Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand
Vergadering van 14/12/2011
Vraag om uitleg van de heer Paul Delva tot de heer Pascal Smet, Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel, over het Koninklijk Conservatorium in Brussel en de noodzakelijke renovatie ervan
- 446 (2011-2012)
De voorzitter : De heer Delva heeft het woord.
De heer Paul Delva : Voorzitter, dit onderwerp is hier al een paar keer aan bod gekomen, maar ik vind het omwille van een aantal redenen belangrijk genoeg om de vinger aan de pols te houden.
We weten dat het Koninklijk Muziekconservatorium aan de Regentschapslaan in een ernstige staat van verval verkeert. Het is al jaren toe aan een grondige renovatie. Het dossier zit al geruime tijd vast. Minister, in uw antwoord op mijn schriftelijke vraag gaf u een laatste stand van zaken van dit dossier. Recent en dat is de concrete aanleiding voor mijn vraag vernam ik nog dat de toestand van het gebouw zo erg is dat de preselecties van de Koningin Elizabethwedstrijd er niet langer zullen plaatsvinden wegens het te hoge veiligheidsrisico. Dat roept natuurlijk een aantal andere vragen op.
Het bericht over de Koningin Elizabethwedstrijd bevestigt de lamentabele toestand waarin het gebouw verkeert. Er zijn ondertussen enkele interessante ontwikkelingen geweest. In het federale parlement werd een wetsvoorstel ingediend om van het conservatorium een NV van publiek recht te maken. Toen ik mijn vraag ongeveer een maand geleden indiende, was dat voorstel nog niet in behandeling. Belangrijk voor Vlaanderen is dat er bovendien een businessplan klaarligt voor de renovatie en de uitbating van het gebouw. Ik zal het straks meer in detail hebben over de rol die Vlaanderen zou kunnen spelen in de exploitatie van het gebouw, of toch minstens in de kosten daarvan.
Het gebouw is momenteel eigendom van de federale Regie der Gebouwen. Het wordt gebruikt door de Nederlandstalige Erasmushogeschool en het Franstalige Conservatoire Royale de Bruxelles.
Minister, u verklaarde in een antwoord op een vorige vraag dat u er zelfs aan zou denken om het gebouw te onteigenen, maar dat was enkel in het uiterste geval. Ik heb dat toen begrepen als een manier om veel druk op de ketel te zetten.
Minister, kunt u een stand van zaken geven van het infrastructuurdossier van het Koninklijk Conservatorium? Als de preselecties van de Koningin Elizabethwedstrijd daar niet meer kunnen plaatsvinden omwille van het te hoge veiligheidsrisico, hoe staat het dan met de studenten van het Nederlandstalig en Franstalig conservatorium die daar les volgen? Beschikken zij wel nog over een voldoende kwalitatieve en vooral veilige lesomgeving? Hebben beide instellingen vandaag al omwille van dat veiligheidsaspect andere leslokalen opgezocht? En in het verlengde daarvan: is de werking van beide instellingen nog steeds verzekerd? U stelde in uw antwoord op mijn schriftelijke vraag: De tijd dringt en er komt een moment dat de werking van de beide onderwijsinstellingen in die gebouwen zeer moeilijk wordt. Zijn we nu in die fase aanbeland?
Minister, hebt u over dit onderwerp, bijvoorbeeld naar aanleiding van het bericht over de Koningin Elizabethwedstrijd, nog contact opgenomen met de Federale Regering of met de bevoegde federale overheidsdienst, de Regie der Gebouwen, of misschien met de gloednieuwe staatssecretaris, bevoegd voor de Regie der Gebouwen? Hebt u daarbij gewezen op de gevaarlijke situatie van het gebouw voor de gebruikers en de leerlingen van het Conservatorium?
