Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Wetenschap en Innovatie
Verslag
– Wegens de coronamaatregelen werd deze vraag om uitleg via videoconferentie behandeld.
De heer Vande Reyde heeft het woord.
Mijn vraag gaat over de kennisdeling van projecten die als doel hebben om smartcitytoepassingen bij steden en gemeenten te stimuleren.
Het Vlaams regeerakkoord heeft de ambitie om die kennisdeling echt te stimuleren. Ik heb daarover een aantal vragen in het licht van de recente projectoproepen.
Wat de projectoproep voor innovatieve projecten van lokale besturen betreft, werd intussen al beslist over de goedkeuring van de projectaanvragen.
Hoeveel projecten werden goedgekeurd en welke financiering werd toegekend? Zitten daar ook kleine besturen tussen? Hoe zal de kennisdeling tussen die verschillende projecten vorm krijgen?
Minister, met betrekking tot de projectoproep voor innovatieve projecten van die lokale besturen zei u in de commissie Economie een aantal maanden geleden dat de disseminatie – dat is de verdeling van kennis, neem ik aan? Ook een poëtisch woord – van de projectresultaten een belangrijke criterium vormt in de beoordeling van de projecten en dat die kennis zich echt over heel Vlaanderen zou moeten verspreiden. Op welke manier wordt dat meegenomen in de evaluatie van de ingediende projecten? Op welke manier zullen we ervoor zorgen dat het geen dode letter blijft, maar dat we ook kleine besturen kunnen laten genieten van alle kennis die wordt opgedaan en al het geld dat wordt geïnvesteerd in die smartcityprojecten?
In de commissie gaf u verder aan dat u met de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) en de administratie zou bekijken welke rol zij kunnen spelen. Ik weet dat er hiervoor bij de VVSG heel veel kennis en enthousiasme is. Hebt u hiervan al meer concrete resultaten? Ik had er al eens naar gepolst. Kan dat misschien uitmonden in meer creatieve initiatieven, vooral om die kleinere steden en gemeenten mee te nemen? Het zijn vaak zij die smartcityfollowers zijn, maar de problematieken die bij hen spelen zijn vaak gelijkaardig als bij de voorlopers van smartcity-innovatie. Ik dank u.
Minister Crevits heeft het woord.
Collega, ik dank u voor uw vraag. Ik ken uw bezorgdheid, ze is ook terecht. Binnen de projectoproep voor innovatieve projecten van lokale besturen werden acht projecten goedgekeurd, waaraan een EFRO-steun (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) van 1,9 miljoen euro werd toegekend, die werd aangevuld met een Vlaamse cofinanciering. In totaal gaat het om 3,7 miljoen euro.
Samenwerking was een zeer belangrijk aandachtspunt. De goedgekeurde projecten vormen een mix van grote en kleinere. Het is ook een heel goede zaak dat bepaalde steden daarmee hun buurgemeenten bereiken.
Ik heb al die projecten mee, ik zal ze als bijlage bij het verslag laten voegen. Het heeft weinig zin dat ik de lijst hier voorlees.
Kennisdeling en disseminatie van resultaten en goede praktijken vormde een aandachtspunt, zoals u zelf hebt gezegd. De goedgekeurde projecten voorzien binnen hun projectwerking specifieke acties, zoals het inrichten van de kennisplatformen, de organisatie van slotevenementen waar de projectresultaten gepresenteerd worden, en bilaterale afstemming met geïnteresseerde steden en gemeenten. Daarnaast wordt er vanuit Agentschap Innoveren en Ondernemen (VLAIO) ook een intervisie georganiseerd waar de gesteunde projecten worden samengebracht en ervaringen over de uitvoering van het project kunnen worden gedeeld. De VVSG werd er ook bij betrokken. Als lokaal bestuur kun je dus ook de resultaten van de anderen bekijken. Dat zou een hele verbetering moeten betekenen.
De eindresultaten worden gepubliceerd op de websites van VLAIO en de VVSG. Als er events rond disseminatie – dat poëtisch woord – plaatsvinden, zullen VLAIO, het Agentschap Binnenlands Bestuur (ABB) en het Agentschap Informatie Vlaanderen (AIV), maar ook de VVSG en het Kenniscentrum Vlaamse Steden (KCVS) helpen met de bekendmaking van die evenementen. Dat is van groot belang. Ik begrijp uw bezorgdheid daarrond. U hebt die de vorige keer al geuit. Maar we zetten daar stappen in. We zien er vanuit de kabinetten op toe dat er een ruime verspreiding is van de kennis. De middelen die we daarin investeren, zijn te groot om ze gewoon te laten zonder output naar de gemeenten in heel Vlaanderen. Ik dank u.
De heer Vande Reyde heeft het woord.
Minister, ik dank u. Ik ben heel benieuwd naar de lijst van projecten.
Ik ben er rotsvast van overtuigd dat die kennisdeling leeft bij jullie en bij de diensten. In de realiteit is dat nog verre van voldoende. Er zijn een aantal grote projecten, zoals Smart Zone en Living Labs in Antwerpen. Ik ben er zeker van dat daar geweldige dingen gebeuren.
Maar ik ben schepen van smart cities in een stad die misschien een klein aantal inwoners, maar wel een grote centrumfunctie heeft – en ook zeer mooi om te bezoeken is – en ik heb vanuit die projecten nog nooit pasklare toepassingen tot bij mij gekregen. Dus als het al niet tot bij mij komt, dan weet ik dat er iets schort aan die kennisdeling. Ik merk dat ook een beetje in de overlegorganen waaraan ik deelneem. Wanneer het over smart cities gaat, zeggen de kleinere gemeenten vaak dat het iets is waarvoor de steden veel geld krijgen, maar dat het voor hen geen rol speelt. En dat vind ik jammer, echt jammer.
