Commissie voor Economie, Economisch Overheidsinstrumentarium, Innovatie, Wetenschapsbeleid, Werk en Sociale Economie
Vergadering van 04/07/2013
Vraag om uitleg van mevrouw Martine Fournier tot de heer Philippe Muyters, Vlaams minister van Financiën, Begroting, Werk, Ruimtelijke Ordening en Sport, over de problemen in de uitzendsector en de samenwerking met de VDAB
- 2067 (2012-2013)
De voorzitter : Mevrouw Fournier heeft het woord.
Mevrouw Martine Fournier : Uit meerdere signalen blijkt overduidelijk dat de uitzendsector momenteel in zwaar weer verkeert. Op 20 juni 2013 kondigde de Randstad Groep, markleider in België voor uitzendactiviteit, voor het eerst in 48 jaar een herstructurering aan. 165 jobs sneuvelen.
Waar Randstad Groep zich een jaar geleden nog door de eerste crisisgolf kon slaan door massaal in te zetten op tijdskrediet en deeltijds werken, blijkt deze aanpak niet meer te werken. De crisis blijkt hardnekkiger dan verwacht en de verhoopte piek in de uitzendarbeid na een conjuncturele terugval blijft achterwege. De sectorindex van Federgon daalde in mei 2013 voor de 16e maand op rij. Voor het eerst in 37 maanden duikt de index onder de 200. Deze bedraagt nu 199.89. Het dieptepunt van mei 2009, toen die index 183.83 bedroeg, is echter, voorlopig, nog niet in zicht.
Als oorzaak wijst men op de daling van het aantal vacatures door de ongunstige conjunctuur in combinatie met de hoge loonkosten, de verschuiving van de werkgelegenheid van industrie naar de dienstensector, de moeilijke verhouding tussen de uitzendsector en de social profit, en de groeiende concurrentie van onderaannemers en freelancers. Uit de resultaten van de uitzendbarometer van LimaFin voor het tweede kwartaal van 2013 blijkt ook dat bedrijven niet meteen een herstel van de uitzendactiviteit verwachten. LimaFin ondervroeg zon 423 human resources managers waarvan 46,34 procent jaar op jaar een daling van de uitzendarbeid verwacht, 38,77 procent een status-quo en 14,18 procent een stijging. Wanneer hen werd gevraagd het eerste en tweede kwartaal van dit jaar te vergelijken, verwachtte 30,97 procent een daling en 18,20 procent een stijging van de uitzendarbeid. Iets meer dan de helft van de ondervraagden voorspelde een stabiele evolutie van uitzendtewerkstelling binnen hun onderneming.
Dergelijke cijfers geven uiteraard geen rooskleurig beeld van de uitzendsector op korte en middellange termijn. De economische vooruitzichten zijn ook niet echt schitterend te noemen, maar er is een lichte verbetering merkbaar. Nu de recessie van 2012, in uitgesteld relais, ten volle begint te spelen op de arbeidsmarkt, kunnen we hopen dat de ondergrens bereikt is en, de cijfers van het Planbureau indachtig, tegen volgend jaar een lichte groei kan worden verwacht.
Op dat moment zullen, in eerste instantie, de uitzendkantoren een cruciale rol te vervullen hebben. Een onzekere heropleving zal zich vertalen in vele tijdelijke contracten, die door de private én de publieke arbeidsbemiddelaars zullen moeten worden ingevuld. In dit verband had ik graag gewezen op artikel 15 van het besluit van de Vlaamse Regering tot uitvoering van het decreet betreffende de private arbeidsbemiddeling van 10 december 2010. Daarin wordt gestipuleerd dat de publieke en private bureaus of hun federaties gezamenlijke protocolakkoorden en samenwerkingsovereenkomsten kunnen sluiten om de uitvoering van het arbeidsmarktbeleid in Vlaanderen verder te optimaliseren.
