Verslag plenaire vergadering
Verslag
VERZOEKSCHRIFT
Het bouwen en uitbaten van Vlaamse ziekenhuizen in Brussel
Verslag
Aan de orde is het verslag namens de Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand over het verzoekschrift over het bouwen en uitbaten van Vlaamse ziekenhuizen in Brussel.
Verslaggever, De taalwetgeving van 1962 bepaalde dat de openbare ziekenhuizen tweetalig moesten worden. Niet alleen de dienstverlening, maar ook het personeel moet tweetalig zijn. Na veertig jaar is er echter geen noemenswaardige verbetering vast te stellen.
Volgens Stijn Debruyne, hoofdindiener van het verzoekschrift, zijn Vlaamse ziekenhuizen een noodzakelijk alternatief. Het is niet noodzakelijk een nieuw ziekenhuis te bouwen, men kan ook een overnamebod doen om de controle over een bestaand ziekenhuis te verwerven. Ook een hechtere samenwerking met de universitaire ziekenhuizen zou al veel problemen kunnen oplossen.
Tot conclusie van de hoorzitting met de heer Debruyne zegde de heer Platteau, waarnemend voorzitter van de commissie voor Brussel en de Vlaamse rand, dat er inderdaad iets aan deze toestand moet veranderen. Het plan moet echter financieel haalbaar zijn en de nodige politieke wil moet aanwezig zijn.
De heer Vanhengel, op dat ogenblik Vlaams minister van Sport en Hoofdstedelijke Aangelegenheden, stelde dat de financiering van de investeringen voor ziekenhuizen, dus ook de eventuele basisfinanciering van een nieuw Vlaams ziekenhuis, moet gebeuren met federale middelen. De gemeenschappen kunnen wel voorzien in extra middelen voor de meerkosten die niet ten laste van de federale financiering kunnen worden gelegd.
Ook inzake de financiering van de zorgverstrekking ligt het zwaartepunt duidelijk bij de federale overheid. De gemeenschappen staan alleen in voor het verlenen van investeringssubsidies -in Vlaanderen is het VIPA daarvoor bevoegd- en dan nog met naleving van federaal bepaalde regels.
De bevoegdheidsverdeling inzake de ziekenhuizen is niet altijd even duidelijk. De belangrijke normerende bevoegdheid berust in veel gevallen bij de federale overheid. De gemeenschappen moeten de federale normen toepassen.
De commissie voor Brussel en de Vlaamse rand besloot dat er in Brussel reeds een groot aanbod aan ziekenhuisbedden bestaat, hoofdzakelijk binnen bicommunautaire instellingen waar de tweetaligheid van het onthaal van de patiënten onvoldoende gewaarborgd is. Deze ziekenhuizen kunnen hun rol eigenlijk niet vervullen vermits ze de facto niet openstaan voor alle Brusselaars en zeker niet voor alle inwoners van het land. Het eigen Vlaamse zorgnetwerk is in Brussel en Halle-Vilvoorde onvoldoende uitgebouwd. De indieners van het verzoekschrift geven dus uiting aan een bekommernis van vele Vlamingen.
Het netwerk van Nederlandstalige medici en zorgverstrekkers in Brussel is vragende partij voor de uitbouw van een Nederlandstalig virtueel zorgnetwerk en van één of meer lokale Nederlandstalige zorgcentra. Er bestaat evenwel geen eensgezindheid onder de Nederlandstalige actoren in Brussel over de wenselijkheid van bijkomende Vlaamse ziekenhuizen. Overigens is gebleken dat unicommunautaire Vlaamse instellingen er perfect in slagen een kwalitatief onthaal te verzekeren voor Franstaligen en anderstaligen. De spoeddiensten en de MUG's zijn nog een probleem apart.
