Commissie voor Economie, Werk en Sociale Economie Vergadering van 22/01/2009
Interpellatie van de heer Koen Van den Heuvel tot mevrouw Patricia Ceysens, Vlaams minister van Economie, Ondernemen, Wetenschap, Innovatie en Buitenlandse Handel, over de uitsluiting van patrimoniumvennootschappen van de call voor de ecologiepremie
De voorzitter: De heer Van den Heuvel heeft het woord.
De heer Koen Van den Heuvel: Mijnheer de voorzitter, mevrouw de minister, vanuit het werkveld hebben we hierover een aantal opmerkingen gekregen, onder meer naar aanleiding van de UNIZO-stage (Unie van Zelfstandige Ondernemingen) hier in dit parlement. Het probleem werd besproken en op het einde van de vergadering werd over de fracties heen gesteld dat we dit probleem misschien eens moesten aankaarten.
Veel kmo's hebben de voorbije jaren om verschillende redenen hun activiteiten gesplitst in een exploitatievennootschap en een vastgoedvennootschap, dat gebeurde onder meer op het vlak van de bedrijfsrisicospreiding of wegens twee totaal verschillende corebusinesses. In de eerste, de exploitatievennootschap, zitten de dagelijkse operationele activiteiten; in de vastgoedvennootschap zitten de gebouwen waarin en de gronden waarop de exploitatie plaatsvindt.
Voor een kmo is het, zodra ze overweegt om in eigen alternatieve energievoorziening te voorzien, een bedrijfsmatig en strategisch logische keuze om die investering te laten plaatsvinden in de vastgoedvennootschap. Het gaat immers om een investering op minimaal 20 en optimaal op meer dan 30 jaar die wordt afgeschreven en onroerend is door bestemming. Dit betekent dus dat de investering vast aan het gebouw verbonden is en in alles vastgoedkarakteristieken bezit, zelfs in de wijze waarop de financiële instelling naar het 'product' kijkt.
Bovendien worden heel wat juridische problemen vermeden door de zonnepanelen in de vastgoedmaatschappij te laten thuishoren, denk bijvoorbeeld maar aan de situatie waarbij er reeds historisch een hypothecaire inschrijving op het gebouw genomen is door een bank en er nu een andere bank de zonnepanelen wenst te financieren. Hiervoor wordt dan recht van opstal gevraagd op een reeds gehypothekeerd gebouw, waarbij de tweede bank een eerste rang wil op het dak en de eerste bank 'haar dak' niet wil verliezen bij uitwinning.
De kmo kan een ecologiepremie verwerven binnen een call. Voorafgaand aan 2006 werd daarbij geen onderscheid gemaakt tussen wie de investering deed, ware het de exploitatiemaatschappij, ware het de vastgoedmaatschappij. Bij de decreetwijziging in 2006 besloot men evenwel om patrimoniumvennootschappen uit te sluiten van de call om zodoende te vermijden dat ontwikkelaars die in groten getale daken begonnen af te huren of op te kopen, ecologiepremies zouden opstrijken. Hiermee zag men echter over het hoofd dat ook echte kmo-projecten werden getroffen, die om onder meer de genoemde strategische redenen hadden beslist om de eigen vastgoedvennootschap in te schakelen in plaats van de exploitatievennootschap.
Vanaf begin 2009 wordt de regelgeving inzake de ecologiepremie op een aantal punten gevoelig versoepeld, dat hebben we hier al een aantal keer besproken en goedgekeurd. Zo wordt onder meer het bedrag nagenoeg verdubbeld. Het hierboven beschreven verbod werd evenwel behouden.
We kunnen dus de vraag stellen of het niet goed zou zijn om wanneer - natuurlijk op basis van een aantal voorwaarden - de exploitatievennootschap afnemer is van de stroom, de vastgoedvennootschap die tot dezelfde groep behoort - zij het via een overkoepelende holding, zij het via een meerderheid van dezelfde aandeelhouderspersonen - de investering in zonnepanelen kan realiseren met verwerving van de ecologiepremie.
