Commissie voor Economie, Landbouw, Werkgelegenheid en Toerisme Vergadering van 27/02/2003
Vraag om uitleg van mevrouw Hilde Claes tot de heer Renaat Landuyt, Vlaams minister van Werkgelegenheid en Toerisme, over de sluiting van de Philips-vestiging in Hasselt
Vraag om uitleg van de heer Eddy Schuermans tot de heer Renaat Landuyt, Vlaams minister van Werkgelegenheid en Toerisme, over de mogelijk alternatieve tewerkstelling voor de werknemers van Philips Hasselt
De voorzitter : Aan de orde zijn de samengevoegde vragen om uitleg van mevrouw Claes tot de heer Landuyt, Vlaams minister van Werkgelegenheid en Toerisme, over de sluiting van de Philips-vestiging in Hasselt, en van de heer Schuermans tot minister Landuyt, over de mogelijk alternatieve tewerkstelling voor de werknemers van Philips Hasselt.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Mevrouw Hilde Claes : Mijnheer de voorzitter, de sluiting van Philips Hasselt is deze ochtend al even aan bod gekomen. We proberen hier zicht te krijgen op de huidige stand van zaken. We mogen niet uit het oog verliezen dat minister Gabriels zich in het verleden in sterke mate heeft geëngageerd. Ik hoop dat de antwoord van minister Landuyt op mijn vragen de huidige stand van zaken zal toelichten.
Ik heb me destijds aangesloten bij de vorige interpellatie over dit onderwerp. Ik heb u toen gevraagd, mijnheer de minister, welke initiatieven u zou nemen om het sociaal drama in deze regio te beperken. U verklaarde dat we dit dossier niet op een beperkte manier mochten bekijken of behandelen. Aangezien de hele streek rond Hasselt een schok moest verwerken, wilde u dit dossier regionaal aanpakken. U verklaarde tevens dat we rekening moesten houden met het sociaal overleg. Het sociaal overleg moest maximale kansen krijgen en mocht zeker niet worden doorkruist. U vond dat een firma als Philips zich ook in moeilijke tijden als een verantwoordelijke ondernemer moest gedragen en maximaal aan alternatieven voor de ex-werknemers moest werken.
U hebt toen tevens verklaard dat, complementair met de verantwoordelijkheid van de werkgever ten aanzien van zijn werknemers bij een herstructurering, Vlaanderen een aanpak op drie niveaus hanteert. Het gaat hier om het structurele, het conjuncturele en het subregionale niveau.
Ondertussen zijn heel wat weken verstreken. Wat het verantwoord ondernemerschap betreft, zijn we vrij sceptisch geworden. Ik vraag me af welke resultaten uw initiatieven hebben opgeleverd. Welke maatregelen hebben de Vlaamse overheid en de werkgever genomen om de ontslagen werknemers optimaal op te vangen? Bent u bereid om, net als in de Kempen, een sociaal interventieteam in de regio Limburg te installeren?
De voorzitter : De heer Schuermans heeft het woord.
De heer Eddy Schuermans : Mijnheer de voorzitter, net als mevrouw Claes heb ik deze problematiek hier al eens onder de aandacht van de minister gebracht. De sluiting van Philips Hasselt is in december 2002 aangekondigd. Na 3 maanden is het rond dit dossier evenwel bijzonder stil geworden.
De werknemers stellen vast dat de ronkende verklaringen en de kwistig aangekondigde alternatieven van het eerste uur bijzonder weinig hebben opgeleverd. Er is nog geen enkele baan gecreëerd om de verloren arbeidsplaatsen te vervangen. De werknemers betwijfelen of geen nieuws ook in dit geval goed nieuws is.
Hoe evalueert u de begeleiding van de werknemers van Philips Hasselt in hun zoektocht naar een nieuwe baan? Het gaat hier niet enkel om de voorbije 3 maanden. Minister Gabriels heeft duidelijk verklaard dat het hier om een aangekondigde dood ging en dat iedereen de sluiting zag aankomen. Hoe evalueert u de maatregelen die tot op heden zijn getroffen? Is deze bedrijfssluiting een voorbeeld van uw stelling dat het optreden van de VDAB in sommige gevallen beter kan? U hebt recent immers gezegd dat bij een aantal bedrijfssluitingen het optreden van de VDAB beter kon. U stelde toen ook een alternatieve aanpak voor. Moet de VDAB dit dossier aanpakken met een 'vliegende ploeg'? Als ik goed geïnformeerd ben, bestaat zo een ploeg uit twee personen. Ik stel me wel vragen bij de doeltreffendheid daarvan, zeker bij de sluiting van een bedrijf. Hoe evalueert u de begeleiding die er tot nu toe is geweest? Wat is de rol van de VDAB en van die 'vliegende ploeg'?