Minister, hebt u al inzage gehad in het masterplan/businessplan met betrekking tot de uitbating van het gebouw? In hoeverre worden er, voor de exploitatie van het gebouw, financiële inspanningen verwacht van de diverse overheden? Als ik het goed heb, is het zo dat de Vlaamse Gemeenschap vandaag noch rechtstreeks noch via het conservatorium bijdraagt tot de exploitatiekosten van het gebouw. Wat voorziet het businessplan op dat vlak? Bent u bereid om eventueel een deel van de exploitatiekosten op het conto van Vlaanderen te nemen? Werden hierover al afspraken gemaakt met de federale overheid, de Franse Gemeenschap en de vzw Conservamus?
Dan had ik nog een vraag over de mogelijke onteigening, maar ik heb ondertussen begrepen dat u dat bij wijze van boutade hebt gezegd om ook bij de andere instanties zoveel mogelijk druk op de ketel te zetten, opdat ze eindelijk werk zouden maken van de renovatie van dit prachtige gebouw.
De voorzitter : Mevrouw Brusseel heeft het woord.
Mevrouw Ann Brusseel : Voorzitter, de heer Delva is zeer volledig geweest in zijn vraagstelling. Ik wil echter ook namens mijn fractie mijn bezorgdheid uitdrukken. Wij hebben er belang bij om alle beschikbare middelen in te zetten om iedereen op zijn verantwoordelijkheid te wijzen. Daarmee bedoel ik in eerste instantie de Regie der Gebouwen, maar ook diegenen die bevoegd zijn voor het onderwijs dat plaatsvindt in die gebouwen: zowel de Vlaamse Gemeenschap als de Franse Gemeenschap of de Federatie Wallonie-Bruxelles, als ik mij correct moet uitdrukken. Het doet er niet toe hoe de kat heet, als hij deze muis maar vangt.
Het is voor de reputatie van ons land ontzettend belangrijk om de Koningin Elizabethwedstrijd de eer te schenken die hem toekomt, en dat betekent onder andere dat hij aan de slag kan in dat conservatorium. Het is een prachtig gebouw, dat absoluut gerenoveerd moet worden. De veiligheid van de studenten die er les volgen, moet gegarandeerd worden. Minister, hebt u daar zicht op? Wordt de veiligheid van de studenten gegarandeerd? Hebt u al stappen gezet om dit probleem op te lossen?
De voorzitter : Mevrouw Zamouri heeft het woord.
Mevrouw Khadija Zamouri : Het lot van dit prachtige gebouw in onze hoofdstad is van aard dat we er extra aandacht aan moeten besteden. Minister, u gaf zelf aan dat u een mogelijke onteigening wilt vermijden, wat een zeer goede zaak is. Uw voorkeur gaat uit naar een initiatief op het federale niveau. Ik ben het met u eens dat dit het best op het federale niveau wordt opgelost. Wel is het belangrijk dat er druk wordt gezet op dit dossier om het tot een goed einde te brengen. Het is ook goed dat u de druk op de ketel blijft houden.
We mogen niet uit het oog verliezen dat er andere gebruikers in dat gebouw zitten, het Koninklijk Conservatorium Brussel, het departement van de Erasmushogeschool en Conservatoire Royale de Belgique. De vzw Koningin Elisabethwedstrijd maakt gebruik van de concertzaal, maar moet door de infrastructurele toestanden uitwijken naar het Flageygebouw. BOZAR maakt gebruik van de concertzaal met veertig tot vijftig concerten per jaar, en ook het Brusselse Operettetheater (BOT) en de Brusselse academies voor deeltijds kunstonderwijs. Het BOT en de Brusselse academies voor muziek, woord en dans houden hun slotevenement ook in het conservatorium. De Brusselse academies voor beeldende kunsten stellen naar aanleiding van dit slotevenement zelfs een maand lang tentoon in de zalen van het conservatorium.
In Brussel zijn er tal van culturele organisaties en academies die behoefte hebben aan een podium en infrastructuur, die momenteel niet altijd voorhanden zijn. Eigen panden moeten zoveel mogelijk kunnen worden gebruikt door verschillende partners. Al die verschillende organisaties mogen we niet vergeten.
