Verslag plenaire vergadering
Verslag
Algemene bespreking
Dames en heren, de algemene bespreking is geopend.
De heer Roegiers, verslaggever, heeft het woord.
Het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode voert op bepaalde woningen en percelen een recht van voorkoop in. De begunstigden van het recht van voorkoop zijn de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen (VMSW), de sociale huisvestingsmaatschappijen in hun werkgebied, de gemeenten en de OCMW's.
De indieners van dit decreet stellen voor om een aantal panden niet langer onder het voorkooprecht te laten vallen. In concreto gaat het over woongelegenheden in gebouwen met verscheidene woongelegenheden waarbij de verkoop mede-eigendom over gemeenschappelijke delen doet ontstaan, over afzonderlijke garages en over aparte loten in een goedgekeurde verkaveling. Ook de aankoop van een eerste woning of bouwgrond door één of meer natuurlijke personen zou niet langer worden getroffen door het voorkooprecht.
Dit voorstel van decreet is op 17 januari 2008 in de commissie behandeld, en werd unaniem goedgekeurd.
Mevrouw Guns heeft het woord.
Ons standpunt in verband met het voorkooprecht is niet algemeen gekend. Wij zijn er eerder tegen geweest, zeker geen grote voorstander maar slechts een koele minnaar. Er waren verschillende redenen voor. Enerzijds vertraagt het onnodig de aankoop en de economie. Bovendien heeft de koper geen enkele rechtszekerheid dat de verkoop kan doorgaan zolang de sociale huisvestingmaatschappij niet heeft meegedeeld of zij haar voorkooprecht zal laten gelden. In de praktijk blijkt dat de sociale huisvestingmaatschappijen de termijn laten verlopen als ze hun voorkooprecht niet wensen uit te oefenen, en geen enkel antwoord meedelen. De koper kon op dat ogenblik niet op zoek gaan naar een nieuwe woning als er op dat ogenblik een ander goedkoop pand ter beschikking kwam, want hij was gebonden door de termijn die lopende was. Om die reden zijn we er altijd een tegenstander van geweest.
We zetten nu weer een stap in de goede richting, zoals de heer Roegiers het stelde, voor de mensen die voor de eerste keer een perceel grond of een woning kopen. Meestal betreft het mensen met een niet zo hoog inkomen die de goedkopere woningen of percelen kopen. Ze weten nu voor eens en altijd dat zij deze goedkopere woningen of percelen ook daadwerkelijk kunnen kopen. De reden waarom wij voorstander zijn van de koop van woningen, is dat het een garantie is voor de toekomst, en meer bepaald zorgt het voor een beter pensioen.
Een ander punt is dat de gemeente meer en meer een coördinerende rol zou kunnen spelen in de sector van de sociale huisvesting. Vandaar dat in het decreet staat dat als het over een gemeente gaat die over meer dan 10 percent sociale huisvesting beschikt, de verschillende sociale actoren die in de sociale huisvesting voorzien, geen voorkooprecht meer kunnen laten gelden tenzij ze een positief advies krijgen van de gemeente. Ik denk dat mevrouw Heeren het amendement nog zal toelichten.
De heer Penris heeft het woord.
Ik wil de debatten in de commissie niet meer overdoen. De heer Roegiers heeft op een beknopte maar exacte manier weergegeven hoe het eraan toe is gegaan. Wij zijn eveneens, mevrouw Guns, koele minnaars van het principe van het voorkooprecht. We vonden dat hier aan dat principe voldoende correcties zijn aangebracht om het voorstel van decreet van de heer Dehaene en de zijnen mee te verdedigen.
Ik heb begrepen dat uw meerderheid vandaag een amendement indient om het voorkooprecht uit te breiden tot het werkgebied van Vlabinvest. Ook daar zijn we geen tegenstander van omdat we als Vlamingen in die moeilijke regio een belangrijke sociale taak te vervullen hebben. We zullen de parlementaire oppositiemiddelen waarover we beschikken, namelijk het filibusteren, niet gebruiken en er geen misbruik van maken. Omwille van het feit dat we uw initiatief hebben goedgekeurd, zullen we ook dit amendement met volle overtuiging mee goedkeuren. (Applaus)
De heer Dehaene heeft het woord.
