Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Vergadering van 11/06/2013
Vraag om uitleg van de heer Wilfried Vandaele tot mevrouw Ingrid Lieten, viceminister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding, over de uitspraken van een VRT-manager over de muziekkeuze van de grootste radio van de openbare omroep
- 1855 (2012-2013)
Interpellatie van de heer Wim Wienen tot mevrouw Ingrid Lieten, viceminister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding, over het beleid van de radiostations van de VRT ten aanzien van Nederlandstalige muziek in het algemeen en het levenslied in het bijzonder en de bepalingen ter zake in de beheersovereenkomst 2012-2016
- 113 (2012-2013)
De voorzitter : De heer Vandaele heeft het woord.
De heer Wilfried Vandaele : Minister, Radio 2-manager Dirk Somers deed in Dag Allemaal een aantal uitspraken die een beter inzicht geven in de manier waarop Radio 2 aan muziekprogrammering doet. De uitspraken doen bij menig lezer de wenkbrauwen fronsen en zetten kwaad bloed bij de Vlaamse schlagerartiesten. Zo wordt er gezegd dat als Radio 2 te veel schlagers opneemt in het muzikale aanbod, het risico bestaat dat de helft van het publiek geïrriteerd raakt. Het levenslied hoort niet thuis in een normale muziekmix, maar moet worden weggestopt in gespecialiseerde programmas, aldus de heer Somers. Uitersten waartoe schlagermuziek behoort, passen gewoon niet in het algemeen aanbod van een familiezender, stelt hij.
De artiesten die levensliederen brengen, zijn misnoegd, en ik heb daar begrip voor. Natuurlijk heeft geen enkele individuele artiest een absoluut recht om zijn muziek te laten draaien op de radio. Bovendien moeten we altijd streven naar kwaliteit, in welk genre dan ook. Maar als de indruk ontstaat dat een heel muziekgenre stiefmoederlijk wordt behandeld, kunnen we ons daar wel vragen bij stellen, zeker als een belangrijk deel van de bevolking blijkbaar geïnteresseerd is in dat soort muziek.
Jo met de Banjo, voorzitter van de belangenvereniging Vlaamse Podiumartiesten (VLAPO), stelt het zo: Aan het hoofd van die zender (Radio 2) moeten mensen komen die voeling hebben met het Vlaamse levenslied, want daar is het misgelopen met Radio 2.
Minister, u stelde in een reactie al dat de uitspraken van de heer Somers moeilijk te rijmen zijn met de beheersovereenkomst tussen de Vlaamse Regering en de openbare omroep. U zou de zaak nauwlettend opvolgen. Daarom wil ik u een paar vragen stellen. Weerspiegelen de uitspraken van de heer Somers de realiteit wat betreft het omgaan met het levenslied en schlagermuziek? Kunt u de politiek van Radio 2 toelichten? Welke acties hebt u ondernomen nu u hebt vastgesteld dat die uitspraken moeilijk te rijmen zijn met de beheersovereenkomst? Op welke manier verzekert de VRT de diversiteit aan muziekgenres, over al haar radionetten?
De voorzitter : De heer Wienen heeft het woord.
De heer Wim Wienen : Minister, de vraag van de heer Vandaele handelt vooral over de uitspraken van de heer Somers in Dag Allemaal, maar intussen is er een element bij gekomen, namelijk de oproep van VLAPO om bepaalde evenementen van Radio 2 te boycotten. De argumentatie is dat als Radio 2 geen aandacht heeft voor hun muziek en hun liedjes niet of te weinig draait, zij dan ook niet moeten optreden bij evenementen van Radio 2, om publiek te leveren. Want natuurlijk en dat is een belangrijke vaststelling , deze artiesten lokken wel degelijk publiek in Vlaanderen. Dat bewijst onder meer Het Schlagerfestival in Hasselt. Minister, dat doet mij trouwens vermoeden dat u dicht bij de bron zit voor tickets van dat festival, want ik heb u horen zeggen dat u de heer Somers wel eens zult meenemen naar zon schlagerfestival. Als u nog kaarten over hebt, zou ik u daarvoor dankbaar zijn.
