Verslag vergadering Commissie voor Onderwijs
Verslag
Mevrouw Vandromme heeft het woord.
Minister, deze vraag over onderwijs aan zieke kinderen dateert nog van voor het reces. Op maandag 12 december ondertekenden de provincie West-Vlaanderen en de West-Vlaamse ziekenhuizen het charter ‘Recht op onderwijs voor zieke kinderen’. Op initiatief van de provincie, die het project Klasziekaal coördineert, engageren de partners zich ertoe om de onderwijsmogelijkheden voor kinderen en jongeren die langdurig afwezig zijn op school, beter bekend te maken en te faciliteren in ziekenhuizen en thuis. Op die manier doen de initiatiefnemers een grote inspanning om het recht op onderwijs voor elk kind te garanderen of te vrijwaren.
De Vlaamse kinderrechtencommissaris was ook te gast bij de ondertekening van het charter. Zij stelt vast dat het recht op onderwijs jammer genoeg nog altijd wordt geschonden voor een deel van onze leerlingen. Het gaat dan niet alleen over zieke kinderen, maar ook over kinderen met extra noden die geen gepast aanbod vinden. Minister, dat leerrecht is een recht dat ons allen heel na aan het hart ligt. Gisteren hadden we het er nog over in de plenaire vergadering. Jammer genoeg wordt dit recht nog veel te veel geschonden. Het is de taak van de overheid om alle leerlingen dat recht te geven en alle mogelijke hindernissen weg te werken.
In dat kader heb ik een aantal vragen. Welke extra acties plant u vanuit het beleidsdomein Onderwijs om alle Vlaamse ziekenhuizen, en bij uitbreiding ook andere residentiële voorzieningen waar kinderen en jongeren langdurig verblijven, te ondersteunen, zodat het recht op onderwijs kan worden gevrijwaard? Het evaluatierapport over de maatregelen voor onderwijs aan zieke leerlingen, dat in 2020 werd gegund, zou tegen het einde van het jaar klaar moeten zijn. Zijn er al tussentijdse resultaten bekend? Wanneer mogen we de nodige conclusies verwachten?
Minister Weyts heeft het woord.
Het initiatief in kwestie is mij bekend. Het leidde op 12 december vorig jaar ook tot het tekenen van het voornoemde charter ‘Recht op onderwijs voor zieke kinderen’. Het geeft ook bijkomende aandacht aan het recht op onderwijs voor een groep van kinderen voor wie de aansluiting natuurlijk niet altijd evident is. Dat er bijkomend voor wordt gezorgd dat men de aansluiting voor die kinderen kan garanderen of verbeteren, kan ik dus enkel maar toejuichen.
Ik moet erkennen dat de vraag over het evaluatierapport net iets te vroeg komt. Ik heb inderdaad een evaluatie van de maatregelen voor onderwijs aan zieke kinderen laten uitvoeren. U weet dat die studie wordt gedaan door IDEA Consult. Alleen is er nog geen definitief opgeleverd rapport. Daaromtrent kan ik nu dus nog geen uitspraken doen, maar dat zal wel voor eerstdaags zijn. De conclusies uit dat rapport zullen mee aan de basis liggen van het mee vormgeven aan concrete acties voor onderwijs aan zieke kinderen. We hebben daarover de afgelopen jaren immers wel een heel grote vraag gekregen, uit verschillende hoeken. We weten echter ook dat dat een heel dure onderwijsvorm is. Daar moeten we ook eerlijk over zijn.
Dan was er de vraag naar bijkomende doelgroepen en bijkomende settings waarvoor de maatregelen die we nu hanteren voor zieke kinderen, ook zinvol zouden kunnen zijn. Dat was net een van de onderzoeksvragen die we hadden bezorgd aan IDEA Consult. Daar verwachten we dus ook wel een antwoord op, of minstens suggesties daaromtrent. Ik kan wel meegeven dat er een grondige verkenning van het veld is gebeurd, en dat er onder andere daarover contacten zijn tussen de administraties Onderwijs en Welzijn.
Mevrouw Vandromme heeft het woord.
Minister, dank u wel voor uw antwoord. Mijn vraag komt iets te vroeg. Dan houden we in elk geval de vinger aan de pols want het leerrecht van elk kind dat gegarandeerd wordt, is voor mij echt wel een belangrijk iets.
Ik kijk alvast uit naar wat er landt vanuit het opgeleverde rapport en ik merk inderdaad dat er steeds meer vragen zijn om duidelijk onderwijs aan huis te organiseren, maar ook over de vele jongeren die nog niet in aanmerking komen voor dit systeem, die het nog niet gevonden hebben of waar het nog niet matcht. Ook hier is misschien het digitale een oplossing. Ik hoop dus dat ook dat luik in het onderzoek bekeken wordt.
