Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media Vergadering van 23/10/2008
Vraag om uitleg van mevrouw Monique Moens tot de heer Bert Anciaux, Vlaams minister van Cultuur, Jeugd, Sport en Brussel, over de problemen met Bloso inzake de organisatie van de wereldbeker cyclocross
De voorzitter: Mevrouw Moens heeft het woord.
Mevrouw Monique Moens: Mijnheer de minister, zoals u weet, kan de populaire wereldbekermanche cyclocross op 26 december 2008 niet langer plaatsvinden op het Bloso-domein te Hofstade. De organisatie is daar zowat weggepest en moet noodgedwongen uitwijken naar een andere locatie, namelijk Zolder.
Deze cyclocross werd door de vzw Pro Cycling in 2001 voor het eerst georganiseerd op het Bloso-domein in Hofstade. Al vanaf de eerste editie kreeg de organisatie van het evenement de status van categorie 1 mee. Vanaf 2003 behoorde de cross tot het wereldbekercircuit. De cyclocross van Hofstade werd door de UCI dan ook gewaardeerd als een feilloze organisatie die tussen de 15.000 en 20.000 supporters op de been bracht en goed was voor ongeveer 90 minuten rechtstreekse televisie.
Toch ondervond de organisatie de voorbije jaren constante tegenwerking van welgeteld één medewerker van Bloso, die blijkbaar volledige vrijheid kreeg voor een aantal beslissingen, die er uiteindelijk toe hebben geleid dat de wereldbeker cyclocross niet meer in Hofstade kan plaatsvinden.
Voor de editie van dit jaar werden onredelijke beperkingen opgelegd die de organisatie van dit evenement totaal onmogelijk maken, hoewel wordt beweerd dat Bloso niet tegen de organisatie van de wereldbeker is. Bloso zwaait met zogezegde mondelinge klachten van onder meer Monumenten en Landschappen, terwijl die duidelijk zeggen zich niet bezig te houden met dergelijke zaken. Daarnaast wordt er gewezen op het risico van een klacht vanwege Red Natuur Bloso (Rednablo), terwijl Bloso in 2003 op diezelfde cyclocross toeschouwers een petitie tegen Rednablo liet tekenen.
Voor de editie van dit jaar heeft Bloso een plan opgesteld met groene en vooral rode 'verboden' zones voor de cyclocross. Deze verboden zones werden geenszins gegrond ingekleurd. Zij hebben enkel als doel de organisatie van de cyclocross onmogelijk te maken. Intussen laat men echter wel andere activiteiten toe. Zo wordt er ook gezwaaid met het argument dat de bouw van een wildwaterbaan zo'n verboden rode zone rechtvaardigt. Nochtans zullen die werken pas in 2009 starten, terwijl de cyclocross voor december 2008 gepland staat.
Het is echt onbegrijpelijk dat een Bloso-centrum, waar sport prioritair zou moeten zijn, dergelijke belangrijke evenementen tegenwerkt. Uit het hele dossier blijkt duidelijk dat Bloso, zonder enige ernstige en gegronde argumentatie, de cyclocross liever kwijt dan rijk is.
Uw brief van 18 juni 2008 aan mevrouw Carla Galle heeft alvast geen indruk gemaakt. Dat blijkt duidelijk uit het verslag van de algemene vergadering van augustus 2008 en uit een brief van de heer Van Espen van 8 september aan de organisator van de wereldbekercross. De heer Van Espen schrijft: "De oorspronkelijke tussenkomst van de minister wordt eerder beschouwd als een uiting van bezorgdheid en interesse, en niet als een rechtstreekse beleidsopdracht aan Bloso."
Vorige week raakte blijkbaar bekend dat er vandaag een parlementaire vraag zou worden gesteld over dit onderwerp. En uitgerekend vandaag heeft de organisator een aangetekend schrijven ontvangen van Bloso, waarin men onder andere stelt dat de organisator geen draaiboek zou hebben. Nochtans heeft de organisator twee draaiboeken, waaronder een logistiek draaiboek, dat in het bezit is van Bloso. Vanwege dat vermeende ontbreken van een draaiboek, verwijt men de organisatie "puur amateurisme", terwijl het UCI duidelijk stelt dat dit een voorbeeldorganisatie is.
In het aangetekende schrijven verwijst Bloso ook naar de lopende procedure in verband met de nog niet betaalde schade van december 2006. Nochtans heeft het evenement in 2007 wel gewoon plaatsgevonden. Bovendien zijn de kosten voor de berokkende schade ten laste van derden, en niet van de organisator zelf.