Alle gekheid op een stokje, ik denk dat het niet zo problematisch zou mogen zijn. Als we de beheersovereenkomst van de VRT lezen, dan weten we dat Radio 2 vooral een uitgesproken Nederlandstalig muziekprofiel moet hebben. Er moet ook één radiozender zijn die dat is. In operationele doelstelling 9.1 lezen we dat de VRT zich ertoe verbindt dat 25 procent van de gespeelde muziek Vlaamse muziekproducties zijn, Radio 2 zelfs 30 procent. Misschien was dat de kracht van de verandering in de beheersovereenkomst dat die percentages de hoogte zijn ingegaan, maar de manier waarop men dat doet en de manier waarop men bij de VRT te werk gaat, is veel minder mooi. Het oude zeer is eigenlijk gebleven. Heel wat van die Vlaamse liedjes worden gespeeld in daluren of in nachtelijke uren om aan de percentages te komen. Ik stel evenzeer vast dat men zeer selectief is in welke liedjes men brengt. Men brengt altijd liedjes van een bepaald genre waarbij een ander genre vergeten wordt, namelijk het levenslied. Minister, ik ben blij dat u dit ook kunt appreciëren. Christoff en Luc Steeno zijn grote publiekstrekkers. Het Schlagerfestival in Hasselt is telkens uitverkocht en daar lopen niet allemaal oudere mensen rond. Minister Lieten is er het voorbeeld van dat een jonge vrouw ook naar dergelijke optredens gaat. (Gelach)
Er is een heel divers publiek aanwezig: jonge mensen, kinderen, senioren. De zangers spreken heel wat mensen aan. Dan is het spijtig dat de VRT er geen aandacht voor heeft en mensen nog eens openlijk bruuskeert in een interview in Dag Allemaal door te zeggen dat er binnen de kortste keren de grootste ergernis bij de mensen zou ontstaan als men zon muziek zou draaien. Ik denk dat het omgekeerde waar is. Ik denk dat heel veel mensen zich ook aan sommige radiostations van de VRT ergeren omdat net dat genre en omdat Nederlandstalige nummers veel te weinig aan bod komen.
Ik weet niet of het technisch en juridisch mogelijk is, maar misschien is het nuttig om als minister, als verantwoordelijke voor de Vlaamse Regering, als verantwoordelijke voor de algemene vergadering van de VRT, de operationele doelstellingen die vervat zitten in de beheersovereenkomst, op een eenvoudige wijze te verduidelijken. Zodoende zou u kunnen verduidelijken dat die 25 procent Nederlandstalige muziek voor alle radiostations en de 30 procent voor Radio 2 bijvoorbeeld verspreid moeten zijn over een aantal blokken ik zeg maar wat. Misschien is het iets minder makkelijk en moet het via een aangehecht stuk bij de beheersovereenkomst worden vastgelegd. Ik weet niet wat er juridisch mogelijk is. Daarom had ik dat graag van u vernomen. Ik denk dat onze Vlaamse artiesten en ook de artiesten die dat specifieke genre van het levenslied brengen, meer verdienen dan wat de openbare omroep hun geeft.
Minister, bent u van mening dat de openbare omroep tekortschiet in haar beleid ten aanzien van Vlaamse artiesten? Zo neen, waarom niet? Stelt er zich geen probleem tussen de letter van de beheersovereenkomst en de geest van diezelfde overeenkomst? De percentages die destijds zijn opgelegd, zijn opgelegd met de beste bedoelingen, maar de VRT gebruikt ze een beetje in haar voordeel, wat niet de bedoeling van een beheersovereenkomst kan zijn. Mijns inziens moet dat worden verduidelijkt.
Bent u ook van mening dat op de VRT niet alleen Nederlandstalige muziek van Vlaamse artiesten aan bod moet komen, maar ook andere en verschillende genres van dat soort muziek aan bod moet kunnen komen? Kunt u als minister iets doen aan dit, mijns inziens, interpretatieprobleem van de beheersovereenkomst door de VRT? Wat zou u kunnen doen?
De voorzitter : De heer Tommelein heeft het woord.
De heer Bart Tommelein : Voorzitter, mijn collega dient een interpellatie in die wel wordt aanvaard en mijn vraag om uitleg wordt niet aanvaard. Het Vlaams Parlement heeft een raar reglement. Het dwingt parlementsleden bijna om telkens een interpellatie in te dienen in plaats van een vraag om uitleg.
De voorzitter : Ik heb er even aan gedacht om ze te weigeren, maar ik wist toen ook niets van uw initiatief. Als een interpellatie wordt geweigerd, is dat niet om het democratisch recht te fnuiken, maar om meer mensen de kans te geven om een betoog te houden.
