Commissie voor Algemeen Beleid, Financi?n en Begroting Vergadering van 14/05/2002
Vraag om uitleg van de heer Carl Decaluwe tot de heer Dirk Van Mechelen, Vlaams minister van Financiën en Begroting, Innovatie, Media en Ruimtelijke Ordening, over de verwijlintresten
De voorzitter : Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer Decaluwe tot de heer Van Mechelen, Vlaams minister van Financiën en Begroting, Innovatie, Media en Ruimtelijke Ordening, over de verwijlintresten.
De heer Decaluwe heeft het woord.
De heer Carl Decaluwe : Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, de problematiek van de verwijlintresten werd in het verleden reeds meermaals besproken in deze commissie. In het begin van de jaren negentig liepen deze intresten nog op tot een bedrag van meer dan een half miljard frank. Daar heeft men herhaaldelijk vragen over gesteld.
Hoewel men de verwijlintresten wat heeft teruggedrongen, bedroegen ze in 1998 toch nog ongeveer 200 miljoen frank. De vorige regering heeft toen accurate maatregelen genomen om die intresten terug te dringen, met succes. In 1999 daalden ze tot ongeveer 55 miljoen frank. In 2000 was er echter een stijging tot 74 miljoen frank. In 2001 zet deze stijging zich door. Ik verneem zelfs dat er ook in 2002 een sterke stijging zou zijn. Dat is althans het geval bij Openbare Werken. We hebben daarover reeds gedebatteerd met minister Stevaert.
Dit is geen lineaire stijging. Ze verschilt sterk naargelang het departement. De verwijlinteresten stijgen opnieuw in Leefmilieu en Infrastructuur. Ook bij het Vlaams Infrastructuurfonds is er opnieuw een stijging ten opzichte van 1999. Er zijn ook een aantal nieuwkomers, zoals Onderwijs en Cultuur.
Ik besef dat het niet mogelijk is om deze intresten te reduceren tot nul, maar we moeten er toch naar streven ze zo laag mogelijk te houden. De verhoogde inspanningen in het verleden en de bijkomende maatregelen droegen bij tot het beheersen van het probleem. Dat werd de voorbije jaren bewezen. Maar nu gaat het opnieuw de verkeerde kant uit. Het ministerie ondernam actie op het vlak van administratie en managementsinformatie om een duidelijker inzicht te krijgen inzake de financiële afhandeling van projecten. Ook werden de procedures tot betaling van facturen doorgelicht. Ten slotte werd werk gemaakt van goede relaties met leveranciers om discussies over verwijlintresten te vermijden. Er zijn ook contacten geweest met de federale overheid om de rente zo laag mogelijk te maken.
Mijn vragen zijn veeleer preventief. Welk streefdoel probeert u te hanteren om die verwijlinteresten zo laag mogelijk te houden? Wanneer worden de maatregelen die werden genomen om de verwijlintresten beter te beheersen geëvalueerd? Gebeurt dat permanent? In welke mate worden de departementen waar de stijgingen het grootst zijn specifiek gevolgd? Worden er ook specifieke maatregelen opgelegd? In welke richting gaan de cijfers voor 2002 inzake verwijlintresten? Is er daadwerkelijk sprake van een sterke kentering in vergelijking met dezelfde periode in de voorbije jaren? Van minister Stevaert vernamen we dat dit het geval is voor zijn departement. Hebt u terzake een zicht op de andere departementen?
De voorzitter : Minister Van Mechelen heeft het woord.
Minister Dirk Van Mechelen : Mijnheer de voorzitter, geachte leden, het spreekt vanzelf dat de Vlaamse regering zeker de ambitie had, heeft en zal hebben om verwijlintresten maximaal te voorkomen. Terzake rust de grootste last vanzelfsprekend op de financiële verantwoordelijken voor elk departement. U zinspeelde daar zelf al op, mijnheer Decaluwe. In eerste instantie moeten zij deze kwestie volgen.
De directeur-generaal van Abafim laat me weten dat de situatie voor 2001 positief was. Op dit ogenblik brengt het totaal aan verwijlintresten, gelet op het feit dat de intresten bijzonder laag zijn, volgens hem geen uitgaven van belang met zich mee.
Voor 2002 verwijs ik naar mijn antwoord op een vraag om uitleg van mevrouw Van Hecke, naar aanleiding van de interpellatie over de cultuurbegroting, toen heel de problematiek van Orafin werd aangekaart. Die zaak is op dit ogenblik onder controle. De enige vertekening die er is geweest binnen Openbare Werken ligt aan het volgende. Het nieuwe Orafin-systeem, dat afkomstig is van Oracle Finance en werd geïmplementeerd in onderaanneming van SBS, moest via een interface-programma worden gekoppeld aan het Delta programma dat wordt gehanteerd binnen het departement van Openbare Werken. Ik heb dat toen meegedeeld, maar ik weet niet of u toen aanwezig was. Deze omschakeling is vorig jaar gebeurd, in de tweede helft van 2001.
