Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Vergadering van 26/06/2012
Vraag om uitleg van de heer Veli Yüksel tot mevrouw Ingrid Lieten, viceminister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding, over de aangekondigde reactie van de minister op de veiling van de 800 megahertzband door het BIPT
- 2079 (2011-2012)
De voorzitter : De heer Yüksel heeft het woord.
De heer Veli Yüksel : Voorzitter, geachte leden, de 800 megahertzband is vrijgekomen door de beslissing van de vorige Vlaamse Regering om analoge etheruitzendingen stop te zetten en de federatie Norkring een vergunning te geven voor digitale etheruitzendingen via DVB-T (Digital Video Broadcasting Terrestrial). DVB-T springt efficiënter om met de frequenties dan de oude analoge technologie. Voor specialisten is dit spectrum een sweet spot, enerzijds omdat het ver draagt en gemakkelijk door obstakels heen gaat en anderzijds omdat het voldoende capaciteit biedt. Via deze frequenties kunnen mobiele operatoren in een nog betere en snellere toegang tot data en internet voorzien.
Nu heeft Europa beslist dat dit vrijgekomen spectrum, deze sweet spot, niet enkel mag worden gebruikt door de omroepen, die een Vlaamse bevoegdheid zijn, maar ook beschikbaar moet worden gesteld voor datacommunicatie, wat een federale bevoegdheid is. Daarop heeft het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie (BIPT) zonder overleg met Vlaanderen beslist zich dat waardevolle spectrum, waarvan de opbrengst wordt geschat op 1,5 miljard euro, toe te eigenen en een vergunningsronde op te starten. Daardoor kan de federale overheid een interessant pakket naar de markt brengen en zal ze de daarmee verbonden vergoedingen kunnen opstrijken. Vlaanderen dreigde daarbij uit de boot te vallen.
Minister, op 24 april 2012 kondigde u in deze commissie, naar aanleiding van een vraag van de heer Vandaele, aan tegen 11 mei, in overleg met de andere gemeenschappen en de administratie Media, een reactie te zullen overmaken aan het BIPT. Dat is ondertussen al een maand geleden. Hebt u die reactie intussen overgemaakt aan het BIPT? Zo ja, wat is de inhoud van die reactie? Kunnen we inzage krijgen, en een kopie krijgen van die reactie? Zo neen, waarom niet, en wanneer zou u dat doen? Welke volgende stappen neemt u in dit dossier? In welke mate zult u de Vlaamse belangen in dit belangrijke dossier verdedigen?
De voorzitter : De heer Vandaele heeft het woord.
De heer Wilfried Vandaele : Minister, ik ben blij dat de heer Yüksel nu ook het dossier van de 800 megahertz heeft ontdekt. Ik heb daarover inderdaad al een vraag gesteld op 24 april. Ik had toen niet de indruk dat veel collegas ervan wakker lagen. Alleen van u, minister, kreeg ik bijval. Ik heb intussen ook een schriftelijke vraag ingediend, waar ik intussen ook een antwoord op heb gekregen, waarvoor dank.
U bent op mijn vraag van 24 april ingegaan en hebt de zaak uitgezocht. U bent toen, zoals ik had gevraagd, tussengekomen op het federale niveau, bij het BIPT. Dat is allemaal uitstekend. Ik kan alleen maar herhalen dat we inderdaad op onze strepen moeten staan. We mogen ons onze bevoegdheden zeker niet laten afsnoepen. Die 150 miljoen euro het kan meer zijn die Vlaanderen volgens ons toekomt in dit dossier, moeten we zeker binnenhalen.
Wij danken u voor de stappen die u al gezet hebt, minister. We rekenen er wel op dat u het dossier op de voet blijft volgen. Dit is nog maar het begin van een proces. Daar moet met argusogen naar gekeken worden.
De voorzitter : Minister Lieten heeft het woord.
