Commissie voor Binnenlandse Aangelegenheden, Huisvesting en Stedelijk Beleid Vergadering van 12/11/2003
Vraag om uitleg van de heer Luk Van Nieuwenhuysen tot de heer Paul Van Grembergen, Vlaams minister van Binnenlandse Aangelegenheden, Cultuur, Jeugd en Ambtenarenzaken, over het taalgebruik in het kader van het afsluiten van cross-border-leasetransacties van rioleringen tussen Vlaamse gemeenten en Amerikaanse instanties en bedrijven
De voorzitter : Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer Van Nieuwenhuysen tot de heer Van Grembergen, Vlaams minister van Binnenlandse Aangelegenheden, Cultuur, Jeugd en Ambtenarenzaken, over het taalgebruik in het kader van het afsluiten van cross-border-leasetransacties van rioleringen tussen Vlaamse gemeenten en Amerikaanse instanties en bedrijven.
De heer Van Nieuwenhuysen heeft het woord.
De heer Luk Van Nieuwenhuysen : Mijnheer de voorzitter,mijnheer de minister, dit thema kwam al herhaaldelijk aan bod in deze commissie. Het ligt niet in mijn bedoeling om alles te herhalen. De standpunten van de fracties zijn duidelijk. De Vlaamse regering kan of wil de gemeenten blijkbaar niet verbieden om in die CBL-projecten te stappen. Eén bepaald aspect kwam tot nu toe niet aan bod. Aangezien de onderhandelingen met Amerikaanse instanties en bedrijven verlopen, bestaat er een gevaar dat een belangrijk deel van deze contacten en de documenten die daaruit voortvloeien in het Engels verlopen of zijn opgesteld. De inlichtingen die wij daarover krijgen, wijzen alvast in die richting.
De vraag is daarbij of dit wel verzoenbaar en in overeenstemming is met onze taalwetgeving. Enerzijds zegt de taalwetgeving in bestuurszaken niets over contacten tussen plaatselijke besturen en buitenlandse instellingen omdat het bij de opmaak van de gecoördineerde wetten in 1962-1963 ondenkbaar was dat dit zich zou voordoen. Anderzijds bestaat er een vaste rechtspraak van de Vaste Commissie voor Taaltoezicht die stelt dat gemeentelijke mandatarissen - gemeenteraadsleden of schepenen - niet verondersteld worden een andere taal dan hun eigen taal te kennen en dat zij, om hun mandaat normaal te kunnen uitoefenen, in alle gevallen de verslagen en documenten die betrekking hebben op aangelegenheden waarover zij moeten beraadslagen of beslissingen treffen, in hun eigen taal ter beschikking moeten hebben.
Bovendien stelt artikel 84 van de nieuwe gemeentewet dat geen akte of stuk betreffende het bestuur aan het onderzoek van de raadsleden mag worden onttrokken. Daaruit leid ik af dat alle documenten in het kader van de cross-border leasings in het Nederlands opgesteld moeten zijn omdat de gemeentelijke mandatarissen van alle stukken kennis moeten kunnen nemen. Dat lijkt me een heel gezond standpunt in het streven naar behoorlijk bestuur. Het is voor mij ondenkbaar dat gemeentelijke mandatarissen dergelijke zwaarwichtige beslissingen nemen op basis van stukken of een dossier die ze om taalredenen niet goed kunnen begrijpen. Ik maak mij daar zorgen over. Ik heb vernomen dat men toch zinnens zou zijn om een hele reeks documenten en zelfs de contracten uitsluitend in het Engels op te stellen. Dat lijkt me onwettelijk en in strijd met de geest van de taalwetgeving in bestuurszaken.
Graag had ik uw standpunt in deze materie gekend, evenals de houding die u in deze als voogdijminister over de plaatselijke besturen zult aannemen. Wat is de rechtsgeldigheid van documenten die in het kader van US cross-border-leasetransacties met Vlaamse gemeenten in een andere taal dan het Nederlands worden opgesteld? Hebt u in dit kader ooit een advies gevraagd aan de VCT? Zo ja, hoe luidde het advies van deze commissie? Zo neen, overweegt u alsnog het advies van deze commissie in te winnen? In voorkomend geval, zult u dan het advies van de commissie laten navolgen? Ik neem aan van wel. Hebt u daartoe richtlijnen gegeven of overweegt u richtlijnen te geven aan de plaatselijke besturen omtrent het taalgebruik in deze materie, en hoe luiden deze richtlijnen? Mocht u van mening zijn dat niet alles in het Nederlands moet gebeuren, welke zaken moeten volgens u dan wel in het Nederlands verlopen en welke kunnen in het Engels verlopen? Waarop baseert u zich desgevallend om dit eventuele onderscheid te maken?
