Commissie voor Welzijn, Volksgezondheid en Gelijke Kansen Vergadering van 18/10/2001
Vraag om uitleg van mevrouw Sonja Becq tot mevrouw Mieke Vogels, Vlaams minister van Welzijn, Gezondheid en Gelijke Kansen, over een "on-line casino"
De voorzitter : Aan de orde is de vraag om uitleg van mevrouw Becq tot mevrouw Vogels, Vlaams minister van Welzijn, Gezondheid en Gelijke Kansen, over een "on-line casino".
Mevrouw Becq heeft het woord.
Mevrouw Sonja Becq : Ik geef toe dat ik een beetje een plastische titel gekozen heb. Ik weet niet of er nog collega's zijn die net als ik een bericht hebben gekregen van de Lotto. Ik heb zelf nog nooit op de Lotto gespeeld en weet dus niet hoe ik in hun bestand kom. Ik kreeg informatie over hun nieuwe campagne en een begeleidende brief op naam. Daarin kwamen onder meer de volgende slogans voor : 'Neem een abonnement op het geluk', 'U werkt geconcentreerd en u wil zorgeloos miljonair worden. Word miljonair zonder tijd te verliezen', 'Nu abonneren, straks miljonair' en 'Nog nooit op de Lotto gespeeld? Het is eenvoudig'.
Het komt er dus op neer dat de Lotto een hele campagne voert om met een systeem van doorlopende opdracht op de Lotto te spelen. Dit choqueerde mij ten zeerste. We stellen hier steeds dat mensen niet mogen worden aangezet tot verslaving aangezien dat inderdaad heel veel ellende meebrengt. We voeren bovendien een preventief beleid en het gaat hier ten slotte om iets wat deel uitmaakt van een overheidsinstelling. Daarom dacht ik dat het de moeite loonde om hierover een vraag te stellen aan de minister die bevoegd is voor preventief beleid en zo na te gaan wat op dit ogenblik in verband met gokverslaving gebeurt op dit niveau.
Toevallig las ik een paar dagen later in het Nieuwsblad van 9 oktober een artikel over een onderzoek naar gokverslaving dat vanuit de VAD op touw is gezet. Een van de duidelijke stellingnamen - het is iemand van het CAD van Limburg die het onderzoek heeft uitgevoerd - bleek te zijn dat niet alleen illegaal gokken ongezond is. Niet alleen gokken op illegale toestellen maar ook gokken in het algemeen houdt een risico in.
'Hoe minder goktoestellen, hoe liever', luidt een van de adviezen. Daarbij formuleert hij de aanbeveling ervoor te zorgen dat er meer en aangepaste hulpverlening en preventie komt. De onderzoeker pleit onder meer voor specifieke sensibiliseringsacties over gokproblemen en de bijscholing van zorgverleners. Bovendien is een aparte hulplijn voor gokverslaafden nodig maar dan best geïntegreerd in de 'druglijn'.
Dat is de aanbeveling in de pers maar het onderzoek zelf heb ik ook niet. Ik heb geleerd dat dit vrij recent is verschenen als aanbeveling. In de CVP-fractie hadden we ook een collega die zich heel sterk heeft opgeworpen tegen gokverslaving : de heer Olivier. Mocht hij hier nog gezeten hebben, had hij waarschijnlijk hierover ook al geïnterpelleerd.
Het is wel zo dat naar aanleiding van zijn aanhoudende vragen en interpellaties ook een voorstel van resolutie is geformuleerd die een aantal aanbevelingen aanbracht en die mee werd gesteund door alle democratische partijen. Hierin waren ook diverse aanbevelingen opgenomen zowel over onderzoek als in verband met hulpverlening en preventie. Deze aanbevelingen zijn wel niet altijd zo concreet als die uit het onderzoek van de VAD, zoals de drug- of de 'gokhulplijn', als ik het zo mag noemen.
Mevrouw de minister, op federaal niveau bestaat er een commissie voor goktoestellen. In hoeverre bent u als minister die preventief werkt ten aanzien van verslaving, betrokken bij die federale commissie en bij de federale regelgeving? Wordt u over initiatieven als dit 'on-line casino' geïnformeerd of krijgt u dat zoals ik in uw brievenbus?
De uitvoering van die resolutie inzake gokverslaving is belangrijk. Zijn er al stappen ondernomen en is er vooruitgang gemaakt? Meer in het algemeen moeten we nagaan hoe de resoluties die wij hier vroeger vaak unaniem goedkeurden, uitgevoerd werden.
De voorzitter : De heer Roegiers heeft het woord.
De heer Jan Roegiers : Ik had daarvan nog niet gehoord. Ik vind dit op zijn minst een bijzonder laakbare praktijk van de Nationale Loterij. Ik stel mij tegelijkertijd ook de vraag of de wet op de privacy hierdoor niet wordt geschonden. Meer bepaald, ik kan me voorstellen dat iemand die meespeelt, in het bestand zit. Maar wie niet meespeelt, zit daar niet in. Dus denk ik dat men bij Lotto vergelijkt met registers of lijsten van adressen die ze niet in hun bezit heeft. Dat is op zijn minst een probleem. Ik sluit me in elk geval aan bij de vragen van mevrouw Becq.
De voorzitter : Minister Vogels heeft het woord.
Minister Mieke Vogels : Ik moet zeggen dat ik mij ook vaak erger, niet alleen aan de producten van de Lotto, maar ook aan de reclame. 'Weer een reden om Lotto te spelen' omdat iemand geen keidure champignons kan kopen of omdat 'ik met Jean-Marie wil trouwen en een heel groot feest wil'. Ik erger mij daar ook mateloos aan.
