Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Vergadering van 14/06/2011
Vraag om uitleg van de heer Jurgen Verstrepen tot mevrouw Ingrid Lieten, viceminister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding, over de plannen bij de VRT omtrent uitgesteld kijken
- 2385 (2010-2011)
Vraag om uitleg van de heer Bart Tommelein tot mevrouw Ingrid Lieten, viceminister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding, over de plannen van de VRT om licht uitgesteld te kijken
- 2412 (2010-2011)
De voorzitter : De heer Verstrepen heeft het woord.
De heer Jurgen Verstrepen : Voorzitter, dit onderwerp is eigenlijk ooit al eens aangekaart, tijdens onze bezoeken aan de VRT in de vorige legislatuur. Toen was u er nog niet, maar toen werd er al gepraat over de vraag wat gratis mag worden aangeboden en wat niet. Ik herinner me dat nog zeer goed. Iedereen werd zenuwachtig toen dat werd aangekaart. Nu is het zover. Althans, men heeft de dans geopend. Men, dat is alweer de openbare omroep.
Minister, we konden vernemen dat de VRT overweegt programmas tot 36 uur na de uitzending gratis aan te bieden. Tot op heden heeft de VRT betalende diensten voor uitgesteld kijken, Net Gemist en Ooit Gemist. Het is altijd leuk als de VRT met haar hoofdargument komt aanzetten. Dat argument luidt dat Net Gemist en Ooit Gemist onder druk staan door het toenemende gebruik van de harde schijf van de decoder. Men wil dus overgaan tot licht uitgesteld kijken.
Ik heb dat dossier binnenstebuiten gekeerd. Ik vraag me af waarom de VRT in godsnaam deze motivering heeft opgebouwd. Ik heb geprobeerd me te verplaatsen in de positie van de openbare omroep, en ik vind geen argumenten. Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat de VRT alweer een middel heeft gevonden om een aantal commerciële groepen of omroepen tegen te werken. U kunt er immers niet omheen, en expertise wijst dat momenteel voorlopig uit: dergelijk licht uitgesteld kijken zal een invloed hebben op het betalend uitgesteld kijken van de commerciële omroepen. Die zullen dat voelen.
Nu mag u stellen dat het gaat over andere programmas. Dat is zon drogargumentje. Kijkers zullen echter minder geneigd zijn te kijken naar programmas op vtm of VT4 als ze tegelijk gratis kunnen kijken bij de VRT. Ik weet ook wel dat er een onderscheid is qua programmas, maar toch moet men hier omzichtig mee omgaan. Ik vind dat u de grieven over dit initiatief bij de commerciële zenders mee in overweging moet nemen als daarover wordt onderhandeld. De VRT en de commerciële zenders kennen al een bewogen verleden, ook in deze kwestie. Ik vind dat de VRT haar falen probeert te maskeren door initiatieven die het ondernemerschap in het Vlaamse medialandschap fnuiken en tenietdoen.
Eigenlijk is het wat ironisch: enerzijds werkt de VRT samen met de Vlaamse Regering om programmas te maken over ondernemerschap, anderzijds bemoeilijkt diezelfde VRT dat vrije ondernemerschap op de nieuwe mediamarkten, op de digitale en de televisiemarkten. Dat is een dubbelzinnige houding. Ik vind dat niet te rijmen. Ik vind dat de Vlaamse Regering wat dat betreft het been wat stijver mag houden.
Het gaat niet alleen over de kabel. Dit is nog niet rond: het heet plots een denkoefening te zijn. Men zou dat echter niet alleen willen toepassen op televisie, maar ook op het internet.
Ik graaf regelmatig wel eens in het verleden van een aantal zaken. De impact van het voormalige vrtnieuws.net, het huidige deredactie.be, op de onlinemarkt was vrij groot. Men is toen op de markt gekomen met gratis nieuws, content. Er loopt in de commissie nog altijd een discussie met de dagbladuitgevers over bepaalde content die daar beschikbaar is. Die impact was dus al groot. We mogen dat niet onderschatten.
