Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Vergadering van 14/06/2011
Vraag om uitleg van de heer Jurgen Verstrepen tot mevrouw Ingrid Lieten, viceminister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding, over het afnemende marktaandeel van MNM
- 2295 (2010-2011)
Vraag om uitleg van de heer Wim Wienen tot mevrouw Ingrid Lieten, viceminister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding, over de problemen van het VRT-radionet MNM
- 2303 (2010-2011)
De voorzitter : De heer Verstrepen heeft het woord.
De heer Jurgen Verstrepen : Minister, het doet me altijd plezier de cijfers van het Centrum voor Informatie over de Media (CIM) met betrekking tot de openbare omroep te ontvangen, vooral de jongste jaren. Dan kunnen we daar immers netjes vragen over stellen. Ondertussen heb ik ook al uw reacties gelezen, in de pers natuurlijk, over het dalende marktaandeel van MNM. Die curve is vergelijkbaar met die van sommige politieke partijen ik weet waarover ik het heb.
Volgens de jongste CIM-gegevens heeft MNM een nieuw dieptepunt bereikt, met een marktaandeel van 8 procent. Voor de kleinsten onder ons: vroeger was MNM Donna. Het spijt me dat ik dat altijd moet zeggen, maar Donna is afgevoerd omdat het niet meer succesvol was, en MNM was het nieuwe wonderkind dat de teloorgang van Donna zou goedmaken. Er is een barnumcampagne gevoerd: er zijn heel wat middelen tegenaan gegooid. Dat is het eerste punt dat we voor ogen moeten houden in deze kwestie.
Ook moeten we voortdurend voor ogen houden dat Donna en MNM zon beetje als de goudmijn van de openbare omroep werden beschouwd. Er werd voortdurend mee geschermd dat dit veel geld opleverde en dat dit geld werd gebruikt voor andere investeringen binnen de openbare omroep. MNM staat nu net boven Klara. Iedereen blijft MNM verdedigen. In een commerciële omgeving was de zender misschien al opgedoekt en was het management al lang de laan uitgestuurd, maar bij de VRT blijft men zitten, want blijkbaar hebben ze daar niet door dat, als men er zoveel geld tegenaan gooit, een curve moet stijgen en niet dalen. Dat is immers het punt: wie in een commerciële omgeving zit, moet grote marktaandelen halen. Ik heb altijd gezegd dat de openbare omroep zich in een luxepositie bevindt. De middelen moeten echter worden bekeken tegenover de output.
Het marktaandeel en de luisterduur zijn gedaald. Specifiek is er een daling met 25 minuten tegenover een jaar geleden. Een jaar geleden bedroeg het gemiddeld dagelijks bereik 615.000 luisteraars, en dit voorjaar 562.000 luisteraars. Sinds de opstart in 2009 is er sprake van een dalende trend, van 12,5 procent naar 8 procent. Sinds de jongste meting was er een daling van 9,5 naar 8 procent.
Ik heb het daarnet gezegd: Donna moest worden vernieuwd om de afkalving tegen te gaan. We kunnen dus duidelijk stellen dat die operatie totaal mislukt is. Het marktaandeel blijft afnemen. Men kan die trend zelfs niet omkeren. Ondertussen krijgen we dan Operatie Redding: wat vertellen we als een zender naar beneden dondert en niemand er op den duur eigenlijk nog in geïnteresseerd is? Minister, de VRT en uzelf onderschrijven dat MNM een instapradio is. Ik heb de moeite gedaan om de vorige beheersovereenkomsten nog eens te bekijken met betrekking tot Donna en MNM en zo. Dat was heel gemakkelijk te zoeken: ik heb het woord instapradio gezocht in de taakomschrijving. Dat zou immers zeer duidelijk gespecificeerd zijn. Ik heb dat echter niet gevonden.
