Commissie voor Leefmilieu en Natuur, Landbouw, Visserij en Plattelandsbeleid en Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed Vergadering van 13/01/2009
Vraag om uitleg van de heer Luk Van Nieuwenhuysen tot mevrouw Hilde Crevits, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, over de aanwending van de Vlaamse subsidie door de vzw Koninklijk Instituut voor het Duurzame Beheer van de Natuurlijke Rijkdommen en de Bevordering van Schone Technologie (KINT)
De voorzitter: De heer Van Nieuwenhuysen heeft het woord.
De heer Luk Van Nieuwenhuysen: Mevrouw de minister, mijn vraag sluit aan bij de actuele vragen die de heer Peumans en ikzelf u op 17 december hebben gesteld naar aanleiding van de uitspraak van de arbeidsrechtbank in de zaak van directeur Wirtgen. Die uitspraak verplichtte vzw KINT ertoe om een flinke schadevergoeding uit te betalen, met het gevolg dat de instelling wellicht op droog zaad zou komen te zitten.
Daags na de actuele vraag zou er een buitengewone algemene vergadering van vzw KINT plaatsvinden, om zich over de toestand te beraden. Er was zelfs sprake van het mogelijk opdoeken van de instelling, wat voor iedereen wellicht - de ene zal het toegeven en de andere niet -, behalve voor de vijf personeelsleden, uiteindelijk de beste oplossing geweest zou zijn.
Over die algemene vergadering is weinig vernomen, tenzij dat werd beslist om de instelling alsnog in stand te houden. Blijkbaar gebeurt dat met hernieuwde moed. Afgevaardigd bestuurder Rik Van Aerschot zegt de toekomst zelfs met vertrouwen tegemoet te zien en rekent daarvoor natuurlijk op de jaarlijkse subsidies van de drie gewesten.
Net om die subsidies is het mij vandaag te doen, mevrouw de minister. In verband met die nominatimsubsidie van 60.000 euro, verzekerde u ons in uw antwoord vorige maand dat er wel degelijk wordt gecontroleerd hoe dat geld wordt aangewend. U verwees naar artikel 3 van het ministerieel besluit, waarbij u stelde dat "nadien uiteraard kan worden bekeken waarvoor de middelen zijn gebruikt of zullen worden gebruikt".
De heer Peumans heeft toen duidelijk gemaakt dat hij veronderstelde dat, als er geen prestaties geleverd zijn, de centen zullen worden teruggevorderd. Zo had ik het ook begrepen en ik heb u dat eigenlijk niet horen tegenspreken.
Ik veronderstel dat de subsidie voor 2008 wel degelijk werd uitbetaald. Mevrouw de minister, werd nagegaan of de middelen correct zijn gebruikt, zoals u had aangekondigd?
Vandaar mijn vraag naar een opsomming van de projecten, studies of initiatieven waarvoor de subsidie van het Vlaamse Gewest werd of wordt aangewend.
Ik denk niet dat het echt een moeilijke vraag is, want voor zover ik erover kan oordelen, maar ik kan alleen terugvallen op de informatie op de webstek van vzw KINT, heeft de werking vorig jaar volledig lam gelegen en is er niets gebeurd. Er is geen return geweest die de inbreng van financiële middelen in 2008 kan verantwoorden. In principe zouden derhalve geen subsidies kunnen of mogen worden uitbetaald, of zouden ze op zijn minst moeten worden teruggevorderd. Ik denk dat het niet de bedoeling kan zijn dat de Vlaamse bijdrage dient om de schadevergoeding van de gewezen directeur te betalen.
Mevrouw de minister, graag een overzicht van de werkzaamheden van 2008 van de vzw KINT en informatie over de vraag of vorig jaar een subsidie werd uitbetaald aan de vzw.
De voorzitter: Mevrouw Dua heeft het woord.