Bloso stelt verder dat het niet logisch is dat in de eindejaarsperiode, waarin de overheid dure promotiecampagnes en -acties voert tegen overmatig alcoholverbruik, de organisatoren van de cyclocross het alcoholverbruik stimuleren door de plaatsing van drankkraampjes. Wordt er in de cafetaria van Bloso dan geen alcohol geschonken? Is deze organisatie de enige die bij grote evenementen dergelijke kraampjes opzet? Er is bij de organisatie nog nooit melding gemaakt van problemen inzake overmatig drankgebruik. Ik merk tussen haakjes op dat een zeer grote brouwerij een belangrijke sponsor is van Bloso.
Mijnheer de minister, wat bepaalt de beheersovereenkomst met Bloso inzake het gebruik van de Bloso-centra in het algemeen en dat van Hofstade in het bijzonder? Hoe omschrijft u het gebruik en de prioriteiten van de centra? Welke verklaring geeft u voor het feit dat Bloso uw brief niet beschouwt als een beleidsopdracht, maar enkel als een uiting van bezorgdheid en interesse? Hebt u een reactie gekregen op uw brief van 18 juni 2008 aan mevrouw Galle?
Vindt u dat het wegpesten van de wereldbekermanche cyclocross behoort tot het dagelijkse bestuur van de Bloso-centra? Hoe staat u tegenover de houding en de handelingen van Bloso in dit dossier? Welke concrete maatregelen zult u nemen om dergelijke toestanden in de toekomst te vermijden? Op welke manier zult u ervoor zorgen dat er in de toekomst wel degelijk rekening moet worden gehouden met uw aanbevelingen, klachten en dergelijke meer?
De voorzitter: Minister Anciaux heeft het woord.
Minister Bert Anciaux: Mevrouw Moens, op 31 januari 2008 heb ik namens de Vlaamse Regering de beheersovereenkomst voor 2008-2010 met het Intern Verzelfstandigd Agentschap met rechtspersoonlijkheid Bloso goedgekeurd. Deze beheersovereenkomst werd op 16 januari 2008 meegedeeld aan de Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media. Wat de kernopdrachten van Bloso in de dertien centra in Vlaanderen betreft, engageert het agentschap zich tot twee grote kerntaken. Die zijn enerzijds het organiseren van sportkampen en sportklassen en anderzijds het uitbouwen en ter beschikking stellen van de Bloso-centra aan sportfederaties, sportclubs, sportdiensten, topsporters en individuele sportbeoefenaars, onder meer voor de organisatie van trainingen, stages en wedstrijden op alle niveaus.
- De heer Dany Vandenbossche treedt als voorzitter op.
De aandacht gaat in alle Bloso-centra in concreto uit naar zeer uiteenlopende sportactiviteiten, van sportieve recreatie tot topsport. Bij het invullen van die sportactiviteiten moet echter ook rekening worden gehouden met onder meer omgevingsfactoren, de aanwezige accommodaties, de draagkracht en de beschikbare oppervlakte van het Bloso-centrum in kwestie, de stedenbouwkundige bestemmingen enzovoort. Afhankelijk van al die factoren wordt behoedzaam en selectief omgesprongen met het programmeren van sportactiviteiten en het ter beschikking stellen van sportaccommodatie in elk Bloso-centrum.
Specifiek wat het Bloso-centrum in Hofstade-Zemst betreft, kan ik u de volgende aanvullende informatie geven. Een belangrijk deel van dit centrum bevindt zich in een natuur- en bosgebied, waarover zowel de bevolking uit de omgeving, via de vzw Rednablo, als het Agentschap voor Natuur en Bos van de Vlaamse overheid zeer bezorgd is. Daarnaast werden een aantal gebouwen en omgevingselementen uit het centrum in Hofstade geklasseerd als monument en als landschap. De afgelopen jaren werden bovendien heel wat inspanningen geleverd om het oude en verkrotte 'Rijksdomein' opnieuw in ere te herstellen en uit te breiden met nieuwe voorzieningen. Op die manier kan dit centrum opnieuw zijn rol waarmaken als belangrijke ontspanningsplaats voor jongeren en families uit de noordelijke rand rond Brussel.
