Verslag vergadering Commissie voor Cultuur, Jeugd, Sport en Media
Verslag
De heer Vandaele heeft het woord.
Voorzitter, minister, het stopzetten van uitzendingen door de VRT via Digital Video Broadcasting - Terrestrial (DVB-T) werd al enkele keren besproken in deze commissie, maar de beslissing blijft blijkbaar vele mensen beroeren. We zien aan de vele mails die we krijgen, dat de gebruikers weinig of niet op de hoogte zijn van de stopzetting en de aangeboden alternatieven.
Minister, in uw antwoord op mijn vraag van 31 mei in deze commissie meldde u dat de VRT zou nagaan hoe zij nog verder kon communiceren over de afschakeling van DVB-T, en op 12 juli antwoordde u op de vraag van collega Caron dat u de VRT had gewezen, en zou blijven wijzen, op de maatschappelijke verantwoordelijkheid en de noodzaak om hierover afdoende te communiceren, alsook het proces van de afschakeling zo goed mogelijk te begeleiden.
Het is dan ook vreemd, misschien wel bijzonder vreemd, dat wij – ik denk dat dat ook geldt voor de collega’s – blijvend mails krijgen van gebruikers die ogenschijnlijk nog van niets weten en het gebrek aan communicatie aankaarten. Daarnaast werd de app van de VRT gepresenteerd als volwaardig alternatief, maar ook daarover kregen DVB-T-gebruikers nog geen communicatie. Ik weet wel dat je die natuurlijk niet kunt aflijnen. Je moet dus breed communiceren om die te bereiken. Nu bereiken ons ook signalen dat VRT NU niet compatibel zou zijn met de gangbare Europese standaard voor slimme tv-toestellen, Hybrid broadcast broadband TV (HbbTV).
Ik heb dus een aantal vragen. Heeft de VRT al breed en gericht gecommuniceerd omtrent de stopzetting van het aanbod via DVB-T? Zo ja, op welke manier? Welke acties met betrekking tot communicatie zal de VRT in de toekomst nog ondernemen?
Klopt het dat VRT NU niet compatibel is met de gangbare Europese standaard? Zo ja, kan de VRT iets ondernemen om dit op te lossen? Is daar een deadline voor?
Minister Gatz heeft het woord.
Voorzitter, vooreerst heeft de VRT na de beslissing van 17 mei 2018 om de DVB-T-uitzendingen stop te zetten onmiddellijk hierover gecommuniceerd. Dat is gebeurd aan de hand van een persbericht en van berichten op de sociale media. Ten gevolge van de communicatie door de VRT hebben verschillende media over de afschakeling bericht. Tegelijkertijd heeft de openbare omroep op de bedrijfswebsite www.vrt.be duidelijke informatie over de afschakeling gepubliceerd, inclusief een lijst met vragen en antwoorden. De informatie op de website www.vrt.be is recent uitgebreid met aanvullende informatie.
De VRT-merken verwijzen regelmatig naar het aanbod op VRT NU als een alternatief voor DVB-T. Dat zal de komende maanden en jaren ook blijven gebeuren. Bovendien voert de VRT regelmatig campagnes ter promotie van het gratis aanbod van VRT NU. De VRT plant momenteel verdere informatie over de afschakeling. Als meest efficiënte gerichte communicatie zullen de DVB-T-gebruikers vanaf begin november 2018, enkele weken in de aanloop naar de afschakeling, regelmatig een tekst te zien krijgen met een boodschap omtrent de afschakeling. Het gaat om een banner-tekst die een ‘ticker’ wordt genoemd. Langs de eigen kanalen, zoals de website, sociale media en dergelijke, zal de VRT verder over de afschakeling informeren. Ook de klantendienst van de VRT blijft de kijkers als eerstelijnsdienst informeren over de alternatieve manieren om televisie te kijken.
Voor de mensen die nog niet zijn ingewijd, vermeld ik nog dat HbbTV staat voor ‘Hybrid Broadcast Broadband Television’. Het hybride model van HbbTV bestaat erin dat het lineair televisieaanbod door middel van platformen als DVB-T, satelliet en kabel voor de gelieerde content verwijst naar online platformen, zoals VRT NU. De gelieerde contents zijn dan de programma’s die aansluiten bij het programma waar de kijker op dat moment naar kijkt. Via een menu op de smart-TV wordt de gebruiker dan naar andere relevante programma’s doorverwezen. Dat is het omgekeerde van de doorsturing van het signaal van VRT NU naar een televisietoestel, bijvoorbeeld via Chromecast.
Het DVB-T platform voorziet momenteel niet in een HbbTV-mogelijkheid waardoor naar VRT NU kan worden verwezen. Bijgevolg zijn de HbbTV-mechanismen niet van toepassing op VRT NU. Aangezien de VRT het DVB-T-platform, het enige lineaire platform in eigen beheer, verlaat, is de HbbTV-case niet relevant. De VRT heeft dus geen verdere plannen met betrekking tot HbbTV.
De videocontent van VRT NU is thans beschikbaar door middel van de VRT NU-app, de website van VRT NU, van waaruit met het Chromecast-icoontje Google Chromecast moet worden gebruikt, en Apple TV, door middel van AirPlay op het Apple-toestel. Dit functioneert thans beter en met betere functionaliteiten, zoals ondertiteling en audiodescriptie.
