Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over een mogelijk drastische verhoging van de ledenbijdrage voor de zorgverzekering
Verslag
Mevrouw Van der Borght heeft het woord.
Voorzitter, minister, collegas, gisteren mochten we in De Tijd een bijzonder interessant artikel lezen van de hand van Rik Van Cauwelaert. Het had als titel Een badkuip zonder stop en handelde over de zesde staatshervorming, meer bepaald over de bevoegdheden die zullen overkomen en de financiële gevolgen daarvan voor Vlaanderen.
Rik Van Cauwelaert is een journalist die meestal vrij goed geïnformeerd is. Ik wil een passage uit zijn artikel voorlezen: Die onderdelen uit de rest van de gezondheidszorg halen is vooreerst een delicate operatie, waar de specialisten nog lang niet uit zijn. Voor de Vlaamse Gemeenschap, met haar snel verouderende bevolking, dreigt die overheveling bovendien een zware factuur te worden. Om een idee te geven: er wordt nu al rekening gehouden met een verhoging van de jaarlijkse ledenbijdrage voor de zorgverzekering van 25 naar 300 euro, als men de zaak betaalbaar wil houden.
Gisteren was mij nog niet duidelijk wie aan die forse stijging denkt, maar vandaag is dat al wat duidelijker geworden. Ik citeer uit De Morgen: De verhuis van de ouderenzorg, de geestelijke gezondheidszorg en het ziekenhuisbeleid zal Vlaanderen door de razendsnel vergrijzende bevolking handenvol geld kosten. Er circuleren notas die gewag maken van een verhoging van de zorgverzekering van 25 naar 300 euro per Vlaming. Het gaat om een vingeroefening, bevestigt Marc Justaert, de baas van de Christelijke Mutualiteiten (CM). Als de hele ouderenzorg overkomt, hebben we nu eenmaal heel wat extra middelen nodig. Ofwel halen we die uit de belastingen, ofwel uit een bijkomende bijdrage zoals de zorgverzekering.
Uw antwoord, minister, lezen we vandaag in Het Belang van Limburg: Er is momenteel geen enkele reden om de jaarlijkse bijdrage van 25 euro aan de Vlaamse zorgverzekering op te trekken. Het woordje momenteel is hier heel belangrijk. Het betekent vandaag, niet in de toekomst, maar nu. Vandaag is er dus geen probleem, maar wat niet is, kan nog komen. De forse stijging die er blijkbaar zit aan te komen, dient die om de vergrijzing op te vangen, of om de verzuchtingen van deze Vlaamse Regering, met name het decreet Sociale Bescherming, verder uitvoering te geven?
Mevrouw Dillen heeft het woord.
Minister, ik hoef Rik Van Cauwelaert niet meer te citeren, we weten allemaal dat het ouderenbeleid volledig zal worden overgeheveld naar Vlaanderen, als de staatshervorming erdoor komt zoals gepland.
Wat echter niet duidelijk is, zijn de budgettaire consequenties. Over die budgettaire consequenties heeft uw Vlaamse Regering al nagedacht. Ik verwijs naar de fameuze fiches, en meer bepaald naar fiche 23, die alles behalve duidelijkheid ter zake geeft. Maar dat de budgettaire consequenties groot zullen zijn, daar zijn we het wel allemaal over eens.
Mevrouw Van der Borght heeft al gezegd dat er in het zorglandschap momenteel verschillende mogelijkheden circuleren, gaande tot onder meer een verhoging van de bijdrage van 25 euro tot 300 euro.
Heel belangrijk ook is de verklaring van de CM-voorzitter, Marc Justaert, u wel bijzonder goed gekend. Volgens de heer Justaert halen we dit ofwel uit de belastingen, ofwel uit bijkomende bijdragen zoals de zorgverzekering. Minister, dat is toch een uitspraak die kan tellen. Sowieso betekent deze uitspraak dat de burger bijkomend moet betalen. Of dat nu gebeurt via een verhoging van de bijdrage of via de belastingen speelt geen rol: de burger zal ervoor moeten opdraaien.
Minister, we kunnen vandaag in de pers verschillende citaten lezen. U zegt onder andere dat de bewering dat de bijdrage tot 300 euro moet stijgen, niet gebaseerd is op de intentie van de Vlaamse Regering. De intentie geeft absoluut geen zekerheid dat die er zal komen. Momenteel is daar geen reden toe. Minister, uw antwoord laat alle mogelijkheden open, ook die van de aanzienlijke verhoging. Ik zou van u vandaag zekerheid willen krijgen. Garandeert u dat er geen spectaculaire verhoging van de bijdrage zal komen? (Applaus bij het Vlaams Belang)
Minister Vandeurzen heeft het woord.