De baas van MNM zegt dat de radio het nog goed doet als instapradio bij jongeren tussen 12 en 24 jaar. Bij die doelgroep moet MNM echter inleveren. Misschien zat hij aan een joint, omdat hij wist van die drugscontrole. Er is een daling van 24,1 naar 17,4 procent, maar tegelijk stelt hij dat dit succesvol is bij de instapjongeren van 12 tot 24 jaar. Men moet mij eens uitleggen hoe men dat verkocht krijgt.
Het begrip instapradio is in de mond genomen toen het de pleitbezorgers van MNM goed uitkwam. Bij het begin van MNM werd met geen woord gerept over instapradio. U moet de folders over de lancering van MNM maar eens opvragen bij de Vlaamse Audiovisuele Regie (Var). Bij de overgang van Donna naar MNM werd er al een presale gedaan, omdat men MNM ging positioneren versus Q-music. Dat is de enige reden waarom MNM is gecreëerd: men voelde de bui hangen en bij de Var vond men dat men een product moest hebben dat qua look en feel, qua strategie en marktwaarde naast Q-music stond. Dat waren immers die slechte commerciële jongeren en bij de openbare omroep vond men dat men dat niet mocht afgeven.
Dat was de oprichting van MNM. Nu zitten ze in zak en as. Ik heb ook de resolutie over die nieuwe beheersovereenkomst eens nagelezen. Er staat: De maatschappelijke meerwaarde van de radionetten, in het bijzonder MNM, wordt aangetoond in een jaarlijkse rapportage aan het Vlaams Parlement. Nu, de CIM is wel volgens mij wel degelijk een rapportage, een resultaat. En het loopt uiteraard wat gelijk. Aangezien het daalt, kun je volgens mij de conclusie trekken dat ze MNM niet lusten. Wat is daar het gevolg van? Een dalend marktaandeel staat gelijk aan dalende reclame-inkomsten, staat gelijk aan algemeen dalende inkomsten vanuit de reclame.
Iemand zal in dit verhaal dus opnieuw de rekening moeten betalen. Dat zult u zijn, minister, de Vlaamse Regering. Als dit nu nog verder daalt, moet alle bestaande reclame namelijk aan goedkopere tarieven worden verkocht. Reclameregies zullen daarop reageren en de prijzen naar beneden halen. Dalende prijzen betekenen dalende inkomsten. En op dat moment komt dat knipperlichtenprocedureverhaal weer naar boven. MNM zal marktaandeel verliezen en dus ook inkomsten. Aan de Reyerslaan liggen ze daar waarschijnlijk niet wakker van, maar u mag volgens mij nu al een begrotingsaanpassing aankondigen. De markt kan dit niet rechttrekken.
Minister, u weet dat we MNM al lang wilden verkopen. De vraag is wie dit nu, nu het marktaandeel dalend is, nog wil kopen. Is de Vlaamse Regering nog steeds de mening toegedaan dat MNM met dergelijke resultaten in zijn huidige context moet blijven bestaan? Wegen de kosten om MNM te laten bestaan op tegen een dergelijk beperkt marktaandeel? Gaat de meerderheid naar aanleiding van deze resultaten de resolutie evalueren en een versneld rapport opvragen? Je kunt niet achter de feiten blijven aanhollen. Moeten we nu wachten tot de cijfers onder die van Klara zakken? Wat gaat de meerderheid doen? Was de resolutie een dode letter om iedereen wat gerust te stellen voor de nieuwe beheersovereenkomst?
De voorzitter : De heer Wienen heeft het woord.
De heer Wim Wienen : Voorzitter, ik denk niet dat het gebruikelijk is om de collegas al dan niet behorend tot de meerderheid te ondervragen over wat ze van plan zijn. De heer Decaluwe kennende, denk ik echter wel dat hij een insteek zal geven over wat er volgens hem met MNM moet gebeuren.
Collegas, de cijfers zijn echt wel dramatisch te noemen. Radio Donna was ooit het paradepaardje van de VRT, met 30 procent marktaandeel. Om de daling van het marktaandeel tegen te gaan, werd Radio Donna omgevormd naar MNM. MNM heeft nu nog slechts 8 procent marktaandeel. Sinds de omvorming naar MNM is het marktaandeel nog gedaald met 4,5 procent.
