Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de reactie van de Vlaamse regering op de federale nota betreffende de hervorming van de jeugdbeschermingwet
Verslag
De Vlaamse regering en de hervorming van de jeugdbeschermingswet
De voorzitter : Aan de orde zijn de samengevoegde actuele vragen van de heer Roegiers en van mevrouw Merckx-Van Goey tot mevrouw Byttebier, Vlaams minister van Welzijn, Gezondheid en Gelijke Kansen, over de betrokkenheid van de Vlaamse regering bij de federale nota betreffende de hervorming van de jeugdbeschermingswet en over de reactie van de Vlaamse regering op de federale nota betreffende de hervorming van de jeugdbeschermingswet.
Federaal minister Onkelinx heeft een ontwerpnota geschreven over de hervorming van de wet op de jeugdbescherming van 1965. Ze stelt in haar nota onder meer voor om in een aparte vleugel van Everberg zware delinquente jongeren gevangen te zetten. Zowel het Kinderrechtencommissariaat als het Antwerpse jeugdparket hebben al kritisch op deze nota gereageerd.
Het tijdstip waarop de nota wordt voorgesteld, kan verklaard worden door de houdbaarheidsdatum van het samenwerkingsakkoord over Everberg. Tegen 31 augustus moet op federaal niveau een wet goedgekeurd zijn over het delinquente gedrag van de jongeren. We hebben deze houdbaarheidsdatum aan het akkoord toegevoegd omdat er veel overlappingen zijn tussen justitie - een federale bevoegdheid - en welzijn, bijzondere jeugdzorg en onderwijs, die gemeenschapsbevoegdheden zijn.
Werd Vlaams minister Byttebier betrokken bij de opmaak van deze nota? Welk standpunt heeft minister Byttebier ingenomen? Zal minister Byttebier stappen zetten om betrokken te worden mocht dat nog niet gebeurd zijn? Hoe zal de minister het Vlaams Parlement op de hoogte houden?
- De heer Johan De Roo, eerste ondervoorzitter, treedt als voorzitter op.
Federaal minister Onkelinx verleent in haar nota rechtsgrond aan enkele praktijken die al lang zijn ingeburgerd : strafbemiddeling, gemeenschapsdienst en alternatieve straffen. Opvallender is de herwaardering van de uithandengeving. Een jongere die door een gewone rechtbank wordt veroordeeld, zal niet langer naar een gewone gevangenis gestuurd worden, maar naar een jeugdgevangenis, namelijk een vleugel in Everberg.
In Vlaanderen reageert men daar helemaal niet positief op. Het parket, de bijzondere jeugdzorg en de magistratuur willen in de eerste plaats meer gemeenschapsvoorzieningen. In juni 2003 heeft de Kinderrechtencommissaris naar aanleiding van het federale regeerakkoord een kritische nota geschreven over de uithandengeving. Het Comité voor de Rechten van het Kind van de Verenigde Naties heeft België daarvoor al op de vingers getikt.
De oplossing die minister Onkelinx voorstelt, is eigenlijk een Waalse oplossing. Ze kondigt wel aan dat de gemeenschappen in april geïnformeerd zullen worden, maar hoe zal dat precies verlopen? Het Vlaams Parlement wil dit dossier van nabij volgen. Hoe zal minister Byttebier de Vlaamse visie op opvang, begeleiding en bestraffen toevoegen aan de tekst van minister Onkelinx?
De nota van minister Onkelinx wordt vrijdag besproken op de federale ministerraad. Men heeft ons al naar een eerste reactie gevraagd. Wij bekijken deze nota in de eerste plaats vanuit het perspectief van de kinderrechten. Minister Onkelinx kent de Vlaamse resoluties over Everberg. Ze weet ook dat we in de debatten over de integrale jeugdbijstand steeds gevraagd hebben naar een herziening van het jeugdsanctierecht. Door deze nota wordt dit dossier federaal gedeblokkeerd.
Gisteren heb ik persoonlijk overleg gepleegd met minister Onkelinx. In de tweede helft van de maand maart en in april is formeel contact gepland met de gemeenschappen. Momenteel treedt de minister in overleg met alle betrokkenen. Wij zijn niet van plan te wachten op dit formele contact. Er wordt zeker rekening gehouden met de Vlaamse moties en krachtlijnen.
Ik vind het vreemd dat er geen overleg is geweest tijdens de voorbereiding van deze nota. Welk standpunt zal minister Byttebier innemen tijdens het overleg? Zal ze de resoluties gewoon vermelden of er sterk op aandringen?
Ik heb niet de indruk dat dit dossier gedeblokkeerd is : de uithandengeving versoepelen is een Waalse wens, geen Vlaamse.
Wie al eens in Everberg is geweest, weet dat er niet genoeg plaatsen zijn voor een echte jeugdgevangenis. Waarom zouden wij daarmee moeten instemmen? Wij zouden evenmin aanvaarden dat volwassen mannen en vrouwen in voorlopige hechtenis samen worden gevangen gezet met definitief veroordeelden.
Verder is het absurd dat jongeren van het Waalse landsgedeelte hun straf uitzitten in Everberg. De reïntegratie van gedetineerden dient dichter bij huis te gebeuren. Wallonië dient een eigen oplossing te zoeken.
Er zijn contacten tussen de kabinetten. Minister Onkelinx is op de hoogte van onze resoluties. Het standpunt van Vlaanderen is duidelijk. Tijdens de ontmoeting tussen de twee ministers van gisteren zijn verschillende dossiers besproken.
Er is een vernieuwd jeugdrecht voor alle jongeren nodig. Mevrouw Merckx beweert dat in de federale nota staat dat er meer uithandengeving moet zijn. Het is evenwel precies de bedoeling om tot minder uithandengeving te komen. Vlaanderen kiest voor een opvang sui generis voor jongeren en niet voor een volwassenengevangenis. Dat is terug te vinden in een vernieuwd jeugdrecht dat rechten voor alle jongeren garandeert.
Het incident is gesloten.