Zo werd in 2003 een bedrag van in totaal meer dan 2 miljoen euro geïnvesteerd in de omgevingsaanleg. Het beheersplan dat daarna werd opgemaakt, hield rekening met het beperken van sterk belastende sportactiviteiten op sommige plaatsen binnen het centrum. Het zou immers van slecht beheer getuigen om enerzijds te investeren in infrastructuur en anderzijds die vernieuwde infrastructuur niet als een goede huisvader te beheren. De paden en de aangrenzende groene zones in het centrum worden vanaf oktober tot mei vooral gebruikt voor zachte recreatievormen, zoals wandelen, joggen en fietsen. Voor 2008 zijn bijkomende omgevingswerken gepland aan de ligweide, ten zuiden van het gerestaureerde strandgebouw. De werken zouden oorspronkelijk starten na het zomerseizoen, eind september 2008. Ook het begin van de aanleg van een wildwaterbaan is gepland voor eind 2008, waardoor de belangrijke recreatieve functie van het domein Hofstade voort wordt versterkt.
Mevrouw Moens, ik ga in op uw volgende vragen. Rekening houdend met de specifieke eigenheid van het centrum in Hofstade, zoals daarnet aangehaald, en met de ervaringen van de wereldbeker cyclocross en het Belgisch kampioenschap cyclocross van de vorige jaren, heeft Bloso een aantal aandachtspunten meegegeven met betrekking tot de toekomstige organisatie van cyclocross in Hofstade-Zemst. Ik som die punten even op. Er moest een gedeeltelijke hertekening komen van het parcours ter hoogte van de geplande werken aan de ligweide en aan de wildwaterbaan. Er moest respect voor natuur en omgeving zijn, door onder meer het afbakenen van de meest gevoelige zones. Er moest controle op het terrein tijdens de manifestatie zelf zijn, op onder meer het respecteren van beplantingen, het niet ter plaatse uitgieten van frituurvet enzovoort. Er mocht geen ophoging meer zijn van het zand op het strand voor de plaatsing van tenten. Ook was er de aanvoer van goederen door vrachtwagens van maximaal 10 ton, zonder aanhangwagen. Die afspraak werd reeds vroeger gemaakt, maar werd volgens Bloso niet nagekomen door tal van leveranciers. Kapotgereden wegen en bloemperken waren het gevolg. Ook moest de opbouwperiode vanaf 15 december beginnen, en moest de afbraak en schoonmaak op 31 december beëindigd zijn. Er mocht geen publiciteit meer zijn buiten het domein ter hoogte van de als monument geklasseerde hoofdtoegang. Ten slotte was er de betaling van een totale vergoeding van 5000 euro voor het gebruik tussen 15 december en 31 december van het Bloso-domein.
De organisatoren van de wereldbeker kenden die voorwaarden toen ze op 3 juni 2008 aan Bloso bevestigden de cyclocross opnieuw te zullen organiseren in het Bloso-domein in Hofstade. Om het evenement in optimale omstandigheden te laten plaatsvinden, richtte ik inderdaad op 18 juni 2008 een brief aan Bloso, met de vraag om opnieuw met de organisatoren te overleggen en een oplossing te zoeken voor een aantal knelpunten die nog steeds aan de orde waren. Ik ontving van Bloso op 8 juli 2008 een uitgebreide toelichting en een toezegging het door mij gevraagde overleg te zullen organiseren. In een brief van 16 juli 2008 aan Bloso bevestigde ik het geplande overleg. Ik vroeg daarbij aan Bloso om vooraf een degelijk uitgewerkt draaiboek te vragen, zodat eventuele bijsturingen tijdig zouden kunnen worden doorgesproken.
Het overleg vond plaats op 7 augustus 2008. Op die vergadering waren ook vertegenwoordigers aanwezig van onder meer Wielerbond Vlaanderen vzw, de Koninklijke Belgische Wielrijdersbond vzw, de Internationale Wielerunie (UCI), de topsportmanager en de lokale politiezone. Tijdens die bijeenkomst werd afgesproken de in het najaar 2008 geplande werken voorlopig uit te stellen of te faseren. Hierdoor kon voor de wereldbeker cyclocross op 26 december 2008 grotendeels hetzelfde cyclocrossparcours worden uitgetekend als in 2007, wat de voornaamste zorg van de organisator bleek te zijn. Zowel de UCI als de organisator hadden echter nog bijkomende vragen en opmerkingen met betrekking tot de logistieke voorzieningen op en rond het parcours. Hoewel uit feedback van de verscheidene overlegmomenten bleek dat beide partijen elkaar soms moeilijk konden vinden - en dat is een understatement -, was ik toch volkomen verrast toen ik vernam dat de wereldbeker cyclocross zou uitwijken naar Zolder.
Laat me duidelijk zijn: ik betreur de beslissing van Pro Cycling vzw om dat evenement niet langer in een Bloso-centrum te organiseren. Ik begrijp ze echter. Ik betreur net zozeer het gebrek aan pogingen van Bloso om tot een vergelijk te komen. Al de rest is interpretatie.