Vandaar mijn vraag aan u, mevrouw de minister. Bent u op de hoogte van deze problematiek? Welke acties wilt u al dan niet ondernemen om een oplossing te bieden bij deze problematiek.
De voorzitter: Minister Ceysens heeft het woord.
Minister Patricia Ceysens: Mijnheer de voorzitter, dames en heren, patrimoniumvennootschappen komen in de regelgeving met betrekking tot de ecologiepremie tweemaal aan bod. Ten eerste worden de ecologie-investeringen, uitgevoerd door een patrimoniumvennootschap, die worden geactiveerd en afgeschreven in de jaarrekening van de patrimoniumvennootschap, in de vigerende ecologiesteunregeling, ingevoerd bij besluit van de Vlaamse Regering van 16 mei 2007 tot toekenning van steun aan ondernemingen voor ecologie-investeringen in het Vlaamse Gewest, niet uitgesloten van de ecologiepremie. Ook in de gewijzigde regelgeving, recent goedgekeurd door de Vlaamse Regering, zijn ze niet uitgesloten voor zover de aanvraag wordt ingediend op naam van de patrimoniumvennootschap. Ten tweede, wordt er evenwel een steunaanvraag ingediend door een exploitatievennootschap voor ecologie-investeringen die door deze vennootschap worden verworven van een verwante patrimoniumvennootschap en die voorheen werden geactiveerd en opgenomen in de afschrijvingstabel van deze patrimoniumvennootschap, dan stelt het artikel 13, paragraaf 2, ten tweede, punt c, van het voornoemde besluit dat deze niet in aanmerking komen voor een ecologiepremie.
Met de beperkte bijsturing van het regelgevende kader waartoe de Vlaamse Regering op 17 januari 2009 heeft beslist, wil zij erover waken dat de ecologiesteunregeling trouw blijft aan haar oorspronkelijke opzet en er dus louter toe strekt de ondernemingen ertoe aan te zetten hun eigen productieproces te verduurzamen, en dus te vergroenen, door te investeren in technologieën die hun toelaten om beter te presteren dan de geldende normen inzake milieubelasting en/of energie-efficiëntie.
Zo werd bepaald dat investeringen ten behoeve van de opwekking van elektriciteit uit zonne-energie in aanmerking komen voor ecologiesteun in verhouding tot de door de onderneming voor eigen gebruik aangekochte elektriciteit. De combinatie van die nieuwe regeling met de bestaande bepalingen die gelden voor patrimoniumvennootschappen, dreigde inderdaad de energiesteun te minimaliseren, als ondernemingen de investeringen in het opwekken van elektriciteit door middel van fotovoltaïsche zonnepanelen laten uitvoeren door een patrimoniumvennootschap. Die heeft natuurlijk meestal maar een zeer beperkt eigen elektriciteitsverbruik, zodat de betoelaagbare opwekkingscapaciteit van de zonnepanelen veel lager zou uitvallen dan in de gevallen waarbij de steunaanvraag wordt ingediend door een exploitatievennootschap. Omdat ook in het geval waarbij de investeringen worden uitgevoerd door een patrimoniumvennootschap en ter beschikking worden gesteld van een verwante exploitatievennootschap, het finaal nagestreefde objectief erin bestaat het productieproces van de exploitatievennootschap te verduurzamen, zal ik het initiatief nemen om in het ministerieel uitvoeringsbesluit dat de recente bijsturing van de ecologiesteunregeling vorm moet geven, alsnog een bepaling op te nemen.
Daarin zal worden gesteld dat de investeringen waarvoor een exploitatievennootschap een ecologiepremie aanvraagt, mogen worden uitgevoerd door een patrimoniumvennootschap als die behoort tot dezelfde groep als de steunaanvragende onderneming. De beide vennootschappen behoren tot dezelfde groep als aan een van de volgende voorwaarden is voldaan. Ofwel participeert de patrimoniumvennootschap voor minstens 25 percent in de steunaanvragende onderneming, ofwel participeert de steunaanvragende onderneming voor minstens 25 percent in de patrimoniumvennootschap, ofwel participeert een natuurlijke persoon of een rechtspersoon voor minstens 25 percent in de beide vennootschappen.