Ik vind dat de manier waarop de VRT MNM percipieert, wat zij verwacht van de radiozender MNM, problematisch is. Minister, de VRT heeft ons altijd duidelijk gemaakt, onder meer bij de bespreking van het jaarverslag en de besprekingen en hoorzittingen van de beheersovereenkomst, dat MNM moet blijven bestaan en in die portefeuille van de openbare omroep moet blijven. Volgens de VRT heeft MNM namelijk iets meer dan 500.000 unieke luisteraars. Ik vraag mij, gezien het marktaandeel van 8 procent, af waar die 500.000 unieke luisteraars zitten. In hoeverre heeft wat de VRT ons heeft voorgeschoteld, wetenschappelijke waarde? Als je spreekt van een marktaandeel van 8 procent en een aandeel van 500.000 unieke luisteraars, moet er toch iets fout gelopen zijn met de berekeningen.
Minister, u weet dat de meerderheid u in een resolutie heeft aangeboden wat af te wachten of MNM een meerwaarde heeft. Gelet op de huidige dramatische situatie hier ben ik het eens met de heer Verstrepen mag er nu wel een beslissing worden genomen over het voortbestaan van MNM. We moeten daar niet te lang meer mee wachten. Het is geen oplossing om MNM op een dergelijke manier te laten aanmodderen, noch voor de werknemers van MNM, noch voor het geheel van de openbare omroep.
Radio Donna moest indertijd zorgen voor de reclame-inkomsten en werd beschouwd als de melkkoe van de VRT. Met een marktaandeel van 8 procent zal MNM echter geen grote advertenties meer binnenhalen en zullen de reclame-inkomsten afnemen.
Minister, wat is uw visie op die cijfers? Wat is de wetenschappelijkheid van de VRT-cijfers over het aantal unieke luisteraars? Als ik het marktaandeel van MNM bekijk, heb ik mijn twijfels over deze cijfers. Om te kunnen blijven voortbestaan, moet MNM een meerwaarde hebben. Dat stond ook in de resolutie van de meerderheid. Is het niet nuttig om via een onafhankelijk onderzoek die meerwaarde van MNM te laten vaststellen, zowel wat het kostenluik als wat het aantal unieke luisteraars betreft?
In hoeverre is het mogelijk om het profiel van de bestaande radionetten enigszins bij te schaven om die weinige luisteraars van MNM op te vangen? Moet er geen kosten-batenanalyse gebeuren over het voortbestaan van MNM? Hoe langer we wachten, hoe minder waarde die frequenties van MNM zullen hebben. Want ik denk ook dat het de bedoeling is van de leden van de meerderheid, die de resolutie enkele weken geleden hebben ingediend, om na te gaan of MNM een meerwaarde heeft. Indien dat niet het geval is, moeten die frequenties maar verkocht worden. Hoe langer men daarmee wacht, hoe minder die frequenties waard zullen zijn. Ik denk dat het nu stilaan het moment is om dat te bekijken.
De voorzitter : De heer Vandaele heeft het woord.
De heer Wilfried Vandaele : Onze visie over MNM is bekend. Als aangetoond kan worden dat er inderdaad een meerwaarde is, en met name dat die allochtone jongeren bereikt worden, waar men toch altijd op hamert, dan vinden we dat MNM niet verkocht moet worden. Vandaar ook dat in de resolutie staat dat die meerwaarde aangetoond moet worden, en liefst elk jaar opnieuw. Dat we hic et nunc holderdebolder conclusies moeten trekken, dat denken we niet. Onze resolutie is bedoeld om de beheersovereenkomst van de VRT voor de komende jaren voor te bereiden. Ik denk niet dat we er nu holderdebolder moeten invliegen.
Mijnheer Wienen, we hebben ons ook de vraag gesteld. In het jaarverslag 2010 wordt gesteld dat de nieuwsuitzendingen van MNM gemiddeld ongeveer 558.000 mensen per dag bereiken en dat dat heel dicht in de buurt komt van wat ze hun unieke luisteraars noemen. Dat is een beetje vreemd, maar misschien laten we het hopen bestaat er wel een uitleg voor.