De voorzitter : Minister Landuyt heeft het woord.
Minister Renaat Landuyt : Mijnheer de voorzitter, collega's, we moeten opletten dat we niet de verkeerde woorden gebruiken. Ik denk niet dat ik ergens heb gezegd dat ik wil dat de VDAB beter wordt. Ik heb altijd gezegd dat we in verschillende regio's ervaringen hebben opgedaan en die moeten we nu systematiseren.
De heer Eddy Schuermans : U hebt gezegd waar het optreden van de VDAB beter kon.
Minister Renaat Landuyt : U moet dat niet interpreteren als een vorm van kritiek op de mensen die veel uren hebben geklopt in verschillende regio's. De VDAB heeft enorm veel werk verzet in verschillende regio's als een gevolg van een enorme toevloed werkzoekenden. De toestand verschilt van sector tot sector, maar in veel sectoren kunnen we mensen snel ander werk bezorgen of een opleiding geven waardoor ze snel ander werk kunnen vinden.
We stellen vast dat binnen onze economie bepaalde sectoren te kampen hebben met delokalisatie. Andere sectoren worden dan weer volledig herschikt. Er is nog één sector in Vlaanderen die sterk groeit en dat is de toeristische. De oorzaken daarvan zijn ons nog niet bekend, maar die vaststelling op zichzelf is ook al belangrijk. Het Vlaams Parlement heeft natuurlijk altijd gezegd dat Vlaanderen een toerismebeleid moet voeren.
Philips-Hasselt heeft gisteren een stuurgroep opgericht waarin de VDAB en de t-groep via Ascento zijn vertegenwoordigd. De oprichting van een loopbaantrefpunt is geïnspireerd op de methodiek van de cel Tewerkstelling die door de VDAB werd ontwikkeld naar aanleiding van de sluiting van Renault-Vilvoorde en het faillissement van Sabena. Het trefpunt werd opgericht om de ontslagen werknemers te begeleiden opdat ze zo snel mogelijk ander werk zouden vinden. Philips-Hasselt en Ascento werken daarin samen en die samenwerking verloopt goed. Het trefpunt is reeds actief sinds 18 februari 2003 en begeleidt 360 ex-werknemers. Dat aantal zal tijdens de volgende maanden stijgen.
Het loopbaantrefpunt organiseert informatiesessies en geeft sollicitatietrainingen. Nu wordt er vooral gewerkt aan geïndividualiseerde begeleiding, opleiding en informatie. Philips-Hasselt stelt hiervoor een locatie, vijf personeelsleden en tien computers ter beschikking.
Er is ook de overleggroep Business Park Hasselt. Ik vermoed dat minister Gabriels daarover vandaag al meer over heeft verteld. Er is ook een zeer goede samenwerking met de vakbonden en iedereen streeft naar een snelle hertewerkstelling van de ex-werknemers.
De VDAB doet hetzelfde als in de tijd van het faillissement van Sabena. Er zal in Limburg dus ook een sociaal interventieteam komen, maar er is al veel werk verricht door de VDAB van Limburg. De installatie van de mobiele interventieteams betekent eigenlijk een personeelsuitbreiding van de VDAB omdat we per provincie twee personen benoemen die de manier van werken die we nu kennen, onmiddellijk moeten toepassen waar er zich grote verschuivingen inzake tewerkstelling voordoen.
De voorzitter : Minister Gabriels heeft vanmorgen gezegd dat reeds 80 percent van de ex-werknemers een nieuwe job heeft.
De heer Eddy Schuermans : Dat ging over Sabena.
De voorzitter : Dat is dus waarnaar in Limburg ook wordt gestreefd.
Minister Renaat Landuyt : De doelstelling voor Philips-Hasselt is een hertewerkstellingsgraad van 100 percent. De ex-werknemers zijn immers onmiddellijk inzetbaar in diverse sectoren. Om 78 percent van de ex-werknemers van Sabena opnieuw tewerk te stellen, werden inspanningen geleverd gedurende 1,5 jaar. We moeten het in dit geval beter doen.
