Commissie voor Leefmilieu, Natuur, Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed
Vergadering van 06/10/2009
Vraag om uitleg van de heer Wilfried Vandaele tot mevrouw Joke Schauvliege, Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur, over de stopzetting van de activiteiten van het Koninklijk Instituut voor het Duurzame Beheer van de Natuurlijke Rijkdommen en de Bevordering van Schone Technologie (KINT)
Vraag om uitleg van mevrouw Marleen Van den Eynde tot mevrouw Joke Schauvliege, Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur, over het toezicht van de Vlaamse Regering op de aanbesteding van de uitgevaardigde subsidies aan het Koninklijk Instituut voor het Duurzame Beheer van de Natuurlijke Rijkdommen en de Bevordering van Schone Technologie (KINT)
De voorzitter : De heer Vandaele heeft het woord.
De heer Wilfried Vandaele : Mijnheer de voorzitter, mevrouw de minister, op 29 september besloot de algemene vergadering van het KINT, het milieu-instituut van prins Laurent, tot de vrijwillige stopzetting van alle activiteiten.
Sinds de oprichting in 1994, 15 jaar geleden toen wij, mijnheer de voorzitter, nog allebei jonge adonissen waren , ontving het KINT van de drie gewesten samen 400.000 euro per jaar. Na wat commotie werd dat bedrag teruggebracht tot 143.000 euro, waarvan 60.000 euro van het Vlaamse Gewest. Nu zou die subsidiëring dus helemaal stoppen. De meerwaarde van de instelling was nooit duidelijk, waardoor we er voor een keer geen moeite mee hebben dat het KINT met het badwater wordt weggegooid.
In een reactie stelde de advocaat van het KINT echter dat de gewesten contractbreuk hebben gepleegd en eigenlijk nog een contractuele verplichting hebben tot 2014 om jaarlijks subsidies uit te betalen. Hij stelde dat er misschien wel te onderhandelen viel over een nieuwe vereniging die de subsidies van de gewesten in de toekomst kon ontvangen.
Het zou me ten zeerste verbazen, mevrouw de minister, indien deze advocaat gelijk blijkt te hebben, maar ik wil u toch de volgende vragen voorleggen.
Klopt het dat de gewesten gebonden zijn tot 2014 wat het uitbetalen van subsidies betreft?
Klopt het dat een nieuwe vereniging kan worden opgericht om die zogenaamde contractuele verplichting over te nemen of om de contractueel verplichte subsidies in ontvangst te nemen?
Hoe ziet u de afwikkeling van dit dossier?
De voorzitter : Mevrouw Van den Eynde heeft het woord.
Mevrouw Marleen Van den Eynde : Mijnheer de voorzitter, mevrouw de minister, het instituut het KINT is in deze commissie meermaals het onderwerp van discussie geweest, herinnert u zich de diverse vragen en interpellaties van mijn oud-collega-parlementslid, de heer Van Nieuwenhuysen, die hierover zowel minister Crevits als minister Peeters talrijke keren heeft ondervraagd.
De heer Vandaele heeft reeds gezegd dat op 29 september jongstleden vzw het KINT ontbonden is. De aanleiding hiervoor was de financiële situatie, die een gevolg is van het slechte financiële beheer en van een slechte werking van het instituut waardoor de subsidies, de eigenlijke werkingsmiddelen, de laatste jaren werden teruggeschroefd.
Het is dan ook kort door de bocht gaan, wanneer de advocaat van het milieu-instituut verklaart dat de ontbinding er is gekomen omdat de gewesten contactbreuk hebben gepleegd. De advocaat meent ook de verdediging van de prins op zich te moeten nemen, maar feit is dat we al jaren de slechte werking aanklagen. Volgens veel personeelsleden was er ook een gebrek aan interesse van de prins, vooral toen bleek dat er geen voorzittersloon meer werd uitgevaardigd. Er was ook een gebrek aan management, wat er inderdaad toe leidde dat er enkel nog gesubsidieerd werd voor afgeleverde projecten. Het feit dat het KINT dan met beperkte middelen voort moest doen, lag niet aan de gewesten, maar enkel aan het instituut zelf.
Mevrouw de minister, ik was dan ook tevreden toen ik vernam dat het KINT werd opgedoekt en ik moet zeggen dat ik mijn collega Van Nieuwenhuysen heb gefeliciteerd. De aangeklaagde wantoestanden hebben hun beslag gekregen en het instituut is ontbonden, maar ik vraag me af of er nog lijken uit de kast kunnen vallen, vandaar de volgende vragen.