Wat die financiële zaken betreft, klopt het dat MNM op het vlak van de radioreclame jarenlang de melkkoe is geweest van de openbare omroep. Uit het jaarverslag blijkt nu dat dit niet meer het geval is. Enkel Radio 1 zorgt voor minder reclame-opbrengsten dan MNM. Mijnheer Verstrepen, die neergang van het marktaandeel gaat inderdaad gepaard met een effect op de financiering. Minister, weet u of de VRT plannen heeft om dat om te keren, om te trachten het financiële plaatje alsnog recht te trekken?
De voorzitter : De heer Decaluwe heeft het woord.
De heer Carl Decaluwe : Voorzitter, minister, er is al veel gezegd. Sinds de restyling van Donna naar MNM, en zelfs vanaf het begin van de beheersovereenkomst, kan men toch niet zeggen dat men goed bezig is. Qua marktaandeel is men niet goed bezig, want dat daalt steeds. Het is misschien verrassend dat ik dat zeg, maar voor mij is dat niet de doorslaggevende factor. Het is gewoon een vaststelling. Mijn kritiek is altijd geweest dat de zender te commercieel is, dat hij een commerciële radio is als een andere. Daarop werd gereageerd met te zeggen dat de zender veel allochtone luisteraars heeft, die anders niet naar de radio luisteren enzovoort. Het is nu ook instapradio. Men probeert iedere keer een andere uitleg te geven. Als men inderdaad kan aantonen dat er een maatschappelijke toegevoegde waarde is, dan ben ik wel zo sportief en fair om dat toe te geven.
Als ik echter in het jaarverslag lees wat de unieke luisteraars per dag zijn, en ze dan vergelijk met het marktaandeel, dan moet men me daarover toch eens een goede uitleg geven. Volgens mij klopt dat niet. Als men met een half miljoen luisteraars een zo klein marktaandeel bereikt, dan klopt dat volgens mij niet. De vraag is wat de definitie van een unieke bezoeker is. Ik heb het gevoel dat men alles probeert uit te leggen om de zaak te verdoezelen. Ik heb daar vragen bij.
Mijnheer Wienen, in de resolutie wordt gevraagd om wat men beweert, ook in een jaarlijkse rapportage aan te tonen, en liefst op een onafhankelijke manier. Ik stel hier nu al voor dat men eens nadenkt om er ook andere dan de VRT bij te betrekken, zodat er daarna geen discussie is over de vraag of het correct of niet correct is. Dat is in het belang van de openbare omroep. We hebben nog een jaar voor die rapportage. Zoals de heer Vandaele zegt, is het de bedoeling om daar echt de tijd voor te nemen. Als de uitslag van dat rapport niet goed is, dan zal de vraag gesteld worden, en zeker door onze fractie, of het wel nodig is. Zelfs als er nog maar 1 procent van de mensen luistert naar MNM, gaat het me niet over de waarde van de frequenties. Het gaat om de waarde van de frequenties as such. Ik kan me bijvoorbeeld inbeelden dat De Vijver daar veel geld voor over heeft. Het heeft niets te maken met het marktaandeel.
Ik kijk in ieder geval uit naar de eerste jaarlijkse rapportage, zoals we die hier hebben afgesproken. Als ze inderdaad niet goed is op het vlak van de maatschappelijke toegevoegde waarde enzovoort, dan zullen we de discussie opnieuw openen. We zijn echter wel zo fair om te zeggen dat we zullen oordelen op basis van wat men ons voorschotelt.
De voorzitter : De heer Caron heeft het woord.
De heer Bart Caron : Voorzitter, ik heb een korte bedenking en een vraagje. Het is merkwaardig hoe balansen tussen openbare aanbieders en de markt veranderen. We komen uit een tijd dat de VRT-radio het hele spectrum in Vlaanderen voor 100 procent bezat. Collega Verstrepen, ik ben blij te vernemen dat Klara zon mooi marktaandeel heeft. Ik weet dat het een boutade is. Het is immers helaas niet zo.