De VRT laat nooit het achterste van haar tong zien. De VRT heeft plannen, er wordt iets gelanceerd en wij lopen achter de feiten aan. Wij moeten dan in de commissie een discussie voeren over iets dat al bestaat. Ik houd mijn hart vast. Wat gaan ze doen? Gaan ze hun gratis content ook aanbieden op youtube.com? Staat dat ook op stapel bij de openbare omroep? Waar staan de commerciële zenders dan die nadenken over elk nieuw commercieel model dat ze ontwikkelen? Iedereen dacht dat het uitgesteld kijken de gouden graal was. Uit de cijfers blijkt nu dat dat niet het geval is. Dat wil echter niet zeggen dat je plots als een olifant in de digitale porseleinwinkel mag binnenstappen en beslissen om alles gratis aan te bieden voor een bepaalde periode zonder rekening te houden met de gevoeligheden van de markt. Die reclamemarkt is overigens sowieso op zoek naar nieuwe digitale centen, want ze blijft niet aantrekken.
Men staat voor de grootste uitdaging ooit, namelijk hoe men een traditionele reclamespot moet verkopen. Dat is voorbij, over en out. Internationale studies bewijzen dat. Wij lopen wat achter, maar de situatie hier is net dezelfde. Men is op zoek naar digitale centen. De openbare omroep, gefinancierd met overheidsgeld, zegt dan doodleuk dat ze het uitgesteld kijken gratis zal aanbieden, te beginnen voor een periode van 36 uur wat eventueel langer zou kunnen worden. De houding van de distributeurs is nog wat onduidelijk. Maar ook aan hun inbreng is men voorbijgegaan.
Voorzitter, ik kan ook niet om uw uitspraak heen. De sp.a is pro, dat hebben we gelezen. Tenzij u nu zegt dat dat niet zo is we weten ondertussen wel hoe de communicatie bij Media soms gebeurt. U zegt dat er eerst een vergelijk moet worden gevonden met de private omroep en de distributeurs. Vooraleer je zoiets lanceert vanuit de openbare omroep, moet je volgens mij eerst met iedereen praten. Nadien kun je dan misschien een piste lanceren in de onderhandeling van de beheersovereenkomst. Maar hier wordt er eerst iets gelanceerd, heel de mediamarkt valt van zijn stoel en dan moet er onderhandeld worden. Ik vind dit niet kunnen voor een openbare omroep. De Private Omroep Federatie (POF) lijkt overigens terecht niet mee te gaan in een marktverstorend want zo ziet het er op dit ogenblik uit initiatief.
Minister, kunt u bevestigen dat dit initiatief overwogen wordt binnen de onderhandelingen van de nieuwe beheersovereenkomst? Hoe staat u tegenover dat initiatief van de VRT?
De voorzitter : De heer Tommelein heeft het woord.
De heer Bart Tommelein : Minister, begin deze maand werd duidelijk dat de VRT plannen heeft dat stond toch in een bepaalde krant om haar programmas tot 36 uur na de uitzending gratis aan te bieden via on demand, het zogenaamd licht uitgesteld kijken.
Vandaag kunnen we al heel wat programmas bekijken via Net Gemist en Ooit Gemist. Dat zijn echter betalende diensten, behalve voor de programmas van de nieuwsdienst, zoals het Journaal en Terzake. Deze gratis programmas kunnen trouwens ook als enige gratis en integraal via het internet worden bekeken. De commerciële spelers hebben uiteraard een businessmodel ontwikkeld via betalende on demand-diensten, ook op het internet. Als de openbare omroep inderdaad beslist om 36 uur na de uitzending programmas gratis aan te bieden, zal dit ongetwijfeld een invloed hebben op de businessmodellen van verschillende omroepen.