Minister, in deze context had ik graag enkele vragen gesteld. Bent u van mening dat de crisis binnen de private uitzendsector van tijdelijke of eerder structurele aard is en wat is de betekenis hiervan voor de evolutie van de arbeidsmarkt in haar geheel? Denkt u dat een nauwere samenwerking tussen de VDAB en de private uitzendsector kan leiden tot een mogelijke versterking van de uitzendtewerkstelling? Hoe nauw is de huidige samenwerking tussen de VDAB en de uitzendsector? Met betrekking tot welke van de potentiële samenwerkingsverbanden zoals bepaald in artikel 15 van voormeld besluit van de Vlaamse Regering is vooralsnog in samenwerking voorzien? Welke samenwerkingsverbanden staan er nog op het getouw? Bent u van plan om deze samenwerking tussen de VDAB en de private arbeidsbemiddeling actief te promoten?
Ik weet dat de laatste index opnieuw een lichte stijging vertoont. U zult dit waarschijnlijk vermelden in uw antwoord. Ik heb die informatie ook wel gezien, maar mijn vraag was intussen al ingediend.
De voorzitter : Minister Muyters heeft het woord.
Minister Philippe Muyters : Zelfs met die laatste index kunnen we zeggen dat de uitzendsector het vandaag moeilijk heeft. We zien dat het al een jaar in dalende lijn is. Die laatste maand vormt daarop een uitzondering. Het loopt, om het eenvoudig te stellen, mee met de economie.
Bedrijven zetten uitzendkantoren in om korte productiepieken op te vangen we weten dat die er weinig zijn en om hun vacatures te helpen invullen en ook die zijn er vandaag niet massaal. Door de zwakke economische groei zijn er minder vacatures en nog minder productiepieken. Het ene hangt dus samen met het andere. Het Planbureau verwacht ook volgend jaar slechts een beperkte economische groei en ik hoop dat dit niet juist is , dus ziet het er niet naar uit dat de uitzendsector op korte termijn terug naar haar oude niveau zal groeien.
De structurele redenen die u aanhaalt, spelen ook een rol. Het actualiteitsdebat van gisteren ging onder meer over de hoge lasten op arbeid. Delokalisatie is niet echt aan bod gekomen, maar zelfs met de buurlanden speelt dit een rol. Maar dit zijn geen nieuwe fenomenen en ik hoop dat we met de maatregelen die Vlaanderen kan nemen, hier en daar iets kunnen verbeteren. Zodra de economie echt opnieuw aantrekt, ben ik ervan overtuigd dat het ook met de uitzendsector opnieuw de goede kant zal uitgaan.
U vraagt zich af hoe de VDAB samenwerkt met de uitzendsector. Die samenwerking is heel intens en krijgt op verschillende manieren vorm. De VDAB en de uitzendkantoren werken op een dagelijkse basis samen, en dit op basis van een intensieve communicatie tussen werkwinkels en uitzendkantoren, VDAB-competentiecentra en uitzendkantoren, inhouseprojecten met actieve recrutering door VDAB. Uitzendkantoren kunnen hun vacatures makkelijk, gratis en vaak automatisch publiceren op de website van de VDAB. De VDAB-consulenten leiden werkzoekenden naar deze vacatures op dezelfde manier als ze dat voor andere vacatures doen. Uitzendbedrijven hebben ook een vaste plaats op de jobbeurzen die de VDAB organiseert.
Daarnaast is er ook samenwerking op andere gebieden dan de eigenlijke vacaturewerking. In de arbeidsbemiddeling worden een aantal opdrachten uitbesteed via tenders, waarop regelmatig uitzendkantoren of hun zusterbedrijven intekenen. Er is een serieuze stijging bij het aantal tenders dat door bijkomende opdrachten via de VDAB op de markt wordt geplaatst. Heel vaak zijn het uitzendkantoren of hun zusterbedrijven die daarop intekenen.
Vanaf 1 juli van dit jaar werd ook de markt van loopbaanbegeleiding opengesteld via het systeem van loopbaancheques, waardoor de uitzendsector ook hier een rol kan spelen. In 2006 richtten de VDAB en Federgon samen een vzw op om hun publiek-private samenwerking te versterken. De samenwerking is echter zodanig hecht dat projecten vaak informeel tot stand komen en de vzw niet hoeft te worden betrokken. Extra promotie voor samenwerking lijkt me dan ook onnodig.
De voorzitter : Mevrouw Fournier heeft het woord.
Mevrouw Martine Fournier : Minister, ik dank u voor uw antwoord dat een antwoord was op al mijn vragen.
De voorzitter : De vraag om uitleg is afgehandeld.