Verslag vergadering Commissie voor Algemeen Beleid, Financiën en Begroting
Verslag
De heer Sintobin heeft het woord.
Voorzitter, het heeft wat moeite gekost om deze vraag om uitleg op de agenda van het Vlaams Parlement te krijgen. Toch wil ik u danken om ze alsnog te agenderen.
Ik ben mij ervan bewust dat deze problematiek twee weken geleden werd behandeld in deze commissie. Ook in de plenaire vergadering, bij de actuele vragen van mezelf en een collega over het infopunt in Zeebrugge, kwam deze problematiek aan bod. Persoonlijk vind ik dat, gezien de actualiteit van deze problematiek en het feit dat het dagelijks terugkomt in de media, niet alles volledig werd uitgediept, noch in de commissievergadering van twee weken geleden, noch in de plenaire vergadering.
Er zijn verder ook twee nieuwe elementen: de ontruiming van een deel van het tentenkamp in Calais en ook, zoals we gisteren konden vernemen, van het kamp in Duinkerke.
Waarom vind ik dat het Vlaams Parlement die problematiek van nabij moet volgen? De illegale instroom heeft vooral effecten op Vlaanderen in het bijzonder, niet het minst voor de toeristische sector. Deze illegale instroom heeft uiteraard een negatieve impact op de toeristische sector.
Nu al wordt er gesproken van minder boekingen aan onze kust. Zelfs de burgemeester van Brugge zegt dat het imago van de kust en in het bijzonder Zeebrugge eronder lijdt, niet alleen in het binnenland maar ook in het buitenland. Dit heeft dus wel een duidelijke impact. Hoe zou je zelf zijn als je het gewoon bent een vakantie te boeken in Zeebrugge of aan de kust in het algemeen? Je zou daar toch rekening mee houden?
Er is ook de bedrijfseconomische impact, specifiek voor de haven van Zeebrugge. Ook hierin sta ik niet alleen. Men zou kunnen stellen dat er achter mijn vraag, aangezien hij van het Vlaams Belang komt, iets zit. Maar ik zit ermee niet alleen met de burgemeester van Brugge tevens parlementslid Renaat Landuyt op één lijn, maar ook met betrekking tot de haven van Zeebrugge zit ik in goed gezelschap, met name van de provinciegouverneur van West-Vlaanderen, Carl Decaluwé. In verschillende media, onder meer in reportages van Terzake, heeft hij duidelijk gemaakt dat er heel veel schade wordt aangericht in de haven van Zeebrugge, aan afsluitingen en aan vrachtwagens. Het erge is dat, althans volgens de gouverneur, een aantal bedrijven nu al dreigen met vertrek uit de haven van Zeebrugge. Dat zou voor onze haven natuurlijk een pijnlijke zaak zijn.
Er is ook geen maatschappelijk draagvlak voor de instroom van illegalen bij de kustbewoners en zeker ook bij de mensen van Zeebrugge. Ik ben er vorige week geweest, en ook zondag bij de betoging. (Opmerkingen)
Collega’s, het is nooit slecht om een plaatsbezoek te doen. Ondanks de pogingen van de media om de zogenaamde vrijwilligers die de vluchtelingen helpen in de kijker te plaatsen, is er geen maatschappelijk draagvlak.
Het zijn in feite geen vluchtelingen. Er is hier altijd een begripsverwarring. Gaat het nu om asielzoekers of vluchtelingen? Het gaat duidelijk om illegalen.
Er zijn twee nieuwe feiten: de ontruiming van het kamp in Calais en de ontruiming van het kamp in Duinkerke. Ik diende mijn vraag al een tijdje geleden in. Toen was er nog geen sprake van grenscontroles. Die zijn er intussen. Hoelang ze er zullen zijn, dat weten wij niet. Maar het is wel duidelijk dat ze dagelijks hun nut bewijzen. Dat blijkt uit de dalende aantallen illegalen die worden opgepakt.
Minister-president, heeft de Vlaamse overheid al becijferd of ingeschat welke negatieve impact deze problematiek heeft op de toeristische sector aan de kust en op het bedrijfsleven, meer specifiek in de haven van Zeebrugge? Hebt u weet van bedrijven die effectief dreigen met vertrek uit de haven van Zeebrugge als deze situatie aanhoudt en zelfs verergert, waarvoor iedereen vreest? Hebt u, of heeft iemand van uw regering, hierover contact gehad met het Zeebrugse havenbestuur? Ook daar is men, en niet het minst Joachim Coens, zeer scherp over deze problematiek.
Op welke wijze kan de Vlaamse overheid de federale overheid ondersteunen in een beleid dat illegalen tracht tegen te houden en illegalenoverlast een halt tracht toe te roepen? Hoe verloopt het overleg ter zake?
U hebt twee weken geleden in de commissie gezegd dat de Vlaamse Regering niet echt betrokken is bij het structureel overleg tussen provinciegouverneur Decaluwé, staatssecretaris Tommelein en minister Jambon. Volgens u vertegenwoordigt de provinciegouverneur de Vlaamse Regering. Maar de gouverneur is slechts een ambtenaar die in dit dossier verantwoordelijk is voor de civiele veiligheid. Hij is geen vertegenwoordiger van de Vlaamse Regering.
Ik begrijp niet waarom Vlaanderen, gezien de impact van deze problematiek op Vlaanderen, niet echt rechtstreeks betrokken is bij dit overleg. Ik dring erop aan dat Vlaanderen betrokken wordt bij dit structureel overleg.
Beschikt u over cijfers over de illegale instroom naar aanleiding van de gedeeltelijke ontruiming van het tentenkamp in Calais en het kamp in Duinkerke?
Minister-president Bourgeois heeft het woord.