De heer Bart Tommelein : De problematiek is geschetst: de heer Somers, een van de managers van Radio 2, verklaarde publiekelijk dat Vlaamse schlagers de helft van zijn publiek zou wegjagen. Het genre wordt beschouwd als muziek voor een nichepubliek. Ik ben Oostendenaar en wij hebben een prachtig Casino Kursaal. Ik kan alleen maar vaststellen dat als daar een schlagerfestival wordt georganiseerd, de zaal afgeladen vol zit. Dat is ook zo op andere plaatsen. Het blijkt dus toch wel een zeer populair genre te zijn. Ik moet ook eerlijk toegeven dat ik af en toe toch wel eens afstem op een tv-zender waar die niche aan bod komt.
Ik begrijp het in feite allemaal niet goed. We kunnen ons toch wel ernstige vragen stellen bij deze uitspraak. Ik heb het hier al eens gezegd: als we het hebben over Vlaamse film, dan is iedereen laaiend enthousiast, net als over het Vlaamse boek, Vlaamse dichters, het Vlaams toneel, Vlaamse dans. We zijn laaiend enthousiast over allerhande vormen van Vlaamse kunst, behalve over de Vlaamse schlager.
Als en ik zeg wel als de uitspraak van de heer Somers zou kloppen, dan nog is de houding van de VRT compleet verkeerd. Klassieke muziek bereikt ook een nichepubliek en er is toch ruimte voor Klara. Gelukkig maar dat dit op de VRT mogelijk is. De VRT zou beter een aantal commerciële initiatieven overlaten aan de private markt en zich dan zelf toeleggen op de naar eigen zeggen nicheproducten. Als de heer Somers gelijk heeft, zou hij moeten zeggen dat het de taak van de openbare omroep is om die niche in te vullen want men doet het ook voor andere dingen. Deze uitspraak bewijst dat de VRT vooral bezig is met marktaandeel en dus een groter commercieel bereik wil halen. Zijn uitspraak toont dit aan, anders doe je zulke uitspraken niet. Ik vind het dan ook zeer moedig dat een Vlaamse schlagerzanger zoals Christoff zich openlijk durft te mengen in het debat. Ik noteer volgende uitspraak: Ik heb in de 23 jaar dat ik op de planken sta, al zo dikwijls geknikt en gezwegen, maar dat is voorbij. Ik ben het verdorie beu dat bepaalde radiomensen blijven neerkijken op schlagers.
Minister, wat mij betreft, heeft hij gelijk. U hebt de zanger ook gecontacteerd om de problematiek aan te kaarten. De VRT moet inderdaad meer aandacht hebben voor alle genres, ook als hun eigen radiomakers er geen fan van zijn. De norm is niet wat zij graag horen, de norm is wat de mensen graag horen. Naar verluidt zou het aanbod Nederlandstalige muziek ook niet gelijkmatig worden verdeeld, vooral tijdens minder druk beluisterde tijdstippen zou de aandacht voor deze muziek toenemen. Dat kan toch absoluut niet de bedoeling zijn.
Minister, waarom wordt het genre van de Vlaamse schlagers zo minachtend door de VRT behandeld? Klopt het vermoeden dat Radio 2 meer Nederlandstalige nummers draait tijdens minder beluisterde tijdstippen? Heeft de VRT reeds met VLAPO gesproken over deze problematiek? Wat zijn de conclusies van dit gesprek? Wat is uw houding in dezen?
De voorzitter : De heer Verstreken heeft het woord.
De heer Johan Verstreken : Voorzitter, minister, collegas, ik heb het gevoel dat ik voor de 37e keer dezelfde plaat hoor, bij wijze van spreken, en het is geen schlagerplaat.
Uitentreuren moeten we een aantal dingen vaststellen. We hebben moeten vaststellen dat bij alle vorige ministers van Media de wil aanwezig was, dat ze allen bij de VRT hebben aangedrongen en dat er kleine stapjes vooruit zijn gezet, maar dat de VRT de ministers en het parlement met een kluitje in het riet stuurt. Men komt af met allerlei marketingprojecten en studies en men probeert aan te tonen hoe belangrijk het is en waarom dit wel of niet kan. We moeten eerlijk zijn: sinds de beheersovereenkomst met de quota die zijn opgelegd, gaat het de goede richting uit. Maar we stellen met zn allen vast dat er vooral kleinkunstmuziek wordt gedraaid ik heb niets tegen kleinkunst of tegen een bepaald genre en dat men het populaire lied in het verdomhoekje steekt. Om de quota te behalen, wordt die muziek vooral s avonds en s nachts gedraaid.
Overdag wordt er meestal muziek gedraaid die tot een bepaald groepje hoort en waarvan er geen enkele plaat of cd wordt verkocht, muziek die Jan met de pet meestal niet kent. Men heeft mij inderdaad bij de VRT uitgelegd waarom het zo hoort en die uitleg komt voor een deel overeen met de uitspraken die Dirk Somers nu ook publiekelijk heeft gedaan. Jammer, maar ik kan het begrijpen.