Mevrouw Vera Dua: Mijnheer de voorzitter, het KINT is een dossier dat we al lang meeslepen. Er hangt altijd een speciale sfeer als erover wordt gepraat. Ik denk dat het heel belangrijk is dat iedereen zeker weet dat de middelen die eraan worden besteed, ook goed worden besteed. Ik denk dat we het daar allemaal over eens zijn. Alles moet op een zeer open manier gebeuren en juist in de meerwaarde die er eventueel is, moet worden geïnvesteerd.
Op dat laatste punt wil ik toch even ingaan. Mijn ervaring met het KINT is dat het op het vlak van leefmilieu een van de weinige plaatsen is waar de verschillende gewesten elkaar ontmoeten en elkaar kunnen aansporen. Ik denk bijvoorbeeld aan het afvalbeleid, waar op bepaalde momenten in het verleden bleek dat Vlaanderen vooropliep en de andere gewesten veel moeite moesten doen om bij te benen. Het KINT was een ontmoetingsplek waar men eventueel het Waalse en Brusselse Gewest kon ontmoeten om een aantal zaken vooruit te laten gaan.
Klaarheid is zeker nodig. Men moet ervoor zorgen dat de subsidies op een goede manier worden besteed, maar laat er ons op een objectieve manier over praten. Laten we het KINT niet met het badwater weggooien, zoals de heer Martens me influistert.
De voorzitter: Minister Crevits heeft het woord.
Minister Hilde Crevits: Mevrouw Dua, ik denk dat u gelijk hebt.
Mijnheer Van Nieuwenhuysen, ik begrijp uw vraag heel goed, want u hebt me enkele weken geleden een actuele vraag gesteld. Maar ik moet ook nu naar een aantal elementen uit de gedachtewisseling van toen verwijzen.
Ik zal hier de geschiedenis niet herhalen. We komen van een heel grote dotatie, die we dan hebben afgeslankt, in overleg met de twee andere gewesten. Het KINT heeft een meerwaarde, en mevrouw Dua heeft een argument aangehaald. Dat is een keuze die is gemaakt.
Maar de nominatimsubsidie moet eigenlijk niet zo groot zijn. Het is veel beter dat daarnaast een mogelijkheid wordt geschapen om projectmatig te werken. Vandaar dat de vaste bijdrage gereduceerd is tot ongeveer 60.000 euro.
Mijnheer Van Nieuwenhuysen, het is een nominatieve subsidie. Dat betekent dat ze nominatim ingeschreven staat in het begrotingsdecreet. In het begrotingsdecreet staat een hele reeks van dergelijke nominatieve subsidies, dus dat is niet speciaal. Bijvoorbeeld de vzw Milieuboot, de prijs Rudi Verheyen en het Steunpunt Milieu en Gezondheid krijgen ook een nominatimsubsidie. Het gaat hier om een beslissing die expliciet vervat is in een artikel van het begrotingsdecreet, dat gestemd is in het Vlaams Parlement. Dat is niet ongewoon, het is een techniek als een andere.
Eind 2007 werd de subsidie goedgekeurd door het Vlaams Parlement. Maar we hebben natuurlijk ook een nieuwe contractuele relatie moeten maken. Het oude contract had een meer uitgebreide subsidie en we moeten natuurlijk een nieuw contract sluiten tussen alle partijen als we die subsidie willen insnoeren. Dat is eind vorig jaar gebeurd. Dat is ook de reden waarom pas eind vorig jaar kon worden overgegaan tot uitbetaling conform de overeenkomst, want men moet natuurlijk eerst een overeenkomst hebben tussen alle partijen.
Dat bedrag is gericht op de ondersteuning van de basiswerking van de vzw. Op zich is er geen rechtstreeks verband tussen enerzijds deze subsidie en anderzijds concrete projecten. Bij andere nominatieve subsidies is dat evenmin het geval. Wel is er, en dat is voor u wellicht niet onbelangrijk, controle mogelijk, zoals bij alle nominatimsubsidies, op de aanwending van de middelen.