De VRT communiceert dat vandaag heel wat mensen programmas gratis herbekijken via de harde schijf. Dat is zeker waar. Door het instellen van een licht uitgesteld kijken, is het betalend model echter volledig van de baan. We moeten goed beseffen dat ongeveer 70 procent van het uitgesteld kijken binnen 24 uur gebeurt. Als dit volledig gratis wordt op internet, verdwijnt het betalend model de facto helemaal.
Minister, u staat voor een zeer belangrijke opdracht. Ik veronderstel dat u nu volop aan het onderhandelen bent over een nieuwe beheersovereenkomst. Hopelijk houdt u daarbij de opmerkingen van de commissieleden in het achterhoofd. Na de affaire rond het derde net zijn we daar namelijk niet zeker meer van. Ik heb u in het parlement horen zeggen dat wij een mening mogen hebben en dat u een andere mening mag hebben. Dat klopt. In een normaal functionerende democratie moet u echter wel de mening van de meerderheid van het parlement volgen. U kunt natuurlijk ook naar een ander land uitwijken waar u geen rekening moet houden met het parlement.
Minister, in ieder geval moet u onderhandelen als de minister van Media, en niet als de minister van de VRT. Het is dan ook belangrijk dat het lanceren van dergelijke gratis diensten gebeurt in overleg met zowel de andere omroepen, die hun betalend businessmodel hebben, als met de distributeurs. Ook een gratis model is namelijk niet kosteloos. We weten ondertussen al een tijdje dat gratis niet bestaat en dat er altijd wel iemand is die betaalt. Als de kosten voor dit model moeten worden gedeeld tussen de VRT en de distributeurs, zie ik daar de meerwaarde niet van in. Integendeel, het kost de VRT immers niets om gratis op te nemen op de harde schijf.
Mijnheer De Coene, ik was zeer ontroerd door uw uitspraak. Ik vroeg me zelfs af of de mensen van de sp.a waren ingehuurd om de boodschap te verkondigen. U, die de laatste tijd zo hard van leer trekt tegen de initiatieven van de commerciële zenders, hebt namelijk gezegd: De sp.a is pro als de VRT een vergelijk vindt met de private omroepen en distributeurs.
De communicatie van de POF doet alvast het tegendeel vermoeden. (Opmerkingen van de heer Philippe De Coene)
Mijnheer De Coene, hebt u een probleem? (Opmerkingen van de heer Philippe De Coene)
Niet iedereen moet mijn mening delen.
Minister, welk standpunt zal de Vlaamse Regering, en u, als minister van Media in het bijzonder, over dit concept innemen bij de onderhandelingen met de VRT over de nieuwe beheersovereenkomst? Kunt u dat toelichten? Werden er al concrete gesprekken gevoerd met de distributeurs? Zo ja, wat is het resultaat van deze gesprekken?
De voorzitter : De heer Decaluwe heeft het woord.
De heer Carl Decaluwe : Voorzitter, minister, dat dossier in zijn globaliteit is niet gemakkelijk. Ik zal niet herhalen wat de heer Tommelein allemaal heeft gezegd.
Ik moet eerlijk zeggen dat, toen ik voor het eerst de term licht uitgesteld een toch wel nieuwe terminologie hoorde, ik moest rondbellen om te weten wat het betekende. Ik kende de term niet. Het bleek dat die uit notas kwam van de VRT in het kader van de onderhandelingen over de beheersovereenkomst. Bepaalde programmas zou men gedurende 36 uur gratis kunnen opvragen.
De heer Tommelein en de heer Verstrepen hebben al gezegd dat u niet alleen de minister van de VRT bent, maar dat u het hele medialandschap in het oog moet houden. Ook ik ben daar gevoelig voor, laat daar geen misverstand over bestaan. U moet dat zeker nu doen, meer dan ooit. Als men zaken voorstelt, moet men rekening houden met de repercussies voor de commerciële markt enzovoort.
