Commissie voor Onderwijs en Gelijke Kansen
Vergadering van 20/01/2011
Vraag om uitleg van mevrouw Kathleen Deckx tot de heer Pascal Smet, Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke Kansen en Brussel, over de hoge stookolie- en energiekosten voor scholen
- 866 (2010-2011)
De voorzitter : Mevrouw Deckx heeft het woord.
Mevrouw Kathleen Deckx : Voorzitter, minister, geachte leden, vandaag schijnt inderdaad de zon, hoewel het buiten wel koud is. Toen ik deze vraag indiende, lag er echter een dikke laag sneeuw en was het erg winters. De prijzen van stookolie en andere energiebronnen zijn nog steeds heel erg hoog. Het ziet er ook naar uit dat die prijzen op korte termijn niet zullen dalen. Veel scholen zien de komende energieafrekening dan ook met lede ogen tegemoet.
Een paar jaar geleden, toen de energiekosten de hoogte in schoten, werd die problematiek al besproken in deze commissie. Van de 11 miljoen euro aan Vlaamse en federale middelen waarin werd voorzien om die stijgingen op te vangen, ging er toen 5,5 miljoen euro naar de scholen. Er werden toen ook maatregelen op lange termijn genomen.
Minister, ook nu vinden we in uw beleidsnota het streven naar energiezuinige scholen terug. Dat is een goede zaak. Alle scholen die worden gebouwd in het kader van de lopende grootschalige inhaaloperatie, moeten voldoen aan de normen en ervoor zorgen dat ze energiezuiniger zijn dan gangbaar is.
Toch vermeldt u ook in uw beleidsnota dat de actuele staat van de schoolinfrastructuur geen schoolvoorbeeld van duurzaamheid is. De schoolgebouwmonitor van het Agentschap voor Infrastructuur in het Onderwijs (AGIOn) toont dat 48 procent van de huidige vestigingsplaatsen niet of in geringe mate voldoet aan het criterium van energiezuinigheid en dat het gebruik van alternatieve energiebronnen bijna verwaarloosbaar is. Er is dus nog wat werk aan de winkel.
De praktijk leert dat het vooral de scholen met een verouderde schoolinfrastructuur zijn die extra veel centen zullen moeten ophoesten: anders zullen ze letterlijk en figuurlijk in de kou blijven staan. Enkele scholen gaven al aan in de media dat de energiekosten buitensporig zullen wegen op hun werkingsmiddelen. Ze gaven aan zich te zullen richten tot het departement, al hebben ze, net als wij, weinig illusies over de financiële ruimte.
Minister, hebt u ter zake al concrete aanvragen van scholen of scholengroepen ontvangen? Als dat zo, is zult u dan die aanvragers ondersteunen, en op basis van welke criteria? In uw beleidsnota voorziet u in oplossingen op lange termijn om hoge energie-uitgaven te voorkomen. Zijn er eventueel echter ook al mogelijkheden op korte termijn?
De voorzitter : De heer Van Dijck heeft het woord.
De heer Wim Van Dijck : Voorzitter, dit roept nog een bijkomende vraag op bij mij. Scholen die een verouderde infrastructuur hebben, zullen natuurlijk binnen enkele jaren dat probleem niet op een structurele wijze hebben verholpen. Zeker als de winters streng blijven, zullen ze nog wel geconfronteerd blijven met een hoge energierekening. Bij particulieren is het al wel eens het geval dat die in groep stookolie inkopen, om zo de rekening dan toch een beetje te drukken. Minister, in welke mate hebt u er weet van dat scholen of scholengroepen dat ook zouden doen, om zo de rekening toch een beetje beheersbaar te houden?
De voorzitter : De heer De Meyer heeft het woord.
