Verslag plenaire vergadering
Verslag
MOTIES BETREFFENDE EEN BELANGENCONFLICT
Besprekingen
De voorzitter : Aan de orde is de motie van de heren Caluwé en Van Dijck, mevrouw Van Hecke en mevrouw Merckx-Van Goey betreffende een belangenconflict.
De bespreking is geopend.
Ik stel voor eerst het woord te geven aan de heer Lachaert want vorige week kondigde hij een initiatief van de eerste minister aan. Het kan me ontgaan zijn, maar ik heb niets gehoord. Misschien kan de heer Lachaert een en ander verduidelijken?
Eerste minister Verhofstadt heeft minister-president Somers in een brief gemeld dat minister Onkelinx een vergelijkbare inspanning zal leveren voor de andere arrondissementen en ressorten. In de Kamer heeft minister Onkelinx benadrukt dat ze contact zou opnemen met de gerechtelijke autoriteiten van Dendermonde. De eerste vergadering is al achter de rug. Voor volgende vrijdag is een vergadering met de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg en de procureur gepland. Minister Onkelinx is van plan de werkzaamheden voor 31 maart 2004 af te ronden.
Vandaag is ook voor het eerst vergaderd met het hof van beroep van Antwerpen. Het is de bedoeling om snel tot een beslissing te komen. Van een belangenconflict is volgens ons geen sprake meer.
De VLD vroeg een week uitstel omdat de eerste minister een initiatief zou nemen. Dat is niet gebeurd want minister Onkelinx heeft in de Kamer verklaard ze het wetsontwerp niet zal wijzigen. Omdat er nog altijd sprake is van regionale zelfbediening, vervalt dit belangenconflict niet.
De heer Lachaerts enthousiasme ontroert me. Minister Onkelinx heeft in de Kamer duidelijk gezegd dat ze zich door niemand onder druk laat zetten.
Een Waalse rechter velt jaarlijks 300 vonnissen, een Vlaamse 500. Rekening houdend met de werklast betekent één bijkomende rechter in het hof van beroep van Henegouwen, 12 bijkomende in Gent en 19 in Antwerpen. Omdat dit wetsontwerp onze belangen schaadt, moeten we dit belangenconflict goedkeuren zodat we overleg kunnen plegen met de federale overheid.
Door de sterke toename van de criminaliteit in Bergen en Charleroi is onder de vorige regering beslist om het aantal rechters aldaar uit te breiden. Het klopt dus niet dat dit probleem maar enkele weken geleden is gerezen.
De werklast van de magistratuur is nog nooit op een objectieve wijze geanalyseerd. Minister Onkelinx heeft een objectieve meting aangekondigd. Twee studiebureaus krijgen daarvoor 19 maanden tijd. Pas als zij klaar zijn, zullen we over objectieve gegevens beschikken.
Aangezien ingegaan wordt op de vragen van Dendermonde en Antwerpen, is van een belangenconflict geen sprake. Mocht een objectieve analyse genegeerd of slecht geïnterpreteerd worden, dan zou ik het met de indieners eens zijn.
Volgens de heer Lachaert is de studie waarover we beschikken dus niet objectief en moet de objectieve studie nog worden gemaakt. Maar ondertussen worden in Charleroi en Bergen bijkomende rechters aangesteld op basis van die niet-objectieve studie. Minister Onkelinx had het in de Kamer zelfs over de toegevoegde rechters, maar vermelde niet dat het vooropgestelde kader niet overeenstemt met de realiteit.
De Waalse behoeften worden terecht ingewilligd, zij het op basis van een niet-objectieve studie. De Vlaamse behoeften zullen pas ingewilligd worden als er een objectieve studie is. Ik zie geen reden om dit belangenconflict in te trekken.
We hebben de stemming over het belangenconflict vorige week inderdaad met een week uitgesteld. Premier Verhofstadt beloofde immers een initiatief te zullen nemen. Dit initiatief bestaat echter enkel uit een brief waarin de visie van federaal minister van Justitie Onkelinx wordt weergegeven. Daarmee wordt de beslissing ten voordeel van de beide Waalse gerechtelijke arrondissementen toegelicht. De brief biedt echter geen antwoord op de dringende vraag van een aantal Vlaamse arrondissementen.
Uit een studie blijkt immers dat er in Antwerpen 19 bijkomende magistraten nodig zijn. Aanvullende studies zullen misschien meer gedetailleerde gegevens aan het licht brengen. Ik kan me echter onmogelijk voorstellen dat ze zouden aantonen dat de werklast voor het Antwerps gerecht onbestaande is. Ik zie dus niet waarom er op dit ogenblik geen beslissing kan genomen worden om een aantal bijkomende magistraten aan te werven. Ik kan geen genoegen nemen met dit antwoord en meen dus dat er sprake is van een belangenconflict.
Wanneer men het heeft over objectieve cijfers wens ik erop te wijzen dat de voorzitters van de 5 hoven van beroep, over de taalgrens heen, tot dezelfde besluiten over hun achterstand zijn gekomen. Het antwoord van de premier is dus onvoldoende. Alle elementen om een belangenconflict in te roepen zijn nog steeds aanwezig.
De argumenten van de heer Lachaert en premier Verhofstadt overtuigen ons niet. Met dit wetsontwerp wordt de achterstand van een aantal gerechtelijke arrondissementen van Antwerpen, Dendermonde en Gent niet opgelost. Groen! zal deze motie dan ook steunen.
