Verslag plenaire vergadering
Verslag
De heer Verstrepen heeft het woord.
Minister, laten we het eens hebben over het derde VRT-kanaal OP12: een zender zonder haalbaarheidsstudie. De zender kost tot nu toe 4 miljoen euro, en wat hij in de toekomst zal kosten, weet u niet, want dat heb ik al meermaals gevraagd in de commissie. We krijgen daar geen antwoord op. We weten het niet. Waarschijnlijk zal het nog meer geld kosten. Er is een marktaandeel van 2 procent. De VRT vindt dat nog te veel. Ze willen het laten zakken naar 1 procent. De VRT heeft gezegd eerder tussen die zenders te willen zitten. Er is een kijkcijfer van 15.000, en een websitedagbereik van 125 per dag. Dat zijn de cijfers van deze toch o zo succesvolle zender die u hebt gewild, en die de VRT heeft gewild, maar niemand anders.
De zender wordt gemaakt door de openbare omroep, en de openbare omroep staat ook voor een besparingsopdracht. Dan vraagt men zich toch af hoe het mogelijk is dat aan de ene kant het geld wordt buitengegooid voor amper resultaat, of geen resultaat, en men aan de andere kant moet schrappen om te bezuinigen. In het buitenland ziet men genoeg themakanalen verdwijnen, bijvoorbeeld in Nederland, Groot-Brittannië en Duitsland. De themakanalen liggen daar allemaal onder vuur. Minister, in deze moeilijke tijden is toch ook bij onze openbare omroep elke euro belangrijk?
Dan ga ik nog voorbij aan de vraag of het wel de taak is van een openbare omroep om met belastinggeld zo veel mogelijk nichekanalen te maken. U hebt dat immers verklaard in een interview. Ik denk dat er hier in dit huis altijd gesteld is dat de openbare omroep zo breed mogelijk moet programmeren en zo breed mogelijk alle Vlamingen moet bereiken. Daar is dus toch wel enigszins een tegenstelling.
Minister, vindt u het correct dat er zoveel overheidsmiddelen worden uitgegeven voor niche-tv of themakanalen bij de openbare omroep?
Minister Lieten heeft het woord.
Mijnheer Verstrepen, u wilt het hebben over OP12. Ik ben wat verbaasd, want we hebben het er gisteren over gehad in de commissie Media. Ik weet niet of u daar aanwezig was. We hebben er ook een uitgebreide bespreking aan gewijd in de commissie op 4 december. Ik begrijp eerlijk gezegd niet wat de actualiteitswaarde is van deze actuele vraag.
Ik zal herhalen wat ik elke keer in de commissie zeg, namelijk dat het een duidelijke politieke keuze was om Ketnet te ontdubbelen van Canvas, om er zo voor te zorgen dat de kinderen ongestoord naar Ketnet konden kijken tot 20 uur s avonds. Als bijkomende doelstelling hebben we gezegd dat de avonduren gaandeweg zouden kunnen worden gebruikt om bepaalde doelgroepen die nu niet aan hun trekken komen, ook door de VRT te laten bedienen. We hebben twee doelgroepen gedefinieerd: de jongeren en de expats. We hebben in de beheersovereenkomst ook een timing afgesproken en er zijn ook financieringen voor afgesproken. Die zijn vertaald in het meerjarenplan van de VRT, zowel operationeel als budgettair. Dat wordt allemaal correct opgevolgd.
Ik zal het voor u even herhalen. De ontdubbeling is er gekomen vanuit Ketnet. De tweede doelstelling, namelijk een programma voor expats organiseren, is ook al uitgevoerd, vooruitlopend op de timing. Die programmas halen wel goede kijkcijfers: meer dan 200.000 voor zon specifieke doelgroep is niet slecht. De derde doelgroep zijn de jongeren, en daarover staat uitdrukkelijk in de beheersovereenkomst dat er een aanbod moet worden ontwikkeld vanaf september 2013. Het is nu begin januari 2013, en dus begrijp ik niet waarom u elke keer opnieuw die evaluatie wilt opwerpen, terwijl de timing van de beheersovereenkomst nog niet eens is gepasseerd.
Niettemin wil ik zeggen dat ik wel al enkele cijfers heb over de ontdubbeling van Ketnet. Die heb ik gisteren in de commissie geciteerd. De ontdubbeling van Ketnet leidt tot een beter weekbereik. In december 2012 was het weekbereik van Ketnet op de televisie 55,4 procent. Een jaar geleden, december 2011, was dat 47,3 procent. Dat is dus een goed resultaat. Ik ben heel blij dat we de vooropgestelde kwaliteitsdoelstelling hebben kunnen bereiken, namelijk dat die kinderprogrammas ononderbroken worden uitgezonden, dat er in een kwalitatieve omgeving wordt gewerkt. Voor de rest stel ik voor dat we de doelstellingen en de timings evalueren, maar liefst nadat die zijn verstreken, en niet op voorhand.