De heer Jos De Meyer : Voorzitter, de vraag van mevrouw Deckx is een belangrijke vraag. Er is het meer structurele element en het element van de betalingsproblemen die een aantal scholen hebben met betrekking tot de lopende verwarmingskosten. Minister, ik wou u daar tijdens de plenaire vergadering van vorige week ook een bijkomend vraagje over stellen, maar vandaag heb ik een uitstekende mogelijkheid om na te gaan hoe het staat met de voorschotten voor de werkingsmiddelen van 2011. Zijn die al betaald aan de schoolbesturen of moet dat nog gebeuren? Indien dat nog moet gebeuren, wanneer zal dat het geval zijn? Vorige week hadden ze de voorschotten nog niet ontvangen. U herinnert zich dat uw voorganger tijdens de strenge winter van een paar jaar geleden op een bepaald ogenblik de opdracht heeft gegeven om die voorschotten te betalen op de eerste werkdag van januari.
De voorzitter : Minister Smet heeft het woord.
Minister Pascal Smet : Voorzitter, geachte leden, het beleidsdomein Onderwijs en Vorming heeft bij mijn weten nog geen concrete aanvragen of opmerkingen van scholen of scholengroepen ontvangen met betrekking tot de hoge druk van de energiekosten op de werkingsmiddelen. We hebben overigens ook niet in extra middelen voorzien om de aanvragers te ondersteunen op korte termijn. Om op lange termijn de energiezuinigheid voor het bestaande schoolpatrimonium te verhogen, hebben we sinds 2006 in een specifiek budget voorzien voor energiebesparende infrastructuurwerken.
In het afgelopen jaar was in een totaalbudget van 25 miljoen euro voor rationeel energiegebruik (REG) voorzien, waarvan 22,2 miljoen euro voor het gesubsidieerd vrij onderwijs en 2,6 miljoen euro voor het gesubsidieerd officieel onderwijs is geïnvesteerd in zogenaamde REG-subsidiedossiers. Met dit bedrag werden 318 REG-aanvragen voor het gesubsidieerd vrij onderwijs en 41 REG-dossiers voor het gesubsidieerd officieel onderwijs prioritair goedgekeurd. Ook in 2011 wachten er reeds voor 37,3 miljoen euro voor het gesubsidieerd vrij onderwijs en 4,5 miljoen euro voor het gesubsidieerd officieel onderwijs aan REG-subsidiedossiers op een goedkeuring. Met andere woorden, de komende jaren zetten we het in 2006 opgestarte REG-beleid dan ook voort.
Mijnheer De Meyer, ik heb navraag gedaan wat uw vraag over de voorschotten betreft. Voor zover ik het begrijp, is er niet echt een vraag van de scholen om die sneller te betalen. Natuurlijk kunnen er wel uitzonderingen worden gevonden. Dat zal ik niet ontkennen. De dringende noodzaak hoor ik in ieder geval niet zo duidelijk.
We gaan dat betalen binnen de wettelijk bepaalde termijn, voor 28 januari 2011. Voormalig minister Vandenbroucke heeft dat eenmalig kunnen doen, maar dat had te maken met een overschot van geld van het voorgaande jaar dat kon worden geboekt. Zo kon het versneld worden betaald. Uiteindelijk werd het geherkwalificeerd, dus lag er ook een andere reden aan ten grondslag.
De voorzitter : Mevrouw Deckx heeft het woord.
Mevrouw Kathleen Deckx : Minister, als u zegt dat er geen aanvragen zijn gedaan, dan ben ik gerustgesteld. Ik ga ervan uit dat de scholen hun facturen kunnen betalen, en dat ze anders wel een signaal zullen geven. Het is een goede zaak dat het beleid op lange termijn wordt voortgezet.
De voorzitter : De heer De Meyer heeft het woord.
De heer Jos De Meyer : Juridisch is het inderdaad correct dat het voorschot wordt betaald voor 28 januari. Ik durfde niet te denken dat de scholen me daar gemakkelijker over zouden aanspreken dan u, maar blijkbaar was dat toch het geval.
Minister Pascal Smet : Ook het departement werd aangesproken. U begrijpt dat we dit jaar prioriteit hebben gegeven aan de betalingen op 3 januari.
Mijnheer De Meyer, ik wil u nog wat bijkomende informatie geven. Ook de twee proefprojecten in Sint-Niklaas en Londerzeel hebben ondertussen een bouwvergunning gekregen en het project in Genk heeft een ontwerp klaar en wacht op de vergunning.
De heer Jos De Meyer : Minister, ik dank u voor de bijkomende informatie.
De voorzitter : Het incident is gesloten.