Ik hoor nu van de VRT dat ze niet achter die uitspraken staat en zich ervan distantieert. Minister, de realiteit is anders want de VRT distantieert zich niet. In de gesprekken die ik persoonlijk met mensen van de VRT heb, hoor ik net hetzelfde verhaal. Dat is ook wat ze hebben verteld aan de mensen van VLAPO toen we bij de VRT op bezoek waren: Jullie zijn er ten ondersteuning van de Vlaamse podiumartiesten en elk genre moet aan bod komen, maar de mensen haken af als ze een bepaald muziekgenre horen en dus is er daarvoor geen plaats of tenzij op andere momenten. Als dat zo is, dan zou ik voorstellen om Klara af te schaffen, want als je in de gewone dagelijkse programmas klassieke muziek brengt, zullen er misschien ook mensen afhaken. Niet dat ik Klara afgeschaft wil zien, integendeel, maar er moet ook plaats zijn voor populaire, Nederlandstalige muziek.
Ik ben heel blij dat de artiesten nu zelf reageren. Mijn mailbox en ook die van collegas die lid zijn van VLAPO, zit bomvol met mails van artiesten. Sommigen doen openlijk hun beklag, maar de meesten blijven nog anoniem. Ze zijn bang dat hun liedjes totaal niet meer worden gedraaid. Sommigen vragen zich af waarom ze enkel gevraagd worden om publiek te lokken voor Radio 2 Zomerhit of andere evenementen, maar nooit worden gedraaid in primetime of op belangrijke tijdstippen.
Ik ben het verhaal een beetje moe. Ik wil aan de ene kant een genuanceerd standpunt brengen. Wil ik een aparte zender die 100 procent Nederlandstalige muziek draait? Neen, want ikzelf zou dan afhaken. Ik hou van een zender die voor elk wat wils draait. We moeten niet de commerciële zenders achterna lopen. Laten we gewoon Radio 2 van vroeger terughalen. Zoals Jo met de Banjo, Jo De Clercq ook zegt, is Radio 2 opgeschoven richting Donna, vooral om de adverteerders te plezieren, maar het zijn niet de adverteerders alleen die bepalen welk soort muziek er aan bod komt. Persoonlijk geef ik de voorkeur aan een zender met melodieuze muziek, ook anderstalige muziek, maar waar ook plaats is voor allerlei Nederlandstalige populaire muziek, ook in primetime. Het kan om erfgoedmuziek gaan en Miel Cools is jammer genoeg overleden en zaterdag begraven. Als iemand overleden is, wordt de muziek gedraaid. We moeten helaas altijd wachten tot de persoon in kwestie dood is. Dat was het geval bij Ann Christy, bij Louis Neefs, bij Yasmine. Yasmine werd wel vaker gedraaid omdat zij een exclusief VRT-gezicht was. Andere mensen moeten echter ook kansen kunnen krijgen.
Ik heb een vermoeden dat dit niet zal verbeteren. Minister, als u in het verleden een antwoord kreeg van de VRT, dan was dat steevast een opsomming van alles wat de VRT doet ter ondersteuning van het Vlaamse lied. Dat was dan vooral een goednieuwsshow. Er zijn stappen in de goede richting gezet, maar we moeten vooral ook zeggen wat er niet gebeurt voor het populaire genre. Er is een ongelofelijk groot ongenoegen in de muzieksector. Dat is broodroof voor heel wat Vlaamse artiesten.
Men zegt soms dat er geen kwaliteit is. En men moet inderdaad niet alles draaien. Er zijn een heleboel slechte liedjes, zowel Nederlandstalige als Engelse. Zij zijn bijvoorbeeld slecht geproducet. Die hoeven ook niet meteen aan bod te komen. Vraag is natuurlijk wat kwaliteit is. Voor een aantal muzieksamenstellers is populair Vlaams geen kwaliteit. Een van de redenen die we daarvoor in het verleden hebben gehoord, is dat het slechte liedjesteksten of slechte arrangementen zijn. Het oordeel over die teksten is heel subjectief. De afgelopen jaren zijn Braziliaanse nummers gedraaid die bovenaan de hitlijsten stonden. Het was hoempapamuziek die toch werd grijsgedraaid. Maar Vlaamse hoempapamuziek mag niet worden grijsgedraaid. Engelse of Braziliaanse hoempapamuziek kan wel want die is zogezegd beter. Wij hebben hier verdomd zoveel talent in eigen land maar we kijken er altijd op neer. Dat moet voor eens en voor altijd afgelopen zijn.
