Commissie voor Openbare Werken, Mobiliteit en Energie
Vergadering van 21/04/2009
Vraag om uitleg van mevrouw Martine Fournier tot mevrouw Hilde Crevits, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, over retributies op bewegwijzering
De voorzitter: Mevrouw Fournier heeft het woord.
Mevrouw Martine Fournier: Mevrouw de minister, ik heb deze vraag vorige maand ingediend. De persartikels waarvan sprake dateren van 10 maart 2009. Mijn vraag betreft de retributies op bewegwijzering naar horecazaken.
Op 23 maart 2002 besliste de Vlaamse Regering om retributies te heffen op nieuwe bewegwijzering. De bestaande wegwijzers werden gevrijwaard. Het Laatste Nieuws schreef dat op uw vraag werd beslist om vanaf 1 januari 2009 ook de wegwijzers geplaatst voor 1 juni 2002 te belasten. Dit zou een extra belasting zijn voor een sector die zich al in een crisis bevindt. Een retributie per wegwijzer bedraagt 62 euro vaste kost. Voor grote wegwijzers kunnen daar nog enkele euro´s bijkomen. Dit is niet altijd evident voor de handelszaken die zo´n bewegwijzering nodig hebben.
Mevrouw de minister, hoeveel retributies zouden er bijkomen wanneer de regel ook geldt voor bewegwijzering van voor 2002? Bent u vragende partij om die wegwijzers te belasten?
Welke initiatieven plant u nog in dit dossier?
De voorzitter: Minister Crevits heeft het woord.
Minister Hilde Crevits: Vandaag valt de retributie van deze wegwijzers? -? in concreto gaat het om de gele en bruine aanwijzingsborden naar hotels, jeugdherbergen, restaurants... -?onder het toepassingsgebied van het besluit van de Vlaamse Regering van 29 maart 2002 betreffende het toekennen van vergunningen, het vaststellen en innen van retributies voor het privatieve gebruik van het openbaar domein van de wegen, de waterwegen en hun aanhorigheden, de zeewering en de dijken. In artikel 31 van het besluit staat dat onder meer aanwijzingsborden naar instellingen van privaat nut retributieplichtig zijn. Het tarief daarvoor is 62 euro per bord per jaar. Er was voorzien in een gefaseerde inning. De inning zou plaatsvinden vanaf dit jaar.
Het gaat hier niet om een belasting maar om een retributie, wat inhoudt dat deze gezien wordt als een vergoeding voor een prestatie. In casu gaat het om het ter beschikking stellen van gewestgrond en de wegwijzer erop.
Deze retributie maakt geen onderscheid naargelang het jaar waarin het bord werd geplaatst en geldt in principe voor alle aanwijzingsborden die vandaag op het openbaar domein aanwezig zijn, of de plaatsing ervan nu dateert van voor of na 2002. In principe zouden deze borden dus reeds vanaf 2002 aan retributie onderhevig moeten zijn.
In de commissie vergunningen van het Agentschap Wegen en Verkeer werd echter afgesproken om deze retributie te innen vanaf 2009. Deze concrete afspraak was mij ook niet bekend.
Intussen kregen een aantal mensen een brief in de bus waarop stond dat ze moeten betalen voor het bordje dat op gewestgrond stond. De tijden zijn echter veranderd. Ik heb me geïnformeerd over de voorgeschiedenis en de rechtsgrond van deze retributie. Daarbij ben ik tot de conclusie gekomen dat er een reglementering bestaat die een en ander doorkruist.
Enerzijds is er inderdaad sprake van een vergoeding voor een dienst. Die wegwijzer staat op gewestgrond. Anderzijds hebben wegwijzers duidelijk een openbaar belang. Het plaatsen van wegwijzers kan worden gezien als een taak van algemeen belang. Het decreet van 16 mei 2008 over de aanvullende reglementen op het wegverkeer en de plaatsing en bekostiging van de verkeerstekens is in werking getreden op 5 april 2009. Dat is dus heel recent. Artikel 7, eerste lid, van dat decreet bepaalt dat de verkeerstekens geplaatst worden door de overheid die het beheer over de weg heeft. Overeenkomstig artikel 10 van datzelfde decreet worden de kosten verbonden aan het plaatsen, onderhouden en vernieuwen van die tekens gedragen door de overheid die ze heeft geplaatst. Het is dus de taak van de wegbeheerder om ook de aanwijzingsborden naar instellingen van privaat nut te plaatsen. Het gaat hier immers over verkeerstekens in de zin van het wegverkeersreglement die door middel van een F37-bord worden aangeduid. Bijgevolg moet voor dergelijke aanwijzingsborden door de gewestelijke domeinbeheerder geen vergunning worden afgeleverd aan de aanvrager, nu het de taak is van de wegbeheerder zelf om ze te plaatsen. Het gaat dus om een heel nieuwe situatie sinds 5 april 2009.
Het kan dan ook niet de bedoeling zijn om de kosten voor het plaatsen, onderhouden en vernieuwen op een of andere wijze te verhalen op de aanvrager onder de vorm van een retributie of eender welke terugbetaling. Dat zou immers in strijd zijn met artikel 10 van hoger genoemd decreet.
Het feit dat de aanvrager geen vergunning meer moet vragen en bijgevolg ook geen kosten meer moet dragen voor het plaatsen van aanwijzingsborden, mag natuurlijk niet leiden tot een wildgroei van aanvragen. De wegbeheerder zal de aanvragen moeten beoordelen en ze onder meer moeten afwijzen als ze niet verenigbaar zijn met de bepalingen van het ministerieel besluit waarin onder meer de minimumafmetingen zijn opgenomen. Dat betekent concreet dat niet elke aanvraag gehonoreerd kan worden. De overheid heeft door het decreet de plicht om zelf aanwijzingsborden te plaatsen en heeft dus ook het monopolie te beslissen welke borden wel of niet worden geplaatst. Omgekeerd moet ze ook geen retributie meer vragen aan wie zo´n aanwijzingsbord moet plaatsen.
De inning van een retributie is niet opportuun, maar is ook technisch gezien niet meer mogelijk. De administratie heeft dan ook het initiatief genomen om een ontwerp van wijziging van het retributiebesluit voor te bereiden en in de loop van de maand mei voor te leggen aan de Vlaamse Regering. Op die manier proberen we de onduidelijkheid weg te werken. Achteraf moet ook duidelijkheid worden geschapen over de nieuwe regeling voor iedereen die zo´n bord staan heeft of wil plaatsen.
De voorzitter: Mevrouw Fournier heeft het woord.
Mevrouw Martine Fournier: Dat is heel goed nieuws voor de betrokken handelszaken. Het ging immers over een soort pestbelasting. Ik ben dan ook heel blij met deze nieuwe regeling.
De voorzitter: Het incident is gesloten.