Verslag vergadering Commissie voor Brussel en de Vlaamse Rand en Dierenwelzijn
Verslag
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Voorzitter, minister, het is fijn om hier in deze commissie aanwezig te zijn. Ik had graag een vraag gesteld, minister, over het feit dat er om praktische redenen meer en meer tuinen worden afgesloten voor honden en andere kleine huisdieren met omheiningen die stroomstoten geven aan dieren die proberen te dicht bij die omheining te komen. Soms wordt ook gewerkt met een soort communicatie via de halsband waarbij gebruikgemaakt wordt van leidingen onder de grond. Maar het gaat ook om gewone schrikdraden die rond tuinen worden geplaatst.
Bezorgde buren hebben me gesignaleerd dat ze honden horen janken en jammeren wanneer ze zo’n stroomstoot krijgen en dat ze dat toch wel heel schrijnend vinden. Blijkbaar wordt dat meer en meer gebruikt om het ontsnappen van honden tegen te gaan. Het kan toch niet de bedoeling zijn dat dieren op die manier afzien.
Daarom heb ik twee vragen aan u, minister.
Wat is uw standpunt ten aanzien van die verschillende omheiningstechnieken waarbij honden een stroomstoot krijgen?
Hoe ziet u die technieken in verhouding tot het welzijn van de honden?
Minister Weyts heeft het woord.
Ik ken natuurlijk het systeem van schrikdraden voor weidedieren, maar voor gezelschapsdieren is dat – gelukkig maar – minder gangbaar. Ik durf ook de efficiëntie ervan in twijfel te trekken want een gezonde jonge hond springt vlotjes over zo’n bedrading. Anders is het gesteld met wat u beschreef, die onzichtbare omheining, die gekoppeld is aan een halsband, de zogenaamde elektrische of elektronische halsband.
De Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn heeft me in april vorig jaar een advies bezorgd over elektrische halsbanden bij honden in globo. Want er zijn verschillende vormen en toepassingen. In dat advies is gepleit voor een verbod op trainingshalsbanden met afstandsbediening, waarbij door een druk op de knop een elektrische schok gegeven wordt, en ook op antiblafhalsbanden die elektrische prikkels kunnen toedienen. De impact op het welzijn van de dieren is volgens mij duidelijk, misbruiken zijn mogelijk en bovenal zijn er andere manieren om honden te trainen of op te voeden.
Voor elektrische halsbanden gekoppeld aan een onzichtbare omheining stelde de raad een uitzondering op dat verbod voor. Wat was de ratio? In dat geval wordt een gebied afgebakend met een omheining. Als het dier de omheining nadert, dient de halsband automatisch een elektrische prikkel toe. Omdat de hond de elektrische prikkel kan voorspellen en controleren bij dat type halsbanden is het welzijnsrisico beperkter, oordeelde de raad. Hier heeft het dier zelf de controle over het feit of er een elektrische prikkel wordt toegediend, terwijl er bij een trainingsapparaat onvoorspelbaarheid bestaat en er at random elektrische prikkels kunnen worden toegediend met een variërende sterkte.
Ik heb het advies van de raad gevolgd en heb dat advies ook omgezet in regelgeving. Zo is het gebruik en de verkoop van elektrische halsbanden voor honden en katten verboden vanaf 1 januari 2027. We hebben daarvoor een ruime overgangsperiode voorzien, omdat sommige diensten, zoals leger, politie en veiligheidsdiensten, ervan uitgingen dat ze volledig vertrouwd zijn met die techniek en dat het, wanneer ze willen overstappen naar een meer positieve benadering en een positieve trainingsmethodiek, wel wat tijd zal vergen.
Het blijft wel zo dat elektrische halsbanden gekoppeld aan een onzichtbare omheining uitgezonderd zullen zijn van dat verbod.
Men vertelt me ook dat er in sommige gevallen geen andere mogelijkheden zijn om te voorzien in een afbakening, wat niet betekent dat ik een enthousiast voorstander ben om dat overal te implementeren, integendeel.
Mevrouw Schauvliege heeft het woord.
Minister, het verbod van de halsband was me uiteraard bekend, en wat de ondergrondse schrikdraad betreft, is het inderdaad zo dat de hond dat zelf onder controle heeft. Maar ik zou die bovengrondse schrikdraden toch niet wegwuiven. Ze worden nu meer en meer gebruikt voor honden en dat is een techniek die blijkbaar ook veel in het buitenland gebruikt wordt. Het is vooral dat wat men mij gesignaleerd heeft en waar heel wat vragen rond dierenwelzijn over zijn. U wuift dat zo’n beetje weg en u zegt dat dat niet zo veel gebruikt wordt. Ik denk dat we daarvan zouden schrikken en dat het meer en meer gangbaar zal worden. Ik zou u gewoon willen vragen om dat goed op te volgen en ook aan de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn te vragen om dat goed op te volgen en, als het nodig zou zijn, dat er een advies komt en dat er eventueel ook stappen kunnen worden gezet. Want het kan toch niet de bedoeling zijn dat deze alternatieven er komen en dat als je het ene verbiedt er dan andere technieken komen die niet altijd beter zijn voor het dierenwelzijn.
Mevrouw Claes heeft het woord.
Dank u wel, voorzitter. We weten allemaal, collega’s, dat we dat in maart uitdrukkelijk besproken hebben in de commissie en in de plenaire vergadering, en dat het ook kamerbreed gestemd geweest is. Ik ben ook blij, minister, dat u artikel 3 nog eens toelicht met die expliciete verwijzing en ook die uitzondering.
Ik had nog een kleine bijkomende vraag, minister. Er is zeer beperkt of geen wetenschappelijk onderzoek over die antiblafhalsbanden die ook gekoppeld zijn aan de onzichtbare omheiningen. In welke zin kan de dienst Dierenwelzijn dit verder opvolgen, al dan niet met het oog op toekomstige maatregelen?
Minister Weyts heeft het woord.
Dank je wel. Excuseer, maar uw laatste vraag, mevrouw Claes, is mij even ontgaan. Kunt u ze nog even herhalen?
Geen probleem. Er is zeer beperkt of geen wetenschappelijk onderzoek gebeurd over de antiblafhalsbanden die gekoppeld zijn aan die onzichtbare omheiningen. In welke zin kan de dienst Dierenwelzijn dit ook verder opvolgen, met het oog op toekomstige maatregelen? Dank u wel.
Ik zou nog eens moeten teruggrijpen naar het advies van de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn om te weten in welke mate men daar terdege onderzoek naar verricht heeft. Men heeft daar alleszins wel wat mensen en experten allerhande rond bevraagd. We zullen het inderdaad verder blijven opvolgen. Je ziet nu wel dat ook in bepaalde landsdelen schrikdraad wordt geïnstalleerd, ook tegen de wolf, en zelfs wordt aanbevolen tegen de wolf. Ik kan me best inbeelden dat mensen die al dan niet nog andere dieren in huis hebben, ze willen beschermen met een schrikdraad. Maar ik zal het blijven opvolgen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.