Commissie voor Openbare Werken, Mobiliteit en Energie Vergadering van 16/03/2000
Vraag om uitleg van de heer Carl Decaluwe tot de heer Steve Stevaert, minister vice-president van de Vlaamse regering, Vlaams minister van Mobiliteit, Openbare Werken en Energie, over de organisatie van het openbaar vervoer tijdens Euro 2000
De voorzitter : Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer Decaluwe tot de heer Stevaert, minister vice-president van de Vlaamse regering, Vlaams minister van Mobiliteit, Openbare Werken en Energie, over de organisatie van het openbaar vervoer tijdens Euro 2000.
De heer Decaluwe heeft het woord.
De heer Carl Decaluwe : Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, collega's, het is niet de eerste maal dat ik een vraag stel over de problematiek van Euro 2000. Euro 2000 komt steeds dichterbij, en daarom durf ik op verschillende punten aan te dringen.
Ik heb Euro 2000 vroeger bekeken vanuit het mobiliteitsaspect. Bij het lezen van rapporten daaromtrent stootte ik op de veiligheidsproblematiek. Dit aspect kwam totnogtoe misschien minder op de voorgrond. Om de combinatie veiligheid en mobiliteit te garanderen zijn concrete oplossingen belangrijk. Om de vlotte afhandeling en de veiligheid te garanderen is het belangrijk zo veel mogelijk supporters met het openbaar vervoer van en naar de stadions te vervoeren. Dat is de enige manier om het vlotte verloop van Euro 2000 te garanderen. En alle rapporten leren ons dat vlotheid een voorwaarde is voor de veiligheid.
All-intickets - tickets die zowel de toegang tot het voetbalstadion als het gebruik van het openbaar vervoer toestaan - lijken het ideale instrument om deze doelstelling te realiseren. We stellen echter vast dat de beleidsmakers moeten luisteren naar de organisatoren, met name de UEFA en de ISL. Het is niet de eerste keer dat we dat moeten vaststellen. Nochtans zou een klein gedeelte van de opbrengsten van de ticketverkoop volstaan om een groot deel van de kosten voor het extra treinvervoer en de extra bussen tussen stations, randparkings en de stadions te betalen. Blijkbaar kan de overheid een dergelijke regeling niet afdwingen van Koning Voetbal.
De overheid zal de kosten zelf moeten dragen. De Lijn zal bijkomende middelen moeten krijgen als er extra pendeldiensten in Brugge en Brussel moeten worden ingelegd. Om de supporters van de negen wedstrijden die tussen 10 juni en 28 juni in de twee gaststeden worden gespeeld, gratis met de bus te vervoeren, heeft de VVM 10 tot 14 miljoen frank nodig. Het is belangrijk om snel en vlot supporters te vervoeren. In dit geval is het gratis openbaar vervoer geen stunt, maar noodzakelijk om te vermijden dat er aan de bushaltes of op de bussen zelf nog tickets moeten worden verkocht. Dat zou ontegensprekelijk ernstige veiligheidsproblemen veroorzaken. Als we erin zouden slagen om per wedstrijd tien- tot twintigduizend supporters met het openbaar vervoer te vervoeren, zouden we veel bereiken inzake veiligheid en mobiliteit. Om het belang van dat laatste te begrijpen, volstaat het om eens de mobiliteitsproblemen op de A17 naar Brugge te overschouwen als er in die stad een voetbalwedstrijd wordt gespeeld.
We willen geen stunt uithalen. Er zijn concrete maatregelen nodig om zoveel mogelijk supporters op de bus te krijgen zonder dat er aan de bushaltes of op de bussen nog tickets moeten worden verkocht. De Waalse tegenhanger van De Lijn, de TEC, heeft ondertussen zo goed als zeker de goedkeuring gekregen van het Waals Gewest dat er een tegemoetkoming wordt betaald voor de uitgaven. In Vlaanderen gaat het over een bedrag van 10 tot 14 miljoen frank, voor negen wedstrijden in Brugge en Brussel. Deze maatregel - gecombineerd met een goede organisatie en het voldoen aan een aantal randvoorwaarden zoals doorstromingsmaatregelen - zou ervoor kunnen zorgen dat het verkeer ten gevolge van Euro 2000 vlot verloopt.
Mijnheer de minister, ik wil u vijf vragen stellen. Hoever staat het met de voorbereidingen om de vervoersstromen veroorzaakt door Euro 2000 op te vangen, en in eerste instantie met het openbaar vervoer?
Beschikt u ondertussen over ramingen van de bijkomende verkeersstromen, en wat kan daaruit worden geconcludeerd?
Engageert u zich principieel om de enorme verkeersstromen zo veel mogelijk met het openbaar vervoer op te vangen? Dat is een cruciale vraag.
Bent u bereid de voetbalsupporters gratis met De Lijn te vervoeren - wat de Vlaamse overheid 10 tot 14 miljoen frank zal kosten -, of zult u alsnog trachten deze kosten te verhalen op de organisatoren? Wat dat laatste betreft, hebben we niet veel hoop, want de organisatoren zijn blijkbaar onaantastbaar. Er zal wellicht een bijkomende inspanning moeten worden geleverd tijdens de begrotingscontrole.
En ten slotte : heeft de minister reeds een plan opgesteld voor de begeleidende maatregelen, zoals het aanbrengen van opstapplaatsen?
De voorzitter : Minister Stevaert heeft het woord.