De voorzitter: De heer Van den Heuvel heeft het woord.
De heer Koen Van den Heuvel: Mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord. Met het laatste deel ervan komt u in ruime mate tegemoet aan dit probleem. Overweegt u dit op heel korte termijn te doen?
Minister Patricia Ceysens: U weet dat de ministerraad het besluit vorige week heeft goedgekeurd. Er komt nu nog een ministerieel besluit dat de eerste call moet openstellen. Dat kunnen we daarin verwerken. Wel moeten we goed voor ogen houden dat er langs verschillende kanalen pogingen worden gedaan om die ecologiepremie open te breken. We moeten absoluut het principe bewaken dat dit geld eigenlijk bestemd is voor kmo's, opdat die zelf iets zouden kunnen doen aan hun vergroeningsproces. We moeten er nauwlettend over waken dat regelgeving zo blijft. U kunt zich niet voorstellen hoe snel we in een situatie zouden belanden waarbij dit geld wordt gebruikt door een paar bedrijven die energiebedrijven willen zijn. Dat kan ik niet toelaten. Eerlijk gezegd, binnen de ministerraad heb ik dat met hand en tand duidelijk moeten maken. Er zouden constructies kunnen komen waarbij er in Vlaanderen gigantische opwekkingen gebeuren bij landbouwbedrijven of waarbij maatschappijen veeleer energiebedrijven willen worden, maar dan zal dat bedrag van 120 miljoen euro snel op zijn, wat niet de bedoeling kan zijn. Dat zijn deels middelen die we hebben overgebracht van de klassieke expansiesteun, van de groeipremie.
Ik moet erover kunnen blijven waken dat dit geld bedoeld is voor kmo's die met eigen investeringen willen vergroenen. Elk hendeltje dat we toelaten, schept ook weer de mogelijkheid dat dit niet zal gebeuren. Natuurlijk kan het even zinvol zijn in Vlaanderen een paar echt grote bedrijven te laten beginnen die voluit voor groene energie gaan, maar dan moet dat gebeuren met middelen van de minister van Energie, van de Vlaamse Regering. Ik kan dat echter niet toelaten met geld dat bestemd is voor kmo-investeringen. Ik moet daar zeer nauwgezet op toezien, want met elk zeer gerechtvaardigd verzoek lopen we het risico dat er sprake is van een totaal ander doel. U zult het met me eens zijn dat ik er angstvallig over moet waken dat we niet opnieuw belanden in een callsysteem met dezelfde pijnpunten die we hebben gezien bij de groeipremie. We moeten dit kunnen blijven matchen. Daarom moet ik hier ongelooflijk voorzichtig mee omgaan. Er zijn zeer veel legitieme verzuchtingen, maar we kunnen niet toelaten met de ecologiecall mee te maken wat we bij de investeringscall hebben meegemaakt. Ik kan al evenmin toelaten dat we met die 120 miljoen euro een paar grote energiespelers creëren en dat onze kmo's er niet in slagen dat te doen wat we willen, namelijk hun eigen proces vergroenen.
De heer Koen Van den Heuvel: We kunnen volledig achter dat standpunt staan. Mijn vraag was heel duidelijk. Op het einde van mijn vraag heb ik gezegd dat het niet de bedoeling is de poort helemaal zonder voorwaarden open te zetten. Heel wat kmo's zijn overgegaan tot die splitsing in exploitatie- en vastgoedvennootschappen, om allerlei redenen. Zij mogen al evenmin het slachtoffer worden. Een normale kmo die een vastgoed heeft, mag, als ze een ecologiepremie aanvraagt, niet het slachtoffer worden omdat ze louter en alleen een vastgoedvennootschap heeft. Het is heel duidelijk dat het alleen maar kan als er een aantal voorwaarden zijn. Ik heb er in mijn vraag trouwens een aantal gesuggereerd. Ik heb er geen probleem mee dat die duidelijk worden opgesomd. We kunnen volledig achter uw voorstel staan.
De voorzitter: Het incident is gesloten.