Als minister van Media hebt u een enorme macht om daarop toe te zien. Ik vind het jammer dat u zich tijdens de onderhandelingen met de VRT hebt laten bedotten. We hebben de 25 procentnorm er wel in gekregen, maar we hebben niet bepaald in wat voor genre. En dat had ik er graag in gewild. En daar heeft de VRT u tijdens de onderhandelingen beetgenomen, minister. Ik weet dat u mijn uitspraken en die van collegas grotendeels genegen bent. Ik heb u ook al uitspraken horen doen op podia, tijdens de uitreiking van prijzen en ik weet dat u dit meent. Ik hoop dan ook dat er een verandering in de goede zin komt.
Ik heb morgen voor de zoveelste keer bij de VRT een onderhandeling met een aantal mensen van VLAPO. Als de situatie niet verandert, dat zullen we niet anders kunnen dan naar een 100 procent Nederlandstalige zender te gaan. En dan zullen de mensen moeten zappen. En ik denk dat dit niet door de VRT ingevuld hoeft te worden. Het lijkt me beter dat dit gebeurt door een private zender. Ik heb geen vertrouwen in de VRT wat dit genre betreft. Zij lachen gewoon met het parlement. Mensen die in vergaderingen zitten, bellen me soms op om te zeggen wat daar wordt verteld. Daar wordt gewoon gelachen met de politici. Zij vragen zich af waar wij ons in godsnaam mee bezighouden. Welnu, ook dit is onze taak. Ik zit hier voor de mensen die geen stem hebben, en dat zijn er heel wat.
Men zegt dat 70 procent van de mensen niet van het populaire genre houdt. De overige 30 procent die er wel van houdt, komt niet aan bod. Misschien moet Radio 2 zich aanpassen. Zij zeggen wel Vlaams te zijn maar ze zijn niet Vlaams zoals het hoort. De VRT maakt heel goede radio-uitzendingen, waar ik ook achter sta. Ofwel moeten we gaan naar een 100 procent Nederlandstalige zender op een andere frequentie, in handen van de private sector. Ofwel wordt er een radiozender afgeschaft, bijvoorbeeld MNM, en wordt die 100 procent Vlaams. Men geeft die zender dan in private handen, want als het op de invulling aankomt, heb ik geen vertrouwen in de VRT. Ofwel past Radio 2 zich aan zoals vroeger het geval was, en gaat men naar meer populaire genres. Men hoeft dan geen drogredenen meer te verzinnen zoals dat de mensen niet meer zullen luisteren en zullen beginnen te zappen. Dat is absoluut niet waar. Er zijn tijden geweest dat Radio 2 dankzij het populaire genre meer dan 50 procent marktaandeel haalde. Dat was gigantisch, veel meer dan nu. Dat zijn golfbewegingen, ik ben er zeker van dat die terugkeren.
Het is ook een vicieuze cirkel. Men doet aan broodroof wanneer men zegt dat er geen kwaliteit is. Ik heb daar in het verleden al over gediscussieerd met mensen van de VRT. De heer Caron zei ooit dat Bruce Springsteen fantastische liedjes zingt die zeker gedraaid moeten worden. Ik geef even een voorbeeld dat ik ook heb gegeven bij de vorige minister van Media. Het ging toen over het nummer Im on fire van Bruce Springsteen: Hey little girl is your daddy home?. Dat nummer werd door Radio 2 gedraaid. De heer Caron zei toen dat hij daar kippenvel van kreeg. Ik het die tekst toen vertaald: Hé, kleine meid, is jouw papa thuis?. Wanneer een Vlaamse zanger daar een Nederlandstalige versie van zou maken, dan zou het kot te klein zijn en zou men dat lied tot op het bot afbreken. Dat zijn toestanden die niet door de beugel kunnen. We moeten trots zijn op onze eigen taal. Dat wordt ook gevraagd vanuit de Nederlandse Taalunie. Vlaanderen heeft heel goede tekstschrijvers maar zij krijgen geen kans. De platenfirmas, producers en managers willen niet meer investeren omdat de muziek toch niet meer gedraaid wordt. Daar moet iets op gevonden worden.
