Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gelijke Kansen Vergadering van 24/10/2002
Vraag om uitleg van de heer Koen Helsen tot mevrouw Mieke Vogels, Vlaams minister van Welzijn, Gezondheid, Gelijke Kansen en Ontwikkelingssamenwerking, over de toegankelijkheid van openbare plaatsen voor assistentiehonden
De voorzitter : Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer Helsen tot mevrouw Vogels, Vlaams minister van Welzijn, Gezondheid, Gelijke Kansen en Ontwikkelingssamenwerking, over de toegankelijkheid van openbare plaatsen voor assistentiehonden.
De heer Helsen heeft het woord.
De heer Koen Helsen : Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, mijn vraag handelt over de toegankelijkheid voor assistentiehonden tot openbare plaatsen. Het Overleg Assistentiehond Vlaanderen is begonnen met een campagne om die toegankelijkheid onder de aandacht te brengen.
Het overleg bestaat uit vier VZW's, die een samenwerkingsprotocol hebben afgesloten. Ze willen het publiek informeren over de toegankelijkheid van publieke plaatsen voor personen met een assistentiehond. Daartoe hebben ze alle 308 Vlaamse gemeenten aangeschreven. Op de symbolische datum van 4 oktober -de Werelddierendag -zijn ze begonnen met die campagne. De gemeenten hebben 100 zelfklevers gekregen. Er werd gevraagd om ze zo ruim mogelijk te verspreiden, om ze aan te kleven bij openbare gebouwen en ze via de lokale middenstandsvereniging ook in alle handelszaken aan te brengen. Het overleg vraagt dat de gemeenten dit zelf zouden evalueren. Als beloning zou er nationale persaandacht worden geschonken aan die gemeenten die in verhouding met het aantal inwoners veel van die zelfklevers aanbrengen.
Een en ander is me niet helemaal duidelijk. Die vier verenigingen komen van alle hoeken van het land, onder meer van Brussel, Genk en Merelbeke. Is er enige vorm van coördinatie? Zijn de VZW's gekoppeld aan het Vlaams Fonds? Ik vind het alleszins een prima initiatief. Ik heb een reactie gekregen van de gemeente Zottegem, die hier achter zou staan. Ook in mijn eigen gemeente probeer ik dit te promoten. Personen met een visuele, auditieve of motorische handicap kunnen immers deze assistentiehond wel degelijk gebruiken. Zo kunnen ze overal terecht. Ik verwijs naar de persoon die, toen hij ooit eens in deze commissie werd gehoord, zei dat zijn rolstoel eigenlijk zijn benen waren. Voor vele personen geldt iets gelijkaardigs voor de assistentiehonden. Op termijn moeten we voor mensen met een auditieve handicap kijken wat er kan gebeuren inzake signaalhonden. Ook voor mensen die MS hebben of lijden aan epilepsie kunnen die veel betekenen.
Wat de assistentiehonden betreft zou het wettelijk kader niet sluitend zijn. Er zou eigenlijk geen wetgeving zijn op de verbodsbepaling op dieren, behalve in voedingszaken. Er zijn wel wat wetsvoorstellen terzake, maar die zitten verspreid over verschillende diensten. Hoe wordt dat nu precies gecoördineerd en wat is de stand van zaken? 2003 is het Europees Jaar van Personen met een Handicap. Net in dit jaar mag het niet alleen bij deze actie blijven. Komen er nog sensibiliseringsacties terzake? Zal het Vlaams Fonds nog actie nemen? Hoe pakken we dit aan in de toekomst?
De voorzitter : Mevrouw Van Cleuvenbergen heeft het woord.
Mevrouw Riet Van Cleuvenbergen : Mevrouw de minister, ik wil me aansluiten bij deze vraag. Ik wil de problematiek wat ruimer behandelen. Er is enerzijds sprake van assistentiehonden die echt worden gebruikt, die ten dienste staan van personen met een handicap en anderzijds van assistentiehonden in opleiding. Ik wil dat onderscheid maken. Er blijkt dat personen met een visuele handicap bij het gebruik van een assistentiehond minder problemen hebben. Maar in gemeenten waar opleidingscentra zijn, zijn ook heel wat honden in opleiding. De mensen die daarmee bezig zijn, hebben een aantal problemen.