Ondanks de grote dominantie van de VRT slagen de commerciële aanbieders er toch in om wat poten onder de stoel van de VRT te zagen. Dat gebeurt blijkbaar het eerst in het relatief commerciële segment van de radio. Veel mensen aan de overkant van deze tafel moeten daar gelukkig mee zijn. Ik vind het zelf ook interessant dat we een evenwichtig landschap krijgen van commerciële en openbare aanbieders. Ik vind het op zich niet dramatisch dat de commercie erin slaagt om op bepaalde segmenten de overheid naar de kroon te steken en voorbij te steken. Daar is er geen probleem. Op basis van veel standpunten die ik de voorbije jaren aan de overkant van de tafel heb gehoord, zou men daar eigenlijk gelukkig moeten zijn. Men zou er moeten applaudisseren voor deze situatie, zoals ze zich aandient.
Ik weet dat ik mijn stelling enigszins overdrijf, maar ik geef eerlijk toe, minister, dat ikzelf en mijn partij over de positie en de plaats van Donna, nu MNM, al jarenlang aarzelen en twijfelen. Hoe nuttig en hoe nodig is het? Het feit dat we die resolutie hebben ondersteund, toont aan dat wij wel degelijk de maatschappelijke meerwaarde van MNM willen zien. MNM moet niet weg. Als het zo is dat je met nieuwsuitzendingen jongeren bereikt die je anders niet bereikt, en als je met cultuuruitingen van bij ons allochtone jongeren bereikt die je anders niet bereikt, dan zijn dat voldoende argumenten. Het is goed dat ze in kaart worden gebracht. Mijn bedenking was: je ziet maar hoe de markt evolueert. Dat is goed. Ik zou graag hebben, mijnheer Verstrepen, dat dit bij de klassieke muziek ook zo is.
De voorzitter : De heer Verstreken heeft het woord.
De heer Johan Verstreken : Minister, worden de financiële minderinkomsten, als gevolg van het zakken van MNM, financieel gecompenseerd door Radio 1, Radio 2 en Studio Brussel? U kunt daar wellicht nu niet meteen op antwoorden, maar het zou handig zijn om deze cijfers te hebben, zodat wij er in de toekomst rekening mee kunnen houden.
De voorzitter : Minister Lieten heeft het woord.
Minister Ingrid Lieten : Collegas, vooraleer een antwoord te geven op de concrete vragen, wil ik nog even een aantal zaken duiden.
Voor een openbare omroep is in de eerste plaats de inhoudelijke opdracht van zijn aanbod belangrijk. Dat betekent ook dat de inhoud van MNM belangrijker is dan het marktaandeel. Dat is iets wat ik, samen met een aantal commissieleden, al een tijdje verdedig en wat ook de VRT onderschrijft.
MNM wordt door de VRT geprofileerd als een laagdrempelige instapradio voor jongeren en andere moeilijk bereikbare groepen. De focus ligt op een versterkt aanbod met aansprekende acties die jong Vlaanderen kunnen mobiliseren. Een voorbeeld daarvan is De strafste school van Vlaanderen. Daar heeft meer dan een derde van alle middelbare scholen in Vlaanderen aan deelgenomen. MNM bereikt volgens de VRT elke dag een vijfde van alle jongeren tussen 12 en 24 jaar. Bovendien kiezen meer dan 500.000 Vlamingen exclusief voor MNM als hun VRT-net.