Er is al veel gezegd. Ik wil niet in herhaling vallen en zeggen wat we met dit initiatief willen bereiken, namelijk het voorkooprecht terugbrengen tot wat als oorspronkelijk uitgangspunt naar voor werd geschoven. Dat uitgangspunt is maatwerk mogelijk maken voor buurten en gezinnen. Er is inderdaad gebleken dat zeer vele dossiers werden aangeboden. De laatste zeven jaar zijn het er 96.000 geweest. Er is maar een paar honderd keer op ingegaan en er werden zeer vele panden aangeboden waar het voorkooprecht niet van toepassing zou moeten zijn. Met deze aanpassing willen we een instrument creëren. Dat instrument kan een meerwaarde betekenen om vooralsnog de interessante percelen en gebouwen voor het creëren van meer sociale woningen te reserveren, en de huisvestingsmaatschappijen maar ook de lokale besturen de mogelijkheid te bieden om deze alsnog te verwerven.
Het is dus een belangrijke bijsturing. We willen u een amendement voorleggen over het voorkooprecht van Vlabinvest. Dat voorkooprecht was mee opgenomen in de bijkomende regeerverklaring van 18 mei 2005, samen met een verhoging van de middelen voor Vlabinvest en de uitbreiding van het werkingsgebied. Het voorkooprecht is door omstandigheden nog niet in uitvoering geraakt. Wij willen van dit voorstel gebruik maken om via dit amendement het voorkooprecht ook te geven aan Vlabinvest, waardoor het dit rechtstreeks zonder derden kan uitoefenen.
Mevrouw Dua heeft het woord.
Mevrouw de voorzitter, geachte collega's, in tegenstelling tot Open Vld en het Vlaams Belang zijn we als Groen! vurige minnaars van het voorkooprecht. Ik denk dat dit een goed instrument is en een van de weinige instrumenten is die men heeft om een echt gronden- en pandenbeleid te voeren, zeker in de sociale huisvestingssector. Het is een heel belangrijk instrument om een goed sociaal woonbeleid te voeren.
Men wil dit nu versoepelen. Naast een aantal technische zaken, geeft men een vetorecht aan de gemeenten op voorwaarde dat ze een bepaald aandeel sociale woningen hebben. Als een privékoper in concurrentie komt met een sociale huisvestingsmaatschappij en als het gaat om de eerste en enige woning, dan vervalt het voorkooprecht. Er zijn een aantal argumenten waar we kunnen inkomen, maar ik vind dat men iets te weinig heeft stilgestaan bij de mogelijke misbruiken en de mogelijke effecten op het terrein.
Ik had voorgesteld om de sociale huisvestingsmaatschappijen eens te horen om hun standpunt tegenover de nieuwe bepalingen te vernemen. Zo zouden we een gefundeerd advies hebben over de mogelijke implicaties. De commissie is er niet op ingegaan. Vandaar dat wij ons zullen onthouden. Ik kan u verzekeren dat we van zeer nabij zullen volgen hoe dit zal verlopen.
Mevrouw Hostekint heeft het woord.
Ik hoor een aantal sprekers zeggen dat ze koele minnaars zijn van het voorkooprecht. Ik wil namens mijn fractie zeggen dat wij er wel degelijk de meerwaarde van inzien. Dit voorstel van decreet is eigenlijk een pragmatische invulling van dit voorkooprecht. Het geeft de kans aan gemeenten om lokaal maatwerk te leveren. Deze aanpassing is voor ons belangrijk. Het is geen eerste stap naar een afschaffing, zoals ik bij sommigen tussen de regels meende te horen.
Vraagt nog iemand het woord? (Neen)
De algemene bespreking is gesloten.
Artikelsgewijze bespreking
De voorzitter: Dames en heren, aan de orde is de artikelsgewijze bespreking van het voorstel van decreet. (Zie Parl. St. Vl. Parl. 2006-07, nr. 1261/1).
Voor artikel 2 wordt het door de commissie gecorrigeerde artikel als basis voor de bespreking genomen.
- De artikelen 1 en 2 worden zonder opmerkingen aangenomen.
Er is een amendement tot toevoeging van een nieuw artikel 3. (Zie Parl. St. Vl. Parl. 2006-07, nr. 1261/3)
De stemming over het amendement wordt aangehouden.
De artikelsgewijze bespreking is gesloten.
We zullen straks de hoofdelijke stemming over het voorstel van decreet houden.