Verslag vergadering Commissie voor Economie, Werk, Sociale Economie, Innovatie en Wetenschapsbeleid
Verslag
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Minister, in april 2017 is commotie ontstaan naar aanleiding van de beslissing van ING om 1500 oudere werknemers met behoud van loon tot hun pensioen thuis te laten. In een reactie daarop hebt u terecht gesteld dat het niet de bedoeling kan zijn het Vlaams activeringsgeld voor de doelgroepenkorting voor 55-plussers de facto aan te wenden om mensen thuis te laten in plaats van hen aan te moedigen om langer te werken.
In antwoord op de actuele vragen tijdens de plenaire vergadering hebt u verklaard van plan te zijn die doelgroep voor de korting op de socialezekerheidsbijdragen wat beter af te bakenen door een bijkomende voorwaarde in te schrijven. De 55-plussers zouden, net als andere werknemers, actief moeten blijven. U hebt toen ook gewezen op de noodzaak van sluitende controles.
Dat is een goede aanpak, maar diverse grijze zones kunnen tot onduidelijkheid leiden. Ontslagen werknemers kunnen tijdens hun opzegperiode volledige of gedeeltelijke vrijstelling van arbeidsprestaties krijgen. Er zijn werknemers die tijdens onregelmatige periodes werken. Worden de ziekteperiodes van langere duur in rekening gebracht? We weten dat oudere werknemers minder vaak, maar wel langer ziek kunnen zijn. Daarnaast zijn er ook minder klassieke nine-to-five jobs. Er wordt meer thuis en flexibel gewerkt. Er is het resultaatgericht werk met deadlines. Zeker voor oudere werknemers is dat een zeer belangrijk element voor werkbaar werk.
Wat de controles betreft, lijkt het van belang de ondernemingen niet nodeloos administratief te bezwaren. Er wordt gevreesd dat de controle op de arbeidsprestaties zal resulteren in een grotere registratie van de arbeidstijden, in meer administratie en bijgevolg in meer kosten. De inspectiediensten moeten natuurlijk wel op sluitende documenten kunnen terugvallen.
De vraag is hoe we dit zullen aanpakken. Inmiddels is gebleken dat deze op het eerste gezicht eenvoudige maatregel op het terrein veel overleg vergt met de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg (WASO) en met de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ). Tijdens de vergadering van het Vlaams Economisch Sociaal Overlegcomité (VESOC) op 10 mei 2017 is met de sociale partners afgesproken dat hun om advies over het voorstel van decreet zal worden gevraagd. Er is toegezegd dat de administratieve lasten voor de werkgevers zullen worden geminimaliseerd.
Minister, wat is de stand van zaken van het initiatief om de verplichting in te schrijven dat reële arbeidsprestaties moeten worden geleverd om de doelgroepenkorting te krijgen? Is in overleg met de FOD WASO al een oplossing voor de grijze zones gevonden? Bevat het decretaal initiatief een sluitende formulering? Is in overleg met de RSZ bepaald op welke wijze kan worden voorkomen dat de werknemers die flexibel werken niet worden uitgesloten? Op welke documenten zullen de inspectiediensten zich moeten baseren om de voorwaarden effectief te controleren? Hoe zult u tegemoetkomen aan de bezorgdheid van de werkgevers om de administratieve lasten?
Minister Muyters heeft het woord.
Mevrouw Talpe, ik kan u garanderen dat de regeling momenteel wordt opgemaakt. Ik hoop opnieuw dat de Vlaamse Regering dit nog op 14 juli 2017 kan goedkeuren. Vervolgens kunnen we de SERV om advies vragen en het ontwerp van decreet na eventuele aanpassingen naar de Raad van State sturen.
Volgens mij hebben we, in overleg met de RSZ en met de FOD WASO, een sluitende formulering gevonden.
In elk geval gebeurt de toekenning van de doelgroepenkorting momenteel op basis van een tewerkstellingslijn in de multifunctionele aangifte. Die aangifte moet op kwartaalbasis worden ingediend. De werkgever geeft per kwartaal informatie door over het loon en de arbeidsprestaties. De informatie die wordt doorgegeven, bevat de bepalingen op basis waarvan de sociale rechten van de werknemers kunnen worden berekend. Het is niet mogelijk te zien wanneer die prestaties zijn geleverd. Dat is niet zo belangrijk. De werkgever maakt de som van de prestaties voor het kwartaal. Die som omvat de vakantiedagen en dergelijke. Voor de toekenning van de doelgroepenkorting is het niet noodzakelijk te weten of iemand een variabel uurrooster heeft of onregelmatige prestaties levert. Het is noodzakelijk te weten dat effectief prestaties zijn geleverd en dat die prestaties voldoende zijn om voor de doelgroepenkorting in aanmerking te komen
De sociaalrechtelijke inspecteurs beschikken, zoals decretaal is bepaald, over ruime mogelijkheden om hun onderzoek te voeren. Ze hebben het recht alle gegevens op te vragen die nodig zijn voor de controle en voor de toepassing van hun bevoegdheden. Uiteraard moeten ze rekening houden met de proportionaliteit en de finaliteit. Het is aan de inspecteurs om in verband met een concrete casus te oordelen wat ze moeten doen.