Ik wil geen afbreuk doen aan andere zenders. Wat Studio Brussel doet voor een bepaald genre, is goed. Hetzelfde geldt voor MNM. Ik heb echter het gevoel dat een aantal zaken eenheidsworst zijn geworden. Wie luistert naar de diverse VRT-radiozenders, zal horen dat bijna overal dezelfde muziek wordt gedraaid. Ik ben zelf een zapper en ik luister naar heel veel zenders. Mijn smaak is heel breed. Wanneer ik van de ene naar de andere zender zap, dan hoor ik vaak dezelfde muziek, met uitzondering van het Nederlandstalige genre, dat hoor ik wel s nachts.
Ik vind het ook een belediging dat radiopresentatoren Engelstalige liedjes wel aan- en afkondigen terwijl ze dat niet doen met Nederlandstalige liedjes. Vaak, afhankelijk van wie het programma presenteert, wordt er neergekeken op Nederlandstalige muziek. Dat moet, wat mij betreft, tot het verleden behoren.
Minister, ik kijk uit naar uw antwoord. Ik zou hier nog uren over kunnen doorgaan. Ik hoop dat er echt verandering komt.
De voorzitter : Minister Lieten heeft het woord.
Minister Ingrid Lieten : Ik wil het hier eerst hebben over de uitspraak van de heer Dirk Somers. Ik vond die ook niet oké. Los van het debat over de beheersovereenkomst en de muziekkeuze, vind ik het niet kunnen dat er neerbuigend wordt gedaan over een bepaalde vorm van muziek. Dat is niet gepast. En ik ben niet de enige die daar zo over denkt. De VRT heeft ook gereageerd. De VRT heeft gezegd dat de uitspraken van Dirk Somers niet de realiteit zijn wanneer het gaat over de wijze waarop Radio 2 omgaat met schlagermuziek. De VRT vond de uitspraken ongenuanceerd en niet in overeenstemming met de algemene visie van de VRT en van Radio 2 in het bijzonder. De VRT heeft verder ook verklaard dat Dirk Somers niet betrokken is bij het muziekbeleid van Radio 2, en betreurt dan ook deze ongelukkige uitspraken.
Ik heb daar min of meer op dezelfde manier op gereageerd. Ik vond zijn neerbuigende reactie niet oké. Ik heb Dirk Somers uitgenodigd om mee te gaan naar een optreden van Christoff & Vrienden XL op 26 oktober. Hij heeft aanvaard. Ik probeer op een ludieke manier die vooroordelen te doorbreken. De commissieleden die willen meegaan, zijn bij dezen uitgenodigd.
Er is volgens mij geen sprake van een nichepubliek. Ik denk dat de Vlaamse artiesten doorgaans veel bijklank vinden. Zij hebben heel wat supporters en muziekliefhebbers. En dat is een van de redenen waarom wij daar in de beheersovereenkomst duidelijke normen over hebben ingeschreven. De VRT heeft in hetzelfde persbericht toegegeven dat zij de doelstelling uit de beheersovereenkomst nog niet halen. Die doelstelling is dat er 30 procent Nederlandstalige muziek wordt gedraaid.
Ik zal samen met de commissie bekijken wat er precies in de beheersovereenkomst staat. Ik zie niet onmiddellijk een interpretatieprobleem over de bepalingen in de beheersovereenkomst met de VRT, specifiek over de opdracht van Radio 2 en over de bepalingen met betrekking tot de muziek op de radionetten. De gehanteerde begrippen in de beheersovereenkomst zijn duidelijk. Hoofdstuk 4 van de beheersovereenkomst verduidelijkt enkele begrippen die gebruikt worden in de tekst van de beheersovereenkomst. Zo wordt ook gedefinieerd wat verstaan moet worden onder Vlaamse producties en Nederlandstalige producties: Een Vlaamse productie is elk product waarbij de creatieve inbreng van een Vlaming als auteur/uitvoerder/producer/regisseur een bepalende rol speelt. Een Nederlandstalige productie is elk product waarvan de voertaal Nederlands is. Soortgelijke definities worden ook door andere Europese omroepen gehanteerd.
Volgens de beheersovereenkomst moet de VRT gedurende minstens 30 procent van de muziektijd op Radio 2 Nederlandstalige muziek draaien. Radio 2 heeft de voorbije maanden hard gewerkt om deze operationele doelstelling te halen. Het aandeel Nederlandstalige muziek in de playlist is stelselmatig opgedreven maar haalt nog altijd geen 30 procent. Van de twintig meest gedraaide nummers op Radio 2 is doorgaans ongeveer de helft een Nederlandstalig Vlaams muzieknummer.