Ook ik zou willen weten hoe het nu zit met de wetgeving. We moeten de federale wetgeving daarbij betrekken. Zowel op Vlaams als op federaal vlak is die wetgeving weinig gestructureerd. Het is een thema waarop prins Laurent zich regelmatig profileert. Hij overhandigt elk jaar nieuwe honden aan personen met een visuele handicap. Los van de hulp die deze honden bieden is ook het feit dat deze mensen gezelschap hebben zeer belangrijk. Dat geeft een meerwaarde. In welke mate kunnen we daar vanuit het Vlaamse beleid op inspelen?
De voorzitter : Minister Vogels heeft het woord.
Minister Mieke Vogels : Mevrouw de voorzitter, eigenlijk kan ik wat de toegankelijkheid van openbare gebouwen betreft niet veel zeggen. Dit behoort immers tot de federale bevoegdheden.
Er is een bepaling in het KB van 7 februari 1997 inzake de algemene voedingsmiddelenhygiëne die aan personen met een handicap die gebruik maken van een hulphond bij afwijking toch toestaat de hond mee te nemen in restaurants, voedingswinkels enzovoort. In die bepaling heeft men ook het begrip 'blindengeleidehond' verruimd tot 'hulphond'. Daardoor kunnen nu ook mensen met een andere dan visuele handicap die gebruik maken van assistentiehonden, genieten van deze uitzonderingsbepalingen. De honden waarover het gaat zijn herkenbaar aan een blauwgeel jasje, en de begeleider heeft een pasje bij zich. Zo kan, indien nodig, het bewijs worden geleverd dat het dier een zware selectie heeft doorlopen en een langdurige training heeft afgewerkt, waardoor uitbaters met enige gerustheid deze gemanierde honden toegang te geven tot hun zaak.
Ik weet dat daarmee niet alle problemen opgelost zijn. Ik verwijs naar de actie die we hebben gedaan inzake toegankelijke festivals. We hebben aan heel veel elementen gedacht. Heel wat personen met een handicap hadden weliswaar toegang, ook rolstoelgebruikers, maar aan een persoon met een handicap die met een hond aan de festivalweide verscheen werd de toegang ontzegd omwille van veiligheidsredenen.
Er is een bredere wettelijke basis nodig om die toegankelijkheid te regelen. Op 21 mei 2002 diende de heer Schalck terzake een wetsvoorstel in. Dat is een wetsvoorstel inzake de toegang voor geleidehonden tot ruimten en gebouwen die voor het publiek en voor gemeenschappelijk gebruik bestemd zijn. Dat voorstel is doorverwezen naar de commissie voor Sociale Zaken. De indiener pleit voor een wettelijke regeling waardoor geleidehonden niet langer de toegang tot publieke ruimten kan worden ontzegd. Er wordt voorzien in boetes bij overtreding.
Er zijn dus geen Vlaamse beleidsinitiatieven gepland inzake de toegang van hulphonden tot publieke gebouwen. Een sensibiliseringsactie zou een beetje de wereld op zijn kop zijn. Er moet een wettelijke regeling komen voor we aan sensibilisering kunnen beginnen. Wel springt het Vlaams Fonds in het kader van de individuele materiële bijstand bij voor de dure opleidingskosten van geleidehonden voor personen met een handicap.
De voorzitter : De heer Helsen heeft het woord.
De heer Koen Helsen : Mevrouw de minister, ik heb niet begrepen of er nu een connectie is tussen het Vlaams Fonds en die VZW's.
Een tweede punt is de zelfklever. Die is natuurlijk goed voor de bezoekers van handelszaken of openbare gebouwen komen, maar in welke mate is hij goed zichtbaar voor personen met een visuele handicap? Ik vind de kleuren wel mooi. Misschien kan aan de zichtbaarheid worden gedacht. Misschien kan dit idee worden doorgespeeld.
Minister Mieke Vogels : Er is geen band tussen de VZW's en het Vlaams Fonds. Er is geen financiering of zo. Als die VZW's gehoord willen worden door het Vlaams Fonds, dan gebeurt dat, zoals dat bij heel veel VZW's gebeurt. De zelfklever is gemaakt op initiatief van de voornoemde organisaties. Ik kan ze wel een aantal tips doorspelen over de zichtbaarheid. (Opmerkingen)
Of een campagne. Daar ben ik goed in. (Gelach)
De voorzitter : Een tastbare campagne.
Minister Mieke Vogels : Maar voor de rest is dit een privé-initiatief, en kan ik me daar niet mee bemoeien.
De voorzitter : Het incident is gesloten.