De voorzitter : Minister Van Grembergen heeft het woord.
Minister Paul Van Grembergen : Mijnheer de voorzitter, mijnheer Van Nieuwenhuysen, het lijkt me duidelijk dat dit een belangrijke vraag is, gezien de specifieke afspraken en akkoorden in het US cross-border-leasesysteem. Het is fundamenteel dat brede informatie in het Nederlands ter beschikking staat van de mandatarissen opdat zij met kennis van zaken kunnen beraadslagen, zeker inzake een toch ingewikkelde en technische materie zoals de cross-border lease.
Ik nam dan ook reeds op 27 juni 2003 contact met de Vaste Commissie voor Taaltoezicht teneinde mij uitgebreid te laten informeren omtrent het taalgebruik bij dergelijke constructies. Op 1 september 2003 heeft de Nederlandse afdeling van de VCT met betrekking tot mijn vraag het volgende advies gegeven.
Ik citeer : 'De VCT, Nederlandse afdeling, oordeelt dat het sluiten van een overeenkomst door een gemeente een aangelegenheid is die behoort tot de werking van hun binnendiensten. Overeenkomstig artikel 10 van de bij KB van 18 juli 1996 gecoördineerde wetten op het gebruik van de talen in bestuurszaken, gebruikt iedere plaatselijke dienst die in het Nederlandse taalgebied is gevestigd, uitsluitend de taal van zijn gebied in zijn binnendiensten, in zijn betrekkingen met de diensten waaronder hij ressorteert en in zijn betrekkingen met de andere diensten uit hetzelfde taalgebied en uit Brussel-Hoofdstad. De VCT, Nederlandse afdeling, stelt vast dat de SWT niet de betrekkingen regelen met in het buitenland gevestigde rechtspersonen. De SWT zijn derhalve niet van toepassing op het sluiten als dusdanig van een overeenkomst door een Belgische gemeente met een Amerikaanse investeerder. Evenwel moet de gemeenteraad de bedoelde overeenkomst goedkeuren. De VCT, Nederlandse afdeling, met één onthouding, is derhalve van oordeel dat alle elementen aanwezig moeten zijn die noodzakelijk zijn opdat de gemeenteraad zich met kennis van zaken zou kunnen uitspreken.'
Mijn administratie bracht de gouverneurs van de provincies van dit antwoord van de VCT op de hoogte, teneinde hen toe te laten er rekening mee te houden bij de uitoefening van het administratief toezicht op de desbetreffende beslissingen. Tevens werd een afschrift van dit schrijven aan de gouverneurs toegestuurd aan de 'trekkende' besturen onder de gemeenten welke zich reeds verenigd hadden met het oog op het afsluiten van een cross-border-leaseovereenkomst. Ook de op dat ogenblik aan mijn administratie gekende advocatenkantoren die gemeenten begeleiden bij de bedoelde constructie, werden van het standpunt van de VCT op de hoogte gebracht.
Bij de uitoefening van het toezicht zal ik dan ook uiteraard, samen met de gouverneurs, waken over de correcte invulling welke de besturen aan het advies hebben verleend. Ik zal de gouverneurs op de hoogte brengen van het antwoord dat ik u hier vandaag geef. Het lijkt me essentieel dat het contract dat aan de gemeenten wordt voorgelegd, een geijkte vertaling is van de akte die vermoedelijk in het Engels is opgesteld tussen de contracterende partijen. Ik zie niet in hoe gemeenteraadsleden kunnen oordelen wanneer ze niet over een geijkte vertaling beschikken.
De voorzitter : De heer Van Nieuwenhuysen heeft het woord.
De heer Luk Van Nieuwenhuysen : Mijnheer de minister, ik dank u voor uw heel duidelijk antwoord dat tegemoetkomt aan mijn bekommernis.
De voorzitter : Het incident is gesloten.