Ik heb een concrete suggestie. Ik weet dat Smart Flanders, met de VVSG, toch wel een drijvende kracht is ter zake. Ik zou dat overlegorgaan upgraden. Ik zou daar iets van maken dat de allures heeft van een VVSG, waarin elke gemeente is vertegenwoordigd en die elke gemeente ook belangrijk vindt, en waar best practices eigenlijk constant worden gedeeld. De finaliteit van die smartcityprojecten is immers niet dat een stad ermee kan uitpakken dat ze een smart city is. Enfin, ik doe dat ook wel vaak, voor een schepen is dat natuurlijk leuk om te doen, maar de finaliteit is het beter maken van de levenskwaliteit van je inwoners, bedrijven en bezoekers. Daar kan iedereen van profiteren. Promoot dat dus meer binnen Smart Flanders, of ga dat upgraden. Doe daar iets mee opdat die kennis beter wordt gedeeld. Ik denk dat ze daar dan misschien iets meer middelen en mensen voor nodig hebben. Ik weet dat u de bezorgdheid deelt, en ik hoop dat we daar de komende jaren nog verder de realisatie van kunnen zien.
De heer De Roo heeft het woord.
Voorzitter, sta mij toe om ook een kort gedicht te brengen. Het heet ook ‘Kort’. Het is van Bart Moeyaert. Het deed me vooral denken aan mijn zoon van 4 maanden oud.
Kort
Niet langer dan
een ademtocht,
lang is dat niet,
kijk maar,
ik deed het weer,
zo lang al hou ik van je,
en dan niet zomaar even,
nee,
de hele tijd als nu,
en nu,
en verder nog,
denk ik,
mijn hele leven.
Ik wou me eventjes aansluiten bij de vraag van collega Vande Reyde over initiatieven omtrent smart cities. De VVSG heeft ondertussen de visietekst gepubliceerd, getiteld ‘Naar een volwaardige digitale transformatie van het lokaal bestuur’. Daarin formuleerde ze een aantal uitdagingen die de lokale besturen zelf moeten aanpakken, maar ook acties die worden verwacht van hogere overheden en die volgens haar nodig zijn om van smartcityprojecten een succes te maken. Ik volg die wel. De nood aan skills en kennis bij lokale besturen komt daar ook heel sterk naar boven. Collega Vande Reyde, ik volg u als u zegt dat er meer kennisdeling moet zijn, maar als die kennis wordt gedeeld, zal men in de administraties in de diverse gemeenten natuurlijk ook altijd mensen nodig hebben die met die kennis, die data ook verder aan de slag kunnen. De juiste profielen aantrekken is natuurlijk in eerste plaats een taak voor de steden en gemeenten, maar de VVSG vraagt ook te investeren in ondersteuningsacties om de gespecialiseerde kennis bij lokale besturen op te krikken.
Minister, ziet u een rol weggelegd voor Vlaanderen, wellicht in samenspraak met uw collega, minister Somers, om lokale besturen daarin dan bij te staan?
Minister Crevits heeft het woord.
Collega’s, dank u wel. Collega Vande Reyde, ik ga daar de VVSG op aanspreken, want zij worden gesubsidieerd, ook voor die verspreiding. Als het zo is dat dit voor u moeilijkheden oplevert ... Ik deel uw bezorgdheid. Ik wens dat die zaken worden gedeeld. Voor mij is dat echt wel cruciaal. Geef dus gerust mee waar het niet zo was zoals u dat wou, dan zullen we bekijken op welke manier het wel zo kan worden zoals u wenst.
Dat was bijna poëtisch.
Collega De Roo, de visietekst van de VVSG is ons gisteren bezorgd. We zullen die ook bestuderen en overleggen met de VVSG. We zullen die ook nauw betrekken bij de nieuwe oproepen die gebeuren. Ik denk dat iedereen blij is met het instrument, maar ook dat de doelstelling om iedereen er ook mee van te laten genieten, los van wie het project binnenhaalt, echt moet worden gerealiseerd. Ik zal daar ook nauw op toezien.
De heer Vande Reyde heeft het woord.
Ik wil een heel korte aanvulling geven op de interessante insteek van collega De Roo. Dat klopt, inderdaad. Een heel nuttig iets waarin de Vlaamse overheid ook kan voorzien, zijn gemeenschappelijke raamcontracten, ‘sandbox’-toestanden die eigenlijk instapklaar zouden zijn voor lokale besturen. Het gekke is dat voorlopers van smart cities, zoals bijvoorbeeld in Kortrijk, dat zelf beginnen aan te bieden in gemeenten rond hen.
Dit is bij uitstek een taak voor de Vlaamse overheid, om de raamcontracten en de instapklare oplossingen te voorzien, ook voor kleine gemeenten. Bekkevoort is een kleine gemeente in mijn buurt die al duizend keer gefuseerd had moeten worden. Ze zouden daar zelf nooit aan beginnen, daar hebben ze trouwens de middelen niet voor. De inwoners hebben daar net zoveel nood aan als elders. Mijn excuses aan de gemeente Bekkevoort, een gerespecteerde gemeente die de autonomie behoudt.
De vraag om uitleg is afgehandeld.