Mijnheer Sintobin, het is veel te vroeg om de gevolgen van de ontmantelingen van de kampen in te schatten en om te weten of dat een impact heeft op het bedrijfsleven.
De grenscontroles hebben er tot nu toe wel degelijk toe geleid dat ze ontradend werken voor transitmigranten. We stellen een sterke daling vast. In de eerste week van de grenscontroles werden in het binnenland 334 transitmigranten opgepakt, waarvan 322 aan de Westkust. In de tweede week waren het er nog slechts 98, waarvan 63 aan de Westkust. Dat is een daling van 70,7 procent. Het aantal transitmigranten dat is tegengehouden, en dat dus niet is kunnen binnenkomen, was in de eerste week 285 en in de tweede week 108, dat is een daling van 62 procent. Uit al die berichten blijkt dat de instroom van transitmigranten, zowel aan de Westkust als in Zeebrugge, sterk afneemt als gevolg van de recent ingevoerde grenscontroles. Dit zijn de laatste cijfers die werden meegedeeld door de politie. Ik heb ze opgevraagd op federaal vlak.
Voor uw vraag met betrekking tot het effect op het toerisme, verwijs ik naar het omstandig antwoord van minister Weyts op uw vraag om uitleg van 23 februari 2016 in de commissie Buitenlands Beleid.
Wat het bedrijfsleven betreft, is mij door de provinciegouverneur en de havendirecteur meegedeeld dat een aantal bedrijven hinder ervaren op verscheidene vlakken. Dat gaat van de beschadiging van omheiningen over de inzet van extra bewakers en van extra methodes om een betere perimeterbeveiliging uit te voeren, tot druk op medewerkers en de afkeuring van vervoerde ladingen. Het antwoord op de problemen die door de gouverneur zijn gesignaleerd, moet de federale overheid geven.
De Vlaamse overheid heeft geen politionele bevoegdheden en is niet bevoegd om mensen zonder verblijfsrecht ‘tegen te houden’. Deze bevoegdheid berust uitsluitend bij de politie en de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ).
Met betrekking tot uw derde vraag verwijs ik naar de cijfers die ik zojuist gegeven heb. Zoals gezegd, is de Vlaamse Regering niet bevoegd voor het opsporen en oppakken van mensen zonder verblijfsrecht. Wij moeten niet ter plekke politioneel gaan coördineren. De gouverneur is een ambtenaar die werkt voor de federale en voor de Vlaamse overheid. Als hij meent dat er zaken zijn die aan de Vlaamse overheid moeten worden gesignaleerd, doet hij dat ook.
De heer Sintobin heeft het woord.
Minister-president, ik dank u voor uw antwoord en het is inderdaad moeilijk om de gevolgen nu al in te schatten. Het is wel onze plicht om de problematiek van nabij op te volgen.
Ik ben blij dat u ook erkent dat ons pleidooi voor grenscontroles steek houdt en dat er dankzij die grenscontroles een ontradend effect optreedt. Het wordt wel steeds duidelijker dat die grenscontroles niet ten eeuwigen dage volgehouden zullen worden.
Op 23 februari heb ik inderdaad een vraag gesteld over de impact op de toeristische sector, maar wat u een omstandig antwoord noemt, vond ik zelf ontoereikend omdat verwacht wordt dat we de gevolgen zullen blijven voelen. We worden nu geconfronteerd met minder boekingen voor de paasvakantie. Straks zal er wellicht ook een impact zijn op de zomervakantie. Het gaat mij vooral om het effect van deze problematiek op het imago van onze kust. Vandaar mijn pleidooi in de commissie Toerisme om toch een tandje bij te steken inzake kustpromotie, maar daar werd niet positief op geantwoord.
Uw antwoord over de haven van Zeebrugge ontgoochelt mij een beetje. U kunt wel zeggen dat we geen politionele bevoegdheid hebben en dat klopt natuurlijk. Maar het havenbeleid is toch deels een Vlaamse bevoegdheid en ik veronderstel dat uzelf of uw minister van Economie toch contacten heeft met het havenbestuur. U antwoordde ook niet concreet op de vraag of u op de hoogte was van bedrijven die dreigen te vertrekken. Misschien moeten we dat beter opvolgen.
Als het Vlaamse niveau ergens niet bij betrokken wordt of maar op de tweede plaats komt, klagen we daarover. Ik vind het persoonlijk niet kunnen, gelet op de impact van deze problematiek op Vlaanderen, dat Vlaanderen niet rechtstreeks politiek betrokken wordt bij het structureel overleg tussen minister Jambon, staatsecretaris Tommelein en provinciegouverneur Decaluwé. Minister-president, ik herhaal dus mijn oproep om rechtstreeks betrokken te worden bij het overleg.
Misschien kunt u nog kort antwoorden op mijn specifieke vragen over de haven van Zeebrugge?
Minister-president Bourgeois heeft het woord.
Ik heb zelf geen weet van bedrijven die zeggen dat ze willen vertrekken. P&O had een afspraak gevraagd met de minister van Binnenlandse Zaken. Die was ook gemaakt, maar die ontmoeting is niet doorgegaan. Daar heb ik verder geen informatie over.
Wat uw opmerking over de gouverneur betreft, het gaat hier in hoofdzaak om een veiligheidsprobleem. De gouverneur is iemand die op alle vlakken de vinger aan de pols houdt, ook met betrekking tot de havenproblematiek en de economische problematiek. Ik ben ervan overtuigd dat hij ons onmiddellijk op de hoogte zou brengen, mocht hij berichten opvangen dat bepaalde bedrijven overwegen om conclusies te trekken uit de situatie daar. Dat is tot nu toe niet gebeurd.
De vraag om uitleg is afgehandeld.