Met de reconversie naar de euro en het heropstarten van het systeem is er begin dit jaar inderdaad een probleem gerezen. U weet dat de secretaris-generaal, de heer Victor, terzake een beroep heeft gedaan op outsourcing. Hij heeft een ondersteuningsmechanisme op poten gezet, dat werd uitbesteed aan PricewaterhouseCoopers, voor de verdere implementatie van het Orafin-systeem. Een van de grote fouten die toen aan het licht zijn gekomen, is het gebrek aan opleiding terzake. Dit is via het centraal management en de softwareleveranciers doorgegeven aan de departementsverantwoordelijke. Dit is ondertussen verholpen. Met de hoofdbetrokkenen in dit dossier -Oracle, SBS, het departement en PricewaterhouseCoopers -heeft er veertien dagen geleden een werkvergadering plaatsgevonden op mijn kabinet. Toen is afgesproken dat Oracle in een overgangsperiode ook nog een aantal mensen ter beschikking zou stellen aan Abafim, om aan begeleiding te doen maar ook om snel softwarefouten die naar boven zouden komen recht te zetten.
Op die wijze hebben we dit systeem dus echt op gang gekregen. De kern van uw vraag is of er een achterstand is die werd veroorzaakt door het boekhoudsysteem. Wat de betaalstromen betreft, gebeurt dit vandaag op 1,6 dagen, met dan nog 3,7 dagen voor de controle door de controleur van vastlegging. De gemiddelde doorlooptijd van Orafin bedraagt nu 1,6 dagen. We zijn dit probleem dus echt onder controle aan het krijgen. Bij een aantal dossiers die werden aangeraakt, zoals Cultuur, hebben we dit nauwgezet laten nagaan. Ook bij Openbare Werken waren er een paar vragen van aannemers die blijkbaar niet werden betaald. Daar bleek er wel degelijk sprake te zijn van invoerfouten.
Abafim heeft me meegedeeld dat het Orafinsysteem nu draait. Op termijn moeten we vanzelfsprekend bekijken of alle interfaces voldoen aan alle performantiemaatstaven. Mocht u dat wensen, mijnheer Decaluwe, dan kan ik u een gedetailleerde cijfertabel geven met betrekking tot 2001. We zijn dit momenteel aan het opvragen bij de respectieve departementen. Men kon me die op dit moment niet geven. Informatie over de evolutie van de verwijlintresten in 2002 moet worden geleverd door de departementen. Dit kon niet worden voorgelegd binnen het tijdsbestek van deze vraag.
De voorzitter : De heer Decaluwe heeft het woord.
De heer Carl Decaluwe : Mijnheer de minister, uw antwoord ontgoochelt me enigszins. Contacten hebben me geleerd dat er voor 2002 wel een probleem is. Die intresten zouden sterk oplopen. Ik weet niet wat de oorzaken daarvan precies zijn. Ik hoor dat er sprake zou zijn van achterstallen. Ik ben zelf echter niet goed geplaatst om dit in detail te bekijken. U stelt dat het systeem op kruissnelheid werkt. Ik heb niet het gevoel dat dit zo is. Het schijnt dat er voor het begin van 2002 sprake is van een versnelde, zij het kleine stijging. Men moet dit toch eens bekijken.
In het verleden konden we perfect uit de begroting aflezen hoeveel die verwijlintresten nu precies bedroegen. Nu moeten we voortdurend parlementaire vragen stellen om te trachten die concrete cijfers te weten te komen. Mijnheer de minister, ik stel vast dat u die cijfers ook niet hebt. Vroeger was in de begroting te zien hoeveel verwijlintresten er waren, en kon de evolutie worden gevolgd. De minister van Financiën kon worden aangemaand om die intresten zo laag mogelijk te houden. Nu weten we nergens van. Mijnheer de minister, hoe moeten we onze parlementaire controle uitvoeren? Hoe kunt u een totaal overzicht van de departementen geven?
Minister Dirk Van Mechelen : We beginnen met de besprekingen van de budgetcontrole. Ik zal in de loop van die besprekingen zorgen voor een exact overzicht van 2001. Mijn diensten hebben de informatie voor 2002 van de verschillende departementen opgevraagd. Ze zullen die zo snel mogelijk ter beschikking stellen. Mijnheer Decaluwe, ik zal u die gegevens in de loop van de begrotingsbesprekingen bezorgen.
De voorzitter : Het incident is gesloten.