Mevrouw Moens, ik kom tot uw laatste vragen. U moet goed weten dat in het decreet Beter Bestuurlijk Beleid is bepaald dat de organisatie en het beheer van die centra een uitdrukkelijke bevoegdheid van Bloso zelf is. Het is dus niet aan mij om tegen de zin van Bloso al dan niet activiteiten te organiseren. Ik heb die mogelijkheid niet. Dan moet ik de beheersovereenkomst aanpassen. Wel kan ik nadien vaststellen of werd voldaan aan die beheersovereenkomst. Ik vind het dan ook niet meer dan normaal dat Bloso alle pogingen zou hebben gedaan om die wereldbeker cyclocross wel te laten plaatsvinden in het Bloso-centrum in Hofstade. Mogelijk heeft een van de beide partijen op een bepaald ogenblik ten einde raad geoordeeld dat, wou hij dat nog fatsoenlijk kunnen organiseren, hij dat dan elders moest doen en dus moest verhuizen. Op dat ogenblik heb ik ook geen mogelijkheid meer om nog echt een conclusie te trekken. Ik betreur dat ze niet tot een goede oplossing zijn gekomen. Ik ga ervan uit dat er hier al jarenlang een bepaalde sfeer werd gecreëerd, die het niet gemakkelijk maakte om nog tot enige samenwerking te komen. Dat betreur ik. Ik vind het getuigen van kleinmenselijkheid, met als gevolg dat het algemeen belang van de sport en het algemeen belang van de uitstraling van die Bloso-centra daaronder lijden.
De minister heeft niet de mogelijkheid om in de plaats te treden van beheerders en anderen. Ik kan nog altijd niet de goodwill creëren als men die ter plekke niet wil creëren. Ik kan alleen overlegmomenten organiseren, ik kan alleen uitdrukkelijk vragen om het nodige te doen. Maar als een van de twee, omdat hij het beu is, vertrekt, kan ik, spijtig genoeg, niets meer doen.
Het is wel degelijk de bedoeling dat zowel Sport voor Allen-activiteiten als topsportactiviteiten daar moeten kunnen worden georganiseerd, en het moet perfect mogelijk zijn om die met elkaar te verzoenen. In dit concrete geval bleek dat na herhaalde pogingen de belangen en aandachtspunten zo tegenstrijdig bleven dat er niet meer voldoende motivatie was om ze nog te verenigen. De Wereldbeker Cyclocross blijft echter vanzelfsprekend, ook al vindt die nu elders in Vlaanderen plaats, voor mij een belangrijk topevenement met veel uitstraling voor Vlaanderen. Ook voor 2008 krijgt de organisatie dan ook vanzelfsprekend vanuit mijn topsportkredieten een subsidie van meer dan 11.000 euro. Ik wens de organisatoren veel succes en een frisse ongebonden start in Zolder toe.
De voorzitter: Mevrouw Moens heeft het woord.
Mevrouw Monique Moens: Ik dank u, mijnheer de minister. U hebt uit mijn vraag wel begrepen dat het zeker niet de bedoeling was om u aan te vallen. Ik begrijp dat u zich grotendeels achter de organisatie schaart. Ik begrijp ook dat het zeer moeilijk is voor u om tussen te komen, zeker omwille van die beheersovereenkomst.
Kunt u ervoor zorgen dat er in de toekomst hier en daar iets wordt veranderd in die beheersovereenkomst? Ik weet niet of dat mogelijk is, ik stel gewoon de vraag. Ik had graag ook van u vernomen of u er weet van hebt dat er vandaag een aangetekend schrijven aankomt bij de organisatie.
Minister Bert Anciaux: Daar heb ik geen weet van.
Mevrouw Monique Moens: Bloso richt zware beschuldigingen aan het adres van de organisatie van toch een zeer groot evenement. Bloso noemt het een amateuristische organisatie, terwijl de UCI zegt dat het een voorbeeldorganisatie is. Bloso haalt ook een sinds 2006 lopende schadevergoedingsprocedure aan, hoewel het de organisatie daar in 2007 nog heeft laten plaatsvinden.
Uit verslagen blijkt zeer duidelijk dat Bloso zelf stelt dat die schade niet mag worden aangerekend aan de organisatie van de cyclocross, maar dat dit een schade is die werd berokkend door derden. Ik begrijp dat u daar niet veel meer aan kunt doen, maar ik vind het toch niet kunnen dat een dergelijke organisatie, die toch jaarlijks een zeer groot bedrag als ondersteuning krijgt, een dergelijk evenement uit de weg wil ruimen.
De voorzitter: Het incident is gesloten.