Radio 2 engageert zich om die 30 procent vanaf deze zomer te halen. Dat is een belangrijk engagement. De muzieksamenstellers van Radio 2 streven naar een breed en gevarieerd Nederlandstalig muziekaanbod van bij ons, met nieuwe muzieknummers naast bekende klassiekers, met Nederlandstalige pop- en rockmuziek, kleinkunst, luisterliedjes en ook schlagermuziek.
Het schlagergenre komt regelmatig aan bod in Radio 2-programmas. Van de Nederlandstalige muziek die wordt uitgezonden, kan ongeveer 11 procent als schlager worden gedefinieerd. Bij nieuwe liedjes stijgt dat aandeel tot 20 procent. Dat is een positieve evolutie, maar we zijn er nog niet.
Radio 2 heeft een aantal specifieke programmas waarin schlagermuziek te horen is. Ik noem er een aantal op. En Nu Serieus vindt elke zaterdag plaats en heeft ongeveer 945.000 luisteraars. Het Muziekcafé is op elke zondag en heeft 461.000 luisteraars. De Vlaamse top 10 is ook op zondag en heeft 210.000 luisteraars. Hitwinkel heeft 376.000 luisteraars. Plaat Préféré heeft dagelijks 769.000 luisteraars en De Lage Landen heeft dagelijks een bereik van 35.000 luisteraars.
Daarnaast zijn er nog een aantal evenementen waar die artiesten wel worden gevraagd zoals Zomerhit, De Eregalerij en De Muziekklas. Radio 2 is overigens ook radiopartner van Het Schlagerfestival in Hasselt. Voor de leken onder u kan ik zeggen dat er in het najaar de reeks is van Christoff & Vrienden en in het voorjaar Het Schlagerfestival.
Ik ga hier niet opsommen wat er wel gebeurt. De VRT heeft duidelijk aangegeven dat er nog een serieuze verbetering mogelijk is en heeft zich verontschuldigd voor de uitspraken van Dirk Somers.
Ik heb het VRT-management gevraagd om de doelstellingen uit de beheersovereenkomst serieus te nemen. Er is een vergadering gepland tussen de VRT en VLAPO waar een en ander moet worden uitgeklaard. Ik verwacht daar veel van. Op die manier moeten we dit verder opvolgen.
Voor de rest zou ik kunnen blijven oplijsten wat ze allemaal wel doen, maar ik meen dat de kern van de zaak hier is aangehaald. Er is zeker ruimte voor verbetering en we zullen de zaak samen mee opvolgen.
De voorzitter : De heer Vandaele heeft het woord.
De heer Wilfried Vandaele : Minister, ik dank u voor het antwoord. Het is inderdaad zo dat we vorig jaar in de nieuwe beheersovereenkomst de Nederlandstalige producties, de Nederlandstalige muziek en de Vlaamse producties versterkt hebben. Ik denk nog altijd dat dat een goede zaak is.
Maar het klopt ook wat de heer Verstreken zei, namelijk dat de vorige beheersovereenkomst duidelijker was. Er stonden vier woordjes extra, namelijk dat er aandacht moest zijn voor de verschillende genres maar dan korter, want het waren maar vier woordjes. Dat staat er nu niet meer in, maar ik meen dat zelfs als het al niet meer in de letter staat, de geest van de nieuwe beheersovereenkomst dezelfde moet zijn. Elke Vlaamse belastingbetaler moet immers zijn of haar gading kunnen vinden in de programmering van onze openbare omroep.
Ik zei daarnet al, net zoals de heer Verstreken, dat dit niet betekent dat zomaar alles moet worden uitgezonden. Er mag altijd kwaliteit gevraagd worden, dat zijn we aan onszelf verplicht en de openbare omroep mag dat zeker doen. Toch zou iedereen binnen de waaier van Nederlandstalige, Vlaamse muziek toch zijn of haar gading moeten kunnen vinden.
De voorzitter : De heer Wienen heeft het woord.
De heer Wim Wienen : Voorzitter, ik ben blij dat de minister heel nadrukkelijk zegt en beklemtoont dat alle genres, en dus ook het levenslied, een plaats moeten hebben bij de VRT en bij Radio 2. Ik blijf echter nog altijd zitten met het feit dat er nog heel wat interpretatiemogelijkheden zijn.