Voorzitter, ik moet eerlijk zeggen dat ik nu toch wel diep zucht dat ik hier in het parlement, met alle respect, over dit soort zaken een verklaring moet afleggen.
Ik heb eergisteren van minister Crevits per mail een aantal tweets van een journalist gekregen. Ik moest lezen wat Rik Van Cauwelaert had geschreven, namelijk dat de premie voor de zorgverzekering zou stijgen naar 300 euro. Ik vroeg me af waar dat verhaal vandaag kwam.
Gistermorgen belden ons een aantal kranten met de vraag of dit waar is, want als er rook is, is er waarschijnlijk ook vuur. Wij hebben dan ook de hele administratie overhoop gehaald om te weten te komen waar deze cijfers vandaan komen. Uit respect voor diegenen die daar inlichtingen over hadden gevraagd, heb ik een korte reactie gemaakt. Daarin staat dat ik daar niets van weet en dat ik daar geen enkele intentie toe heb. Nu wordt ook al gezegd dat ik uitsluit dat over vier jaar dit of dat zal gebeuren.
De Vlaamse Regering heeft geen enkele intentie om dit soort tarieven tijdens deze legislatuur in te voeren, integendeel. In het kader van de financiering van de nieuwe bevoegdheden zal men na de inkanteling een breed debat hebben. De Vlaamse Regering zal dat in het groenboek initiëren. Er moet natuurlijk eerst worden bekeken wat het macroresultaat is van de financieringsoefening en hoeveel middelen er naar Vlaanderen zullen komen. Die middelen moeten worden toegewezen aan bepaalde noden en zorgen. Dan zijn alle hypotheses mogelijk. Ik sluit niet uit dat wij in Vlaanderen zullen overgaan tot een drastische belastingsverlaging. Als u dat wilt opnemen in mijn statement, wil ik dat hier graag bevestigen. Ik kan daar echter geen zinnig antwoord op geven.
Het is wellicht juist en ook goed dat organisaties trachten te vernemen en te kijken wat er mogelijk is via simulaties. De algemene oefening zal echter moeten gebeuren op het moment dat de algemene berekening kan worden gemaakt van de financiële massa die zal overgaan. Wat dat betreft, stellen de onderhandelaars ons gerust dat dit geen verarmings- of verrijkingsprincipe zal zijn. Men zal dan binnen die massa de middelen toewijzen aan de verschillende uitdagingen die gepaard gaan met de overgehevelde bevoegdheden. (Applaus bij de meerderheid)
Ik vind het heel lovenswaardig dat de collegas van CD&V zo applaudisseren voor zon antwoord. (Opmerkingen van de heer Eric Van Rompuy. Rumoer)
Ik vind het eigenlijk triestig dat men daar op deze wijze een lachspel van maakt, u incluis, minister! U gaat nu toch niet beweren dat u, na al die tweets die u hebt gekregen en nadat al die ongeruste journalisten u hebben gebeld, uw goede vriend Marc Justaert niet hebt gebeld om te vragen hoe het komt dat dit nu plots allemaal in de pers wordt gegooid.
Dat kan ik me echt niet voorstellen. Zo erg kan de ruzie toch nog niet zijn. U antwoordt niet op de vraag. Als we dat allemaal deftig lezen, mogen we ervan uitgaan dat er een stijging zal komen. U antwoordt niet waarvoor die stijging zal dienen. U zegt dat het niet gebeurt deze legislatuur; dat zal wel zijn, want deze legislatuur komen er misschien nog geen bevoegdheden. Momenteel gebeurt er dus niets, maar het woord momenteel was uiteraard heel belangrijk. Wat gaat er komen? Waarmee is men bezig in de werkgroepen? Daar antwoordt u niet op. (Applaus bij Open Vld)
Minister, u slaakt een diepe zucht op de vraag die hier gesteld wordt. Ik moet zeggen dat ik aanvankelijk niet de intentie had om ze te stellen, maar door uw dubbelzinnige antwoorden in Het Belang van Limburg en De Morgen die ik letterlijk heb geciteerd, om niet de beschuldigingen te wekken dat ik aan sfeermakerij zou doen vond ik het toch de moeite waard om vandaag een actuele vraag te stellen. Het viel me trouwens ook op, collegas, dat enkel CD&V uitbundig applaudisseerde voor de minister. (Opmerkingen van de heren Bart Van Malderen en Kris Van Dijck)
Excuseer, die woorden trek ik terug. Eén zaak is duidelijk, minister, ik ben absoluut niet gerustgesteld door uw antwoord. Het zal wel dat er deze legislatuur geen verhoging komt, de staatshervorming zal ook niet meer voor deze legislatuur zijn, met alle mogelijke consequenties voor Vlaanderen. Ik denk dat de Vlaming zijn hart mag vasthouden voor de bijdrage voor de zorgverzekering in de toekomst. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De heer Van den Heuvel heeft het woord.
