Verslag plenaire vergadering
Verslag
Aan de orde is de motie van de heren Loones, Vandenbroeke en Van Dijck betreffende een belangenconflict.
De bespreking is geopend.
Enkele weken geleden werd de spoedbehandeling van deze motie afwezen, maar ik ga ervan uit dat dit nog niet betekent dat de motie ook inhoudelijk werd afgewezen. De behandeling door de federale Kamer ligt momenteel trouwens stil.
Het federale parlement werkt aan een wetsvoorstel dat een fonds in het leven wil roepen om tegemoet te komen aan alimentatiegerechtigde eenoudergezinnen die in financiële moeilijkheden belanden door de niet-naleving van de alimentatieverplichtingen door de ex-partner. Dit federale initiatief wordt ondersteund door CD&V en PSC. Wij zijn er voorstander van om dit op Vlaams niveau te regelen.
De federale overheid is bevoegd voor de opstelling van regels om de burgerrechtelijke onderhoudsverplichtingen te doen naleven. De Raad van State heeft geoordeeld dat daarbij een rol kan zijn weggelegd voor de OCMW's, die dan louter als uitkeringsinstelling optreden. De federale overheid gaat met dit voorstel nog veel verder : in de motivering lezen we dat het om een belangrijk instrument gaat om de armoede bij alimentatiegerechtigde eenoudergezinnen te bestrijden. Hulp en bijstand aan personen in nood is volgens artikel 38 van de Grondwet nochtans een exclusieve bevoegdheid van de gemeenschappen.
N-VA heeft een aantal federale voorstellen op het vlak van een betere inning, een prioritaire vervolging en de uitvoering van vonnissen die nog geen kracht van gewijsde hebben. Dit zijn immers federale bevoegdheden.
N-VA is ook van mening dat de mensen die een beroep willen doen op dit fonds, er zeker van moeten zijn dat het rechtsgeldig werkt. Aangezien de federale overheid zich bezighoudt met een gemeenschapsbevoegdheid, is de werking van het fonds echter aanvechtbaar.
Door gebruik te maken van de procedure van een belangenconflict vragen wij om een overleg met de federale Kamer. Het Vlaams Parlement kan daar geen bezwaren tegen hebben. Een behandeling van deze materie op Vlaams niveau biedt trouwens heel wat voordelen : we kunnen autonoom beslissingen nemen en de uitkeringen inkomensafhankelijk maken.
De Gezinsbond steunt de totstandkoming van het fonds, maar is ook van mening dat het hier om een gemeenschapsbevoegdheid gaat. (Applaus bij enkele leden)
De VLD zal deze motie niet steunen, omdat zij niet de Vlaamse belangen dient, maar wel de belangen van N-VA. Het federale wetsvoorstel tot oprichting van dit fonds wordt gedragen door alle partijen en zal eindelijk een burgerrechtelijke oplossing bieden voor de problemen van ex-partners waarvan er een zijn verplichtingen niet nakomt. N-VA wil de behandeling van dit wetsvoorstel enkel vertragen, zodat de heer Bourgeois een alternatief strafrechterlijk voorstel kan doen, waardoor niet-betalende personen vlugger voor de rechtbank zullen verschijnen. Ik vind deze werkwijze pervers. (Applaus bij de VLD)
Er zijn inderdaad twee bevoegdheidsniveaus en we moeten alles doen om op beide niveaus al onze mogelijkheden uit te putten. Ik zie niet in wat er pervers is aan de samenwerking met de leden van onze partij die in de federale Kamer zetelen.
Er wordt trouwens al drie jaar onderhandeld over de oprichting van dit fonds, dat door de beperkte federale bevoegdheden over onvoldoende financiële middelen zal beschikken. Als advocaat weet ik ook dat advocaten dit fonds bij het Arbitragehof zullen proberen aan te vechten.
Wij willen in de Kamer alles doen wat strafrechtelijke mogelijk is om het onderhoudsgeld gemakkelijk te innen. Dat kan door beter inzicht te verschaffen in het vermogen van de betaler. Voorts kan prioriteit verleend worden in het vervolgingsbeleid en kunnen de veroordeelden van niet-uitvoerbare vonnissen al strafrechtelijk vervolgd worden. Wij hebben daarbij alleen maar oog voor de onderhoudsgerechtigde ouders. Op Vlaams niveau is iedereen bereid naar een regeling te zoeken die rekening houdt met het inkomen van de inkomensgerechtigde ouder.
Wij wijzen er gewoon op dat de wettelijkheid van het fonds zal aangevochten worden. Bovendien kunnen we in Vlaanderen een betere regeling treffen. Het federale stelsel zal alleen maar tot een bijkomende transfer leiden. Wat is er pervers : dat we enkele weken tijd verliezen, terwijl er al drie jaar lang op de oprichting van dit fobds gewacht wordt? De opmerking kwetst me : men weigert uit te gaan van onze goede bedoelingen. (Applaus bij enkele leden)
Aangezien de Raad van State duidelijk stelt dat het hier een federale materie betreft, kan er geen sprake zijn van een bevoegdheidsconflict. Onze belangen worden evenmin geschonden, integendeel. Indien wij bevoegd waren voor deze materie, hadden we al lang moeten ingrijpen.
Omdat het belangenconflict een zwaarwichtig instrument is, mogen we het maar gebruiken als we duidelijk kunnen aantonen dat onze belangen geschaad worden. De N-VA gebruikt het belangenconflict te vaak en dat zal zich tegen ons keren. (Applaus bij de VLD en AGALEV)
We mogen deze procedure inderdaad niet misbruiken en dat doen we ook niet. De Raad van State zegt ook dat het op te richten fonds zich niet kan inlaten met armoedebestrijding of hulp aan personen. Ten tweede is het wettelijk mogelijk dat een bevoegdheidsconflict tot een belangenconflict leidt : men schaadt onze belangen als men onze bevoegdheden inpalmt. Wij dienen ook de belangen te beschermen van die Vlamingen die getroffen zullen worden door de pogingen om de onwettelijkheid van dit fonds aan te tonen. Maken wij al te gretig gebruik van het belangenconflict? Gezien de pogingen tot federale recuperatie, is waakzaamheid geboden. (Applaus bij enkele leden)
Aangezien deze middag het Jaarverslag 2001 van de Vlaamse Ombudsdienst wordt voorgesteld, kunnen we deze bespreking debat deze voormiddag niet afronden. Ik stel voor de bespreking deze namiddag voort te zetten. (Instemming)