Minister, wat voor mij ook belangrijk is – iets waar ik in het verleden al verschillende vragen over heb gesteld – is het leerrecht van jongeren in bijvoorbeeld instellingen beveiligd verblijf, en de vraag of zij ook de kans krijgen om kwalificaties te halen. In het verleden was u daar niet zo negatief over. Ik hoop dat dat in de toekomst zo blijft en dat dit meegenomen kan worden wanneer we het rapport eens kunnen inkijken.
De heer Daniëls heeft het woord.
Minister, dank u wel voor uw antwoord, en collega, voor de vraag. Vanuit de N-VA-fractie hebben we in het verleden altijd heel hard gewerkt op onderwijs aan zieke kinderen, vanuit de basisvaststelling dat als je kind ziek is – en sommige kinderen zijn ernstig ziek – dat de onderwijscarrière er nog bovenop komt als extra bekommernis. Wat zal dat geven? Het zal u als ouder, als kind of als jongere maar overkomen dat je geconfronteerd wordt met kanker. Helaas zijn er zo heel wat. Er komt dan nog bovenop dat je heel wat schoolse vertraging oploopt. Daarnaast zijn er nog alle andere kinderen die om bepaalde redenen, wegens ziekte of chronische ziekte, niet op school kunnen zijn. Dat recht op onderwijs moeten we maximaal naar voren proberen te brengen.
Minister, met de Digisprong hebt u een belangrijke stap gezet in het Vlaams onderwijs op vlak van digitalisering, in de twee richtingen, zowel bij de leerkrachten en de scholen als bij de leerlingen zelf. Een concrete vraag die ik daarbij heb en die ik soms ook krijg uit andere hoeken is de volgende. Leerlingen zijn soms drie weken tot een maand ziek. Is het dan niet mogelijk om ook dan digitaal onderwijs te geven? We zijn het eigenlijk gewoon uit de coronapandemie. Ik heb van alles gezien in scholen, waarbij een aantal leerlingen op school waren of de leerlingen op school waren en de leerkrachten thuis. Er waren alle mogelijke varianten. Dat is allemaal niet zo top, dat begrijp ik wel, maar het is in elk geval meer dan niets. Als je gewoon de laptop openzet en je Teams openzet, dan kan de leerling thuis volgen. Ja, dat is niet optimaal, maar alles is beter dan niets denk ik dan. Zijn daar nog mogelijkheden om dat te versterken?
Een vraag die ik al heel lang heb, is om de ouders maximaal te ontzorgen en dat het een automatisme is dat wanneer een school weet dat een leerling een maand of twee maanden afwezig is, dat dan het aanbod naar de ouders gaat en dat die mensen niet zelf aanvragen moeten doen. CLB, Bednet of de schooladministratie, het maakt niet uit wie het doet, maar er zou in elk geval een vorm van ontzorging moeten zijn en een automatisme zodat mensen niet zelf op zoek moeten gaan op pagina 46 van het schoolreglement naar wat ze kunnen aanvragen.
Minister Weyts heeft het woord.
Dat is een zinvolle suggestie. Ik weet ook niet of het bestaat. Eigenlijk vraagt u naar een concreet draaiboek met tips en tricks met betrekking hiertoe, dat we kunnen overmaken. Dat lijkt me zinvol voor de scholen. Hoe kun je snel schakelen om ervoor te zorgen dat men op iets kortere of maximum middellange termijn toch een onderwijsalternatief kunt verschaffen? Hoe kan men dat praktisch organiseren? Ik weet niet of dat momenteel bestaat maar het lijkt me alleszins zinvol om dat desgevallend door een van de betrokken organisaties die u vermeldt te laten communiceren richting de scholen. Ik neem dat mee.
Mevrouw Vandromme heeft het woord.
Ik kan jullie wel uitnodigen naar West-Vlaanderen want daar heb je het project Klasziekaal. Dat is net wat collega Daniëls probeert aan te geven als voorbeeld. Dat is het goede voorbeeld want Klasziekaal gaat net op zoek naar hoe men de mooie voorbeelden kan verspreiden en aan sensibilisering kan doen van wat er al bestaat. Bednet is zoiets dat bestaat en dat we nog veel ruimer kunnen uitdragen. Dat lijkt mij alvast iets. Klasziekaal heeft als doel het oprichten van een infopunt, onderzoeken doen naar mogelijke drempels en pijnpunten bij het organiseren van onderwijs aan zieke leerlingen en het opzetten van een pool van leerkrachten. Ik zou dus zeggen: kom de mosterd gerust halen in West-Vlaanderen, dan proeven we samen eens of dat een Vlaams gerecht kan worden.
De vraag om uitleg is afgehandeld.