Minister, u zegt dat dit niet waar is. En de heer Vandaele zegt dat moet worden gekeken naar de geest van de overeenkomst. Ik ben het daarmee eens. Ik denk dat de VRT en Radio 2 heel goed weten wat de geest van de beheersovereenkomst is, alleen wordt die niet toegepast. Ik denk dat volgend jaar of in een volgende legislatuur, de heer Verstreken hier opnieuw zal zitten, dan voor de 38e keer. De VRT kan zich immers perfect verschuilen achter de begrippen die nu in de beheersovereenkomst staan. De VRT kan zeggen dat ze de muziek spelen, maar over wanneer staat geen bepaling in de beheersovereenkomst, dat is niet gespecifieerd. Ook welk soort Nederlandstalige muziek, zoals in operationele doelstelling 9 staat, wordt niet gespecifieerd. De VRT kan dus beslissen om het levenslied en de schlagers te bannen op de radio en om de hele dag Raymond van het Groenewoud, Marco Borsato, Rob de Nijs en Clouseau te draaien, want dan zal men ook aan dat percentage komen, maar dan blijven nog altijd de vele artiesten die met dat specifieke genre van het levenslied bezig zijn, op hun honger zitten.
Meer nog en dit is eigenlijk belangrijker dan alleen de broodwinning van die bepaalde artiesten een groot deel van Vlaanderen, van de Vlaamse luisteraars blijft op zijn honger zitten. De festivals u hebt er een paar genoemd tonen inderdaad aan dat dit soort muziek geapprecieerd wordt bij brede lagen van de bevolking. Op zulke festivals zie je kleine kinderen, jonge mensen, iets oudere mensen. Iedereen loopt daar door elkaar en beleeft er een prachtige avond. Al die luisteraars blijven op hun honger zitten en dat kan niet de bedoeling zijn. Ik vind het daarom een beetje spijtig dat niet kan worden bekeken om de bepalingen die in de beheersovereenkomst staan, iets meer te specifiëren zodat de VRT er niet onderuit kan.
Maar bon, ik wil altijd geloven in het goede van de mens, dus ook in het goede van de openbare omroep. Ik hoop dat het incident met Dirk Somers, de oproep tot boycot door VLAPO, de vragen en interpellaties hier en uw antwoord, minister, een goed signaal zijn geweest ten aanzien van de openbare omroep om aandacht te besteden aan dit fenomeen. Ik hoop dus dat de heer Verstreken bespaard blijft van het stellen van een 38e vraag.
De voorzitter : De heer Tommelein heeft het woord.
De heer Bart Tommelein : Minister, ik zou het kort willen samenvatten. Als de VRT-radio, zoals uit recente cijfers blijkt, 66 procent marktaandeel heeft, en er zijn vijf zenders, dan is het ongelofelijk dat men er niet in slaagt om op een deftige manier Vlaamse liedjes, Vlaamse muziek en Nederlandstalige muziek te brengen. Er is genoeg ruimte, er zijn genoeg zenders en het marktaandeel is groot genoeg. Het is volgens mij geen kwestie van niet kunnen, maar van niet willen. Het wordt tijd dat ze willen.
De voorzitter : De heer Verstreken heeft het woord.
De heer Johan Verstreken : Ik ben niet geschrokken van de uitspraak van Dirk Somers. Heel eenvoudig omdat in heel veel gesprekken die ik in het verleden al heb gehad met mensen van de VRT zelf, zelfs met mensen uit het directiecomité, hetzelfde werd gezegd. We krijgen dat echter niet op papier, maar ze hebben wel hetzelfde gezegd. Ik ben dus niet geschrokken. Het feit dat de VRT nu zegt er afstand van te nemen, komt niet overeen met wat men mij persoonlijk heeft verteld.
Ik wil geen quizvraagjes aan u stellen, minister, maar kent u Contraband? (Opmerkingen van de heer Bart Caron)
Ja, u wel, maar de minister niet.
Minister, kent u Karree Konfituur? Lekker om te eten, niet, maar kent u de groep? Zo zijn er nog een aantal. Ik heb hier een lijstje bij van nieuwe releases die in de week van 5 juni werden gedraaid op Radio 2. Er zit geen enkel populair Nederlandstalig nummer bij. Ik heb niets tegen de groepen die op de lijst staan, maar er zit geen enkele populaire Nederlandstalige groep bij. Het zijn nummers die gedraaid worden om de quota te halen. Er zit niets populair Nederlandstaligs bij, ondanks de cover van Dag Allemaal, ondanks de uitspraken van Dirk Somers, ondanks de wil om te verbeteren. Dit is de lijst van wat gedraaid wordt, niets populairs, niets Vlaams. Ik weet niet, minister, of de VRT echt meent wat ze tegen u vertelt en ons wil wijsmaken. We zullen morgen luisteren, maar we willen niet met een kluitje in het riet gestuurd worden.
De voorzitter : De vraag om uitleg en de interpellatie zijn afgehandeld.