Naast het aantal exclusieve luisteraars en het bereiken van moeilijk bereikbare doelgroepen, toont MNM zijn maatschappelijke meerwaarde op meerdere vlakken aan. De VRT haalt daarvan voorbeelden aan. Vlamingen die naar MNM luisteren, komen zo in contact met het nieuwsaanbod van de openbare omroep. Het net werkt intensief samen met de nieuwsdienst om het nieuws nog beter te laten aansluiten bij de leefwereld van het jonge publiek. Dat veranderingstraject is nu bezig. Het net probeert op geregelde basis zijn aanbod samen met de jonge luisteraars te ontwikkelen en ruimte vrij te maken voor cocreatie. Zo werden jonge allochtonen op de redactie uitgenodigd om te bekijken hoe hun leefwereld beter kan worden geïntegreerd. Het net brengt ook veel Vlaamse muziek. Bij MNM was in 2010 ongeveer 20 procent muziek uit Vlaanderen afkomstig. Vlaamse muziek en artiesten krijgen een prominente plaats in de programmering. Door het opstarten van MNM is de complementariteit bij een grote groep van jonge luisteraars ten opzichte van andere VRT-radionetten verbeterd. De VRT-radionetten die zich profileren op luisteraars jonger dan 45 jaar, bereiken nu beter hun specifieke doelgroepen. De waardering voor MNM is gestegen, van 7,52 in het najaar 2009 naar 7,9 in april-mei 2011.
Het klopt dat MNM een moeilijke start heeft gehad. Daarom werd in 2010 de inhoudelijke bijsturing afgesproken waar de heer Vandaele naar verwijst. De raad van bestuur van de VRT heeft eind vorig jaar de missie van MNM bevestigd: een instapradio zijn voor jongeren met een relevant openbaar omroepaanbod. Men is op dit ogenblik volop bezig met het uitvoeren van die inhoudelijke bijsturing.
Wat is nu de wetenschappelijkheid van de VRT-cijfers? Volgens de VRT kan men in deze context niet spreken van VRT-cijfers. De analyse van de netto toegevoegde waarde van de VRT-radionetten is steeds gebaseerd op de officiële cijfers van het radio-onderzoek van het CIM. Dat is een nationaal onderzoek op basis van dagboeken, uitgevoerd door een onafhankelijk onderzoeksbureau onder controle van de permanente structuur van het CIM en de technische commissie Radio. De methodologie van het CIM-onderzoek staat op de website van het CIM en is bij hen ook opvraagbaar. In het CIM zijn zowel de nationale media, de mediaregies en -agentschappen, als de adverteerders vertegenwoordigd. Het is dus niet de VRT zelf die deze cijfers opmaakt. De meest recente publicatie van de radiocijfers, over de periode januari-april 2011, werd gepubliceerd op 26 mei 2011. Men noemt dit de meetperiode G1 2011. Hiervoor een onafhankelijk onderzoek instellen, lijkt technisch en praktisch zeer moeilijk te realiseren. Het is niet aan de orde, want het zou weinig toegevoegde waarde opleveren. Ik ga ervan uit dat wij geen reden hebben om nu plots het hele CIM-systeem ter discussie te stellen.
Moet er onderzocht worden in hoeverre de VRT het profiel van haar andere radionetten kan bijschaven? Wegen de kosten op? Precies vanwege het specifieke bereik van MNM is het dus niet zo eenvoudig om de andere radionetten bij te sturen om de luisteraars die men zou verliezen indien MNM niet meer zou uitzenden, op te vangen. De VRT is ervan overtuigd dat MNM een belangrijke bijdrage levert om haar opdracht te helpen realiseren. Het stopzetten van MNM zou ertoe leiden dat de VRT hierin minder goed zou slagen omdat minder Vlamingen met het aanbod van de openbare omroep in contact zouden komen.
Zoals blijkt uit het VRT-jaarverslag, was MNM in 2010 het goedkoopste VRT-radionet. De kosten voor MNM per uitzenduur bedroegen 1504 euro. De kosten voor MNM zijn ten opzichte van het marktaandeel verdedigbaar, omdat MNM een duidelijke, inhoudelijke opdracht heeft. Door het specifieke marktaandeel is het voor de specifieke adverteerders aantrekkelijk om reclame te plaatsen op MNM en zo marktinkomsten te genereren.
Zoals ik in het verleden al gezegd heb, denk ik niet dat als we over MNM spreken, we enkel naar de CIM-cijfers moeten kijken. Het gaat over meer dan dat. Het betreft ook de kwaliteit, het aanbod en de doelgroep die MNM bereikt.