Welke subsidies werden door het Vlaamse Gewest uitgekeerd in 2008 en voor welke projecten?
Klopt het dat de subsidies voor 2009 reeds werden gestort? Zo ja, waartoe zullen deze subsidies dan dienen, gelet op het feit dat het instituut ontbonden is?
Bent u van mening dat de gewesten contractbreuk gepleegd hebben zoals het milieu-instituut oppert?
De voorzitter : Minister Schauvliege heeft het woord.
Minister Joke Schauvliege : In de eerste plaats wens ik erop te wijzen dat de gewesten, en concreet het Vlaamse Gewest, geen contractbreuk hebben gepleegd en dat we de subsidies zeker niet hebben ingetrokken.
In 2008 werd bij ministerieel besluit aan het KINT een vaste dotatie van 60.000 euro toegekend. Deze vaste dotatie werd toegekend om de werking van het instituut te ondersteunen. Een projectgebonden subsidie, een variabele dotatie, werd voor 2008 niet toegekend, gezien er vanuit het instituut geen concrete projectvoorstellen werden ingediend. De procedure voor de toekenning van de vaste dotatie 2009, zou kortelings afgerond worden.
Het is inderdaad correct te stellen dat de overeenkomst van 11 juli 1994 tussen de vzw het KINT, het Vlaamse, het Brusselse Hoofdstedelijke en het Waalse Gewest stilzwijgend verlengd was tot 2014. Bij beslissing van 29 september 2009 heeft de algemene vergadering van het KINT eenzijdig beslist tot vrijwillige stopzetting van alle activiteiten; de gewesten hadden niet de intentie om de overeenkomst stop te zetten.
Waar de vraag om uitleg ertoe strekt de verklaringen die de advocaat van het KINT heeft afgelegd naar aanleiding van het besluit van de algemene vergadering van de vzw tot vrijwillige stopzetting van alle activiteiten te controleren op hun juridische correctheid, kan ik u meedelen dat mijn departement het hele dossier momenteel aan een juridisch onderzoek onderwerpt. Het zou van onvoorzichtigheid getuigen om nu reeds een aantal conclusies van dat juridisch onderzoek hier in de commissie mee te delen, maar ik herhaal dat er van onze kant op geen enkel moment geen subsidie werd betaald of stopzetting van het contract werd aangekondigd. Eerst moet de onderlinge relatie tussen de bepalingen van de oorspronkelijke overeenkomst en haar aanhangsels, de beheersovereenkomst en de beslissing van de algemene vergadering van het KINT tot stopzetting van alle activiteiten, verder uitgeklaard worden.
Wel wens ik nog op te merken, doch zonder ook hier al vooruit te willen lopen op de resultaten van een verder juridisch onderzoek, dat de vermelde overeenkomsten mij toch overeenkomsten intuitu personae lijken te zijn. Dit zijn overeenkomsten die afgesloten zijn omwille van de persoon of de persoonlijke kwaliteiten van de wederpartij, in dit geval de vzw KINT. Verbintenissen die intuitu personae zijn aangegaan, kunnen bijvoorbeeld niet overgaan op erfgenamen en zijn niet overdraagbaar op derden. Wat de wederpartij vzw KINT betreft, is het zo dat uit de overwegingen die aan de statuten van deze vereniging ten grondslag lagen, blijkt dat de persoon van ZKH Prins Laurent en zijn rol als voorzitter van het instituut, bepalend waren voor de oprichting ervan.
Het staat inderdaad ieder vrij om een nieuwe vereniging op te richten. Ik denk dat het momenteel wenselijk is om de opdracht van de aangestelde vereffenaar en het aangehaalde juridisch onderzoek verder af te wachten. Ik wens mij momenteel dan ook nog niet uit te spreken over mogelijke toekomstige samenwerkingsverbanden en de mogelijke overnameplicht van contractueel verplichte subsidies. Het Vlaamse Gewest is bereid mogelijke voorstellen naar toekomstige samenwerking te bespreken, maar uiteraard steeds in overleg met de andere gewesten.
