Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed
Vergadering van 13/10/2010
Vraag om uitleg van de heer Tom Dehaene tot de heer Philippe Muyters, Vlaams minister van Financiën, Begroting, Werk, Ruimtelijke Ordening en Sport, over de mogelijkheden met vierkantshoeves - 109 (2010-2011)
De voorzitter : De heer Dehaene heeft het woord.
De heer Tom Dehaene : Mijn vraag om uitleg komt vanuit twee invalshoeken. In het Pajottenland krijg ik geregeld signalen dat er verschillende hoeves leegstaan. We hebben heel weinig mogelijkheden om daar iets mee te doen omdat de regelgeving het niet toelaat.
Eind september was ik op werkbezoek in Wallonië. Daar heeft men verschillende van die hoeves op een heel degelijke en mooie manier omgebouwd tot sociale woonprojecten. In een van die hoeves was men erin geslaagd om achttien sociale woningen te creëren. Ik moet u niet overtuigen dat we elke gelegenheid moeten aangrijpen om het sociaal objectief dat we hebben vooropgesteld, te halen.
In heel Vlaanderen en zeker in bepaalde regios zijn er leegstaande vierkantshoeves, vooral omdat de landbouw tegenwoordig met zoveel technieken werkt, dat één landbouwer veel oppervlakte kan gebruiken. Daardoor worden er minder hoeves bewoond door landbouwers. Ik besef heel goed dat die hoeves niet onbetaalbaar mogen worden voor landbouwers. Dat is een neveneffect waar we aandacht moeten voor hebben.
Als zon hoeve op de inventaris van Erfgoed staat, zijn er meer mogelijkheden, maar jammer genoeg zijn er nog veel hoeves die daar niet op staan. Dus moeten we nagaan of we niet meer mogelijkheden moeten creëren om die leegstaande hoeves te gebruiken, eventueel nadat ze enkele jaren in onbruik zijn geraakt. Voor specifieke woonprojecten, bijvoorbeeld sociale woningen, moeten we dat zeker bekijken.
Minister, bent u bereid om openingen te creëren? Wat zijn de mogelijkheden voor de vierkantshoeves? Kunnen we een stap vooruit zetten in het behandelen van die dossiers om bijvoorbeeld het sociaal objectief, dat is vastgelegd in het Grond- en Pandenbeleid, te halen?
De voorzitter : Mevrouw Van Volcem heeft het woord.
Mevrouw Mercedes Van Volcem : De boerderijen beschikken nu al over heel wat modaliteiten, onder andere de 100 vierkante meter voor vrije beroepen enzovoort.
Wat mij stoort, is dat de heer Dehaene ervoor pleit om die gebieden opnieuw voorrang te geven voor sociale woningbouw. Ik begrijp dat er sociale woningen moeten worden gebouwd, maar het kan geen primaat zijn. Er is ruimte te kort voor iedereen. Minister, als u ruimte zoekt om te wonen, dan moet u dat in zijn totaliteit bekijken en geen ad-hocbeleid voeren.
De voorzitter : Minister Muyters heeft het woord.
Minister Philippe Muyters : Mijnheer Dehaene, i k ga ervan uit dat u hoeves in agrarisch gebied bedoelt, want voor vierkantshoeves in woongebied is er geen probleem. In agrarisch gebied bepalen de basisrechten inzake zonevreemde gebouwen, zoals bepaald in de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening, dat het aantal woongelegenheden beperkt moet blijven tot het bestaande aantal. Bovendien is het landelijke gebied misschien ook niet de meest geschikte plek om te verdichten en om extra sociale of andere woningen te bouwen, door de onaangepastheid van voorzieningen, mobiliteit enzovoort.
Ik ben niet van plan om het aantal woongelegenheden in algemene zin te laten vermeerderen. De regeling zou dan immers ook kunnen worden ingeroepen voor allerlei stallingen en schuren zonder enige waarde en met nefaste ruimtelijke impact. Daarmee wil ik niet zeggen dat we deze vierkantshoeves moeten laten verdwijnen in het landschap. Voor de echt waardevolle hoeves bestaan er momenteel al heel wat mogelijkheden. Indien de hoeve beschermd is als monument of opgenomen is in de inventaris van het bouwkundige erfgoed zijn de mogelijkheden tot herbestemming veel ruimer, net om de nuttige herbestemming en het behoud van het patrimonium mogelijk te maken. Dit geeft al heel veel mogelijkheden. Er is veel kans dat veel van de vierkantshoeves in agrarisch gebied die u in gedachten hebt, daaronder vallen.
Een tweede mogelijkheid is dat de lokale overheid de herbestemmingsmogelijkheden ten aanzien van haar waardevol zonevreemd patrimonium uitwerkt via een specifiek planningsinitiatief. Er zijn al veel mogelijkheden op het lokale vlak of omdat het waardevol is. Dat is beter dan dat we op het Vlaamse niveau iets doen.
De voorzitter : De heer Dehaene heeft het woord.
De heer Tom Dehaene : Er zijn inderdaad mogelijkheden. Mijn vraag om uitleg was vooral geïnspireerd door de vraag of we niet moeten nadenken over een meer algemene regeling. De planlast voor de lokale besturen is niet te onderschatten. Voor alle duidelijkheid, mijn vraag om uitleg ging niet alleen over de sociale huisvestingsprojecten. Dat was maar een voorbeeld.
Ik besef dat we heel voorzichtig moeten zijn. De ruimtelijke ordening is heel belangrijk. Het ergste wat er kan gebeuren, is dat die hoeves leeg blijven staan en dat ze verloederen en daardoor gaan verdwijnen of in onbruik raken. Het is vooral voor de gebouwen die niet op de inventaris staan, dat we naar creatieve oplossingen moeten zoeken.
De voorzitter : Het incident is gesloten.