Commissie voor Openbare Werken, Mobiliteit en Energie Vergadering van 07/03/2006
Vraag om uitleg van de heer Carl Decaluwe tot mevrouw Kathleen Van Brempt, Vlaams minister van Mobiliteit, Sociale Economie en Gelijke Kansen, over de mogelijkheid van zogenaamde 'negatieve kortingen' met een abonnement van De Lijn
De voorzitter: De heer Decaluwe heeft het woord.
De heer Carl Decaluwe: Mijnheer de voorzitter, ik heb een korte vraag, maar misschien wel met grote implicaties.
Mevrouw de minister, door een combinatie van de terugbetaling van de vervoerskosten voor het woon-werkverkeer door de werkgever - in CAO's werd een terugbetaling van 60 percent vastgelegd - met het ten laste nemen van een deel van de abonnementskosten van hun inwoners door sommige gemeenten, is het mogelijk dat bepaalde mensen - en uit steekproeven die ik heb genomen, blijkt dat heel wat mensen ervan profiteren - winst maken door het bezit van een abonnement van De Lijn. Mevrouw de minister, er zijn in totaal 43 gemeenten en ruim 31.000 abonnementen, waarvan 26.000 Buzzy Pazz'en, waarbij er een tegemoetkoming is van 25 tot 75 percent.
In het kader van het woon-werkverkeer hebben veel mensen tussen 25 en 49 jaar een Omnipass. De abonnementprijs bedraagt 190 euro. De werkgever betaalt via een CAO 114 euro terug. Naargelang de gemeente van de abonnee 50, 60 of 75 percent terugbetaalt, heeft de abonnee tussen de 20 en 66 percent winst. Het gaat dus niet meer over gratis vervoer.
Er zijn zes derdebetalerssystemen met percentuele tegemoetkomingen: tegemoetkomingen op kaarten, percentuele tegemoetkoming op abonnementen, tegemoetkoming op biljetten, gratis netabonnement voor bepaalde leeftijdscategorieën, gratis openbaar vervoer binnen de gemeente en de 3W-Extra. Heel wat mensen doen dus een winstgevende zaak.
De woordvoerder van De Lijn heeft gereageerd en verklaart dat het probleem niet bij De Lijn, maar bij de werkgevers ligt. Ik vind dat een merkwaardige redenering. Ik ga er immers van uit dat de CAO's over de 60 percent betoelaging die een aantal jaren geleden zijn afgesloten, bij De Lijn gekend zijn. Anderzijds heeft de woordvoerder aangekondigd dat de zaak wordt onderzocht en dat het sofwaresysteem zo snel mogelijk zal worden aangepast. Die twee verklaringen bevatten toch een tegenstelling.
Mevrouw de minister, kunt u deze beweringen bevestigen? Hoe is deze situatie ontstaan? Sinds wanneer bestaan deze negatieve kortingen? Hoelang is De Lijn zich al bewust van dit probleem? Wat gaat De Lijn doen om dit probleem uit de wereld te helpen? Over hoeveel mensen en over welke bedragen gaat het? Hoe kan een teruggave worden geëist? In andere sectoren kan een cumulatie van tegemoetkomingen nooit meer dan 100 percent bedragen. Dat staat letterlijk in de decreetgeving. Hoe zal dit geld worden gerecupereerd?
De voorzitter: Minister Van Brempt heeft het woord.
Minister Kathleen Van Brempt: Voor alle duidelijkheid, het gaat hier niet over een beleid, maar over een fout die is gemaakt.
Op de abonnementen van De Lijn staan maximaal twee bedragen vermeld. Het eerste bedrag vertegenwoordigt de prijs die de abonnee zelf voor het abonnement heeft betaald, exclusief eventuele tegemoetkomingen van de gemeente of de werkgever in het kader van een derdebetalersovereenkomst met De Lijn. Indien de werkgever van de abonnee geen derdebetalersovereenkomst heeft met De Lijn, wordt op het abonnement ook de wettelijk voorziene werkgeversbijdrage vermeld. Werknemers kunnen immers 60 percent van de prijs die zij betalen voor hun abonnement, van hun werkgever terugkrijgen.
Het bedrag dat op het abonnement vermeld staat als werkgeversbijdrage, wordt berekend als 60 percent van de totaalprijs die de abonnee zelf betaald heeft voor het abonnement. Bij de laatste software-aanpassing is er een fout gebeurd waardoor de werkgeversbijdrage die op het abonnement gedrukt wordt, berekend werd op basis van de totale prijs van het abonnement, zonder rekening te houden met eventuele tegemoetkomingen van de gemeenten die bij de aankoop van het abonnement al verrekend werden. Intussen werd de fout in de software gecorrigeerd en worden opnieuw de correcte werkgeversbijdragen afgedrukt op de abonnementen.
Momenteel is er nog geen zicht op het aantal gevallen. De fout in de opdruk is enkel gebeurd bij abonnementen die via bankbetaling gekocht werden, en dus niet aan het loket, door klanten die in een gemeente wonen met een derdebetalersovereenkomst, maar waarvan de werkgever geen derdebetalersovereenkomst heeft met De Lijn.
De fout werd onmiddellijk na de signalisatie van het probleem rechtgezet. De gemeenten die een derdebetalersovereenkomst hebben met De Lijn werden niet benadeeld. Zij betalen enkel het vastgelegde percentage per abonnement. Enkel bij de terugbetaling van de werkgever aan de werknemer kunnen er fouten zijn gebeurd indien de werknemer de te hoge terugbetaling door zijn werkgever aanvaard heeft. De rechtzetting kan echter niet door De Lijn gebeuren: de werknemer moet in dat geval een terugbetaling doen aan zijn werkgever.
De voorzitter: De heer Decaluwe heeft het woord.
De heer Carl Decaluwe: Mevrouw de minister, ik dank u voor het antwoord. De fout is gebeurd bij De Lijn, dat is duidelijk. Ik vind het een nogal gemakkelijke oplossing dat de werkgever dat geld moet recupereren bij de werknemer. Dat is niet correct. Ik vind dat De Lijn dat moet compenseren aan de werkgever.
Het klopt dat de gemeenten hier niet door worden benadeeld. Waar het geld echter ook vandaan komt, het is morsen met belastinggeld. De Lijn zou dit moeten recupereren bij wie daarvan heeft geprofiteerd. Het is niet de werkgever die daarvoor moet opdraaien. Ik weet dat een oplossing niet evident is, maar ik meen dat De Lijn de inspanning moet doen om met de werkgeversorganisaties rond de tafel te gaan zitten en na te gaan hoe het probleem kan worden aangepakt.
Minister Kathleen Van Brempt: Ik heb geen zicht op het aantal gevallen, en dat maakt een inschatting moeilijk. Het kan niet dat de Lijn het bedrag terugbetaalt aan de werkgever. Ik zal nu in eerste instantie nagaan over hoeveel gevallen het gaat.
De voorzitter: Het incident is gesloten.