Of de Vlaamse Regering de mening is toegedaan dat MNM in zijn huidige context moet blijven bestaan, is het voorwerp van de onderhandelingen over de beheersovereenkomst. Ik verwijs naar de resolutie, waarin aangenomen is dat er een jaarlijkse evaluatie zou gebeuren. Dat zullen we uiteraard opnemen in de beheersovereenkomst. Naar aanleiding van de recente cijfers en de bijsturingen die de raad van bestuur heeft afgesproken, heb ik aangegeven dat het nog te vroeg is om dat te evalueren. Wat mij betreft, geniet MNM nog steeds het vertrouwen om die bijsturing uit te voeren.
De heer Jurgen Verstrepen : Dank u, minister, voor uw antwoord, dat hoofdzakelijk is ingegeven door de openbare omroep as usual.
Ik zou graag eens een onafhankelijke rapportage zien van MNM. De enige waarde die MNM vandaag nog heeft, is de frequenties, zonder MNM als naam. Als je nu MNM overneemt, moet je die naam zo vlug mogelijk dumpen. Media worden meestal verkocht bij stijgende marktaandelen, kijk naar SBS. Op het ogenblik dat VT4 en VIJFtv interessante marktaandelen hebben, worden ze te koop gezet. Dat is de realiteit.
Ik heb nog nooit zon ongeloofwaardige uitleg gehoord: De moeilijk bereikbare groepen worden bereikt met een internationale hitmuziekzender voor een breed publiek, een commercieel radioformat. U, of de mensen die u dat antwoord gegeven hebben, probeert mij iets wijs te maken. Het gaat over een internationaal erkend hitformat, met een heel gemakkelijk publiek, want dat moet de commerciële producten kopen. Hitradio is de gemakkelijkste radio in heel de wereld. We mogen dat aanvechten in Vlaanderen, we zijn waarschijnlijk slimmer dan alle makers van radioformats ooit. Dat probeert de VRT toch te zeggen.
Ik vind het vreemd: moeilijk bereikbare groepen worden bereikt met een breed, commercieel radioformat. Volgens de VRT worden die groepen anders niet bereikt. Die logica moet u of de VRT mij eens uitleggen. Ik vind dat nieuw en creatief. Ze zijn aan de Reyerslaan heel creatief om hun falend beleid, hun slecht management en hun gebrek aan resultaten te maskeren. Met dit antwoord, met alle respect, ben ik niets.
Ik hoor het u graag zeggen. U hebt het over de meerwaarde. MNM is nuttig voor de openbare omroep, om publiek te bereiken. Ze zijn begonnen als hitradio, als nationale concurrent voor alle commerciële radios die er toen waren, want Q-music bestond nog niet. Daarna was het commerciële radio. Toen was er de slogan: de fun, de hits, de tits. Toen was het nog succesvol, want het was de enige op de markt. Daarna was het voor een breed publiek. Nu zijn we gezakt naar instapradio. Nu wordt het plotseling niche urban radio, mij niet gelaten. En het wordt nog verwarrender, want ik hoor dat het allochtonenradio is. Wat is het eigenlijk? Is het allochtonenradio? Voor mij goed, maar zeg dat dan. Dan krijgen ze een budget, hebben ze een marktaandeel van 7 procent en is iedereen happy. De uitleg raakt kant noch wal.
U hebt niet geantwoord op het volgende, minister. Laat ons nog eens in de redenering stappen van instapradio voor jongeren tussen 12 en 24 jaar. In die doelgroep zakt MNM maar liefst 7 procent! Hoe kun je dan in officiële verklaringen vanuit de Reyerslaan zetten dat MNM succesvol is bij jongeren, als instapradio in de doelgroep van 12 tot 24 jaar? U moet mij dat eens uitleggen. Zakken is volgens mij niet succesvol.