Bovenal moeten de Brusselse academies voor deeltijds kunstonderwijs en de kunsthumaniora worden gezien als prioritaire partners in dit verhaal. Het zijn vooral deze kunstscholen die leerlingen aanleveren voor het conservatorium. De samenwerking is dus cruciaal in de doorstroming van talent naar het hoger kunstonderwijs. Minister, aangezien u een kunstminnaar bent, vraag ik u om andere organisaties mee te nemen in dit verhaal van de site, maar vooral de academies voor deeltijds kunstonderwijs en de kunsthumaniora te zien als prioritaire partners.
De voorzitter : Mevrouw Idrissi heeft het woord.
Mevrouw Yamila Idrissi : Ik ben het uiteraard eens met de collegas die pleiten voor de renovatie van het conservatorium in Brussel. Als Brussel slaan we opnieuw een mal figuur. De Koningin Elisabethwedstrijd is internationaal gerenommeerd en de renovatie van het conservatorium ligt bijna stil omdat er problemen zijn. We zijn het verplicht aan Brussel, aan alle studenten die er les volgen en aan alle initiatieven die er plaatsvinden, om een pareltje als het conservatorium niet te laten verkommeren, als we de ambitie hebben om Brussel internationaal op de kaart te zetten wat kunst en cultuur betreft.
Minister, ik ben bezorgd en ik hoop dat u druk zult uitoefenen bij degenen die de beslissingen kunnen nemen.
De voorzitter : Minister Smet heeft het woord.
Minister Pascal Smet : Ik deel deze bezorgdheid, niet alleen als kunstminnaar, maar ook als stadsbewoner en omdat het een mooi gebouw is dat staat te verkommeren, wat jammer is. Er huist een gerenommeerde hogeschool van de Vlaamse Gemeenschap, de Erasmushogeschool, in het Koninklijk Conservatorium.
De Erasmushogeschool participeert in de werkzaamheden van de vzw Conservamus met het oog op de restauratie en de vernieuwbouw. Ik heb daar sporadisch over gepraat met federale ministers, maar al snel bleek dat, zolang er geen Federale Regering was, dit niet kon vooruitgaan. Het zou ook geblokkeerd worden onder de vorige regering. Maar goed, er is nu een Federale Regering en daar ligt nu een wet voor waardoor die vzw zou kunnen worden opgericht. Dat dossier wordt behandeld door de Commissie voor de Financiën en de Begroting in de Kamer van Volksvertegenwoordigers.
De vzw Conservamus heeft me informeel laten weten dat het de bedoeling is eerst dit denkspoor te volgen. Nu we opnieuw een Federale Regering met volheid van bevoegdheid hebben, hoop ik dat de Commissie voor de Financiën en de Begroting van de Kamer van Volksvertegenwoordigers dit dossier betreffende de omvorming van de nv van publiek recht tot de vzw Conservamus kan goedkeuren en op die manier vooruitgang kan boeken.
Op 9 november 2011 heeft de vzw overigens een business plan voorgesteld. Dit plan wordt momenteel opnieuw geactualiseerd en omvat verschillende scenarios om de restauratie van de site aan te pakken. Het plan omvat tevens een berekening van de kostprijs van de verschillende scenarios.
De restauratie zal uiteraard ook implicaties hebben voor de bijdragen die de verschillende partners moeten leveren. De Vlaamse overheid wordt op dit ogenblik niet gesolliciteerd. Ik ben dan ook van mening dat we niet zelf op de eerste rij moeten staan. De Erasmushogeschool is hier uiteraard wel bij betrokken. Als de site wordt gerenoveerd, zal de Erasmushogeschool een vergoeding moeten betalen. De omvang van die vergoeding is afhankelijk van de oppervlakte van het conservatorium die wordt bezet.