Minister Steve Stevaert : Mevrouw de voorzitter, geachte collega's, deze problematiek wordt besproken in een reeks overlegorganen die reeds tijdens de zomer van 1997 aan het werk zijn getogen. Ik denk dan aan de commissies onder het voorzitterschap van het ministerie van Binnenlandse Zaken, aan de commissies onder het voorzitterschap van de heer Van Bever van het ministerie van Verkeer en Infrastructuur, aan de werkgroepen 'Mobiliteitsplannen', 'TTB-ticketing', 'Informatie en PR', 'Luchthavens en Signalisatie', aan de overlegvergaderingen tussen de vervoersmaatschappijen NMBS, TEC, MIVB en De Lijn, en aan de lokale werkgroepen met deelname van de politie en rijkswacht.
Vandaag kan ik geen volledig beeld van de vervoersstromen schetsen. Wel bestaat er een ontwerp van nationaal vervoersplan. Dat plan is opgemaakt door de heer de Vogelaere, adviseur bij het ministerie van Verkeer en Infrastructuur. Het wordt momenteel verder verfijnd.
Wat uw derde vraag betreft : in 1997 was het uitgangspunt van de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken om zo veel mogelijk verkeersstromen met het openbaar vervoer op te vangen. Ook u vraagt dat. Daarom werken de openbare vervoersmaatschappijen mobiliteitsplannen en voorzieningen uit om voor de diverse stadions een passend aanbod te voorzien. Het aanbod van De Lijn in Brussel is een versterking van het aanbod van de MIVB en de speciale pendeldiensten tussen de luchthaven van Zaventem en het Koning Boudewijnstadion. In Brugge legt De Lijn speciale pendelbusdiensten in tussen het NMBS-station, de randparkings, het centrum en het Jan Breydelstadion. Dit busaanbod werd uitgewerkt in samenspraak met de politiediensten en de rijkswacht. Indien nodig zal De Lijn busdiensten tussen de luchthaven van Oostende en het stadion inleggen.
Ten vierde : het mobiliteitsplan voor Brugge is ondertussen concreter uitgewerkt. Daarom kunnen we nu concretere ramingen maken van de kostprijs van het busaanbod. Voor Brugge bedraagt de kostprijs ongeveer 8 miljoen frank voor de vier wedstrijden. De kosten van de busdiensten tussen de luchthavens en de stadions moeten worden gecompenseerd via de all-intickets voor vliegtuig en busrit. Dat moet via de chartermaatschappijen worden geregeld. De negen wedstrijden genereren ook extra kosten ten belope van ongeveer 1,5 miljoen frank. Het precieze bedrag is afhankelijk van het totale aantal op te vangen vliegtuigreizigers in Zaventem en Oostende.
Voor een antwoord op uw vijfde vraag kan ik verwijzen naar de resultaten van de diverse hierboven vermelde werkgroepen.
De voorzitter : De heer Decaluwe heeft het woord.
De heer Carl Decaluwe : Het grootste gedeelte van uw antwoord heb ik al gekregen toen u antwoordde op de vraag die ik u 9 december 1999 heb gesteld. Nieuwe gegevens zijn er niet. Toen hebt u gezegd dat pas na de loting van 12 december een verfijnde raming kon worden opgesteld. Die raming is er blijkbaar nog altijd niet. U spreekt hier van all-intickets, van vliegtuigmaatschappijen en charters. Volgens mijn informatie is vandaag alles vrijwel volgeboekt.
Als er nu nog geen akkoord is, dan wordt elk initiatief achterhaald. Het enige wat mij vandaag interesseert, is dit : hoe zal men op een vlotte wijze het vervoer tussen het stadion in Brugge en het NMBS-station organiseren? Er zijn bussen, maar als men voor elke rit een ticket moet kopen, dan zullen er files ontstaan. Hoe zal men dat vlot organiseren? Omwille van de veiligheid is er maar één mogelijkheid. Net zoals de TEC doet, moet u daarvoor middelen genereren. Ook de Nederlandse minister van Openbare Werken heeft het openbaar vervoer voor Euro 2000 gratis gemaakt.
U bent de kampioen van het gratis openbaar vervoer. Het openbaar vervoer voor Euro 2000 gratis maken, is een essentiële voorwaarde om de veiligheid te garanderen. De kostprijs bedraagt 8 miljoen frank voor Brugge, en iets meer voor Brussel. Maakt u dat openbaar vervoer voor Euro 2000 gratis, ja of neen? Ik zou graag een concreet antwoord krijgen.
De voorzitter : Minister Stevaert heeft het woord.
Minister Steve Stevaert : Mevrouw de voorzitter, geachte collega's, ik dank de heer Decaluwe voor zijn enthousiast pleidooi voor gratis openbaar vervoer. Ik wil daar graag op ingaan. We zullen dat gratis vervoer voor Euro 2000 organiseren. We hoopten en wilden een gedeelte van de kosten recupereren, maar de Nederlandse en Waalse collega-ministers willen dat niet. Er is ook geen mogelijkheid om de kosten op de organisatoren van Euro 2000 te verhalen. We zullen dat dus tijdens de begrotingscontrole moeten regelen.
We zijn er ons van bewust dat dit niet kan via betaling op de bus omdat dit tot fysieke problemen kan leiden die we ons niet kunnen veroorloven en die het imago van Vlaanderen zwaar zouden aantasten. We hebben nog een klein beetje - misschien ijdele - hoop dat we via de all-intickets van de chartermaatschappijen toch nog een deel van de kosten kunnen recupereren. Dit wordt in de werkgroep besproken, maar zekerheid daaromtrent bestaat er niet.
De technische en de complexe kanten van het dossier, maar ook het risico op grote schade, dwingen ons als het ware gratis openbaar vervoer te organiseren. Indien we dit niet zouden doen, zou de uiteindelijke factuur door de overlast en de criminaliteit veel hoger komen te liggen.
De voorzitter : Het incident is gesloten.