Minister, u gooit alles op een hoopje. Ik zal voor u duidelijk maken waarom ik die vraag altijd opnieuw stel. Op dag één van de oprichting, toen u dat kanaal per se wilde, was u een van de weinige politici die zei dat u een derde kanaal voor de VRT wilde. Het gaat trouwens niet over Ketnet, want die cijfers van Ketnet waren er al. Het gaat over OP12. Dat staat ook zo in de actuele vraag. Daarover gaat het en over het marktaandeel. Die cijfers citeert u natuurlijk niet. Het kijkcijfer dat u noemt dat is het typische trucje, ik ken dat ook is een gecumuleerd cijfer. Als je puur naar marktaandeel kijkt en naar kijkcijfer, dan zit u rond 15.000 en niet boven de 200.000.
Ik geloof nog steeds dat OP12 geen tv-zender waard is. Ik zal dat staven met een cijfer van de VRT. De website van Studio Brussel en de video content die daarop zit, haalt per dag 16.600 kijkers. U voelt me komen: ik vind dat OP12 hooguit een website zou kunnen zijn van de VRT, en niet als een derde tv-kanaal verkocht, gepromoot en gefinancierd moet worden met overheidsgeld.
De heer Yüksel heeft het woord.
Minister, ik wil u volgen. De beheersovereenkomst zegt dat dat kanaal operationeel zal zijn op 1 september 2013. Het is nog veel te vroeg om een evaluatie te maken van iets dat nog moet worden uitgerold.
Uit de communicatie van de VRT van vorige week en de cijfers die bekend zijn gemaakt, blijkt dat het kanaal en het aanbod ondermaats zijn. Er zijn maar twee programmas Magazinski en Fans of Flanders die tussen 15.000 en 30.000 kijkers bereiken.
Maar laat ons nu niet vooruitlopen op de feiten. In de communicatie van de VRT werd ook gezegd: We zijn aan het experimenteren, we zijn aan het uitproberen. Minister, zit in dat experimenteren een logica? Wat zijn de grote lijnen? Waar wil men finaal landen met OP12?
De heer Wienen heeft het woord.
Minister, ik wil u niet ontgoochelen: indien ik niet zou deelnemen aan dit debat, zou u verontrust zijn en zich afvragen of er met mij iets mis is.
Als we inderdaad moeten wachten tot 1 september 2013 om eventueel een evaluatie te maken van dat derde kanaal, vraag ik mij sowieso af waarom het per se moest starten op 14 mei 2012. We weten allemaal dat dit was om zich te ontdoen van de sportrechten voor de Olympische Spelen. Ik heb van in het begin gezegd dat er geen inhoudelijke invulling mogelijk was voor zon derde kanaal. De kijkcijfers beginnen dat stilaan te bewijzen. De corebusiness was expats en jongeren. Er zijn nu jongeren- en expatsprogrammas op OP12 en ze scoren rond de 15.000 kijkers. Minister, zelfs ZwartWit van Jurgen Verstrepen had een veelvoud aan kijkers. (Gelach)
De heer Tommelein heeft het woord.
Minister, met dat derde kanaal bent u in twee dingen geslaagd: meer sport op de VRT en dat was de bedoeling en een dam opwerpen tegen de andere, kwaliteitsvolle, commerciële kinderzenders. U hebt inderdaad een politieke keuze gemaakt maar het is een verkeerde politieke keuze geweest. Het is vooral een keuze geweest om geen keuzes te moeten maken. Was OP12 wenselijk? Neen. Is dat haalbaar? Ik zeg u nu opnieuw: neen. Het enige wat u daarmee bereikt, is kostenverhoging voor de VRT, en een kanaal dat niet zal marcheren. Dat zal blijken met de evaluatie. Deze kostprijs is onverantwoord in deze besparingstijden. De regering-Peeters heeft andere dingen te doen dan investeren in OP12. U zou veel beter de problematiek van de regionale omroepen aanpakken. (Applaus bij Open Vld en van de heer Boudewijn Bouckaert)
De heer Vandaele heeft het woord.
Voorzitter, het is geen geheim dat wij koele minnaars van het derde kanaal zijn, maar dat wij het initiatief zeker een kans wilden geven. De cijfers die we nu krijgen, zijn de eerste cijfers. Ze zijn waardevol, maar ze zullen zeker nog worden aangevuld en verfijnd met nieuwe cijfers. Dan moeten we in alle onbevangenheid de evaluatie durven te maken. Vandaag is het daarvoor te vroeg.
De heer Caron heeft het woord.