Minister Ingrid Lieten : Collegas, de raadpleging op vraag van de raad van het BIPT betreffende de 800 megahertzband werd gelanceerd op 21 maart 2012. Op 24 april heb ik al een eerste toelichting gegeven over dit dossier, inderdaad naar aanleiding van een vraag om uitleg van de heer Vandaele. Ik heb toen onder meer het volgende gezegd: Met betrekking tot de tweede raadpleging, over de 800 megahertzband, hebben mijn administratie en het kabinet al samen aan tafel gezeten, ook met de bevoegde kabinetten en administraties van de Franse en de Duitstalige Gemeenschap. Er is daarbij afgesproken dat de administraties van alle gemeenschappen hun technische opmerkingen bij deze raadpleging zouden verzamelen, met het oog op een reactie op die raadpleging.
Het departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media heeft over dit dossier contact gehad met de bevoegde administraties van de Franse en de Duitstalige Gemeenschap en heeft vervolgens in een schrijven van 11 mei, namens de Vlaamse Gemeenschap en in overleg met mij, een aantal opmerkingen geformuleerd bij de raadpleging van het BIPT over de 800 megahertzband. Onder meer de volgende bemerkingen werden gemaakt. De Vlaamse Gemeenschap heeft erop gewezen dat de programmas van de VRT ook digitaal via de ether worden uitgezonden. Dat kwam niet voor in de tekst van het BIPT.
Daarnaast heeft de Vlaamse Gemeenschap opgemerkt dat het in onderhandelingen over omroepfrequenties tot op heden ongebruikelijk is om ontwerpomroepfrequentieplannen, waarover nog geen formeel akkoord is verkregen met binnen- en buitenlandse administraties, vrij te geven aan het grote publiek, zoals het BIPT wel deed in de tekst over de raadpleging. Artikel 201 van het Vlaamse Mediadecreet bepaalt: De Vlaamse Regering stelt een digitaal frequentieplan op en keurt het goed. Het is dan ook niet aangewezen dat het BIPT (ontwerp)omroepfrequentieplannen die nog niet in een besluit van de Vlaamse Regering zijn opgenomen, bekendmaakt via een openbare raadpleging.
Een volgende opmerking van de Vlaamse Gemeenschap was een zeer technische opmerking. Daarin wordt gesteld dat in het hoofdstuk van de raadpleging over de voorgestelde technische voorwaarden enkel rekening gehouden wordt met de zogenaamde block edge masks ( BEMs), grenswaarden van emissies. In het besluit van de Europese Commissie van 6 mei 2010 betreffende de geharmoniseerde technische gebruiksvoorwaarden in de 790-862 megahertzfrequentieband voor terrestrische systemen die elektronische communicatiediensten kunnen verschaffen in de Europese Unie, staat dat afgeleide BEMs niet altijd de vereiste bescherming verschaffen voor de diensten die interferentie ondervinden, zodat op nationaal niveau wellicht aanvullende onderdrukkingstechnieken op een evenredige manier moeten worden toegepast om eventuele resterende interferentieproblemen op te lossen.
De introductie van long term evolution in de 800 megahertzband kan storingen veroorzaken op de ontvangstapparatuur voor omroep/televisie, zoals DVB-T/ DVB-C-ontvangers, ook in de frequentieband 470-790 megahertz, gelegen net onder de 800 megahertzband. Dat is niet enkel een probleem van elektromagnetische compatibiliteit, maar kan en zal ook afhangen van lokale planning van omroep- en elektronische communicatienetwerken en kan dus ook een zuivere storingsproblematiek zijn.
Er bestaan indicaties dat storingen zouden kunnen optreden op de kabel, op DVB-T-ontvangst en/of andere soorten ontvangst en/of ontvangst voor omroeptoepassingen, wanneer de 800 megahertzband gebruikt zal worden voor breedbandtoepassingen. De Vlaamse Gemeenschap gaat ervan uit dat het BIPT de nodige maatregelen zal nemen om storingen te vermijden en, wanneer die zich toch zouden voordoen, te remediëren.
Ten laatste wordt in het schrijven van het departement ook opgemerkt dat het BIPT in de raadpleging niet vermeldt dat in artikel 6.4. van het besluit van het Europees Parlement van 14 maart tot vaststelling van een meerjarenprogramma voor het radiospectrumbeleid ook het volgende staat: De Commissie kent tot 31 december 2015 op grond van een terdege gemotiveerd verzoek van de betrokken lidstaat specifieke afwijkingen toe waar uitzonderlijke nationale en plaatselijke omstandigheden of grensoverschrijdende frequentiecoördinatieproblemen de beschikbaarheid van de band in de weg staan.