Men moet natuurlijk ook rekening houden met de kijker. Kijken naar tv wordt steeds duurder. Dat is gewoon een vaststelling. Als men naar bepaalde jaarbalansen en cashflows van bepaalde distributeurs kijkt, ziet men dat ook.
Steeds meer mensen hebben een decoder, van Belgacom of van Telenet. (Opmerkingen van de heer Wim Wienen)
Binnenkort hebben ze er misschien twee op elkaar, of twee naast elkaar. Iedereen kan dan programmas opnemen, bijvoorbeeld omdat men niet thuis is. Als West-Vlaming maak ik dan een simpele redenering. Stel dat men vergat een programma op te nemen en het toch nog graag wil zien. Dan moet er betaald worden. Als men het vergeten is, vind ik dat het binnen een bepaalde periode gratis moet kunnen. Ik heb daar geen probleem mee. De vraag is natuurlijk of het nu 36 uur moet zijn, of 24 uur, of 48 uur. Daarover moet gediscussieerd kunnen worden. Ik veronderstel dat het voorstel van 36 uur van de VRT komt. Waarschijnlijk heeft men nagegaan dat het betalende Net Gemist misschien het meest succesvol is tijdens de eerste 36 uur. Dat weet ik niet. Men zou ook simpelweg kunnen redeneren dat het programma binnen de 24 uur gratis kan worden opgevraagd. Als de periode voldoende kort is, heb ik daar geen probleem mee. De grote vraag is natuurlijk of het om 36 uur of 24 uur gaat. Ik weet dat niet. Als inderdaad zou blijken dat er met het businessmodel van 36 uur ernstige schade is vanuit commerciële hoek en dat die met een regeling van 24 uur kan worden teruggedrongen, zou ik voorstellen dat te doen. Wat dat betreft, moeten we het ook eens bekijken vanuit de kant van de kijker.
Minister, ik heb één concrete, aanvullende vraag. Wat is de stand van zaken met betrekking tot de onderhandelingen in dezen?
De voorzitter : De heer Vandaele heeft het woord.
De heer Wilfried Vandaele : Minister, op het eerste gezicht is het natuurlijk plezierig als de kijker gedurende 36 uur gratis die dingen opnieuw kan bekijken. We vragen ons wel af of men dat kan doen zonder dat dat marktverstorend is. Is dat onderzocht? Werd er onderzoek verricht naar de gevolgen van het licht uitgesteld kijken voor de privéomroepen?
Het zal in elk geval ook geld kosten. Er is een technische kost. Ofwel is er servercapaciteit nodig om het online te brengen, ofwel zijn er kosten op het vlak van digitale televisie. Hoe hoog zal die kost zijn?
Een deel van de huidige inkomsten zal men derven. Hoe hoog is dat bedrag? Hoeveel betaalt iemand vandaag binnen 36 uur om een programma op te vragen? Is dat bekeken?
Ik trap nu misschien een open deur in, maar zou het niet nuttig zijn een onderscheid te maken tussen de kernopdrachten van de openbare omroep informatie, nieuws, cultuur en andere programmas?
De voorzitter : De heer Wienen heeft het woord.
De heer Wim Wienen : Het is inderdaad complex. Het gaat om programmas van de openbare omroep die in uitgesteld relais worden bekeken. Het gevoel is dat de belastingbetaler daarvoor al eens heeft betaald en dat ze dus gratis moeten zijn. Daarnaast hebben we te maken met een marktverstoring. De heer Vandaele vraagt nu of al is onderzocht wat die marktverstoring inhoudt. Dan kom ik bij de opmerking die ik vorige week al heb gemaakt naar aanleiding van de vraag van de heer Decaluwe over product placement. Mij lijkt dat essentieel.