Mevrouw Sonja Becq : Het is blijkbaar wel beklijvende reclame want ik kan dat zo niet nadoen.
Minister Mieke Vogels : Het moet goede reclame zijn, want ze valt op. Het zet mij er alvast niet toe aan Lotto te spelen.
U weet dat in 1991 door de toenmalige federale minister van Justitie de Kansspelcommissie werd opgericht. Die commissie adviseert de minister van Justitie. Sinds 1993 heeft de Kansspelcommissie een controle en toezichthoudende opdracht ter voorkoming van misbruik van het financiële stelsel voor het witwassen van geld. In mei 1999 werd de commissie andermaal hervormd tot een officieel advies-, beslissings- en controleorgaan van het ministerie van Justitie, met een magistraat als voorzitter.
Nu blijkt dat de Nationale Loterij niet onder die huidige wet valt en zichzelf daarbuiten stelt. De Nationale Loterij valt onder de bevoegdheid van de minister van Overheidsbedrijven en heeft zijn eigen regels. Zo is het verboden dat minderjarigen kansloten kunnen kopen en eventuele winst kunnen innen. Uitbaters van verkooppunten hebben een vergunning nodig van de bevoegde minister. Men heeft geen toezicht op de producten of op de wijze waarop de Lotto reclame maakt voor die producten.
Er wordt mij gezegd dat het nieuwe initiatief van de Nationale Loterij om mensen via domiciliëringsopdracht op de Lotto te laten spelen, zich richt tot een specifiek segment van de bevolking, dat zijn leven geautomatiseerd inricht door onder meer gebruik te maken van telebanking en domiciliëring. Het zou inderdaad interessant zijn om in dit verband eens te informeren naar de bescherming van de privacy. Banken mogen aan de Nationale Loterij niet doorgeven welke klanten er aan telebanking doen.
De Vlaamse Gemeenschap wordt niet betrokken bij de lancering van nieuwe producten van de Nationale Loterij. Ik kan daar dan ook geen advies over geven. Ik ben wel bevoegd voor de preventieve aanpak van alcohol- en andere drugsproblemen, inclusief gokken en psychofarmaca. Er bestaan dan ook een aantal specifieke initiatieven met betrekking tot gokken in Vlaanderen. Zo bestaat er 'Omgaan met risico´s plus', een spel voor het secundair onderwijs. Tevens zijn er folders voor spelers en gokkers, affiches, cursussen voor uitbaters en werknemers van casino´s en kansspelautomaten, de advies- en drukkingsgroep WTGV. Dit is de Werkgroep tegen Gokverslaving, die ons adviseert inzake het Vlaamse beleid. Er is een cursus 'Stoppen met gokken' uitgewerkt en er bestaan praatgroepen voor mensen met gokproblemen.
De VAD organiseert inderdaad een aantal initiatieven, vooral voor intermediairen met betrekking tot de gokproblematiek. Dat wil zeggen dat er een soort intervisie wordt georganiseerd voor hulpverleners die werken met groepen rond gokverslaving. Die begeleiding heeft plaats in Matt Talbot, het centrum voor geestelijke gezondheidszorg in Antwerpen. Dit centrum organiseert dat in onderaanneming voor de VAD. Er is ook een vorming voor preventiewerkers met betrekking tot gokken. Dat wordt in onderaanneming georganiseerd door het Centrum Alcohol en Drugs in Limburg.
Er bestaat een inventaris van organisaties die preventief en curatief rond gokken werken. Die zullen worden beschreven in de VAD-doorverwijsgids die op dit moment in druk is. Deze doorverwijsgids zal op ruime schaal worden verspreid ten behoeve van hulpverleners en intermediairen en dus niet direct ten behoeve van het publiek of de potentiële gokker. Daarnaast is er een uitgebreid dossier met achtergrondinformatie over gokken voor preventiewerkers, hulpverleners en intermediairen. Ten slotte is er een cahier voor de implementatie en ondersteuning van een lokaal beleid met betrekking tot gokken in de reeks : 'Een alcohol en drugsbeleid : schakel jezelf in!'. Dit cahier komt uit eind december 2002 en laat dus nog wel een jaartje op zich wachten. Dat zijn de initiatieven die op dit moment plaatsvinden.
U zult het mij wel niet ten kwade duiden dat ik niet uit mijn hoofd weet wat er in die eensluidend goedgekeurde resolutie staat. Ik zal dat nog eens opzoeken. Wat de uitvoering van de resoluties van deze legislatuur betreft, houd ik mij aan de bepalingen van het parlement en zijn voorzitter. Die bepalingen zijn dan ook opgenomen in de beleidsbrief die er binnenkort aankomt. Daarin zal dus staan wat er is gebeurd met de resoluties van het parlement.
De voorzitter : Mevrouw Becq heeft het woord.
Mevrouw Sonja Becq : Mevrouw de minister, ik dank u voor uw antwoord. Het bizarre van de Nationale Loterij is dat er aan de ene kant mensen bij kansspelen worden betrokken, maar dat er aan de andere kant dankzij die middelen heel veel in de welzijnssector wordt gefinancierd. Dat laatste is ook nodig, maar dat is dus wel het bizarre van heel dat systeem. Zelf blijf ik daar dan toch wel een aantal bedenkingen bij hebben.
Het is uiteraard goed om eens een opsomming te horen van de dingen die er gebeuren rond gokverslaving. Misschien moeten we dat zelfs als apart punt in de begroting opnemen. Ik vermoed dat het onder meer ook om een aantal specifieke middelen gaat. Op die manier kunnen we op een systematischer manier opvolgen hoe er wordt gewerkt en kunnen we ook een systematiek opbouwen in de opvolging van dit geheel.
De voorzitter : Het incident is gesloten.