Naast die brief, die de administratie in overleg met mij verzonden heeft, heb ik zelf ook nog een reeks vragen en opmerkingen aan het BIPT bezorgd, die veeleer van politieke aard zijn. Ik zal ook die even met u overlopen. We stellen vast dat het BIPT een consultatie over de 800 megahertzband lanceerde, zonder voorafgaand overleg met de gemeenschappen. Het betreft een raadpleging over de frequentieband 790-862 megahertz, die tijdens de Regionale Radiocommunicatie Conferentie in 2006 werd gepland voor digitale omroep en waarin de Vlaamse Gemeenschap frequentiekanalen kreeg toegewezen, namelijk de frequentiekanalen 62, 65, 68 en 69, elk ter bediening van een bepaald gebied binnen Vlaanderen. De Vlaamse Gemeenschap heeft het verwerven van deze frequenties geformaliseerd in het besluit van de Vlaamse Regering van 12 oktober 2007 houdende vaststelling van het digitaal frequentieplan voor aanbieders van radio- en televisieomroepnetwerken.
Ik heb dus aan het BIPT gevraagd om te verduidelijken op welke basis het deze consultatie organiseerde, zonder overleg met ons. Ik heb er ook op gewezen dat er op dit ogenblik tussen de gemeenschappen en de federale overheid nog geen formele afspraken zijn gemaakt over het toekomstig gebruik van de 800 megahertzband. In de huidige Vlaamse regelgeving betreft de 800 megahertzband een omroepband en de gesprekken met de buurlanden over mogelijke vervangfrequenties voor omroep voor de frequenties die dreigen verloren te gaan in de 800 megahertzband zijn nog niet beëindigd. Dat wordt trouwens bevestigd in de raadpleging van het BIPT, waarin ze zelf stellen: Deze vergaderingen hebben voor België tot nu toe nog geen bevredigende oplossing opgeleverd.
Ik heb bij het BIPT verder aangestipt dat via draadloze breedband onder meer video en dus ook omroepprogrammas kunnen worden doorgegeven. Het betreft hier dus de mogelijkheid tot het doorgeven van diensten die onder de bevoegdheid van de gemeenschappen vallen. Als de 800 megahertzband wordt vrijgemaakt voor draadloze breedbanddiensten, dan zullen de mogelijke diensten die hierover kunnen worden aangeboden ook deels omroepdiensten zijn en dus niet louter diensten die exclusief tot de federale bevoegdheid behoren. Ik heb hierbij vragen opgeworpen over de mogelijke gevolgen hiervan op het gebied van inkomsten en beheer.
Ik heb ook de vraag gesteld of het niet voorbarig is dat het BIPT op 27 maart 2012 een opdracht heeft uitgeschreven met betrekking tot een studie betreffende de toekomstige regulering van radiotoegangsystemen in de frequentieband 790-862 megahertz, als dat gebeurt in afwezigheid van een akkoord over de 800 megahertzband tussen de gemeenschappen en de federale overheid. Ik heb die bezorgdheid ook persoonlijk overgemaakt in een brief aan het BIPT, naast de brief van de administratie met de meer technische bemerkingen.
De heer Veli Yüksel : Dank u wel, minister. Ik ben blij dat u de nodige stappen hebt gezet om aan het BIPT een reactie te vragen en ook een reactie te geven vanuit Vlaanderen. Gelet op de pertinente vragen ben ik benieuwd of u contact hebt genomen met de voogdijminister van het BIPT, de heer Vande Lanotte. Minister, wanneer verwacht u een antwoord van het BIPT?
Minister Ingrid Lieten : Mijnheer Yüksel, ik heb me nu gericht tot het BIPT, dat als reguleringsinstantie het initiatief heeft genomen. Ik heb nog geen reactie ontvangen. Afhankelijk van de reactie zullen we moeten overwegen welke verdere stappen we nemen.
De voorzitter : De vraag om uitleg is afgehandeld.