De VRT moet in die zin evolueren dat, als ze nieuwe dingen aankondigt of in de markt zet, zoals nu met het licht uitgesteld kijken, twee belangrijke voorwaarden vervuld worden. Ik heb dat trouwens ook zo in mijn resolutie geschreven. De VRT of de Vlaamse Regering moet zich ten eerste afvragen of dat nieuwe gegeven wel binnen de openbare opdracht past. Ten tweede moet er een markteffectenstudie worden gemaakt. In hoeverre werkt het verstorend? Ondergraaft het alle businessmodellen die er ter zake zijn? Dat moeten de cruciale overwegingen zijn als de openbare omroep iets nieuws maakt.
Ik had gehoopt dat dat op de een of andere manier in een beheersovereenkomst zou worden gegoten. We zullen in de zomer zien of dat het geval is. Als dat niet het geval is, vind ik dat de Vlaamse Regering ten overstaan van de VRT een belangrijke taak heeft om vooral die twee aspecten in het oog te houden als de VRT nieuwe zaken in de markt zet.
De heer Philippe De Coene : Minister, collegas, het klopt dat een krant, en in het zog van die krant nog een andere krant, hoogte had gekregen van een verzuchting van de VRT. Er is toen aan een aantal mensen gevraagd wat ze daarvan vonden.
De term op zich, het licht uitgesteld kijken, is inderdaad nieuw, maar toen ik hoorde wat men ermee bedoelde, had ik het gevoel dat het vandaag technisch al kan met een aantal hardwareapplicaties. Bovendien was het voor mij niet zo nieuw. Op 17 maart hebben we een hoorzitting gehad met een delegatie van de VRT, en gedelegeerd bestuurder De Preter heeft toen al gewezen op het fenomeen en het relatieve succes ervan. De video on demand in zijn globaliteit blijkt minder succesvol dan destijds werd voorspeld. Mevrouw De Preter heeft ook met percentages aangetoond dat het vooral tijdens de eerste uren gebruikt wordt, en dat het effect nadien heel sterk afzwakt.
Als je hoort dat de openbare omroep interesse heeft om dat te doen en men vraagt je wat je ervan vindt, moet je zeer goed weten wat er precies bedoeld wordt, vandaar die voorzichtigheid. Ik heb mij een beetje gebaseerd op de resolutie van de meerderheidspartijen. Daarin werd iets gezegd over dit onderwerp, weliswaar op onrechtstreekse wijze. In het overwegende gedeelte, vierde lid, stellen we dat de VRT zich als belangrijke mediaspeler beweegt in een permanent veranderend medialandschap waarin ook de mediagebruiker een meer actieve rol vervult. In de vijfde overweging staat dan weer dat de VRT als belangrijke partner dient bij te dragen aan de leefbaarheid van de hele mediasector in Vlaanderen. In het beschikkende gedeelte wordt er ook nog eens op gewezen dat de openbare omroep moet kunnen inspelen op het veranderende mediagebruik.
Minister, hoe wordt het nu precies gedefinieerd? Wat is het model? Wat is de mogelijke impact op de omgeving in het medialandschap? Het is geen vrijblijvend iets. Er zijn een aantal benaderingen. Sommigen redeneren dat je iets dat met overheidsgeld is betaald, minstens één keer moet kunnen bekijken.
Persoonlijk denk ik dat het licht uitgesteld kijken ook niet al te veelbelovend mag worden voorgesteld. Er is namelijk nog een ander fenomeen dat meespeelt, zeker als het over liveprogrammas gaat. Hoe interactiever een programma wordt, hoe minder de neiging om uitgesteld te kijken. In Villa Vanthilt bijvoorbeeld stel je vast dat steeds meer media worden geïntegreerd, waaronder ook sociale media. Je zult maar, als er gevraagd wordt om te reageren op een programma, degene zijn die met 24 uur uitstel kijkt. Hetzelfde geldt voor sommige feuilletons die op dat moment de talk of the town zijn. Hoe later je het gezien hebt, hoe minder relevant je zelf bent. Door de wijze waarop het maken van programmas evolueert, zal het uitgesteld kijken nooit zon hoge vlucht nemen.
