Verslag plenaire vergadering
Verslag
Aan de orde is de actuele vraag van de heer Filip Dewinter tot de heer Paul Van Grembergen, Vlaams minister van Binnenlandse Aangelegenheden, Cultuur, Jeugd en Ambtenarenzaken, over het functioneren van het Antwerpse stadsbestuur.
Ik heb gisteren aan burgemeester Detiège gevraagd of ze rood was van overtuiging of van schaamte, maar ik heb geen antwoord gekregen.
De zelfbedieningscultuur en de normvervaging bij de Antwerpse topambtenaren en stadsbestuurders heeft een triest dieptepunt bereikt.
Het stadsbestuur tracht nu alles af te wimpelen op een aantal topambtenaren.
De schepenen, die de kredietkaarten misbruikten, verklaren nu dat ze de verschuldigde bedragen zullen terugbetalen. Een schepen wist zelfs al te vertellen dat hij voortaan geen kredietkaart meer nodig heeft.
Bij dit alles gaat het echter om heel wat meer dan wanpraktijken op kosten van de belastingsbetaler. Ook de vzw SOMA, die ressorteert onder de voogdij van schepen Van Wallendael, is betrokken bij allerlei onkiese zaken. De financiële middelen van deze vzw. waren normaal gezien bestemd voor de uitvoering van sociale projecten. Ze werden echter misbruikt voor de verrijking van een aantal topambtenaren. En dit uitgerekend in de stad die omwille van haar erbarmelijke financiële toestand door de Vlaamse regering onder curatele werd geplaatst.
Het is al te makkelijk te stellen dat er niemand politieke verantwoordelijkheid draagt. Er bestaan een aantal mogelijkheden. Ofwel heeft het stadsbestuur al deze wanpraktijken gedoogd. Ofwel heeft het deze gewoonweg niet opgemerkt. Ofwel is het stadsbestuur betrokken partij en heeft het ook boter op het hoofd. Dit laatste zou wel echt onvergeeflijk zijn.
Het blijkt nu dat er op kosten van de vzw SOMA onder meer airco-systemen geplaatst werden in de kabinetten van een aantal schepenen. Er werd dus duidelijk misbruik gemaakt van allerlei overheidsgeld. De Antwerpse stadsbestuurders zijn in feite omgekeerde Robin Hoods. Ze stelen van de armen en verrijken zichzelf.
Antwerpen is onbestuurbaar geworden. De stad heeft al zijn morele gezag en geloofwaardigheid verloren.
Ik heb intussen klacht neergelegd tegen een aantal schepenen. Ook het stadsbestuur verklaarde een aantal maatregelen te zullen nemen. De minister moet dit eveneens doen. Ik blijf echter met een aantal vragen zitten.
Zal de minister het Antwerps stadsbestuur onder dwangtoezicht plaatsen? Zal er in Antwerpen een regeringscommissaris aangesteld worden? Zullen er tuchtmaatregelen getroffen worden tegen de burgemeester en de schepenen? Het ontslag van het Antwerps stadsbestuur dringt zich in ieder geval op.
Ik roep de minister op om stringente maatregelen te nemen. Het is tijd voor de grote kuis. Er moet eindelijk orde op zaken gesteld worden. (Applaus bij het Vlaams Blok)
De situatie moet op een ernstige manier beoordeeld worden. In Antwerpen kan men de vraag stellen of de politiek zichzelf vernietigt. Of kan de politiek daarentegen nog rechtstaan en deze moeilijke omstandigheden overwinnen? Ik zal in ieder geval proberen om de politiek, in de nobele zin van het woord, te laten overwinnen. Niemand heeft er immers belang bij dat de politiek in deze voor Vlaanderen op alle vlakken belangrijke stad, ten onder gaat. Naar analogie met president Kennedy verklaar ik hier : 'Ik ben een Antwerpenaar'. Ik zal er dan ook alles aan doen om de Antwerpse politiek te herstellen.
Ik heb er geen probleem mee dat de situatie ontleed wordt en dat alles boven gehaald wordt. Het is misschien nodig dat er een aantal harde analyses gemaakt worden. Ik wil hierbij helpen. Antwerpen is immers te belangrijk. Een oplossing voor deze stad bestaat dus niet uit een vernietiging of uit gekrijs maar uit een opbouw van de toekomst.