Aangezien steeds meer locaties in het hoofdgebouw onbruikbaar worden, heeft de Erasmushogeschool op eigen krachten en met eigen middelen een gebouw in de onmiddellijke omgeving, op de Kleine Zavel, aangekocht. In dit gebouw worden nu ook lessen ingericht. Dit betekent dat de Erasmushogeschool momenteel op twee verschillende plaatsen lessen organiseert. Indien mogelijk vinden de lessen in het hoofdgebouw plaats. De lessen moeten echter in veilige omstandigheden kunnen worden gegeven. Het is de verantwoordelijkheid van de Erasmushogeschool die veiligheid te beoordelen. Indien het niet mogelijk is ter plekke les te geven, verhuizen de lessen momenteel naar het andere gebouw.
De onteigening is in feite het ultieme middel dat we kunnen inzetten. Ik heb evenwel begrepen dat ondertussen wat vooruitgang is geboekt. Het is een gezamenlijk dossier van staatssecretaris Verherstraeten, bevoegd voor de Regie der Gebouwen, en van minister Onkelinx, bevoegd voor Beliris. Nu de sp.a deel uitmaakt van de Federale Regering, zal dit dossier allicht wel opgelost geraken.
De voorzitter : De heer Delva heeft het woord.
De heer Paul Delva : Ik dank de minister voor zijn antwoord. Er is blijkbaar sprake van enige spraakverwarring. Het gaat er, voor alle duidelijkheid, om van de vzw een nv van publiek recht te maken.
Ik vraag me af of de minister het businessplan al heeft kunnen inkijken. Volgens mij gaat het in dat plan niet enkel om de restauratiekosten, maar ook om de toekomstige exploitatiekosten. De minister heeft net gesteld dat de Vlaamse overheid hier nog niet bij betrokken is. Ik heb het businessplan al gezien. Het gaat onder meer om de exploitatiekosten na de restauratie. De Erasmushogeschool zal een gedeelte van die kosten moeten dragen. Dit betekent dat de bal de facto in het kamp van de Vlaamse Regering komt te liggen.
Minister Pascal Smet : Dat is niet noodzakelijk het geval. Dat hangt af van de middelen die de Erasmushogeschool hiervoor kan vrijmaken. De Erasmushogeschool beschikt over eigen werkingsmiddelen en over eigen gebouwen in Brussel. Dat is de verantwoordelijkheid van de Erasmushogeschool.
De heer Paul Delva : De Erasmushogeschool moet nagaan of dit binnen het eigen budget kan.
Minister Pascal Smet : De Erasmushogeschool is huurder van de gebouwen. Dit geldt voor elke hogeschool die een gebouw huurt of koopt.
De heer Paul Delva : Het punt is dat de Erasmushogeschool die exploitatiebijdrage momenteel niet betaalt.
Minister Pascal Smet : Dat zal in de toekomst wel het geval zijn. Dat is de verantwoordelijkheid van de Erasmushogeschool.
De heer Paul Delva : Hoe zou dat dan moeten gebeuren?
Minister Pascal Smet : In principe moet de Erasmushogeschool hiervoor de middelen gebruiken waarover de school nu beschikt.
De heer Paul Delva : Wat zal er dan gebeuren indien dit een probleem zou zijn? Als de Erasmushogeschool geen mogelijkheden ziet, zal ze allicht bij de minister aankloppen. Ik kan me inbeelden dat het beheer van een dergelijk gebouw heel wat centen kost.
Minister Pascal Smet : Denkend aan de heer Dehaene stel ik voor dat we dergelijke vragen dan behandelen.
De heer Paul Delva : Voor een oplossing kijken we naar minister Onkelinx, staatssecretaris Verherstraeten en de heer Dehaene. Zij zullen dit tot een goed einde brengen.
Minister Pascal Smet : Ik kijk naar de sp.a, die nu deel van de Federale Regering uitmaakt. De vorige Federale Regering had dit probleem ook kunnen oplossen, maar heeft dit niet gedaan.
