Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Vergadering van 07/06/2011
Vraag om uitleg van de heer Carl Decaluwe tot mevrouw Ingrid Lieten, viceminister-president van de Vlaamse Regering, Vlaams minister van Innovatie, Overheidsinvesteringen, Media en Armoedebestrijding, over het aanbieden van VRT-nieuwsbeelden
- 2158 (2010-2011)
De voorzitter : De heer Decaluwe heeft het woord.
De heer Carl Decaluwe : Voorzitter, minister, dit is een gevoelig thema. De VRT biedt zijn nieuwsbeelden aan bij minstens één webstek van een uitgever, niet toevallig Corelio. Het is niet duidelijk of die beelden gratis werden aangeboden of verkocht.
Destijds heeft de gedelegeerd bestuurder, mevrouw De Preter, hier in de commissie Media gesteld dat deze aanbieding van nieuwsbeelden via Belga zou gebeuren, dat er zelfs een deal in de maak was, zodat alle uitgevers zouden kunnen participeren, gezien het aandeelhouderschap van Belga. Aan de andere kant gingen er ook stemmen op om deze aangelegenheid te regelen via de nieuwe beheersovereenkomst met de VRT.
Ondertussen verschoven de pionnen in het Vlaamse medialandschap. We zien daar nog niets van, maar het is in de maak. Corelio zit nu in een nieuwe positie door zijn aandelen bij VT4 en VIJFtv. Hierdoor verandert ook het spanningsveld tussen de commerciële en de publieke zenders. Een neutrale positie van de publieke zender is meer dan ooit noodzakelijk. Ik hoop dat we niet in een verhaal komen van de VRT, VT4, Corelio versus De Persgroep-vtm. De VRT moet neutraal zijn tussen die drie spelers.
Hoe zit dat aanbod van nieuwsbeelden nu in elkaar? Hoe gebeurt de verspreiding van nieuwsbeelden van de VRT naar de websites van de uitgevers? Wordt daarvoor betaald of niet?
Wie nam de beslissing voor deze transactie? Was dat het management of de raad van bestuur? Kan dit worden gezien als een strategische beslissing? Dan zou ze moeten behandeld en goedgekeurd zijn door de raad van bestuur.
De voorzitter : De heer Vandaele heeft het woord.
De heer Wilfried Vandaele : We kennen de vraag van Corelio om de VRT-beelden te mogen gebruiken. Zoals de heer Decaluwe zegt, de tijden zijn veranderd.
Ik heb niet gekeken, maar ik heb vernomen dat het huwelijk van William en Kate is uitgezonden op de website van De Standaard, maar dat die beelden wel degelijk afkomstig waren van VT4, dus van Vlaanderen. Wij hebben er geen moeite mee dat die beelden van de openbare omroep ter beschikking komen voor gebruik op websites van kranten. We hechten er wel belang aan dat ze beschikbaar worden gesteld door een neutrale derde zoals Belga. Dat was ook het plan, dacht ik. We zouden uiteraard niet willen dat de beelden exclusief ter beschikking van één uitgever worden gesteld. We willen dat het systeem transparant is, dat de prijzen correct zijn enzovoort.
Dan is er nog een heikel punt. Als die beelden gebruikt worden op een website van een krant, in hoeverre mag daar dan reclame bij komen? Wij vinden in principe dat daar geen commercieel gebruik van mag worden gemaakt. Het kan niet de bedoeling zijn dat er voor en na die beelden reclamespots worden gemonteerd. We hebben dus geen principiële bezwaren, maar de vorm kan misschien worden geregeld in de nieuwe beheersovereenkomst.
De voorzitter : De heer Wienen heeft het woord.
De heer Wim Wienen : Voorzitter, minister, we hebben dit thema al meermaals besproken. Het is maar één thema. We weten allemaal dat de VRT regelmatig nieuwe zaken en applicaties aanbiedt en op de markt brengt. De kern van deze vraag schuilt vooral in: wat is het effect voor de markt als ze zoiets doet? We zijn op werkbezoek geweest bij de BBC. Ik heb daar iets heel nuttigs geleerd. Als de BBC iets nieuws wenst te lanceren, wordt daar eerst een onderzoek gedaan, een soort markteffectenrapport. Dan wordt onderzocht of wat wordt aangeboden, een applicatie voor de nieuwe media of iets anders, thuishoort binnen de openbare opdracht.