Ik hoed me voor het scheppen van overdreven of valse verwachtingen. We werken met het nodige realisme.
Het is niet omdat er weinig aandacht aan wordt besteed in de media dat er geen begeleiding is. Op het ogenblik dat we goed nieuws hebben, zullen we de resultaten van onze bemiddelingsinspanningen bekendmaken. Ik kan u garanderen dat we alles op alles hebben gezet om dit in stilte te doen. Het is geen goede boodschap als men de VDAB moet mobiliseren, want dan is er een probleem. We hebben dat al maanden aan een stuk in diverse regio's in stilte gedaan. Het is dus nu wachten op de beslissing van de Vlaamse regering vrijdag om definitief ons systeem van de mobiele interventieteams te kunnen opstarten. Dit is gebaseerd op reële ervaringen. We zijn op dat vlak sterker om de verschillende bewegingen op de arbeidsmarkt op te vangen. De taak van de overheid bestaat in bemiddeling en in het zo vlot mogelijk mensen aan een nieuwe tewerkstelling helpen.
De voorzitter : Mevrouw Claes heeft het woord.
Mevrouw Hilde Claes : Mijnheer de minister, ik dank u voor uw antwoord. Daaruit blijkt dat de afgelopen weken heel wat initiatieven zijn genomen.
Hebt u gezegd dat sedert 18 februari het loopbaantrefpunt werkzaam is en dat het 360 werknemers in begeleiding heeft?
Minister Renaat Landuyt : Er zijn er 675 opgezegd op 4 februari 2002. Dat cijfer stijgt. Mensen komen zich aanmelden en de problemen zijn divers.
Mevrouw Hilde Claes : Heeft deze begeleiding geleid tot nieuwe banen voor de betrokkenen?
Minister Renaat Landuyt : We volgen dit op, maar we hebben er nog geen cijfers over beschikbaar.
De voorzitter : De heer Schuermans heeft het woord.
De heer Eddy Schuermans : Ik wil graag de tekst met de precieze cijfers om geen vergissingen te begaan.
De voorzitter : De heer Laurys heeft het woord.
De heer Jan Laurys : Mijnheer de minister, vandaag zei minister Gabriels dat 80 percent van de werknemers van Sabena weer aan het werk is. Dat wil niet zeggen dat de jobs gered zijn, want er is altijd een verdringingseffect. Sommige werknemers van Philips of Sabena zijn beter geschoold en schuimen jobs af van anderen zodat er een grotere druk naar beneden komt. Er is een daling van tewerkstellingsplaatsen, zeker in Vlaams-Brabant.
Minister Renaat Landuyt : We moeten zeer goed oppassen met bedrijfsgerichte reacties en bezorgdheden, want er is altijd een uitdeinend effect. Met de interventieteams willen we een schokeffect voor een regio of een subregio of de rand opvangen. Dit betekent dat we ons nog meer moeten inzetten voor anderen. Soms is het een opportuniteit om knelpuntberoepen en openstaande vacatures in te vullen. De grote doelstelling is om op die manier winst te maken. Het voordeel van Sabena was dat er zeer divers personeel werkte omdat daar zeer diverse taken werden uitgevoerd. Hierdoor konden we bijvoorbeeld in de vervoersector knelpuntvacatures vlotter invullen omdat de juiste personen plots op de arbeidsmarkt kwamen.
Euforisch mag men niet zijn, want bijvoorbeeld de Sabenawerknemers hebben wellicht niet dezelfde loonvoorwaarden bereikt die ze vroeger hadden.
De heer Jan Laurys : Ik maak me eigenlijk minder ongerust over de werknemers van Sabena omdat de luchtvaartactiviteiten op termijn hoe dan ook zullen toenemen in Zaventem. Er zal niet minder gevlogen worden dan vroeger en op termijn zal zich dat wel herstellen. Het is een economische correctie. Voor Philips ligt de zaak anders want de productie wordt naar lageloonlanden verhuisd. Daar is zelfs op lange termijn geen perspectief.
Minister Renaat Landuyt : In de toekomst zou het de optie van de Vlaamse regering zijn om Economie en Werkgelegenheid beter met elkaar te verbinden door het aan één verantwoordelijke te geven. Het gescheiden werken zorgt ervoor dat we niet op elkaar zijn afgestemd. Er is nog altijd het veel belangrijkere aspect van de economische boodschap die achter een sluiting verborgen zit.
De voorzitter : Het incident is gesloten.