Mevrouw Ann Brusseel : Het verheugt me dat de minister zo optimistisch is. Nu zijn partij deel uitmaakt van de Federale Regering, zal ook dit probleem worden opgelost. Mijn fractie zal dit in elk geval nauwgezet opvolgen. Het is me niet heel duidelijk wat de verantwoordelijkheden van de vzw Conservamus zijn.
Minister Pascal Smet : Die vzw zal, voor alle duidelijkheid, tot een nv van publiek recht worden omgevormd. Die nv zal dan voor de restauratie instaan en zal hiervoor middelen ontvangen. Die constructie wordt opgezet om de restauratie gefinancierd te krijgen. Dit vergt ook een wetswijziging door de federale overheid. Onder de vorige Federale Regering was dit dossier geblokkeerd geraakt.
Mevrouw Ann Brusseel : Daar heeft de Regie der Gebouwen voor gezorgd.
Minister Pascal Smet : Dat klopt niet. Ik weet hoe die blokkering tot stand is gekomen. Ik heb de Federale Regering destijds een brief geschreven. In het antwoord heeft de Federale Regering me laten weten waarom het dossier is geblokkeerd geraakt. Dat is in mijn ogen echter geschiedenis. Nu moeten we zien hoe we het probleem in de toekomst kunnen oplossen. Om die reden heb ik me op het einde van mijn antwoord een plaisanterie gepermitteerd.
Mevrouw Ann Brusseel : Ik vind dat geen plaisanterie. De minister is hoopvol dat het probleem snel zal worden opgelost. Wat mij betreft, moet dat ook gebeuren. Het gaat hier immers om de reputatie van een internationaal gerenommeerd festival.
Minister Pascal Smet : Ik ben het daarmee eens. We zijn onrechtstreeks bij dat dossier betrokken. Indien ik verantwoordelijk was, zou het al eerder zijn opgelost.
Mevrouw Ann Brusseel : In dat geval moeten we er onrechtstreeks voor zorgen dat we het probleem opgelost krijgen. Ik reken daarvoor nog altijd op de minister.
De voorzitter : Mevrouw Idrissi heeft het woord.
Mevrouw Yamila Idrissi : Ik dank de minister voor zijn uiteenzetting. De minister is hoopvol. Ik ben in feite ook hoopvol. Mevrouw Brusseel gedraagt zich hier alsof haar partij geen deel van de Federale Regering uitmaakt. De sprekers die hier daarnet het woord hebben genomen, behoren allemaal tot partijen die in de Federale Regering zetelen. Dat stemt me hoopvol. Als eenieder druk uitoefent op zijn minister van de Federale Regering, zullen we er ook wel komen voor Brussel en voor de renovatie van het Koninklijk Conservatorium.
De voorzitter : Mevrouw Zamouri heeft het woord.
Mevrouw Khadija Zamouri : Het stemt mij ook gelukkig dat u dit ter harte neemt en dat dit hopelijk binnenkort in orde zal komen.
Mijn vraag over de prioritaire partners is nu uiteraard niet van toepassing, aangezien het over het renoveren van het gebouw gaat.
Ik herinner mij dat de heer Herman De Croo dit dossier binnen de Federale Regering heel erg ondersteunt.
Minister Pascal Smet : De heer De Croo is met alles bezig. (Gelach)
Voorzitter, ik ben niet alleen bevoegd voor Brussel, maar ook voor Onderwijs en Jeugd. Een aantal van mijn dossiers belangen de Federale Regering aan. Ik ga de nieuwe federale ministers een paar weken de tijd geven om hun kabinet samen te stellen. Het heeft geen zin om hen nu een brief te sturen. Ik heb een inventaris opgesteld van alle dossiers die de Federale Regering aanbelangen. Zodra ze geïnstalleerd zijn, zal ik de respectieve ministers dat lijstje voorleggen. Ook dit dossier staat op dat lijstje. Ik zal u nadien een kopie bezorgen van dat lijstje.
De voorzitter : Het incident is gesloten.