Mijnheer Van Nieuwenhuysen, u zei dat de middelen niet uitbetaald mochten worden, maar dat kan niet. Het is een nominatimsubsidie: men betaalt de middelen uit, maar er is een controlerecht op de wijze waarop en waarvoor de middelen aangewend of gebruikt worden.
Hoe moet die controle plaatsvinden? Voor 2008 moeten een jaarverslag en een jaarrekening worden opgemaakt. We zijn 15 januari, dus die documenten zijn op dit ogenblik niet klaar.
We hebben ons als Vlaams Gewest volledig terug getrokken uit die vzw, dus de enige manier om controle te krijgen op de aanwending van de middelen die uitbetaald zijn, is het jaarverslag bekijken. Zodra dat jaarverslag overhandigd is, kan de controle effectief gebeuren.
U kunt zich afvragen of we dat niet op een andere manier en via andere kanalen kunnen weten. Het zijn de twee geëigende kanalen om controle uit te oefenen, zeker nu we uit de raad van bestuur zijn vertrokken als Vlaamse overheid en de vzw volledig als een afzonderlijke entiteit functioneert. U zult nog even geduld moeten oefenen tot het jaarverslag en de jaarrekening er zijn. Op dat moment zal de controle ook effectief uitgeoefend kunnen worden.
De voorzitter: De heer Van Nieuwenhuysen heeft het woord.
De heer Luk Van Nieuwenhuysen: Mevrouw de minister, ik hoop dan ook dat het jaarverslag niet te lang op zich zal laten wachten. Er zijn nog een aantal instellingen die gecreëerd zijn om leden van het koningshuis een zweem van nuttigheid te verschaffen, waar we ook jarenlang hebben moeten wachten op een eerste jaarverslag.
Ik hoop dat u erop zult toezien dat er binnen een normale tijd, laat ons zeggen in de eerste helft van het jaar, een jaarverslag komt. Ik ben erg benieuwd hoe u op dat ogenblik zult reageren, als zou blijken dat die 60.000 euro werd gebruikt om de instelling in stand te houden. Ik heb natuurlijk geen correct zicht op wat ermee is gebeurd en kan me alleen maar baseren op wat zichtbaar is - dat is de webstek - maar daar houdt alles op in september 2007. Dat laat veronderstellen dat er sindsdien niets meer is gebeurd.
Ik ben benieuwd hoe u zult reageren als effectief blijkt dat die 60.000 euro die u eind vorig jaar aan de instelling hebt overgemaakt, louter en alleen is gebruikt om de instelling in stand te houden, maar meer ook niet.
Minister Hilde Crevits: Mijnheer Van Nieuwenhuysen, ik heb u net uitgelegd dat het een nominatimsubsidie is die bedoeld is voor de basiswerking. Men mag die middelen niet misbruiken voor andere doeleinden, maar ze zijn bedoeld voor de basiswerking van de instelling. Er moet een jaarverslag worden opgemaakt en daaruit zal blijken of de middelen zijn aangewend ten bate van de werking waarvoor de instelling is opgericht. Dat zullen we moeten bekijken op dat ogenblik, maar zomaar zeggen dat het gebruik van de middelen voor de instelling al fout is, is niet juist. Het is geen projectsubsidie, het is een nominatimsubsidie voor de basiswerking van een organisatie. Ik wil gewoon dat onderscheid even maken.
De heer Luk Van Nieuwenhuysen: Als er totaal geen activiteiten zijn en de instelling gewoon vegeteert, laat het me zo uitdrukken, zou men toch nog verplicht zijn om jaarlijks die 60.000 euro uit te betalen. Dat kan men aan geen zinnig mens wijsmaken. Juridisch zal het wel kunnen natuurlijk, maar dan moet men toch politieke stappen zetten om daar komaf mee te maken.
De voorzitter: Het incident is gesloten.