De heer Wim Wienen : Ik was ook begonnen met uw antwoord enigszins inhoudelijk op te schrijven, minister, en de tegenstrijdigheden eruit te halen, zoals de heer Verstrepen dat doet. Ik bewonder zijn moed en inzet. Maar ik geef het op, dat doe je op den duur. Ik stel enkel vast dat u duidelijk zegt dat MNM er is, zal blijven en uw vertrouwen blijft genieten. Het jaarlijks evalueren of MNM nog een meerwaarde heeft of niet, is praat voor de vaak: MNM is en blijft. Ik denk dat dat enkel in die resolutie van de meerderheid staat om één bepaald lid van de meerderheid enigszins tevreden te stellen.
De heer Carl Decaluwe : Ik heb met aandacht uw antwoord gevolgd, minister. U zegt dat u een beroep moet doen op de informatie die u krijgt van de VRT. Ik heb het de laatste jaren eens bekeken: die uitleg is elke keer anders. Ik verwijt u niets, maar dat doet me vermoeden dat de VRT geen enkele strategie meer heeft en per ongeluk nog zoveel luisteraars bereikt.
Ik heb daarstraks nog eens gekeken op de website van het CIM. Er zijn 560.000 luisteraars op dagbasis, waarvan 60.000 exclusief. Dat is alweer heel wat anders dan de cijfers die we daarstraks hebben gehoord. Dat is niet zo spectaculair. Vooral de uitleg over het unieke karakter staat haaks op die laatste cijfers. Dat is gewoon een vaststelling.
Men kan ook niet ontkennen dat Studio Brussel systematisch aan het luisterpubliek van MNM knabbelt. De vraag rijst of daar een totaalstrategie achter zit. Hoe zit dat allemaal? Minister, ik hoop maar één ding, namelijk dat die jaarlijkse rapportage op een ernstige manier gebeurt. Als dat het geval is, wil ik me gerust neerleggen bij de conclusies. Als de conclusies echter ontoereikend zijn, dan zullen we voluit pleiten voor de verkoop van die frequenties.
Maar nogmaals, ik heb het volste vertrouwen in het onderzoek. Als men kan aantonen dat er sprake is van instapradio, hoe klein die groep ook is, zelfs al is er sprake van 200.000 à 300.000 allochtonen die anders nooit naar de radio luisteren, dan kan ik daarmee leven. Dat zal echter wel op een onafhankelijke en correcte manier moeten worden aangetoond. Het kan niet zijn dat men volgend jaar opnieuw een andere uitleg geeft. Misschien opteert men dan voor een stadsradio of een plattelandsradio. Nu verschilt die uitleg elk jaar. Daarmee zullen we niet tevreden zijn.
Minister Ingrid Lieten : Mijnheer Wienen, ik heb niet gezegd dat dit voor eeuwig zo zal blijven. De raad van bestuur heeft eind vorig jaar een duidelijk profiel, een missie en ook een transitieplan bepaald. Ik vind dat we de VRT het vertrouwen moeten geven om dat transitieplan in te voeren. Dat spoort met de aanbeveling van de resolutie dat jaarlijks zou worden geëvalueerd of dat transitieplan daadwerkelijk leidt tot de nodige meerwaarde die we zoeken.
De heer Wim Wienen : Ik wil wel, maar feit is dat men heel veel geduld heeft voor men conclusies durft te trekken.
Minister Ingrid Lieten : Meer dan u.
De heer Wim Wienen : Als politici, als aandeelhouders van de VRT moeten we toch eens conclusies durven te trekken. Ik zetel nu twee jaar in dit gremium. Ik heb nog niets anders gehoord dan dat MNM een probleemkind is. We hebben al die discussies gehad over het te commerciële aspect, over het dalende marktaandeel enzovoort. Ter zake zijn er hier heel wat vragen en discussies geweest. Dat blijft echter altijd nogal vrijblijvend. Dat begrijp ik niet goed.
Af en toe moet men keuzes durven te maken. Mijnheer Decaluwe, ook politici van de meerderheid moeten dat doen. U wilt nogmaals bekijken of MNM mogelijk is als instapradio. Geachte leden, kijk naar de cijfers: MNM is geen instapradio, dat is uitstapradio. (Gelach)
De voorzitter : Het incident is gesloten.