De commissie vraagt aan de Vlaamse regering dat ze een haalbaarheidsstudie zou laten uitvoeren omtrent de uitbouw van een Vlaams zorgnetwerk in Brussel, waarin onder meer de bouw van een nieuw Vlaams ziekenhuis en de overname van een bestaand ziekenhuis worden onderzocht. Een Nederlandstalig virtueel zorgwerknet zou snel moeten kunnen worden gerealiseerd. Op korte termijn zou er ten minste één lokaal Vlaams zorgcentrum moeten worden uitgebouwd. Indien nodig moet men in het overlegcomité en in de bilaterale contacten met de Brusselse regering blijven aandringen op maatregelen om deze toestand te corrigeren. Ze moet er bij de federale regering op aandringen dat onverwijld zou voorzien worden in een regeling die de wettelijke tweetaligheid van alle spoeddiensten en MUG's in Brussel en de Nederlandstaligheid ervan in Halle-Vilvoorde verzekert. Ze moet de Nederlandstalige medici en zorgverstrekkers die een bijdrage leveren voor het vrijwaren van de belangen van de Nederlandstalige patiënten in Brussel, ondersteunen. Ten slotte moet ze ook de nodige initiatieven nemen om de bereikbaarheid van het AZ-VUB in Jette te garanderen.
Dit verzoekschrift werd door liefst 22.000 personen ondertekend. De heer Moreau heeft de verschillende standpunten wel weergegeven, maar ik verwijs nog even naar de bijlagen. Ze geven de toestand van de gezondheidszorg in Brussel weer en tonen zo aan dat dit probleem ook de Vlamingen buiten Brussel aanbelangt.
Meerderheid en oppositie zijn het erover eens dat positief gereageerd moet worden op dit verzoekschrift. Zo is iedereen ervan overtuigd dat de Vlaamse gezondheidszorg in Brussel onvoldoende is uitgebouwd. Voorts is er een probleem met de Nederlandstalige dienstverlening in de bicommunautaire instellingen. Noch de getuigen, noch de commissieleden waren het eens over de prioriteiten. Tot op welk niveau dient een eigen Vlaamse netwerk uitgebouwd te worden?
De commissie kiest voor een ruimte en positieve benadering en vraagt unaniem naar een haalbaarheidsstudie over een Vlaams gezondheidsnetwerk in Brussel. Er moet op korte termijn werk gemaakt worden van een virtueel Nederlandstalige zorgnetwerk en van één lokaal Vlaams zorgcentrum. Ten slotte wordt gepleit om snel werk te maken van tweetalig onthaal en verzorging in de bicommunautaire sector.
Ten slotte werd dieper ingegaan op twee concrete knelpunten : de onaanvaardbare situatie van de MUG-diensten en de gebrekkige bereidbaarheid van het AZ te Jette. Brussels minister Jos Chabert heeft overigens al aangekondigd dat er op korte termijn een snelle tramverbinding komt.
CD&V is tevreden over de manier waarop in de commissie werd samengewerkt. Doordat alle fracties de besluiten samen hebben geformuleerd zijn we tot een positief compromis gekomen in plaats van een inhoudsloos compromis. CD&V dankt ook de indieners van het verzoekschrift.
Het komt er nu op aan de besluiten uit te voeren en daarvoor kijken we in de eerste plaats naar de Vlaamse regering. We willen het netwerk grondig uitbouwen omdat het de bicommunautaire sector zal aanzetten zijn werking te verbeteren. CD&V hoopt dat de haalbaarheidsstudie niet wordt uitgesteld. Een virtueel netwerk en een lokaal Vlaams zorgcentrum zijn voor ons een eerste stap. Het uiteindelijke doel is ervoor zorgen dat elke Nederlandstalige in Brussel in het Nederlands behandeld kan worden.
Dit verzoekschrift is volkomen terecht, maar de situatie is veel complexer dan het verzoekschrift doet vermoeden. Eigenlijk vragen de indieners meer dan alleen maar een bijkomend ziekenhuis. Ze willen in hun eigen taal verzorgd worden.
