Verslag plenaire vergadering
Verslag
Aan de orde is de bespreking van de motie van mevrouw Merckx-Van Goey houdende raadpleging van diverse adviesorganen over de problematiek van genetisch gemodifieerde organismen.
De bespreking is geopend.
Het is belangrijk om duidelijk het voorwerp van deze motie te omschrijven. Het genetisch modificeren van organismen is het doelgericht wijzigen van het DNA van levende organismen door weglating of toevoeging van genetisch materiaal. Het is dus een duidelijke tussenkomst van de mens in de natuur. Recent heeft de wetenschap op dat punt een enorme evolutie doorgemaakt. Ik verwijs bijvoorbeeld naar de manipulatie van voedsel in de VS, naar het gekloonde schaap Dolly in Groot-Brittanië. Recent werd in datzelfde Groot-Brittanië een onthutsend patent genomen, namelijk op menselijke gekloonde cellen. Of dat onaanvaardbaar is, laat ik in het midden. Maar dat er geen maatschappelijk debat wordt gevoerd in Vlaanderen, is onbegrijpelijk. In het buitenland is er massale media-aandacht voor de biotechnologie. Bladen als The Washington Post, The New York Herald Tribune, NCR Handelsblad, Le Monde, de Volkskrant en zemfs La Libre Belgique nemen vrije tribunes en diepgravende reportages op. In de Vlaamse pers is het stil.
Biotechnologie geeft aanleiding tot veel onzekerheid en veel vragen. Wat zijn de effecten op de economie, het milieu, de landbouw, het voedsel? Welke evoluties zijn er te verwachten? Welke ethische bezwaren roepen de ontwikkelingen op? Een publiek debat is dringend. Tegelijk is het probleem zo complex en uitgebreid dat ik ervoor pleit om de adviesraden te vragen een referentiekader te bieden aan het parlement. De adviesraden hebben allemaal verschillende invalshoeken zoals een ethische, een morele, een economische, een wetenschappelijke. Die verschillende invalshoeken kunnen het debat enkel verdiepen.
Het debat over de biotechnologie moet los van het getouwtrek tussen meerderheid en minderheid en zonder vooroordelen worden gevoerd. Eerste stap moet dringend worden gezet en daarom wil ik u vragen om de motie met een zo groot mogelijke meerderheid goed te keuren
Mevrouw Merckx-Van Goey geeft de indruk dat ze het debat over de grond van de zaak nu al wil voeren. Een debat is inderdaad heel erg belangrijk en de VLD wil het zeker helpen starten. We zijn er blij mee dat de CVP het debat zonder vooroordelen wil voeren. (Applaus
Ik ben blij met het initiatief van de CVP : blijkbaar heeft een verblijf in de oppositie ook voor haar een verfrissende uitwerking op de ideeën. Het verheugt ons meer bepaald dat de CVP de bezorgdheid van de bevolking over de genetische manipulatie ernstig begint te nemen. De toelichting vraagt evenwel om enige preciseringen : het is niet zo dat de biotechnologie louter in de schoot van de wetenschap is ontstaan, want er waren van meetafaan ook economische drijfveren; de Amerikaanse ervaring terzake is niet eenduidig positief; klonen heeft niets te maken met genetische manipulatie, wel integendeel : bij die techniek blijft men juist van het genetisch materiaal af.
Onze fractie vindt het voorliggende voorstel te mager. Verschillende organisaties die terzake actief zijn, zijn namelijk niet vertegenwoordigd in de adviesorganen die in de motie worden genoemd. Bovendien komt de motie vijf tot zes jaar te laat. Al in 1994 keurde de MINA-Raad unaniem een advies goed over genetisch gemanipuleerde organismen. Daarin wordt gevraagd om een maatschappelijk comité dat de prioriteiten en een referentiekader vastlegt. Voorts pleit het advies het beleid inzake genetische manipulatie te plaatsen binnen het kader van het bredere technologisch aspectenonderzoek. Vervolgens deed de vorige meerderheid gedurende zes jaar niets met dat advies. Het voorstel van Agalev ter oprichting van een Instituut voor Technologisch Aspectenonderzoek werd door diezelfde meerderheid weggestemd. Hopelijk gaat het voortaan de andere kant op met de openheid van de CVP voor de samenhang tussen ecologie en gezondheid. Wij rekenen op hun medewerking bij de uitvoering van de passage van het regeerakkoord over het genoemde instituut. (Applaus bij de VLD, de SP, AGALEV en VU&ID
De SP-fractie sluit zich aan bij het voorstel tot een breed debat over die kwestie. Het valt overigens op dat het economische belang van de betrokken bedrijven niet altijd goed gediend wordt door de onbegeleide gentechnologische vooruitgang. Zo zakten de Monsanto-aandelen op de beurs. Er is nog een andere economische consequentie in het geding : landen die nu al problemen hebben met hun voedselvoorziening, dreigen helemaal afhankelijk te worden van bedrijven die eigenaar zijn van genetisch gemanipuleerde zaden. De planten die eruit voortkomen zijn immers niet fertiel.
Ook de VU&ID-fractie sluit zich aan bij de vraag om een debat in een open geest, waarbij iedereen zijn inzichten naar voren kan brengen.
De bespreking is gesloten.