Commissie voor Mediabeleid Vergadering van 22/04/1999
Vraag om uitleg van de heer Michel Doomst tot de heer Eric Van Rompuy, Vlaams minister van Economie, KMO, Landbouw en Media, over de wijziging van de vorm van rechtspersoonlijkheid van een particuliere radio
De voorzitter : Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer Doomst tot de heer Van Rompuy, Vlaams minister van Economie, KMO, Landbouw en Media, over de wijziging van de vorm van rechtspersoonlijkheid van een particuliere radio.
De heer Doomst heeft het woord.
De heer Michel Doomst : Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, ik denk dat we tijdens deze laatste vergadering kunnen bevestigen dat er inzake media heel wat is gebeurd. Het frequentieplan en de technische uitvoering van het nieuwe decreet over de particuliere radio´s hebben we echter niet kunnen afhandelen. Het probleem waarmee heel wat radio´s worden geconfronteerd, is dat artikel 32 van het decreet bepaalt dat particuliere radio´s moeten worden opgericht in de vorm van een rechtspersoon. Deze bepaling werd ingevoerd bij de hervorming van de regelgeving, midden vorig jaar. Voordien gold dat lokale radio´s moesten worden beheerd in de vorm van een VZW. De wijziging die we hebben doorgevoerd, deed zich reeds voor op het terrein waar men vaststelde dat lokale radio´s naast de wettelijk verplichte VZW-vorm vaak een NV als maatschappij voor de exploitatie hadden opgericht.
Voor de duidelijkheid heeft men bij de hervorming van de regelgeving bepaald dat het één rechtspersoon moest zijn. De lokale radio moet dan kiezen welke rechtspersoon het meest geschikt is. Men stelt vast dat de meeste radio´s van de VZW-vorm afstappen en veeleer de vorm van een vennootschap aannemen. De vraag die dan rijst, is of deze rechtspersoon ook kan worden gewijzigd zonder dat er sprake is van een nieuwe erkenningstermijn.
Een bestaande erkende radio heeft gevraagd om naar een nieuw opgerichte BVBA te mogen omschakelen. Het Vlaams Commissariaat voor de Media (VCM) heeft dit geweigerd. Nochtans was aan alle criteria van de regelgeving voldaan. Het Commissariaat heeft geoordeeld dat de regelgeving dit niet toelaat en dat enkel wijzigingen in de raad van beheer van de bestaande VZW kunnen worden doorgevoerd.
Op het terrein doet zich eveneens een probleem voor in verband met de fiscaliteit. Als lokale radio´s in contact komen met de fiscus en bijvoorbeeld spreken over BTW-aftrek, dan wordt precies de omgekeerde redenering gevoerd. In dat geval oordeelt men dat de lokale radio geen VZW is maar een vennootschap. In de praktijk wordt deze theorie dan ook toegepast. De nieuwe bepalingen voor de lokale radio´s van vorig jaar zijn opgesteld, rekening houdend met het feit dat de erkenningen bijna waren vervallen. De situatie is gewijzigd. Ik denk niet dat we onmiddellijk een overeenkomst zullen bereiken met de Franse Gemeenschap inzake een nieuw frequentieplan. De uitvoering van de nieuwe bepaling inzake de rechtsvorm wordt daarom in zekere zin naar voren geschoven, hoewel dit op het terrein, zoals reeds meermaals gezegd, beantwoordt aan een werkelijke nood.
Is de minister er zich van bewust dat dit een probleem vormt op het terrein, met nogal wat gevolgen voor het lokale radiolandschap? Een normale erkenningstermijn bedraagt negen jaar, maar de vervaldatum van de bestaande erkenningen is nu uitgesteld tot 31 december 2001. Hierdoor blijven de bestaande erkenningen drie jaar langer geldig.
De vraag rijst dus of in die periode een wijziging van de vorm van rechtspersoon niet mogelijk moet zijn, gelet op de steeds toenemende tegenkanting tegen het gebruik van de VZW-vorm voor een lokale radio. Is de minister het daarmee eens? Kan er terzake een specifiek initiatief worden genomen?
De voorzitter : Minister Van Rompuy heeft het woord.
Minister Eric Van Rompuy : Mevrouw de voorzitter, collega´s, het decreet van 7 juli 1998 heeft de gecoördineerde decreten in verband met particuliere radio´s gewijzigd, in die zin dat die laatste moeten worden opgericht in de vorm van een rechtspersoon. Het maatschappelijke doel van de rechtspersoon is beperkt tot het verzorgen van radioprogramma´s in het toegekende gebied. De leden van de raad van bestuur mogen geen politiek mandaat bekleden of beheerder of bestuurder zijn. Particuliere radio´s kunnen nu worden opgericht in de vorm van een rechtspersoon, zoals bijvoorbeeld een NV, een BVBA of een commanditaire vennootschap, terwijl vroeger enkel de VZW-formule mogelijk was.