Ik denk dat onze conclusies een goed antwoord vormen op de vraag. De Vlaamse regering moet op korte termijn een virtueel zorgnetwerk uitbouwen door alle Nederlandstalige zorgverstrekkers te groeperen. Voorts dient er op federaal vlak voor gezorgd te worden dat de spoeddiensten patiënten naar het juiste ziekenhuis brengen. Ten slotte vragen we een bijkomend zorgcentrum in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
We vragen grondig studiewerk. Minister Weckx heeft indertijd een studie laten uitwerken over de welzijns- en gezondheidszorg in Brussel. Wij vragen een soortgelijke studie over de Brusselse zorgsector.
We laten de bicommunautaire sector niet los. Dat zou verkeerd zijn. We moeten integendeel terrein terug proberen te winnen. We hebben in Brussel een netwerk van Nederlandstalige scholen en culturele instellingen. We moeten nu een inspanning leveren voor de welzijns- en gezondheidssector.
De bevoegde federale minister vraagt aan de Brusselse ziekenhuizen dat er steeds minstens één Nederlandstalige dokter en verpleegster aanwezig is. Hij erkent dus dat er een probleem is, maar zijn oplossing is een belediging voor de meerderheid van de bevolking van dit land.
De situatie in het eentalige Halle-Vilvoorde is nauw verbonden met de problemen in Brussel. Meer en meer vragen mensen om niet naar Brusselse ziekenhuizen doorverwezen te worden, wegens de slechte bereikbaarheid en het taalgebruik. Het taalstatuut in Brusselse instellingen, ééntalige ambtenaren maar tweetalige diensten, heeft invloed op het taalgebruik in Halle-Vilvoorde. Onze eigen 100-diensten moeten feitelijk tweetalig zijn om te kunnen vertalen voor de MUG van het Erasmusziekenhuis, die ook opereert in Halle-Vilvoorde. Ik heb trouwens ook reeds vragen gesteld over het tekort aan welzijnsvoorzieningen in Halle-Vilvoorde.
Het voorstel van resolutie geeft een praktische oplossing : onmiddellijk netwerken opzetten waar het kan en verdere acties plannen. (Applaus bij CD&V, de VLD, sp·a, het VB, Groen! en VU&ID)
Het betreft hier een belangrijke aangelegenheid : Vlamingen kunnen in hun hoofdstad niet terecht in hun eigen taal als ze hulp nodig hebben. Het is geen kwestie van overmacht, maar van manifeste onwil : er is immers voldoende tweetalig personeel te vinden.
In het voorstel wordt gevraagd om de haalbaarheid van een bijkomend Vlaams ziekenhuis in Brussel te onderzoeken. Mijn fractie zou liever nu al een bijkomend ziekenhuis vragen, maar dat zal er uiteindelijk toch wel komen. Minister Demotte biedt immers alleen maar lapmiddelen en geen structurele oplossingen.
We zijn ook tevreden dat iedereen het eens is met de vraag naar een betere ontsluiting van het AZ van Jette. De Vlaamse regering kan hier snel gedeeltelijk aan tegemoet komen. Het is goed dat de taaltoestanden bij de MUG's en de spoeddiensten in Brussel en Halle-Vilvoorde besproken zijn. Die problemen oplossen moet een prioriteit zijn voor de Vlaamse regering.
Ik wil iedereen danken voor de goede samenwerking. Ik wil de VRT danken voor de reportage over de taaltoestand in de ziekenhuizen en de dokter Van Obergen van de CCOD voor de nota over tweetalig personeel. Tot slot dank ik ook de leiding van de Irisziekenhuizen omdat ze niet geantwoord hebben op onze vraag om een instelling te bezoeken. Op die manier hebben ze de argumenten van de indieners kracht bij gezet. We dringen erop aan dat de regering onverwijld inspeelt op de beslissingen van de commissie. (Applaus bij het VB)
Is het parlement het eens met de conclusies van de commissie? (Instemming)
Ik zal de verzoeker hiervan in kennis stellen.