Deze week verklaarde men in diverse televisiereportages dat de criminaliteit in Charleroi met 70 procent gedaald was. Dat is een gevolg van de inspanningen die daar op gerechtelijk vlak geleverd zijn. Wat op federaal vlak voorligt, steunt op een een politiek akkoord, niet op objectieve cijfers.
Deze beslissing staat in schril contrast met de niet-splitsing van het gerechtelijk arrondissement Brussel en met de achterstand, van twee jaar, van de Nederlandstalige zaken bij het Hof van Cassatie. Meer dan twee jaar geleden verklaarde de procureur-generaal al dat hij, indien er geen oplossing zou komen voor dit probleem, bereid zou zijn om het aantal Nederlandstalige en Franstalige raadsleden opnieuw aan te kaarten.
We moeten het signaal geven dat we blijven pleiten voor objectieve metingen. Voor alle gerechtelijke arrondissementen moeten dezelfde, objectieve criteria gelden. Men mag niet zomaar, à la carte, beslissingen nemen.
Ik heb goed naar alle argumenten geluisterd. Ik verzoek om een schorsing.
- De vergadering wordt om 17.06 uur geschorst.
- De vergadering wordt hervat om 17.21 uur.
De heer Francis Vermeiren : Ik dank de voorzitter omdat hij me de gelegenheid heeft gegeven een aantal mensen te consulteren en het dossier nog eens aandachtig te bekijken.
Iedereen is het erover eens dat de criminaliteit op welk niveau dan ook met alle mogelijke middelen moet worden bestreden. De brief waarover de heer Lachaert het daarstraks had, zegt duidelijk dat er -los van de problematiek van Charleroi- onder handtekening van de premier initiatieven zijn genomen in verband met Dendermonde en Antwerpen.
Rekening houdend met de wet die in behandeling is in de Kamer, heb ik zeer goed geluisterd naar de argumentatie omdat ik zeer goed aanvoel dat de problematiek in sommige steden, onder meer in Antwerpen, echt wel groot is. Ik kan begrijpen dat sommige mensen, waaronder de heer Voorhamme, zich daar vragen bij stellen en dat ze een snelle en adequate aanpak vragen.
Uit de situatie in Charleroi is gebleken dat er wel degelijk vooruitgang kan worden geboekt als de federale politie daar werk wil van maken. Ik heb van de premier de garantie gekregen dat er zonder verwijl werk zal worden gemaakt van de beloften in de brief, onder meer in Dendermonde en Antwerpen.
Het belangenconflict dat verantwoord was omwille van de feiten en de argumentatie die we hebben gehoord, is op dit ogenblik achterhaald door het engagement van de premier. Ik zal deze zaak persoonlijk blijven opvolgen, gezien het belang ervan. Zolang de zaak in de Kamer in behandeling is, zal ik zo nodig optreden. Ik vraag dan ook om het belangenconflict weg te stemmen.
Ik had zonet gezegd dat ik niet anders kon dan het belangenconflict mee goed te keuren. De heer Vermeiren heeft verklaard dat er op korte termijn een daadwerkelijke doorbraak zal komen. Hij heeft erop gewezen dat we vanuit dit parlement initiatieven kunnen nemen zolang het betrokken ontwerp in de Kamer in behandeling is. Ik zal deze zaak opvolgen en ik zal desnoods zelf het initiatief nemen. Ik reken er dus op dat er een doorbraak komt tussen dit ogenblik en de behandeling in de plenaire zitting in het federale parlement. Zo niet moet er een nieuw initiatief worden genomen. Ik zeg dit mede in naam van de voorzitter van dit parlement.
Het is gebleken dat men wil luisteren naar onze bekommernis. Vermits ik alles nog enigszins in beraad wil houden, zal ik me persoonlijk onthouden bij deze stemming.
Ik stel vast dat er op twintig minuten tijd een en ander in beweging kan komen. Blijkbaar hecht de heer Voorhamme minder geloof aan een brief van de federale premier dan aan een verklaring van de voorzitter van een fractie van het Vlaams Parlement. Ik neem akte van het feit dat hij een belangenconflict niet uitsluit zolang de bespreking in het federale parlement niet is afgerond. We zullen hem daaraan houden. Indien hij geen initiatief neemt, zullen wij het wel doen.
Zelden heb ik iemand zonder enige reden zo snel van mening horen veranderen. Eerst hebben we de voorlezing gekregen van de brief van de eerste minister die melding maakt van een initiatief dat geen initiatief is. De voorzitter van het hof van beroep van Antwerpen is wel op de koffie mogen komen op het kabinet van minister Onkelinx. De minister zelf heeft hij niet gezien, maar men heeft hem gezegd dat hij goed werk levert en dat de situatie eens zullen bekijken. De heer Voorhamme vond dat dit allemaal niet veel voorstelde en dat er dus terecht een belangenconflict werd ingespannen.
Nu hoor ik de fractievoorzitter van de VLD hetzelfde zeggen. Er is geen enkel initiatief, geen enkele reden om te denken dat er iets zal veranderen. De stemming in de Kamer is trouwens morgen. Indien men iets wil doen, is dit het geschikte moment. Ik zou de sp·a-fractie dus willen herinneren aan het engagement dat de heer Voorhamme twintig minuten geleden heeft verwoord. Volgens mij is het niet zozeer de verklaring van de fractieleider van de VLD, maar wel de invloed van de heer Stevaert die de heer Voorhamme van mening heeft doen veranderen.
Ik kijk met spanning uit naar het stemgedrag van de vertegenwoordigers uit het rechtsgebied van het Hof van Beroep van Antwerpen. Ze zullen hun stemgedrag moeten verklaren aan hun achterban.
De bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over de motie houden.