Zoals eerder aangehaald, is het verstandig de resultaten van de werkzaamheden van de vereffenaar af te wachten. Nogmaals, het Vlaamse Gewest is bereid voorstellen inzake een toekomstige samenwerking in overweging te nemen, maar heeft daar hier en nu geen enkele indicatie voor.
De voorzitter : De heer Vandaele heeft het woord.
De heer Wilfried Vandaele : Mevrouw de minister, het verbaast me toch enigszins dat er sprake is van stilzwijgende verlenging tot 2014. Ik loop ook al een tijdje rond en ik weet wel dat er langeretermijnsubsidiëringen bestaan, want hoewel men altijd schermt met de annuïteit van de begroting, bestaat ook in de culturele sector de mogelijkheid om te werken met subsidies voor drie of vier jaar, maar een stilzwijgende verlening van 1994 tot 2014 lijkt me vrij ongewoon. Maar ik kan me daarin vergissen.
Ik begrijp dat u geen definitieve uitspraken wilt doen omdat u het juridisch onderzoek afwacht, maar misschien moeten we toch uitgaan van de constatering dat het instituut het KINT weinig meerwaarde heeft voor de milieusector. De dingen die men daar deed, kunnen ook op andere plaatsen gebeuren, zowel op het vlak van onderzoek als van sensibilisatie. Ik zou niet meteen geneigd zijn om nu al te zeggen dat als er nieuwe, leuke voorstellen komen voor samenwerking, we daar met een groot enthousiasme op zouden ingaan. Ik heb die neiging niet.
De voorzitter : Mevrouw Van den Eynde heeft het woord.
Mevrouw Marleen Van den Eynde : Mevrouw de minister, hebt u er enig zicht op binnen welke termijn er juridische duidelijkheid komt? Wat zou die stilzwijgende verlenging inhouden, de oprichting van een mogelijk nieuw instituut dat opnieuw gesubsidieerd zou moeten door de gewesten onderling? De heer Vandaele heeft duidelijk aangetoond dat de noodzaak voor de oprichting van een nieuw instituut er eigenlijk niet is. Er zijn voldoende instanties en organisaties die dezelfde taken kunnen doen. Wij zijn, met hetzelfde enthousiasme, geen vragende partij voor de oprichting van een nieuw instituut.
De voorzitter : Minister Schauvliege heeft het woord.
Minister Joke Schauvliege : Het woord enthousiasme voor eventuele andere voorstellen heb ik niet in de mond genomen. Ik heb gewoon gezegd dat als een vraag komt, we ze zullen beoordelen op het project of het voorstel dat wordt ingediend. Hier en nu is dat er niet. Ik heb ook duidelijk gesteld dat de overeenkomst nooit zomaar kan overgaan op een rechtsopvolger van de vzw KINT. Wat mij betreft, is het duidelijk een overeenkomst die alleen met de vzw KINT is afgesloten en niet kan worden overgedragen.
Wat de stilzwijgende verlenging betreft tot 2014, zijn er een aantal besprekingen geweest in de commissie voor Leefmilieu en zijn er een aantal vragen gesteld. Op dat moment is met alle gewesten de afspraak geweest dat de subsidies werden verminderd maar dat het contract werd verlengd. Dat ligt aan de basis van de verlenging die toen is afgesproken.
Mevrouw Van den Eynde, het onderzoek hoeft niet zo lang te duren, maar ik weet dat het in de politiek gevaarlijk is om ergens een timing op te plakken. Het lijkt me geen onderzoek van maanden. Men moet alle overeenkomsten eens naast elkaar leggen en kijken wat er exact is afgesproken. Ik kan er moeilijk een datum op kleven.
De voorzitter : Mevrouw Van den Eynde heeft het woord.
Mevrouw Marleen Van den Eynde : Een stilzwijgende verlenging is toch niet mogelijk als het ontbonden is? Ontbonden betekent toch stopgezet, dan kan er toch geen verlenging komen?
Minister Joke Schauvliege : Wat ons betreft, is nu de overeenkomst stopgezet door de ontbinding van de vzw. Ik bedoelde met de verlenging tot 2014 dat, voor de vzw besloten had om ermee op te houden, het contract blijkbaar verlengd was tot 2014, wat ook inhield dat op dat moment de subsidies iets verlaagd zijn. Hier en nu is voor mij die overeenkomst stopgezet door het feit dat de algemene vergadering zelf heeft beslist om ermee op te houden.
De voorzitter : Het incident is gesloten.