerderheid – een leeuw zonder tanden, een leeuw zonder klauwen –, maar niet voor Vlaanderen. Vlaanderen verdient beter, Vlaanderen verdient deze leeuw en geen andere. (Applaus bij het Vlaams Belang)
Mevrouw Smaers heeft het woord.
Minister-president, ik ben het uiteraard niet helemaal eens met het betoog van de heer Dewinter, maar dat zal u ook niet verwonderen. Ikzelf en mijn fractie vinden het heel belangrijk dat de identiteit en de eigenheid van de Vlaamse overheid worden beklemtoond en benadrukt, dat dat ook wordt uitgedragen door alle diensten van de Vlaamse overheid. Ik hoor dat er een heel verhaal en achtergrond zitten achter dit nieuwe logo en imago van de Vlaamse overheid.
Mijnheer Dewinter, over smaken en kleuren valt niet te twisten. Iedereen kan een bepaald logo goed of minder goed vinden. Maar daar gaat mijn aanvullende vraag niet over, wel over het uniforme gebruik van dit logo binnen de overheidsdiensten. In de Expertencommissie Overheidscommunicatie is immers al een aantal keer beklemtoond dat voor een goed logo en een goed imago van de overheid, een uniform gebruik van dat logo door alle entiteiten van de Vlaamse overheid nodig is.
Minister-president, zult u nog bijkomende stappen zetten om dit logo en deze nieuwe slogan uniform door alle entiteiten te laten gebruiken?
De heer Tommelein heeft het woord.
Voorzitter, minister-president, succesvolle communicatie hangt natuurlijk niet alleen af van het product, maar ook van de inhoud, van wat wordt gebracht. Misschien ontbreekt het de Vlaamse Regering op dit moment wel aan kwaliteit en aan resultaat en moet dat nu, vlak voor de verkiezingen, worden verdoezeld met de lancering van een nieuw logo.
U hebt een bevraging georganiseerd, maar u hebt niets gevraagd aan de 124 verkozen vertegenwoordigers van de Vlamingen. Mij werd alleszins niets gevraagd. Ik weet niet of de parlementsvoorzitter daarbij werd betrokken, maar ik denk dat ook aan hem niets werd gevraagd. Wij zijn een belangrijk onderdeel van die overheid: wij zijn het parlement.
Nu zegt u dat het parlement zijn eigen logo mag gebruiken. Wat gebeurt er dan met De Lijn? Wat gebeurt er met de VRT? Wat gebeurt er met al die andere overheidsinstellingen die vandaag het logo van de Vlaamse overheid niet gebruiken? Zult u hun vragen om het overheidslogo te gebruiken? Of wordt het weer een manier van werken waarbij de enen het wel gebruiken en de anderen niet?
Ik blijf erbij: smaken kunnen verschillen, maar op dit moment was het niet de moeite waard om hiermee naar buiten te komen.
De heer Van Overmeire heeft het woord.
Voorzitter, het is voor mij als parlementslid een hele geruststelling dat de pin die ons enkele weken geleden door u, de parlementsvoorzitter, ter beschikking werd gesteld en die ik consequent draag, niet wordt vervangen door een pin die ons door de regering ter beschikking wordt gesteld. Hartelijk dank daarvoor.
Zonder pedant te willen zijn, heb ik toch een opmerking voor de heer Dewinter, die zegt dat de leeuw afkomstig is uit de kruistochten.
Mijnheer Dewinter, u zou toch beter moeten weten. De eerste bronnen over die leeuw refereren aan 1162, vijftien jaar voor de eerste kruistocht. Het moet voor u een grote geruststelling zijn dat de Vlaamse leeuw oorspronkelijk geen islamitisch of Arabisch symbool was, maar een symbool dat hier ter plaatse is ontstaan.
Minister-president, wat ons charmeert in het hele verhaal is natuurlijk de Engelse slogan ‘Flanders. State of the art’, zeker wanneer de klemtoon op het woord ‘state’ valt. Kunt u bevestigen, minister-president, dat die slogan consequent door alle entiteiten in het buitenland zal worden gebruikt? Worden daarvoor de nodige richtlijnen gegeven?
Voorzitter, dames en heren, mijnheer Dewinter, om nog eens aan te tonen dat er toch heel wat mensen zijn die dit een prachtige leeuw vinden, wijs ik erop dat we het logo een eerste keer hebben uitgeprobeerd op een internationale beurs en dat we er toen direct een prijs voor gekregen hebben, een ‘award’. Er zijn dus buitenlandse instellingen die dit logo ten zeerste appreciëren.
Mijnheer Tommelein, met alle respect, ik heb niet groots uitgepakt met deze nieuwe leeuw. Dat gebeurde naar aanleiding van een bijeenkomst van alle departementen en agentschappen. Uw opmerking, dat het logo snel moest worden gelanceerd om het blazoen van de regering of van de minister-president op te poetsen, is volstrekt naast de kwestie. Ik heb dat ten eerste niet nodig en ten tweede is het zeker niet zo gebeurd. De beslissing werd een tijdje geleden al genomen. Actieve en alerte parlementsleden hadden dat toen al kunnen opmerken, want onze mededelingen worden bekendgemaakt, ook aan de parlementsleden, via DORIS.
Mevrouw Smaers, u hebt gelijk. Een van de elementen om tot een dergelijke aanpak te komen, is de zogenaamde ‘wall of shame’. We hebben meer dan honderd verschillende logo’s van agentschappen, departementen enzovoort – daar heeft dit parlement blijkbaar nooit problemen mee gehad. Het is de bedoeling om stap per stap te komen tot een eenduidige communicatie en tot één symbool of merk. Er is heel wat overleg over geweest, en zo laten we bijvoorbeeld de nodige ruimte voor De Lijn om nog een apart symbool te gebruiken. We willen af van de ‘wall of shame’, van de veelheid aan logo’s die in Vlaanderen worden gebruikt, en daarom zetten we nu stappen in één richting.
Flanders Investment & Trade en Toerisme zullen in het buitenland consequent dit logo gebruiken om te communiceren met buitenlandse actoren.
Mijnheer Dewinter, het logo dat tot nu toe werd gebruikt in de briefwisseling, was al niet de heraldische leeuw, en daar hebt u ook nooit een punt van gemaakt. Dit logo ligt vast voor onze vlaggen en voor de communicatie. De heraldische leeuw zal niet verdwijnen maar in de moderne, hedendaagse communicatie gebruiken we deze prachtige leeuw, die – nogmaals – rechttoe rechtaan kijkt en die stilistisch heel knap in elkaar zit. Ik ben niet de uitvinder van die leeuw, maar zij die hem hebben opgemaakt, verdienen felicitaties. Maar ik begrijp dat zij die voorlopig van u nog niet krijgen.
Minister-president, des goûts et des couleurs, on ne discute pas, zoals men dat in het Frans zegt, en dat klopt. Uw leeuw zal wel de mijne niet zijn, noch wat de stijl noch wat de inhoud betreft. Maar veel belangrijker dan het logo, het symbool en de vlag, is wie die vlag draagt. En daarom wil ik u met het oog op de verkiezingen die eraan komen, herinneren aan de woorden van Napoleon ter zake: beter een leger van herten met een leeuw als aanvoerder dan een leger van leeuwen met een hert als aanvoerder. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De actuele vraag is afgehandeld.