Desalniettemin, als het al dan niet toegelaten wordt en goed gedefinieerd wordt, moet men zich alleszins vergewissen van het effect op omroepen die hun inkomsten enkel halen uit het verwerven van private inkomsten.
De voorzitter : Minister Lieten heeft het woord.
Minister Ingrid Lieten : Voorzitter, collegas, dit is inderdaad een moeilijk dossier. Aan de ene kant zit je met een wijzigend kijkersgebruik. Er wordt meer en meer opgenomen via de digitale recorders van de mensen zelf. Ik heb me laten vertellen dat, als je het vergeten bent, je het via applicaties als Yelo ook nog van op afstand kunt doen. De technologie zal dus steeds meer oplossingen genereren die de kijker een grote zelfstandigheid geven in de manier en het tijdstip waarop hij wil kijken. Aan de andere kant mag zeker de redenering gevolgd worden dat er geen tweede keer moet worden betaald. Maar ik heb zeker en vast ook begrip voor de positie van de VRT als marktspeler in een landschap waar nog andere spelers zo goed mogelijk tv voor de Vlamingen proberen te maken en dat natuurlijk via een betalend model moeten doen.
Met al deze afwegingen moeten wij rekening houden. Uiteindelijk zullen ze moeten uitmonden in een verstandige onderhandeling over de beheersovereenkomst. Ik kan u garanderen dat we die drie invalshoeken met elkaar in evenwicht zullen moeten brengen. Ik kan nog niet vooruitlopen op de uiteindelijke oplossing. Ik kan u wel zeggen dat wijzelf, maar ook de VRT, nadenken en met verscheidene actoren overleggen om na te gaan wat hier een verstandige beslissing zou kunnen zijn. We zouden dat graag finaliseren in de beheersovereenkomst.
De voorzitter : De heer Verstrepen heeft het woord.
De heer Jurgen Verstrepen : Ik was aan het wachten op het antwoord. Ik heb het niet gehoord.
Minister, het is altijd hetzelfde als het gaat over nieuwe initiatieven bij de openbare omroep. De openbare omroep is niet dom. Hij kent de sector. Hij wandelt steeds op de grens tussen impact en marktverstoring. Als je uitgesteld kijken in een betaalmodel giet, zoals alle anderen doen, begrijp ik niet dat veel mensen zeggen dat dit een moeilijk dossier is. Je kunt er een moeilijk dossier van maken als je de redenering volgt dat je de mensen niet kunt vragen dat ze een tweede keer betalen. De mensen nemen à la carte op op remote, op harde schijven. De decoders en opnameapparatuur van Telenet zijn open. Niet iedereen is technisch genoeg onderlegd om dat te doen, maar je kunt dat zelfs op wireless mediaplayers die je in huis hebt staan dumpen.
Dat is inderdaad veranderd. Waarom moet de openbare omroep dit nu plotseling overhoop gooien en zeggen dat er gedurende 36 uur licht uitgesteld kan worden gekeken? Ik begrijp dat nog altijd niet, tenzij u met het oog op een volgende evaluatie in dit Vlaams Parlement uw cijfers wilt opkrikken. U kunt dan zeggen: Misschien zakken de programmas, maar we hebben nu in kaart gebracht hoeveel mensen ze gratis downloaden. Iemand betaalt sowieso de rekening, maar als het gratis is, dan is men geneigd om sneller een programma te bekijken. De mensen willen alles gratis. Ze moeten sowieso betalen voor hun digitale abonnementen. Alles wat daar bovenop komt, willen ze niet betalen. Als de openbare omroep nog eens gaat zeggen Bij ons is alles gratis ook al vinden de mensen sommige programmas niet leuk, wat gratis is, pakken ze toch mee. Zo worden de cijfers opgekrikt. Of dat dan weer die unieke kijker is die geïnteresseerd is in de VRT-boodschappen, is nog een andere discussie.
