Verslag plenaire vergadering
Actuele vraag over de mogelijk schadelijke gevolgen van de brand in de Marly-Carcoke-torens in Neder-over-Heembeek
Verslag
Mogelijke schadelijke gevolgen van de brand in de Marly-Carcoke-torens
De voorzitter : Aan de orde zijn de samengevoegde actuele vragen van de heer Johan Malcorps en van de heer Francis Vermeiren tot de heer Ludo Sannen, Vlaams minister van Leefmilieu, Landbouw en Ontwikkelingssamenwerking, over de mogelijke schadelijke gevolgen van de brand in de Marly-Carcoke-torens in Neder-Over-Heembeek.
Er doet zich bij Marly-Carcoke in Neder-Over-Heembeek een ernstig milieu-incident voor dat gepaard gaat met een rookontwikkeling waar men tot in Düsseldorf last van heeft. Hoewel er veel klachten zijn over misselijkheid, eetluststoornissen en hoofdpijn blijft de overheid de negatieve gezondheidseffecten in vraag stellen.
Volgens het VITO gaat het om polycyclisch-aromatische koolwaterstoffen, die zich aan stofdeeltjes hechten en zich in heel Vlaanderen afzetten. Deze stof is kankerverwekkend.
De federale ministers van Leefmilieu, Gezondheid en Binnenlandse Zaken steken de kop in het zand. Het Brusselse Gewest is totaal onverantwoord te werk gegaan : de torens gewoon neerhalen is een zeer slechte oplossing en brengt veel extra kosten met zich mee. Dergelijke zaken vragen een oriënterend beschrijvend onderzoek en een bodemsaneringsproject. Ook het laten smeulen van de hele zaak was nefast. Het is hoog tijd dat er in Brussel een bodemsaneringsordonnantie komt.
Als we de VITO-hypothese volgen, is het dringend nodig dat het Vlaamse Gewest zijn verantwoordelijkheid opneemt en gaat onderzoeken wat de precieze consequenties voor de bevolking zijn en zo nodig maatregelen neemt. In ieder geval moet een meldpunt voor klachten geïnstalleerd worden.
De toxicologen zijn het niet eens over de mogelijke schadelijke effecten van de brand die op dit ogenblik woedt bij Marly in Neder-Over-Heembeek. Sommigen zeggen dat de substanties die de brand hebben veroorzaakt alleen hinderlijk zijn en niet toxisch. Na het slopen van de schouw is er opnieuw brand ontstaan. Ik besluit daaruit dat de aanwezige substanties inderdaad heel giftig zouden kunnen zijn.
Hoe is het mogelijk dat er in deze tijd, in een land als het onze, niet sneller duidelijkheid kan worden geschapen over de giftigheid van deze rookgassen en over de adviezen die men de mensen moet meegeven? Hoe functioneert het apparaat dat hierover beslissingen moet nemen?
We waren allemaal verrast over het effect van de brand bij Marly op de rest van Vlaanderen. De rookhinder was blijkbaar zelfs tot in Duitsland merkbaar.
Na de opflakkering van de brand heb ik maandag contact laten opnemen met Brussels minister Gosuin om bijkomende informatie in te winnen. Ik was wel verrast dat het Brussels Gewest in het kader van het goede nabuurschap zelf niet het initiatief had genomen om informatie te geven over de mogelijke risico's.
Ik heb ook aan de Vlaamse Milieumaatschappij gevraagd de metingen te intensifiëren, in Machelen en Drogenbos en verderop. In de luchtmonsters zien we geen overschrijding van de richtwaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie voor benzeen, tolueen en naftalenen. De richtwaarden voor geurhinder waren uiteraard wel overschreden.
Ik heb ook de opdracht gegeven na te gaan hoe het zat met de pieken van fijne stofdeeltjes. We weten dat de PAK's (polyaromatische koolwaterstoffen) zich snel met die kleine stofdeeltjes gaan verbinden. Deze combinatie kan wel kankerwekkende gevolgen hebben. Dit kan echter niet in enkele uren worden vastgesteld. De fijne stofdeeltjes moeten eerst neergedaald zijn. In deze neerslag moeten de concentraties en de verbindingen worden geanalyseerd. Ik heb met minister Byttebier afgesproken de toxische effecten hiervan te laten onderzoeken. Op basis daarvan kunnen we bewarende maatregelen nemen. Men kan zeker niet beweren dat fijne stofdeeltjes in combinatie met PAK's geen gezondheidsrisico opleveren.
Ik ben verrast over de aanpak van de sanering van dit terrein door het Brussels Gewest. Op de terreinen van Carcoke in Brugge hebben we te maken met eenzelfde problematiek. OVAM is al twee jaar bezig met een wetenschappelijk onderzoek over de aanpak van deze sanering. Het is in elk geval de bedoeling de chemische stoffen uit de schoorstenen te verwijderen vóór de afbraak ervan. Nu is men met de afbraak gestart op een ogenblik dat alle gevaarlijke stoffen er nog in aanwezig waren. Ik wil het Brussels Gewest vragen rekening te houden met de gezondheidsrisico's vooraleer er verdere stappen worden gezet voor de sanering van het terrein.
Ik hoop dat er in de toekomst een automatische uitwisseling van gegevens mogelijk zal zijn tussen verschillende gewesten en zelfs tussen verschillende landen. Er is ook een meldpunt georganiseerd waar de bevolking terecht kan voor informatie. Voor de bewarende maatregelen moeten we wachten op de resultaten van de analyses. Het is aangewezen dat de bevolking voorzichtig is, onder meer met groenten die eventueel nog aanwezig zijn in de tuin.
Het is cynisch dat het incident gebeurt in de milieugezondheidsweek. Op federaal vlak wordt het Nationaal Actieplan voor Milieu en Gezondheid of NEHAP
(National Environmental Health Action Plan) besproken. Ik hoop dat de conclusies ook in praktijk omgezet zullen worden.
De bodemsaneringsregeling van de drie gewesten zou beter op elkaar afgestemd moeten worden. Vlaanderen mag niet gestraft worden voor milieu-incidenten in andere gewesten.
Dit incident bewijst dat de coördinatie gebrekkig is. Het zou goed zijn dat de minister-president dit op de agenda van het overlegcomité plaatst.
Ik zal dat voorstellen aan de regering. Het is inderdaad belangrijk dat de gewesten en de federale overheid overleggen over de procedures.
Het incident is gesloten.