De bezorgdheid om de administratieve lasten geldt niet enkel voor de werkgeversorganisaties. Ik deel die bezorgdheid ook. Volgens mij zijn we, opnieuw in overleg met de RSZ, tot een haalbaar voorstel gekomen. De werkgevers bevestigen in de multifunctionele aangifte, die ze toch verplicht moeten indienen, bij elke aanvraag van een doelgroepenkorting dat daadwerkelijk prestaties zijn geleverd. Eigenlijk is dit een verklaring van de werkgever waaruit blijkt dat een persoon prestaties heeft geleverd. We vragen dus geen bijkomende registratie en we zetten geen nieuwe gegevensstroom op. We voeren een minimale wijziging door binnen het huidig systeem. Volgens mij is dit de juiste werkwijze. Daarna zullen we controleren en inspecteren.
Ik ga ervan uit dat we op deze wijze geen doelgroepenkorting zullen verlenen aan bedrijven die mensen niet aan het werk zetten en dat de administratieve last minimaal blijft.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Minister, u hebt al een aantal van mijn bezorgdheden weggenomen. Ik hoop dat dit met wat gezond verstand op de juiste manier kan worden aangepakt. We moeten het eenvoudig houden. Het moet voor iedereen fair zijn en niemand mag door de mazen van het net vallen. Ik ben in elk geval benieuwd naar de concrete uitwerking.
Ik heb nog een vraag in verband met de maatregel die nu wordt uitgewerkt. Het voorval met ING is al voorbij. Ik heb tijdens de plenaire vergadering gevraagd wat met ING zal gebeuren. Zal de retroactiviteit voor ING gelden? U hebt toen verklaard dat u nog moest nagaan in hoeverre of wanneer dit op ING van toepassing zou zijn. Misschien kunt u hier nog wat meer over zeggen.
Mevrouw Kherbache heeft het woord.
Voorzitter, ik heb een vraag over het scenario dat ING heeft ontwikkeld. Het doet me wat denken aan wat KBC met het Minerva-project heeft gedaan. Dit staat los van de discussie over de toekenning van een doelgroepenkorting. Ik ben het ermee eens dat dit aan een arbeidsprestatie moet worden gekoppeld. In dit debat wordt echter een bepaalde indruk gewekt. Een werkgever kan zijn werknemers niet ontslaan, maar de mogelijkheid bieden om een opleiding te volgen, bij een andere werkgever aan de slag te gaan en dergelijke. Dat is eigenlijk een positieve zaak.
Minister, is dit punt ooit aan bod gekomen? Er is radicale kritiek gekomen, maar een van de huidige problemen is dat eerst een breuk moet worden gecreëerd en dat vervolgens weer iets wordt opgebouwd met outplacement en dergelijke. Eigenlijk pleit ik voor een vorm van warme overdracht die de overgang naar een andere werkplek aanmoedigt. Dit moeten we in een herstructureringsbeleid aanmoedigen.
Minister Muyters heeft het woord.
Mevrouw Kherbache, ik ga helemaal akkoord. Het gebeurt niet vaak, maar ditmaal ben ik het helemaal met u eens. (Opmerkingen. Gelach)
U had dat natuurlijk verwacht. Indien er een warme overdracht kan zijn en afspraken tussen bedrijven kunnen worden gemaakt, kan een bedrijfsleider nog steeds verklaren dat een persoon actief is. Hij is misschien niet daar actief, maar wel elders. Hij blijft actief en bijgevolg kan de werkgever het vakje aankruisen. Over de uren en zo moeten de twee werkgevers dan afspraken maken. Ik zie daar dus geen probleem.
Mevrouw Talpe, gewoonlijk is het zeer moeilijk om iets retroactief in te voeren. We zouden natuurlijk kunnen stellen dat de maatregel vanaf een bepaald kwartaal voor iedereen geldt. Dan moet het juiste vakje worden aangekruist voor wie al thuis zit. Dat kan vanaf het kwartaal volgend op de verschijning of inwerkingtreding. Dat is de richting waarin wij kijken. Het is mogelijk dat een werkgever de doelgroepenkorting krijgt van april tot augustus 2017, maar dan niet meer vanaf augustus 2017 en in de toekomst.
De retroactiviteit is altijd zeer moeilijk. De maatregelen zijn genomen binnen de op dat ogenblik geldende wetgeving. We passen de regels decretaal aan, maar die regels kunnen slechts van toepassing zijn op het ogenblik dat ze worden toegepast. Ik kan niet stellen dat de medewerkers van ING of anderen die op non-actief zijn gezet, nooit in aanmerking komen. We kunnen stellen dat het vanaf een bepaalde datum geldt.
Mevrouw Talpe heeft het woord.
Dit is in de media op een bepaalde wijze belicht. Uiteindelijk is het niet zo dat die medewerkers niet mochten werken. Het is helemaal verkeerd uitgelegd. We moeten voorzichtig zijn met dergelijke uitspraken. Eigenlijk was het mijn bedoeling om aan te geven dat iets op het eerste gezicht misschien eenvoudig op te lossen lijkt, maar dat in de realiteit de zaken vaak complexer blijken te zijn.
Wat me vooral stoort, is dat de rijpere werknemer of de meer ervaren werknemer in een bepaalde hoek wordt geduwd. Hij is de speelbal van de verschillende meningen van vakbonden, arbeidsmarktspecialisten en dergelijke. Ik vind dit jammer. We geven hun een verkeerd signaal, hoewel we hen net willen motiveren.
De vraag om uitleg is afgehandeld.