Minister, ik geef u gewoon een ideetje mee. De kijker moet niet twee keer betalen. U hebt de sleutel in handen, maar misschien ziet u hem niet. U kunt een model uitwerken. Het is uw taak als minister van Media, niet alleen voor de VRT, om hier het initiatief te nemen en de creativiteit te laten werken. Als je de VRT met haar uitgesteld kijken gewoon in het model laat van de volledige markt van alle commerciële spelers en als je zegt dat ze daarvoor mag aanrekenen, dan zijn dat inkomsten voor de openbare omroep, zoals het nu is. Maar u zegt dat, ter compensatie, de belastingbetaler niet twee keer moet betalen. Wel, dan moet je op een ander vlak werken. Dan geeft u bijvoorbeeld wat minder subsidie voor een aantal andere projecten. Dat zou fair zijn. U redt de markt: iedereen gelukkig want er is geen marktverstoring. En er zou, ook hier niet, geen discussie zijn over het feit dat de Vlaamse belastingbetaler twee keer zou moeten betalen. U geeft wat minder en u steekt de inkomsten die u hebt in het model van de commerciële bovengrenzen, de sponsoring en de reclame. Dat is heel eenvoudig. Dan zijn ze niet marktverstorend, en dan houdt de discussie op over het feit dat er twee keer moet worden betaald.
Voorzitter, veel programmas die succesvol zijn en die nu net in het betaalmodel van het uitgestelde kijken wel interessant zijn, zijn de niet-interactieve programmas. Dat zijn de interessantste programmas waar de kijker op zit te wachten. Uw redenering was dat een interactief programma meer trekt. (Opmerkingen van de voorzitter)
U hebt iets gezegd. Als u daar niet op wilt antwoorden De interessantste programmas zijn niet interactief. Denk nu niet dat alles interactief is. Bijvoorbeeld voor Villa Vanthilt moet je in een rerun alleen maar zeggen dat het niet live is. Dat gebeurde vroeger ook al op de televisie. Sommige mensen zaten te smsen, terwijl het een herhaling was. Die redenering geldt ook niet bij de betaalmodellen.
Minister, aangezien ik geen antwoord heb gekregen, zal ik mijn vraag de volgende keer nog eens ergens indienen.
De voorzitter : De heer Tommelein heeft het woord.
De heer Bart Tommelein : Minister, dit is gevaarlijker en heeft veel meer consequenties dan je op het eerste gezicht zou vermoeden. Ik kreeg op een onverwacht moment telefoon, net zoals de voorzitter. Voor mij is het normaal dat ik onmiddellijk de klik maak naar de private omroepen, want ik word verondersteld daarvoor ingehuurd te zijn. Sommige mensen zeggen dat toch. (Opmerkingen)
De heer Philippe De Coene : Dat is de definitie van betaaltelevisie.
De heer Bart Tommelein : Ik had wat problemen met dat inhuren. Hij zegt dat ik de commerciële media verdedig en dat hij dat logisch vindt. Ik verdedig alle media, inclusief de VRT. Met het woord inhuren had ik een zwaar probleem.