De kracht voor de heropbouw komt evenmin van het sturen van een landvoogd of van dwingelandij. De oplossing moet van Antwerpen zelf komen. De stad moet zelf voldoende kracht bezitten om haar politieke toekomst veilig te stellen. In ieder geval moet de stad niet onder curatele geplaatst worden.
Ik moet handelen volgens de mogelijkheden die ik heb. Vooreerst ken ik het collegebesluit met betrekking tot de representatievergoedingen en de daaruit voortvloeiende onkosten niet.
Op alle beslissingen die voortvloeien uit dit besluit, heb ik geen vat meer. De rekeningen van 2001 werden reeds door het stadsbestuur goedgekeurd. Ze werden echter nog niet voorgelegd aan de gouverneur. Ik zal deze uitgaven laten onderzoeken. Indien nodig zullen ze verworpen worden. Bij dit alles zal men heel meticuleus te werk gaan.
Momenteel beschik ik nog niet over gegevens voor de rekeningen van 2002.
Voor de ambtenaren moet er een zeer strikte juridische procedure gevolgd worden. De minister van Binnenlandse Aangelegenheden heeft hier niet het eerste maar het laatste woord. Het stadsbestuur kan een tuchtdossier openen. De ambtenaren kunnen zich vervolgens verdedigen. De beslissingen die in een dergelijke procedure genomen worden, worden eerst de gouverneur en vervolgens mij ter kennis gesteld. Ik wil echter ten allen prijze vermijden dat een ambtenaar die manifest schuldig is, procedurefouten zou kunnen inroepen voor de Raad van State.
Een regeringscommissaris kan enkel gestuurd worden als beslissingen en besluiten die moeten uitgevoerd worden, eenvoudigweg niet uitgevoerd worden. Op dit ogenblik is dit in Antwerpen niet het geval.
Ik herhaal dat ik correct wens te handelen. Verder blijf ik erbij dat de politieke sanering in Antwerpen zal moeten voortvloeien uit haar eigen politieke kracht. Ik blijf voor het volle pond achter deze visie staan.
Ik volg het dossier van nabij, maar het is aan het Antwerpse stadsbestuur om verantwoordelijkheid op zich te nemen. (Applaus bij CD&V, VLD, sp·a, VU&ID en AGALEV)
Het antwoord ontgoochelt me. Minister Van Grembergen zal niets doen behalve de rekeningen van 2001 controleren. Nochtans hoeft hij zich niet achter allerhande procedures te verbergen : er zijn genoeg decretale bepalingen die hem toestaan dwangtoezicht uit te oefenen of een regeringscommissaris te sturen bij kennelijk wangedrag. Minister Van Grembergen moet zijn voogdij uitoefenen want dit bestuur mist geloofwaardigheid om de grootste stad van Vlaanderen te besturen.
Ik dacht dat minister Van Grembergen wel de moed zou hebben om in te gaan tegen het Antwerpse stadsbestuur. Helaas maakt hij dezelfde fout als de schepenen : wij weten van niets en schuiven de schuld af op enkele leidende ambtenaren. Ik ben ervan overtuigd dat de kiezer daar op 18 mei negatief over zal oordelen. (Applaus bij het VB)
Ik kan toch niet tussenkomen in een gerechtelijk onderzoek. Dat zou het onderzoek alleen maar ondermijnen. Over de klachten tegen de schepenen moet de bestendige deputatie, en niet de minister van Binnenlandse Aangelegenheden oordelen. Nadat de bestendige deputatie geoordeeld heeft, kan de minister van Binnenlandse Aangelegenheden ingrijpen. Te vroeg tussenkomen, zou ook deze procedure ondermijnen.
Als de heer Dewinter een regering wil die de wetten opzij schuift, moet hij dat luidop zeggen. Ik pas de wet toe. (Applaus bij CD&V, VLD, sp·a, VU&ID en AGALEV)
Er zijn inderdaad klachten ingediend en er loopt een gerechtelijke procedure die vroeg of laat tot een inbeschuldigingstelling van bepaalde ambtenaren en schepenen zal leiden. Aangezien hier misbruik werd gemaakt van overheidsgeld, is het minste wat minister van Grembergen kan doen, klacht indienen met burgerlijke partijstelling.
Omdat ik het algemene belang van de Vlaamse Gemeenschap moet dienen, heb ik mijn ambtenaren de opdracht gegeven dit te onderzoeken. Indien nodig zal ik de nodige stappen zetten.
Het incident is gesloten.
- De vergadering wordt geschorst om 15.21 uur.
- De vergadering wordt hervat om 16.11 uur.