Het ware gemakkelijk geweest mocht de invoering van de nieuwe regelgeving zijn samengevallen met de nieuwe erkenningsronde. De oprichting van een nieuwe rechtspersoon is juridisch immers geen evidentie. In het concrete geval houdt de VZW op te bestaan, wordt de oprichter van de particuliere radio vervangen door een andere rechtspersoon met, conform de modaliteiten, dezelfde personen en wordt hetzij geheel, hetzij gedeeltelijk rekening gehouden met de gekozen rechtsvorm.
Hierbij moet verder aan de bepaling van artikel 32 worden voldaan. De rechtspersoon kan immers niet meer dan één particuliere radio exploiteren. De nieuwe rechtspersoon neemt de erkenning van de particuliere radio over. De duur van de overgedragen vergunning blijft gelden tot 31 december 2001. De erkenning geldt niet voor een nieuwe termijn van negen jaar. Er is immers geen sprake van een nieuwe erkenningsronde. De wijziging in de rechtspersoon moet worden meegedeeld aan het Vlaams Commissariaat voor de Media en de erkenning en de zendvergunning moet worden aangepast door het Vlaams Commissariaat voor de Media (VCM).
Inzake de overdracht van de zendvergunning is het schriftelijk akkoord van het VCM vereist. Er is ook een bepaling in het burgerlijk recht waarin staat dat het actief van een VZW niet zonder meer kan worden overgedragen naar een handelsvennootschap. De erkenning en de vergunning behoren ontegensprekelijk tot het actief van een VZW. Deze overdracht vereist dus ook het akkoord van de erkennende overheid (het VCM).
Het VCM zal elk dossier moeten toetsen aan de regelgeving inzake de modaliteiten om een regeling uit te werken in verband met de BTW en andere rechten. Als een particuliere radio overgaat van een VZW naar een andere rechtsvorm is de algemene wetgeving inzake de BTW van toepassing.
Het klopt dat de rechtsvorm voor een aantal particuliere radio´s een probleem vormt. De procedure die werd vastgelegd in de decreten moet echter worden gevolgd.
De voorzitter : De heer Doomst heeft het woord.
De heer Michel Doomst : Indien het om dezelfde persoon gaat, is het dus in theorie mogelijk Vormt het overgaan van het ene statuut naar het andere geen probleem?
Minister Eric Van Rompuy : In het concrete geval houdt de VZW op te bestaan en wordt de oprichter van de particuliere radio vervangen door een andere rechtspersoon met, conform de modaliteiten, geheel of gedeeltelijk dezelfde personen. De nieuwe rechtspersoon neemt de erkenning van de particuliere radio over. De wijziging in de rechtspersoon moet enkel worden medegedeeld aan het VCM, en het VCM moet de erkenning en de zendvergunning aanpassen. Als men van rechtsvorm verandert, moet men het gewoon mededelen.
De heer Michel Doomst : Toch blijken bepaalde wijzigingen te worden geweigerd. Is dit dan te wijten aan de toetsing aan andere elementen?
Minister Eric Van Rompuy : Er werd een dossier voorgelegd dat niet erg grondig werd onderzocht. In een eerste reactie werd gezegd dat dit niet kon. Het is duidelijk de bedoeling dat dit wel moet kunnen. Men moet dan niet alleen de verplichtingen als radio bekijken, maar ook de overgang van een VZW naar een NV. Dit is niet evident. Men moet ook aan die wetgeving voldoen. Het zal niet zo eenvoudig zijn.
In elk geval is de overdracht van de zendvergunning bepaald. Dit kan worden geregeld door de erkenning. Is het niet geregeld, en als het Commissariaat van oordeel is dat het een nieuwe erkenning is, dan moet een hele ronde worden ingezet en moet iedereen kandideren. Het Commissariaat zal autonoom beslissen. De Europese Commissie wil hierover wel informeel praten, maar we krijgen nooit een tekst zwart op wit op papier. De Commissie zegt dat toch het Hof van Justitie zal beslissen.
In het geval waarnaar de heer Doomst verwijst, was er een gewoon een briefje ingediend waarop stond dat de radio als Topradio wilde worden erkend. Er kan in Vlaanderen echter maar één Topradio worden erkend, geen vijftig. Die combinatie van elementen heeft de griffie ertoe aangezet om dat voorlopig antwoord gegeven. Elk dossier moet heel grondig worden afgewogen.
De decreetgever heeft het Commissariaat autonomie gegeven. Indien het Commissariaat van oordeel is dat er een erkenning moet worden opgestart, dan verliest de rechtspersoon alle voordelen, want dan kunnen er misschien tien kandidaten zijn.
De heer Michel Doomst : Is het dan niet nodig dat we dit duidelijker interpreteren, zowel voor het Commissariaat als voor de radio´s zelf?
Minister Eric Van Rompuy : Normaal was er geen probleem, want vanaf 1 januari zouden er nieuwe erkenningen zijn geweest. In dit geval kon eender welke rechtspersoon worden erkend. Nu is er een overgangsfase. In principe was het de bedoeling van de wetgever en moet dit kunnen worden uitgevoerd.
De voorzitter : Het incident is gesloten.