Misschien moeten we ook naar zon systeem. Ik heb dat in mijn voorstel van resolutie geschreven, maar dat is niet aanvaard. Als we het niet formeel vastleggen, moeten we toch min of meer evolueren naar een openbare omroep die daar op zijn minst rekening mee houdt, los van het feit of dat nieuwe inkomsten genereert voor de VRT. Dat zal hoogstwaarschijnlijk wel het geval zijn. Maar de bezorgdheid moet er zeker zijn vandaag de dag bij de neutrale speler in het medialandschap: werkt dat marktverstorend, ja dan nee? Past dat in de openbare opdracht? Dat moet essentieel worden gemaakt.
Ik vermoed dat de heer Decaluwe daar een visie over heeft als hij zijn tweede vraag stelt of het een eerder strategische beslissing is dan wel een operationele. Ik denk dat zulke zaken toch meer van strategische dan van operationele aard zijn.
De voorzitter : Minister Lieten heeft het woord.
Minister Ingrid Lieten : Voorzitter, dames en heren, d e VRT heeft nog geen specifiek aanbod van nieuwsbeelden voor onlinegebruik van uitgevers en heeft dus ook nog geen specifiek aanbod uitgewerkt ten aanzien van één bepaalde uitgever. Wel zijn er inderdaad gesprekken geweest met Belga over de terbeschikkingstelling van nieuwsvideoclips voor onlinegebruik op actuasites van uitgevers van de geschreven pers of op nieuwsportals van telecomoperatoren.
In de beoogde samenwerking zou de verspreiding gebeuren doordat de VRT een selectie actuabeelden aan Belga doorstuurt. Die stelt de bestanden op zijn beurt ongewijzigd ter beschikking aan zijn afnemers in een betalend businessmodel. Hermonteren of doorgifte aan derden, met inbegrip van doorgifte aan verbonden vennootschappen, door de afnemers, wordt bij dergelijk aanbod traditioneel uitgesloten.
Belga wordt door zijn aandeelhoudersstructuur met ruime vertegenwoordiging van de geschreven pers en door zijn jarenlange staat van dienst wel als een aangewezen en neutrale tussenpersoon beschouwd.
Op 14 maart 2011 heeft de raad van bestuur beslist dat de VRT de distributie van VRT-nieuwsclips via Belga verder mag uitwerken. De raad van bestuur is dus akkoord gegaan met het principe en heeft aan het management gezegd dat het dit verder mag uitwerken en ook aan verschillende partijen mag voorleggen en opstarten.
De mogelijke samenwerking tussen de VRT en Belga voor een dergelijk B2B-aanbod (business-to-business) van actuavideoclips past binnen de rubriek Merchandising en Nevenactiviteiten van de VRT, maar wegens de gevoeligheid van het dossier heeft de CEO toch geoordeeld om het voor te leggen aan de raad van bestuur. Die heeft aangegeven dat het verder kan worden uitgewerkt.
De voorzitter : De heer Decaluwe heeft het woord.
De heer Carl Decaluwe : Minister, ik dank u voor uw antwoord. We zijn gelukkig dat er inderdaad een strategische beslissing is als principe. De rest is operationeel. Ik vind dat heel belangrijk in het kader van nieuwe technologieën zoals internet en de confusie daartussen. Dat is een goede beslissing.
Ik heb de indruk dat ik nu en dan al eens VRT-beelden heb gezien op websites van Corelio. Hoe wordt dat geregeld? Is dat gratis of niet? Of is dat, bij manier van spreken, par hasard? Ik heb, zoals u en mevrouw De Preter zeggen, het gevoel dat er nog geen overeenkomst is. Ik vind dat goed. Het gaat via Belga. Iedereen is erbij betrokken. Maar ik heb het gevoel dat er nu en dan toch nog wel eens beelden doorglippen.
Minister Ingrid Lieten : Volgens de informatie die ik van de VRT heb, hebben zij nog geen beelden ter beschikking gesteld aan Belga en dus ook nog niet aan Corelio. Als er beelden op websites van Corelio staan, moeten ze ergens anders vandaan komen. Ik zal er rekening mee houden.
De voorzitter : Het incident is gesloten.