Ik wou even zeggen dat dit veel meer consequenties heeft dan je zou vermoeden. Op het eerste gezicht zou je zeggen, zoals de heer Vandaele: Waarom niet? Het is de openbare omroep. Dat zou gratis ter beschikking mogen worden gesteld. Maar, minister, u zegt dat de VRT een marktspeler is. Ik zou u willen corrigeren. (Opmerkingen van minister Ingrid Lieten)
Een speler in de markt, dat is hetzelfde. Dat is het verschil tussen mijn land en landmijn. (Gelach)
Voor mij is een speler in de markt een marktspeler. Ik zou toch willen waarschuwen: de VRT is in dit geval geen marktspeler of speler in de markt, de VRT is de marktleider. Ik heb me laten vertellen dat de VRT de leider is in alle commerciële doelgroepen boven 15 jaar. Als de leider iets doet, heeft dat zware gevolgen voor de rest.(Opmerkingen)
De VRT zegt dat de meeste mensen het bekijken binnen 24 uur. De logische redenering zou dan zijn: 70 procent kijkt binnen 24 uur, dus is dat het model waarmee geld te verdienen valt. Het zou logisch zijn dat de VRT alles dat meer dan een week oud is, gratis ter beschikking stelt, want daar is in feite weinig vraag naar. Maar de VRT zegt nu dat er veel vraag is naar het zogenaamde licht uitgesteld kijken en wil dat daarom gratis doen.
Ik weet het niet zeker. Ik heb daarover geen wetenschappelijke studies gezien, maar iets doet mij vermoeden dat kijken op aanvraag, licht of zwaar uitgesteld, meer succes heeft bij de commerciële omroepen dan bij de openbare. De VRT gaat uit van haar eigen model: er is veel vraag, dus geven ze het gratis. Waarom geven ze dan de dvds van hun programmas niet gratis weg? Daar verdienen ze geld mee dat ze broodnodig hebben. Daar heeft niemand aan deze tafel in deze commissie moeite mee. De VRT commercialiseert haar eigen programmas, om inkomsten te creëren naast de dotatie van de overheid.
Nu is er een model waarmee inkomsten kunnen worden gecreëerd. Het zijn er misschien niet al te veel, maar in mijn ogen is elke euro voor de VRT die geen belastinggeld is, meegenomen. Alles wat ze afschaffen aan andere inkomsten, moet op lange termijn van de belastingbetaler komen. Gratis bestaat niet. Ik weet niet welke som de VRT met dat licht uitgesteld kijken binnenhaalt, maar elke euro is belangrijk.
Minister, speel uw rol als minister van Media, als leidster in deze materie. Ik bedoel leidster met een korte ei, niet met een lange ij, begrijp me niet verkeerd. Zorg ervoor dat de businessmodellen van de commerciële spelers op de markt niet onder druk komen omdat de marktleider iets in het hoofd heeft dat de VRT zelf misschien weinig kwaad berokkent, maar misschien de belastingbetaler en de private omroepen wel.
De heer Carl Decaluwe : Ik weet niet goed waar bepaalde collegas naartoe willen. De kern van de zaak is de kijker. Tv-kijken wordt steeds duurder en complexer. Er is een instrument waarmee men nu al gratis kan opnemen. Dat moet zo blijven. De vraag is: als iemand dat toevallig vergeten is, moet die daarvoor betalen of niet? En hoelang kan die daarmee wachten?
Dan kan er nog over worden gediscussieerd of kernopdrachten en eigen producties zeker gratis moeten zijn. Misschien zijn aangekochte programmas iets anders. Je moet naar een differentiatie gaan.
Er moet wel een gezond evenwicht zijn, maar ik bekijk het vooral vanuit de kijker en niet vanuit de distributeur. De cashflows zijn indrukwekkend.
De heer Wilfried Vandaele : Het klopt, minister, dat u op een aantal concrete vragen geen antwoord hebt gegeven. Ik neem u dat niet kwalijk, want bepaalde zaken kunt u niet zo uit uw hoge hoed toveren. Ik zou wel graag een antwoord hebben op de vraag die ik heb gesteld en die daarnet is herhaald door de heer Tommelein: wat brengt dat vandaag op? Welk bedrag gaat er verloren als men kiest voor het nieuwe model van kosteloos licht uitgesteld kijken? Misschien kunt u dat op een andere manier bezorgen.
Minister Ingrid Lieten : Oké.
De voorzitter : Het incident is gesloten.