We moeten afwachten. Minister, we gaan die discussie van gisteren niet overdoen.
Mijnheer Verstrepen, ik wil u via het parlement vragen of u het zinvol vindt of de openbare omroep, onafhankelijk van de vraag of OP12 een succes wordt of niet en of de financiële keuze ervoor zinvol is of niet, een aanbod voor kinderen heeft dat tot 8 uur s avonds niet wordt onderbroken. Wij vinden dat wel belangrijk.
Minister Lieten heeft het woord.
Collegas, wij hebben hierover al heel dikwijls gedebatteerd. We kennen elkaars standpunten hierover. Ik herhaal nog even het kader. We hebben een duidelijke keuze gemaakt. Ik heb de keuze gemaakt, gesteund door de Vlaamse Regering, om Ketnet af te splitsen, om ervoor te zorgen dat Ketnet ongestoord kan uitzenden tot 8 uur s avonds. Dat hebben we gedaan en dat werkt goed. Ten tweede hebben we de politieke keuze gemaakt om ervoor te zorgen dat de VRT er is voor iedereen, en dat de VRT niet alleen kijkcijfers moet nastreven maar ook de moeilijkere doelgroepen moet benaderen. We hebben twee moeilijke doelgroepen geïdentificeerd: de expats en de jongeren. Daarvoor zijn een tijdschema en een budget afgesproken. Dat wordt gevolgd. Collegas, ik vind het eigenlijk een beetje aberrant dat jullie iedere keer opnieuw, vooraleer de VRT de kans krijgt haar aanbod te ontwikkelen, op voorhand willen evalueren hoe het werkt. Dat is alsof je op voorhand, vooraleer de kok het gerecht heeft gemaakt, wilt proeven en punten geven aan het gerecht. Ik wil nogmaals benadrukken dat de VRT nu de tijd heeft om te experimenteren met jongerenprogrammas, onder andere Magazinski, en met expatsprogrammas, onder andere Fans of Flanders. De bedoeling en de timing in de beheersovereenkomst behelzen dat er vanaf september 2013 twee tot vier avonden worden ingevuld met jongerenprogrammas. Voor mij is dat vooral een kwalitatieve doelstelling.
Ik ben een beetje verbaasd dat het nu net die collegas zijn die er in de aanloop naar de besprekingen van de beheersovereenkomst van de VRT altijd op hebben gehamerd dat de VRT niet voor de kijkcijfers moest gaan en niet op de concurrentie met de private medespelers moesten spelen, maar voor de meerwaardezoeker moest gaan. Wij vragen dat nu aan de VRT en geven haar die opdracht voor OP12, en nu zeggen diezelfde collegas dat we het moeten afvoeren omdat de kijkcijfers te laag zijn. Het is het een of het ander.
Laten we correct zijn ten aanzien van de VRT, collegas. Laten we de VRT de kans geven om de beheersovereenkomst uit te voeren volgens de doelstellingen, timing en budgetten die erin zijn opgenomen. En laten we op het juiste moment evalueren of de doelstellingen kwalitatief gezien gehaald worden, en wat we daarvan vinden.
Minister, ik zal u zeggen waarom wij evaluatie willen. Het is heel eenvoudig, maar misschien ontgaat het u. Je hebt belastinggeld, je geeft dat uit aan vertier, aan een openbare omroep, die niet weet wat hij moet maken op het derde kanaal. Dit had voorkomen kunnen worden. Ik heb daar genoeg op gehamerd in de commissie.
Ik zit nog steeds te wachten op de haalbaarheidsstudie van het derde kanaal OP12. Een haalbaarheidsstudie is document nummer één in het internationale medialandschap, waarbij je weet: we vertrekken hier, opgesplitst in vier kwartalen, dat zijn de resultaten, dat kost het, en dat gaat het eventueel opbrengen. En dan krijg je bijsturing.
Wij werken hier omgekeerd. Wij beginnen een zender, zonder te weten voor wie of hoe we het gaan doen. We experimenteren, op zoek naar wat de doelgroep wil, zoals de VRT het zegt, een proces van vallen en opstaan. Dat kost 4 miljoen euro in een eerste fase. Toen ik u in de commissie vroeg hoeveel het kostte in 2012, kon u daar niet op antwoorden. U weet het niet. Het is dus een blanco cheque.
Daarom vind ik het onze taak om u hier te vragen hoe het met dat project zit. Dit gaat niet over een privébedrijf. De JIMs en TMFen van deze wereld financieren zelf. Als het daar niet goed gaat, zetten ze mensen op straat. Maar hier heb je blijkbaar de luxe van een minister die zakgeld geeft en zegt: doe eens iets, en zie of het lukt. (Applaus bij Open Vld en LDD)
De actuele vraag is afgehandeld.