Commissie voor Cultuur en Sport Vergadering van 22/04/1999
Vraag om uitleg van de heer Georges Cardoen tot de heer Luc Martens, Vlaams minister van Cultuur, Gezin en Welzijn, over de organisatie en werking van de DAB Kasteel van Gaasbeek
De voorzitter : Aan de orde is de vraag om uitleg van de heer Cardoen tot de heer Martens, Vlaams minister van Cultuur, Gezin en Welzijn, over de organisatie en werking van de DAB Kasteel van Gaasbeek.
De heer Cardoen heeft het woord.
De heer Georges Cardoen : Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, het kasteel van Gaasbeek is een museum dat een uitstraling heeft tot ver buiten de Belgische grens. We zijn daar vanuit het Pajottenland en vanuit heel Vlaanderen dan ook bijzonder gevoelig voor.
Verontrustend zijn de maatregelen die zijn genomen en die het kasteel van Gaasbeek in zijn exploitatie en werking bedreigen. Ik ga hierbij even terug in de tijd. 15 jaar geleden telde het kasteel van Gaasbeek 9 suppoosten waaronder één mentaal gehandicapt personeelslid die er het hele jaar werkzaam was. Tijdens het hoogseizoen, van april tot oktober, kwamen er elk weekend zes mensen bij zodat een optimale dienstverlening was verzekerd.
Bij besluit van de Vlaamse regering van 8 juni 1994 werd de dienst met afzonderlijk beheer Kasteel van Gaasbeek opgericht. De bedoeling was deze buitendienst van het ministerie van Cultuur meer autonomie te verzekeren. In artikel 4 worden de inkomsten van deze DAB nader omschreven : het te dragen saldo, de dotatie, de sommen die het kasteel van Gaasbeek gedurende het betreffende begrotingsjaar heeft ontvangen, de schenkingen en legaten.
Ondertussen is echter de afbouw van het personeel begonnen. Twee personeelsleden gingen over naar andere diensten , vier personeelsleden zijn gepensioneerd en één personeelslid is overleden. Het gevolg was dat de dotatie die impliciet was bedoeld om de werkingskosten van de dienst te verzekeren, moest worden aangewend om contractuele personeelsleden aan te werven vermits geen enkele van de afgevloeide personeelsleden ooit werd vervangen. De huidige dotatie bedraagt 5,5 miljoen frank, maar die volstaat niet eens om vier contractuele personeelsleden uit te betalen, want daarvoor is 6,1 miljoen frank nodig.
Ten gevolge daarvan kunnen een aantal essentiële taken niet naar behoren worden uitgevoerd. Het gaat onder meer over de bewaking van het park en de parking, het onderhoud en de restauratie van de kunstwerken, een sluitende bewaking in de 16 kamers van het museum, op het binnenplein en in de bijgebouwen, en over een ruimere publiekswerking.
Mijnheer de minister, ik geef u een voorbeeld om aan te tonen hoe schrijnend de toestand is. Indien één suppoost afwezig is wegens ziekte, dienen zalen gesloten te worden voor het publiek. Het is sociaal evenmin te verantwoorden dat de suppoosten drie of zelfs vier weekends per maand moeten werken. Dit heeft trouwens ook recuperatiedagen tot gevolg.
Ik suggereer twee oplossingen : ofwel moeten de contractuele suppoosten vast worden aangesteld, ofwel moet de dotatie aanzienlijk en blijvend worden verhoogd.
Mijnheer de minister, ik zou het aangenaam vinden te mogen vernemen hoe u tegenover deze toestand staat, en welke oplossing u zou durven treffen om het kasteel van Gaasbeek in leven te houden.
De voorzitter : Minister Martens heeft het woord.
Minister Luc Martens : Mijnheer Cardoen, het klopt dat de dotatie voor het kasteel van Gaasbeek nogal krap is. Ik kan me makkelijk voorstellen dat de dynamische werking van de instelling daardoor wordt afgeremd. Het kasteel beschikt ook slechts over een beperkte mogelijkheid om reserves op te bouwen door het DAB-statuut. De budgettaire reserves die per jaar mogen worden aangelegd, mogen slechts 10 percent van de beschikbare middelen uitmaken. Hoe kleiner de dotatie, hoe kleiner de toelaatbare reserves.
Het is echter ook zo dat het kasteel het schilderij ´Aanbidding der koningen´ van Pieter Coecke heeft aangekocht. We waren trouwens beide aanwezig tijdens de onthulling ervan. Het kasteel moet dit schilderij nog afbetalen tot in het jaar 2000. Vanaf dat ogenblik zal dus 2 miljoen frank vrijkomen, en dat bedrag kan worden aangewend voor het oplossen van de problemen waar u naar verwijst.
Als het kasteel van Gaasbeek van plan is om personeel aan te werven, dan moet het zich inschrijven in de zogenaamde PIP´s en PEP´s. Dit zijn de procesimplementatieplannen en de personeelsplannen. Volgens de normale administratieve regeling moet een beschrijving worden gegeven van de opdrachten die de dienst vervult waarvoor men een nieuw personeelslid wenst. Dit betreft een kwantificatie van de opdracht en van het essentiële karakter ervan. Het biedt de basis voor een personeelsplan, en dat plan moet passen in het geheel van de budgettaire mogelijkheden. Het kasteel van Gaasbeek moet haar problemen langs deze weg ten gronde trachten op te lossen.
Het is een nogal moeilijke weg die wat tijd vergt. Als men dit op een degelijke wijze wil doen, is men al snel een jaar kwijt. Het is echter een spelregel die geldt voor alle diensten van de Vlaamse Gemeenschap. We hebben vroeger bewust voor dit systeem gekozen omdat het past in het proces van objectivering en systematisering van het personeelsbeleid in de Vlaamse Gemeenschap.
Ondertussen blijft onze belangstelling voor het kasteel van Gaasbeek bestaan. We investeren jaarlijks 25 miljoen frank in restauratie. We laten het kasteel dus niet verkommeren. De buitenmuren en de conciergewoning werden reeds gerestaureerd en de vergaderzaal, de bibliotheek en het archief werden ingericht. Binnenkort zullen de wallen en de kapel in het park worden aangepakt. We houden ons dus wel bezig met het kasteel, maar het personeelsprobleem blijft schrijnend. De enige goede weg is de normale weg die iedereen moet volgen via de PIP´s en PEP´s.
De heer Georges Cardoen : Mijnheer de minister, wat u zegt over restauratie en renovatie is mij voldoende bekend. Ik zou u ook willen danken voor uw inzet, want ook op dat vlak kampte het kasteel met een groot probleem.
Ik ben op de hoogte dat de 2 miljoen frank die jaarlijks worden afbetaald voor het aangekochte schilderij een aanvulling van het budget zal zijn vanaf het jaar 2000. Toch zal dit niet voldoende zijn, want ermee kunnen ten hoogste twee extra personeelsleden worden gerekruteerd, terwijl er minstens zes nodig zijn om de zaak draaiende te houden.
Ik onthoud dat alles zal moeten gebeuren via de PIP-en-PEP-weg. Ik veronderstel dat de betrokkenen wel op de hoogte zullen zijn.
De voorzitter : Het incident is gesloten.