Voor de hygiëne van het debat wil ik enkele collegas toch oproepen om de zaak scherp te stellen in de juiste context. Twee maanden geleden hebben we hier gedebatteerd over de woonbonus, een jaar geleden ook al. Nu is het de zorgverzekering, naar aanleiding van de overheveling van de gezondheidszorg. Laten we alsjeblieft wachten, nog enkele weken geduld. Hier recht tegenover is men ijverig aan het werk. Voor de zomer krijgen we de definitieve cijfers, over de bevoegdheidspakketten, over de nieuwe Financieringswet. Laat ons dan het debat voeren, met de juiste cijfers, op een volwassen manier en genuanceerd. Tot dan is het goed dat iedereen een beetje zijn mond houdt.
De heer Van Malderen heeft het woord.
Ik wil me aansluiten bij de heer Van den Heuvel. Op gebied van welzijn en vergrijzing staan we voor gigantische uitdagingen. Ik stel voor dat we daarop gedegen antwoorden, op basis van cijfers, discussienotas en regeringsbeslissingen, maar alsjeblieft niet op basis van tweets van eminente welzijnskenners als de heer Van Cauwelaert.
We zijn nu dat groenboek aan het voorbereiden. We spreken daarover met vele stakeholders. Natuurlijk zijn daar ook mensen bij die zich zorgen maken over de financiering en die allerlei redeneringen proberen op te bouwen, maar dat is op dit moment documentatie die wordt aangeleverd en die geen enkele beleidsintentie of beslissing met zich mee kan brengen.
De financieringsoefening zal gebeuren op het globale resultaat van de financiële transfer. Dan zul je inderdaad binnen de Vlaamse bevoegdheden positioneringen moeten doen: wat geven we uit aan ouderenzorg, wat aan kindergelden enzovoort? Die oefening zal moeten gebeuren op politiek niveau, maar nu op voorhand zeggen dat het circuleren van documenten betekent dat er een politieke beslissing in de maak is, is toch erg kort door de bocht. Ik pleit er echt voor om dat op een andere manier te benaderen.
We zullen in het groenboek voldoende aangeven wat mogelijke perspectieven zijn en dan zul je in functie van de nieuwe Financieringswet ook een debat over de financiële politiek van de volgende Vlaamse Regering kunnen voeren. Het debat over wat je kunt doen via welke inkomstenstromen, is heel interessant, maar nu absoluut niet aan de orde.
Minister, we zijn op onze hoede. Na het invoeren van de miserietaks en het afschaffen van de jobkorting is het bewijs geleverd dat deze Vlaamse Regering, met de N-VA mee aan het bestuur, en zonder een PS in de regering, wel degelijk een belastingregering is. (Opmerkingen)
De N-VA vroeg meer bevoegdheden en de anderen hebben ervoor gezorgd. Maar vandaag zien we dat meer Vlaanderen gelijk is aan meer belastingen. (Applaus van de heer Sas van Rouveroij)
Mevrouw Dillen heeft het woord.
Minister, u bent vandaag heel verontwaardigd. Maar, in alle eerlijkheid, ik begrijp uw verontwaardiging en uw zucht niet. Ik ben niet naar de media gestapt met bepaalde uitspraken en verklaringen. (Opmerkingen van de heer Koen Van den Heuvel)
Het is begonnen, collega Van den Heuvel, met de uitspraken ik ga ze niet opnieuw citeren, mijn tijd is beperkt van de voorzitter van uw ziekenfonds, de Christelijke Mutualiteit. (Rumoer)
Van het ACW, excuseer. Ik ken uw ziekenfonds niet, maar als er één zaak is, collega Van den Heuvel, die ik wel ken, dan zijn het de banden tussen de Christelijke Mutualiteit, het ACV, het ACW en CD&V. Laat me daar toch ook duidelijk over zijn. Het is Mark Justaert die die spectaculaire uitspraak heeft gedaan. Als u mij één zaak niet kunt wijsmaken, dan is het dat Justaert zo maar een uitspraak in het wilde weg doet. Dat is overlegd met de beleidsmakers van uw partij. Iets anders geloof ik absoluut niet. Dat, minister, is de basis van deze actuele vraag. Het is nogal logisch dat wij daarover dan hier in dit parlement tekst en uitleg van u vragen. (Applaus bij het Vlaams Belang)
De actuele vragen zijn afgehandeld.