Op een smart-TV wordt VRT NU op dit ogenblik enkel ondersteund door middel van wat een ‘best effort’ wordt genoemd. De klantendienst van de VRT helpt klanten met vragen over hun smart-TV, bijvoorbeeld door contact met leveranciers op te nemen. De VRT onderzoekt hoe de ondersteuning voor smart-TV’s kan worden geoptimaliseerd.
De heer Vandaele heeft het woord.
Minister, ik denk dat dit antwoord voorlopig voldoende is. We zullen zien hoeveel mails we hierover in de toekomst nog zullen krijgen.
Mevrouw Brouwers heeft het woord.
Minister, het is niet de eerste keer dat we het hierover hebben, want dit blijft natuurlijk aanslepen. De afschaffing is nog niet van toepassing, maar ik heb de indruk dat we altijd andere antwoorden krijgen. De ene keer gaat iets technisch niet en de andere keer gaat iets anders technisch niet. Het aantal mensen dat naar DVB-T kijkt, blijkt dan weer hoger dan de vorige keer te liggen. Op Twitter worden we hierover regelmatig bevraagd en aangezien het een vrij technische zaak is, weten we op den duur niet meer wat we moeten antwoorden. Vanaf nu zullen we uw antwoorden kopiëren en op Twitter zetten.
Ik vraag me af wat het effect op het terrein zal zijn eens dit is afgeschaft. Zullen toch niet meer mensen hier het slachtoffer van worden dan oorspronkelijk werd gedacht? Zullen de alternatieven voldoende goed werken? We krijgen dan discussies op Twitter over kabeltjes die niet werken en dergelijke. Ik krijg daar een heel onbehaaglijk gevoel bij.
We krijgen hier telkens stukjes van antwoorden. Ook in verband met dit dossier vraag ik me af in welke mate de VRT ons onmiddellijk alles heeft verteld wat we moeten weten. Het spijt me dat ik het zo straf moet uitdrukken, maar dit geeft me een onbehaaglijk gevoel.
Mevrouw Segers heeft het woord.
Voorzitter, die berichten blijven niet enkel op Twitter, maar ook via mail toestromen. Deze zaak beroert een pak meer mensen dan de VRT zelf had ingeschat. Alleen al over het aantal DVB-T-kijkers blijft er discussie. Het aantal dat de VRT ons heeft gegeven, ligt een stuk lager dan wat de digimeter aangeeft.
Het punt blijft dat de website van VRT NU geen volwaardig gratis alternatief is. Om volwaardig naar de televisie te kunnen kijken, hebben de mensen immers een internetabonnement nodig dat een pak duurder dan het goedkoopste abonnement is. We blijven deze beslissing van de VRT dan ook heel hard betreuren.
Ik wil ook aansluiten bij wat mevrouw Segers zegt. Als er een alternatief zou zijn, zou er ook geen herhaaldelijke discussie zijn in deze commissie. Er zijn twee dingen die opgemerkt worden.
Ten eerste, technisch gezien kun je niet op je computer of je laptop met dezelfde comfortmogelijkheden kijken als op een groot televisiescherm. Ik denk dat dit op zich een legitieme kwestie is die mensen aanhalen. Als het comfort via VRT NU naar de televisie een stuk lager ligt dan via DVB-T, dan is dat een achteruitgang voor veel mensen. Ik vind ook dat de VRT dat eigenlijk snel voor elkaar moet krijgen, zo snel als mogelijk. Wat het technologische betreft, daar kan ik ook niet op antwoorden – ik ben dan ook geen techneut. Maar je schaft niet iets af als het alternatief slechter is.
Ten tweede zijn er blijkbaar ook nog een aantal problemen met rechten die niet gecleard zijn om via je laptop programma’s van VRT NU te bekijken, zelfs in het binnenland.
Ten slotte krijg ik van heel wat mensen veel klachten over de standaardantwoorden die kijkers krijgen van de VRT-ombudsdienst of -klantendienst. Ik vind dat de VRT eerlijk moet antwoorden op de vragen, en ik sluit me een beetje aan bij wat vorige sprekers hebben gezegd over de gefragmenteerde antwoorden die er zijn, en de antwoorden die zo onduidelijk zijn dat we er niet verder mee kunnen.
Dus twee zaken: het moet goed werken en even comfortabel zijn, en men moet eerlijk zijn in de informatie en in de antwoorden. En ik betreur dat dat niet zo is.
Minister Gatz heeft het woord.
Ik zal zeer kort antwoorden. Het alternatief, VRT NU dus, wordt voortdurend geoptimaliseerd. Ik kan zelf als gebruiker op dit ogenblik niet zonder meer beoordelen wat het exacte verschil in kijkerscomfort is tussen DVB-T zoals het is en VRT NU zoals het is en zoals het verder zal worden. Ik wil u wel aangeven dat aan de optimalisatie van het alternatief niet alleen nog verder gewerkt wordt, maar dat het ook technisch nog zal verbeteren waar nodig.
Voorts zal ik ook aan de VRT vragen om wat klantvriendelijkheid en heldere informatie betreft, nog meer inspanningen te doen.
De vraag om uitleg is afgehandeld.